Ερώτηση του Γρηγόρη Ψαριανού
Η ηλεκτρονική διακυβέρνηση αποτελεί τον πλέον αποδοτικό τρόπο λειτουργίας της δημόσιας διοίκησης και έχει συμβάλει καθοριστικά, μεταξύ άλλων, στη μείωση της γραφειοκρατίας, στην βελτίωση των παρεχόμενων υπηρεσιών προς τους πολίτες, στην μείωση του κόστους του δημόσιου τομέα, στην ενίσχυση της διαφάνειας.
Ποια είναι η όμως η κατάσταση σήμερα στη χώρα μας;
Στην Ελλάδα του «θρυλικού» δημόσιου τομέα με τις αμέτρητες και συχνά αλλοπρόσαλλες διαδικασίες που έχουν αποτελέσει συχνά πλούσιο υλικό για σάτιρα, έχουν γίνει κάποια σημαντικά βήματα, ωστόσο απέχουμε πολύ ακόμη από τις υπόλοιπες χώρες της Ευρώπης και δυστυχώς βρισκόμαστε στις τελευταίες θέσεις στους περισσότερους δείκτες που αφορούν την ψηφιακή οικονομία και κοινωνία. Σοβαρά εμπόδια στην υλοποίηση και εφαρμογή ψηφιακών λύσεων στην δημόσια διοίκηση συνιστούν, η έλλειψη συνέχειας στη δημόσια διοίκηση, οι αλλαγές και ανατροπές κάθε φορά που αλλάζει η κυβέρνηση, το προβληματικό θεσμικό πλαίσιο, η έλλειψη επικοινωνίας μεταξύ των υπηρεσιών, η πολυπλοκότητα των διεργασιών του δημοσίου, οι χρονοβόρες διαδικασίες προμηθειών καθώς και προβλήματα νοοτροπίας και εκπαίδευσης του ανθρώπινου δυναμικού στις υπηρεσίες του δημοσίου.
Αυτό είναι το θέμα της Ερώτησης που κατέθεσε ο βουλευτής με το ΠΟΤΑΜΙ Γρηγόρης Ψαριανός προς τους Υπουργούς Ψηφιακής Πολιτικής και Διοικητικής Ανασυγκρότησης, ο οποίος αντλεί χρήσιμα στοιχεία από πρόσφατη έρευνα της διαΝΕΟσις και θέτει μια σειρά ερωτημάτων που αφορούν στις δράσεις που καταγράφονται στην, περίφημη, «Εθνική Στρατηγική 2016-2020» της Γενικής Γραμματείας Ψηφιακής Πολιτικής, το κείμενο της οποίας αν και υπήρχε προγραμματισμένη επικαιροποίηση του για το 1ο τρίμηνο του 2017, αυτή δεν έγινε ποτέ.
Ολόκληρο το κείμενο της ερώτησης, έχει ως εξής:
ΠΡΟΣ τους Υπουργούς:
1) Ψηφιακής Πολιτικής, Τηλεπικοινωνιών και Ενημέρωσης
2) Διοικητικής Ανασυγκρότησης
ΘΕΜΑ: Πότε θα προχωρήσει η ολοκλήρωση της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης στην Ελλάδα;
Αποτελεί κοινή ομολογία πως ένα από τα σοβαρότερα προβλήματα του ελληνικού κράτους είναι η γραφειοκρατία και η γενικότερη δυσλειτουργία της δημόσιας διοίκησης που ταλαιπωρούν τους πολίτες της χώρας καθημερινά αλλά και τους επισκέπτες ενώ συνιστούν έναν από τους κύριους αποτρεπτικούς παράγοντες για την έναρξη οποιασδήποτε μορφής επιχειρηματικότητας. Οι ιστορίες των πολιτών από τις «αναγκαστικές» επισκέψεις τους στις διάφορες δημόσιες υπηρεσίες της χώρας για διεκπεραίωση ακόμη και των πιο απλών θεμάτων είναι αμέτρητες, διαχρονικές, συχνά δε έχουν αποτελέσει πλούσιο υλικό για σάτιρα. Η κατάσταση είναι σαφώς βελτιωμένη στους τομείς και στις υπηρεσίες που πλέον λειτουργούν ηλεκτρονικά, ωστόσο απέχουμε πολύ ακόμη από την υπόλοιπη Ευρώπη.
Την εικόνα της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης στην Ελλάδα αποτυπώνει λεπτομερώς πρόσφατη έρευνα του οργανισμού έρευνας και ανάλυσης διαΝΕΟσις.
Η έρευνα διαπιστώνει μια αρκετά προβληματική κατάσταση: Ελάχιστες διαδικασίες και δομές της δημόσιας διοίκησης χρησιμοποιούν ψηφιακές λύσεις και πληροφοριακά συστήματα ενώ πολλές από τις υπάρχουσες είναι προβληματικές ή δεν λειτουργούν όπως θα έπρεπε όχι απαραίτητα εξαιτίας τεχνικών προβλημάτων. Οι πολύπλοκες και συχνά αλλοπρόσαλλες διαδικασίες του ελληνικού Δημοσίου αποτελούν σημαντικό εμπόδιο στην υλοποίηση και ολοκλήρωση ψηφιακών λύσεων.
Παρά τα σημαντικά βήματα που έχουν γίνει τα τελευταία χρόνια σε θέματα ηλεκτρονικής διακυβέρνησης και ψηφιακής ανάπτυξης γενικότερα, η χώρα μας βρίσκεται ακόμη πολύ πίσω από τις υπόλοιπες χώρες τις Ευρωπαϊκής Ένωσης:
Στον Δείκτη Ψηφιακής Οικονομίας και Κοινωνίας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για το 2017, η χώρα μας βρίσκεται στην 24η θέση στις ψηφιακές δημόσιες υπηρεσίες και στην 26η συνολικά ανάμεσα σε 28 χώρες. Σε άλλους τομείς, η Ελλάδα βρίσκεται στην τελευταία (28η) θέση στον δείκτη προσυμπληρωμένων φορμών και στην 25η θέση στο ποσοστό παροχής ολοκληρωμένων ηλεκτρονικών υπηρεσιών σε πολίτες και επιχειρήσεις. Τελευταία ανάμεσα σε 34 χώρες της Ευρώπης βρισκόμαστε και όσον αφορά το ποσοστό των ιστοσελίδων του Δημοσίου που είναι φιλικά σε κινητές συσκευές και το οποίο ανέρχεται σε μόλις 9,25%.
Σύμφωνα με την έρευνα, τα βασικά προβλήματα είναι η έλλειψη στρατηγικού σχεδιασμού καθώς και η έλλειψη διαχρονικού οράματος για την ηλεκτρονική διακυβέρνηση. Άλλα, εξίσου σημαντικά προβλήματα είναι η έλλειψη συνέχειας στη δημόσια διοίκηση, οι αλλαγές και ανατροπές κάθε φορά που αλλάζει η κυβέρνηση και τα πρόσωπα, το προβληματικό θεσμικό και νομικό πλαίσιο, η έλλειψη επικοινωνίας μεταξύ των υπηρεσιών, η πολυπλοκότητα των διεργασιών του δημοσίου, οι χρονοβόρες διαδικασίες προμηθειών καθώς και προβλήματα νοοτροπίας και εκπαίδευσης του ανθρώπινου δυναμικού στις υπηρεσίες του δημοσίου.
Μάλιστα, η χώρα διαθέτει από το 2014 «Σχέδιο Δράσης για την Ηλεκτρονική Διακυβέρνηση» στο Υπουργείο Διοικητικής Ανασυγκρότησης καθώς και «Εθνική Στρατηγική 2016-2020» που δημοσιεύτηκε τον Δεκέμβριο του 2016 από τη Γενική Γραμματεία Ψηφιακής Πολιτικής του νεοσύστατου, τότε, Υπουργείου Ψηφιακής Πολιτικής, Τηλεπικοινωνιών και Ενημέρωσης, στην οποία υπάρχει ειδικό κεφάλαιο για την αναθεώρηση του τρόπου παροχής ψηφιακών υπηρεσιών του Δημοσίου. Το κεφάλαιο αυτό προβλέπει μερικές πολύ σημαντικές παρεμβάσεις μεταξύ των οποίων την δημιουργία μιας ενιαίας κυβερνητικής πύλης στο ίντερνετ, την κοινή ηλεκτρονική αυθεντικοποίηση για όλες τις ηλεκτρονικές υπηρεσίες του Δημοσίου και την διασύνδεση των υπαρχόντων συστημάτων. Τα δύο παραπάνω έγγραφα έπρεπε να ανανεώνονται και να επικαιροποιούνται τακτικά ωστόσο η προγραμματισμένη για το 1ο τρίμηνο του 2017 επικαιροποίηση τους δεν συνέβη ποτέ ενώ υπάρχει και μεγάλη χρονική υστέρηση ανάμεσα στους στόχους που θέτουν και την υλοποίηση τους.
Κατόπιν των ανωτέρω και δεδομένου πως η εφαρμογή ψηφιακών λύσεων στην δημόσια διοίκηση μόνο οφέλη έχει να παρουσιάσει από κάθε πλευρά και για όλους τους εμπλεκόμενους, πολίτες, εργαζόμενους στο δημόσιο, επαγγελματίες, οικονομία, διαφάνεια,
Ερωτώνται οι αρμόδιοι Υπουργοί:
1. Πόσες και ποιες από τις δράσεις που συμπεριλαμβάνονται στην «Εθνική Στρατηγική 2016-2020» έχουν υλοποιηθεί μέχρι σήμερα, σε ποιο στάδιο βρίσκονται οι υπόλοιπες και ποιο είναι το χρονοδιάγραμμα υλοποίησης τους;
2. Σε ποιο στάδιο βρίσκεται η κατασκευή και ολοκλήρωση της ενιαίας κυβερνητικής πύλης (gov.gr) και πότε θα λειτουργήσει;
3. Προτίθεστε να βελτιώσετε το προβληματικό και περίπλοκο θεσμικό πλαίσιο που διέπει την δημόσια διοίκηση και ευθύνεται σημαντικά για τα εμπόδια που προκύπτουν συχνά στην υλοποίηση των δράσεων για την ηλεκτρονική διακυβέρνηση; Με ποιος τρόπους; Αναφέρατε συγκεκριμένες προτάσεις και στόχους καθώς και το χρονοδιάγραμμα θεσμοθέτησης τους.
4. Πότε θα θεσμοθετηθεί το ψηφιακό δελτίο ταυτότητας ώστε να γίνει δυνατή η ηλεκτρονική ταυτοποίηση των πολιτών καθώς και το μητρώο συναλλασσόμενων με το Δημόσιο;
5. Είναι στις προθέσεις σας η αναμόρφωση του πλαισίου εφαρμογής προστασίας προσωπικών δεδομένων, κάτι που θα συμβάλει στο να μπορούν να χρησιμοποιούνται αποδοτικότερα περισσότερες πληροφορίες από δημόσιους φορείς μειώνοντας με αυτό τον τρόπο την γραφειοκρατία;
6. Σε τι βαθμό έχει προχωρήσει η διασύνδεση και επικοινωνία των ήδη ολοκληρωμένων πληροφοριακών συστημάτων αλλά και αυτών που βρίσκονται σε στάδιο υλοποίησης;
7. Πώς σχεδιάζετε να χρηματοδοτήσετε σημαντικά έργα που δεν εντάσσονται σε κάποιο ΕΣΠΑ και πως καλύπτονται οικονομικά η συντήρηση και αναβάθμιση των πληροφοριακών συστημάτων που επίσης δεν καλύπτονται από πόρους της Ευρωπαϊκής Ένωσης;
Ο ερωτών βουλευτής
Γρηγόρης Ψαριανός – Β’ Αθηνών
