Ιλχάν Αχμέτ προς κυβέρνηση: «Να διατηρηθεί η καλλιέργεια του Μπασμά ως στοιχείο αναπόσπαστο της τοπικής οικονομίας, της παράδοσης και του πολιτισμού της Θράκης».
«Το κρίσιμο, λοιπόν, ερώτημα σήμερα είναι τι συνεταιρισμούς θέλουμε, ποιους θα εξυπηρετούν, πώς θα οικοδομηθούν και ποια τα αποτελέσματα που προσδοκούμε από την ίδρυση και λειτουργία τους.
Η απάντησή μας σε αυτό το ερώτημα είναι, ότι θέλουμε συνεταιρισμούς υγιείς, βιώσιμους, που θα ακολουθούν όρους διαφάνειας, λογοδοσίας, κοινωνικού ελέγχου, που θα εξυπηρετούν τα συμφέροντα πραγματικών αγροτών-παραγωγών και θα λειτουργούν στο πλαίσιο του υγιούς ανταγωνισμού και της ιδιωτικής οικονομίας, ώστε να προασπίζονται το εισόδημα των μελών τους, ως παίκτες μέσα σε ένα άκρως απαιτητικό διεθνές περιβάλλον εμπορίας και διακίνησης ποιοτικών αγροτικών προϊόντων».
Δείτε το βίντεο της ομιλίας εδώ:
Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της ομιλίας:
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
Ο χώρος της Θράκης υπήρξε ίσως το πιο κραυγαλέο παράδειγμα ηθικής απαξίωσης και οικονομικής λεηλασίας μεγάλων συνεταιριστικών Ενώσεων και εργοστασίων που στήθηκαν στην περιοχή από την δεκαετία του 70 και έδωσαν για 30 χρόνια περίπου ανάπτυξη του πρωτογενούς τομέα, δουλειές και ευημερία σε ένα μεγάλο αριθμό παραγωγών.
Με την ανοχή και άλλοτε με την ενίσχυση του κράτους, δομήθηκε, όμως, ένα κλειστό σύστημα συνεταιριστικών λειτουργιών, χωρίς δημοκρατικό έλεγχο των αποφάσεων των διοικήσεων, χωρίς λογοδοσία, χωρίς εγγυήσεις οικονομικής διαφάνειας, με ένα απαράδεκτο σύστημα έμμεσης εκλογής δια αντιπροσώπων των μελών των διοικήσεων που εξασφάλιζε την διαιώνιση των ίδιων αγροτοπατέρων-συνδικαλιστών στις διοικήσεις των συνεταιρισμών που πολλοί από αυτούς δεν έδωσαν ποτέ λόγο στην δικαιοσύνη για τις συνέπειες των πράξεών τους.
Οι συνεταιρισμοί που φτιάχτηκαν από τις θυσίες, τις περιουσίες και την δουλειά αγνών αγροτών πριν πολλές δεκαετίες, κατάντησαν να γίνουν ρουσφετολογικοί μηχανισμοί βολέματος ημετέρων, διόγκωσης του ευρύτερου δημόσιου τομέα και ταυτίστηκαν στην συνείδηση της κοινωνίας με το όργιο κατασπατάλησης χρήματος σε βάρος της αναδιάρθρωσης της αγροτικής παραγωγής στην Ελλάδα.
Το κρίσιμο λοιπόν ερώτημα σήμερα είναι τι συνεταιρισμούς θέλουμε, ποιους θα εξυπηρετούν, πως θα οικοδομηθούν και ποια τα αποτελέσματα που προσδοκούμε από την ίδρυση και λειτουργία τους.
Η απάντησή μας σε αυτό το ερώτημα είναι ότι θέλουμε συνεταιρισμούς υγιείς, βιώσιμους, που θα ακολουθούν όρους διαφάνειας, λογοδοσίας, κοινωνικού ελέγχου, που θα εξυπηρετούν τα συμφέροντα πραγματικών αγροτών-παραγωγών και θα λειτουργούν στα πλαίσια του υγιούς ανταγωνισμού και της ιδιωτικής οικονομίας ώστε να προασπίζονται το εισόδημα των μελών τους, ως παίκτες μέσα σε ένα άκρως απαιτητικό διεθνές περιβάλλον εμπορίας και διακίνησης ποιοτικών αγροτικών προϊόντων.
Από την πλευρά σας, επιμένετε στην ύπαρξη ενός ειδικού νόμου μόνο για τους αγροτικούς συνεταιρισμούς, με εξαντλητική ρύθμιση ορισμένων ζητημάτων, όπως η συγκρότηση του ΔΣ και οι αρχαιρεσίες, αλλά και αρκετά παραθυράκια και εξαιρέσεις. Ο συνεταιρισμός δεν είναι άσκηση διαδικασιών, και γραφειοκρατικών ρυθμίσεων. Θέλουμε να είναι παραγωγικός και να αποφέρει κέρδη στα μέλη του. Να μην φοβόμαστε να το πούμε αυτό.
Το ζήτημα είναι αν το παρόν νομοσχέδιο λαμβάνει μέτρα για να οδηγήσει πραγματικά στην εξυγίανση του συνεταιριστικού τοπίου, προς όφελος των αγροτών αλλά και της κοινωνίας.
Με μια πρώτη ματιά, το νομοσχέδιο αποτελεί μια συρραφή με μικρές τροποποιήσεις των προηγούμενων νόμων, του 2081 του 2000 και του 4015 του 2011. Από τις καινοτομίες που είχατε προαναγγείλει στη διαβούλευση, λίγα πράγματα έχουν απομείνει.
Σε αυτό το σημείο καταθέτω στα πρακτικά την πρόταση του Συνεταιρισμού Καπνοπαραγωγών Θράκης, ενός από εκ των μεγαλυτέρων και οικονομικά εύρωστων Συνεταιρισμών στην Ελλάδα με πάνω από 9.000 ενεργά μέλη και παραγωγή καπνού Ανατολικού Τύπου «Μπασμά», 7,5 εκατομμυρίων κιλών το χρόνο.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
«Κενό γράμμα» αποδεικνύονται οι υποσχέσεις της Πολιτείας για στήριξη του πρωτογενούς τομέα, ο οποίος αποτελεί νευραλγικό κομμάτι για την παραγωγική ανασυγκρότηση της ελληνικής οικονομίας.
Παρά τις εξαγγελίες και τους «πύρινους λόγους» των παλαιάς κοπής πολιτικών, για την ανάγκη τόνωσης της εγχώριας παραγωγής, οι κυβερνήσεις στην πράξη δεν έχουν λάβει καμία ουσιαστική μέριμνα για την ενίσχυση του αγροτικού και κτηνοτροφικού κόσμου. Αντίθετα, μετά την υπογραφή του νέου Μνημονίου, τον καλούν να σηκώσει περισσότερα βάρη.
Μεταξύ άλλων, προβλέπεται ότι ο φορολογικός συντελεστής για τους αγρότες θα αυξηθεί στο 20% από 13% σήμερα, ενώ για τα εισοδήματα του 2017 θα αυξηθεί στο 26%, ενώ προωθείται επίσης η κατάργηση ή ο περιορισμός σειράς φοροαπαλλαγών, όπως είναι οι εκπτώσεις στον ΕΝΦΙΑ, τις κληρονομιές και τις μεταβιβάσεις ακινήτων.
«Κλειδί» για την αναζωογώνηση του πρωτογενή τομέα θεωρείται η αξιοποίηση των κονδυλίων που προβλέπει η ΚΑΠ πάνω στη βάση μιας εθνικής πολιτικής, η οποία θα έχει την υποστήριξη της πλειονότητας των πολιτικών δυνάμεων του τόπου.
Στο πλαίσιο αυτό, θα πρέπει να προβλεφθούν πρόσθετα κίνητρα τόσο για την επέκταση των καλλιεργήσιμων εκτάσεων όσο και για την επιστροφή των νέων στο χωράφι.
Πρόσφατη μελέτης της Τράπεζας Πειραιώς εκτιμά ότι το αγροτικό εισόδημα στην Ελλάδα μπορεί να αυξηθεί έως και 9% μέχρι το 2024 υπό την προϋπόθεση ότι οι αγρότες θα επικεντρωθούν στην παραγωγή και διάθεση προϊόντων υψηλής ποιότητας και προστιθέμενης αξίας.
Κρίσιμη βέβαια παράμετρος της μεταβολής του αγροτικού εισοδήματος παραμένει η διαμόρφωση του κόστους παραγωγής. «Ισχυρό χαρτί» για τους Έλληνες παραγωγούς αποτελούν και τα προϊόντα ΠΟΠ, τα οποία ξεχωρίζουν για την ποιότητα και τη μοναδικότητά τους. Σήμερα, η Ελλάδα διαθέτει 101 προϊόντα με ένδειξη γεωγραφικής προέλευσης, πιστοποίηση ΠΟΠ (Προϊόντων Ονομασίας Προέλευσης) και κατατάσσεται στην 5η θέση της Ε.Ε., συγκεντρώνοντας το 8,4% του συνολικού αριθμού προϊόντων ΠΟΠ και ΠΓΕ (Προστατευόμενη Γεωγραφική Ένδειξη).
Τέλος, ως καταγόμενος από την Θράκη και έχοντας ειδικό ενδιαφέρον για την παραγωγή του καπνού, του περίφημου Μπασμά Ανατολικού τύπου, θέλω να αναφερθώ σε μια πρόσφατη εξέλιξη ως αποτέλεσμα ερώτησής μου στην Βουλή για την ενίσχυση του εισοδήματος των καπνοπαραγωγών από τον Β’ Πυλώνα της νέας ΚΑΠ.
Πιο συγκεκριμένα, όπως αναφέρει στην απάντησή του ο αναπληρωτής υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων «με τη νέα Κοινή Αγροτική Πολιτική 2015-2020, στο προϊόν του καπνού πλέον δεν θα χορηγηθούν συνδεδεμένες ενισχύσεις διότι δεν εντάχθηκε αυτό στο άρθρο 38 όπου περιλαμβάνονται τα προϊόντα που θα λαμβάνουν συνδεδεμένες ενισχύσεις».
Αν δεν επιδοτηθεί ο καπνός που καλλιεργείται, ως επί το πλείστον, σε εδάφη άγονα και ξερικά, δεν θα πρόκειται περί αφανισμού απλά μιας καλλιέργειας αλλά μιας κοινωνικής ομάδας, με ό,τι συνέπειες μπορεί να επιφέρει το γεγονός αυτό στην κοινωνική ισορροπία και την ευημερία της περιοχής μου.
Στην τελική διαπραγμάτευση για τη νέα ΚΑΠ, που θα ισχύσει στη νέα προγραμματική περίοδο 2015-2020, προβλέφθηκε για πρώτη φορά μετά το 2008, το μέτρο της χορήγησης συνδεδεμένων ενισχύσεων, σε ποσοστό από 5% μέχρι 15% του συνόλου των κοινοτικών επιδοτήσεων, σε προϊόντα που λόγω της μεγάλης κοινωνικοοικονομικής τους σημασίας για τις περιφέρειες όπου καλλιεργούνται, χρήζουν μιας συμπληρωματικής ενίσχυσης για να παραμείνουν βιώσιμες και να αποφευχθεί η εγκατάλειψη τους.
Δυστυχώς, στο άρθρο 38 για τις άμεσες ενισχύσεις, από τον κατάλογο των επιλέξιμων προς ενίσχυση προϊόντων, αποκλείστηκε ο καπνός αναιτιολόγητα και παρά την αντίθεση της Ολομέλειας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.
Με δεδομένο ότι ο καπνός είναι προϊόν προστατευόμενο από την Συνθήκη της Ε.Ε. (Παράρτημα 1), η αυθαίρετη εξαίρεση του από ένα μέτρο αγροτικής πολιτικής, δημιουργεί εύλογες ανησυχίες για παρόμοιες εξαιρέσεις του προϊόντος και των καλλιεργητών και από άλλες πολιτικές στο μέλλον.
Πρόταση της Κοινοπραξίας Καπνοπαραγωγών Έβρου-Ροδόπης είναι να διατεθεί από τα συναλλαγματικά διαθέσιμα του Β΄ Πυλώνα της νέας ΚΑΠ για την Ελλάδα που ανέρχονται στα 2,2 δις ευρώ, ποσό 3 ευρώ ανά κιλό για την ενίσχυση της τιμής του καπνού έτσι ώστε η καλλιέργεια του να συνεχίσει να αποτελεί μια βιώσιμη και επικερδή επιλογή για τους αγρότες της Θράκης, για τους οποίους ο καπνός και η καλλιέργειά του, αποτελούν τρόπος ζωής και μέρος της κουλτούρας των κοινωνιών τους».
Είναι η ώρα να αναλάβουν όλοι τις ευθύνες τους. Και πρωτίστως, να δοθούν οι μάχες σε όλα τα ευρωπαϊκά και διεθνή φόρα ώστε η καλλιέργεια του Μπασμά να διατηρηθεί ως στοιχείο αναπόσπαστο της τοπικής οικονομίας, της παράδοσης και του πολιτισμού της Θράκης.
Κυρίες και κύριοι της Κυβέρνησης, κύριοι της δήθεν αριστερής πολιτικής και των «χάρτινων» κοινωνικών συμβολαίων που διατυμπανίζατε, παραφράζοντας τον μεγάλο ποιητή Γεώργιο Σεφέρη, σε μια προσπάθεια να απεικονίσουμε την πολιτική που χαράζετε «Είναι πιο εύκολο να περάσει καμήλα από την τρύπα βελόνας, παρά Έλληνας πολιτικός να καταλάβει την Ελλάδα που εσείς θέλετε να φτιάξετε.»
Ευχαριστώ πολύ.
Ιλχάν Αχμέτ - Ροδόπης
