12 Ιανουαρίου, 2018

«Πολυνομοσχέδιο crash-test για τη Βουλή και τη λογική»

Ομιλία Γ. Μαυρωτά στην Ολομέλεια της Βουλής για το πολυνομοσχέδιο

Το ρεκόρ ταχύτητας κοινοβουλευτικού έργου σχολίασε ο ειδικός αγορητής του Ποταμιού και βουλευτής Αττικής, Γιώργος Μαυρωτάς, κατά την ομιλία του στην Ολομέλεια για το πολυνομοσχέδιο. «Με 400 άρθρα, 630 σελίδες, 12 Υπουργεία, 4 ημέρες: Αυτός θα μπορούσε να είναι ο τίτλος της φαρσοκωμωδίας, της παρωδίας της κοινοβουλευτικής διαδικασίας, η οποία παίζεται εδώ και δύο ημέρες στη Βουλή», δήλωσε χαρακτηριστικά. Παράλληλα, σχολίασε την έλλειψη χρονοδιαγράμματος, η οποία οδηγεί σε κενή νομοθέτηση, εφόσον μέσα στο πολυνομοσχέδιο υπάρχουν περίπου εκατό υπουργικές αποφάσεις υλοποίησης διαδικασιών απαραίτητων για την εφαρμογή των νόμων, οι οποίες δεν έχουν ημερομηνίες.

Για το θέμα των απεργιών, ο βουλευτής Αττικής τόνισε πως χρειάζεται εκσυγχρονισμός του συνδικαλιστικού νόμου, προκειμένου να προσαρμοστεί στη σημερινή πραγματικότητα προς όφελος των εργαζομένων. Συγκεκριμένα, ανέφερε «πρέπει να υπάρχει μια αυξημένη συμμετοχή των εργαζομένων, των εμπλεκομένων στη διαδικασία λήψης απόφασης. Να μην είναι υπόθεση μόνο όσων έχουν τους μηχανισμούς κινητοποίησης, έτσι ώστε και οι απεργίες να έχουν νόημα και ισχυρή νομιμοποίηση». Ωστόσο άσκησε κριτική στον τρόπο με τον οποίο φέρνει το θέμα η κυβέρνηση. Στη συνέχεια, παρουσίασε την πρότασή του για τα επιδόματα των παιδιών, υπολογίζοντας με έναν διαφορετικό τρόπο το οικογενειακό ισοδύναμο, με βάση το οποίο λαμβάνονται ή δεν λαμβάνονται τα επιδόματα. Δηλαδή, με έναν τρόπο που πριμοδοτεί το κάθε επιπλέον παιδί, έτσι ώστε για παράδειγμα μια τρίτεκνη οικογένεια με 35.000 οικογενειακό εισόδημα, που δεν είναι και η εξαίρεση, να συγκαταλέγεται στους δικαιούχους.

Στη συνέχεια, ο κ. Μαυρωτάς αναφερόμενος στα άρθρα σχετικά με την αδειοδότηση των ραδιοφωνικών σταθμών, υποστήριξε πως δεν υπάρχουν οι μεταβατικές διατάξεις, γενικά το προτεινόμενο πλάνο μετάβασης από το αναλογικό στο ψηφιακό και ένα χρονοδιάγραμμα. Καυτηρίασε το γεγονός ότι το Εθνικό Σύστημα Ραδιοτηλεόρασης δεν είχε ιδέα για την προσθήκη τους στο πολυνομοσχέδιο. Κλείνοντας την ομιλία του, ανέφερε πως με τις διατάξεις του πολυνομοσχεδίου τα δημοτικά ραδιόφωνα μένουν μετέωρα, αντιμετωπίζονται ως ιδιωτικές επιχειρήσεις -αβλεψία αυτό ή πρόθεση;- και αρκετά άλλα. Είναι, δηλαδή, η νομοθέτηση του «βάλτο και βλέπουμε».

Δείτε το βίντεο της ομιλίας εδώ:

Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της ομιλίας:

Ευχαριστώ πολύ, κύριε Πρόεδρε.

Επιτρέψτε μου να ξεκινήσω με ένα μεγάλο «ευχαριστώ» στην Ομάδα Κοινοβουλευτικής Υποστήριξης του Ποταμιού και στους συνεργάτες που ξενύχτησαν για να προσπαθήσουν να ξεψαχνίσουν το νομοσχέδιο, ανταποκρινόμενοι στο «crash test» που μας βάζει η Κυβέρνηση, υποτιμώντας πλήρως τις κοινοβουλευτικές διαδικασίες.

Για παράδειγμα, εχθές, στις Επιτροπές οι εισηγητές μιλήσαμε για πέντε λεπτά επί τετρακοσίων άρθρων στο κλείσιμο της συνεδρίασης, δηλαδή για ογδόντα άρθρα στο λεπτό. Μιλάμε για ρεκόρ ταχύτητας κοινοβουλευτικού έργου. Μπράβο και στις Υπηρεσίες της Βουλής που ξενύχτησαν και πρόλαβαν να ετοιμάσουν την έκθεση! Τετρακόσια άρθρα, εξακόσιες τριάντα σελίδες, δώδεκα Υπουργεία, τέσσερις ημέρες: Αυτός θα μπορούσε να είναι ο τίτλος της φαρσοκωμωδίας, της παρωδίας της κοινοβουλευτικής διαδικασίας, η οποία παίζεται εδώ και δύο ημέρες στη Βουλή.

Αυτό το νομοσχέδιο περιλαμβάνει τα προαπαιτούμενα της τρίτης αξιολόγησης και όχι μόνο. Εκτός και αν ο τρόπος λειτουργίας των Ιατρικών Συλλόγων είναι σε κάποια εργαλειοθήκη του ΟΟΣΑ και δεν το ξέρουμε, δηλαδή πέρασε κάτω από τα ραντάρ, όπως είπε ο κ. Παππάς. Τα προαπαιτούμενα είναι διατάξεις που έχουν συμφωνηθεί μεταξύ Κυβέρνησης και θεσμών και θέλουν και τη νομοθετική βούλα.

Επειδή άκουσα πολλούς Υπουργούς να υπερηφανεύονται ότι επιτέλους ήρθαν κάποια πράγματα που έπρεπε να γίνουν και δεν τα έκαναν οι προηγούμενοι και τα φέρουν αυτοί, εδώ γεννάται το εξής ζήτημα. Τελικά, νομοθετείτε, επειδή σας το επιβάλλουν οι πιστωτές ή επειδή υπάρχει ανάγκη γι’ αυτές τις μεταρρυθμίσεις, γι’ αυτές τις αλλαγές; Τι από τα δύο ισχύει; Αν ισχύει το πρώτο, δεν είναι ανάγκη να συζητάμε. Περάστε, ψηφίστε, τελειώσατε. Αν ισχύει, όμως, το δεύτερο, δηλαδή τις έχουμε ανάγκη αυτές τις αλλαγές και πρέπει να γίνουν και αυτές οι διατάξεις έλειπαν, γιατί δεν τις φέρνετε με κανονικές διαδικασίες; Γιατί τις φέρνετε σαν κυνηγημένοι; Μιλώ για τα σχέδιά σας για το Κτηματολόγιο για το οποίο αναφέρατε ότι επιτέλους έρχεται, για τα λατομεία, για το Χρηματιστήριο Ενέργειας, για τα ραδιόφωνα, για τα επιδόματα. Κάποια από τα προαπαιτούμενα λιμνάζουν ήδη από το καλοκαίρι.

Για να μείνω λίγο ακόμα στα γενικά και να αναφερθώ στο αγαπημένο μου θέμα, δηλαδή στα χρονοδιαγράμματα που δεν υπάρχουν για τις εφαρμοστικές διατάξεις, μετρήσαμε χοντρικά μέσα στο πολυνομοσχέδιο περίπου εκατό υπουργικές αποφάσεις και Κοινές Υπουργικές Αποφάσεις υλοποίησης διαδικασιών απαραίτητων για την εφαρμογή των νόμων, οι οποίες δεν έχουν ημερομηνίες. Από τα τετρακόσια άρθρα, μόνο στο άρθρο 173 που τιτλοφορείται «Προθεσμίες έκδοσης δευτερογενούς νομοθεσίας του Υπουργείου Ανάπτυξης» υπάρχουν συγκεκριμένες ημερομηνίες για τις υπουργικές αποφάσεις.

Νόμοι χωρίς χρονοδιαγράμματα είναι ολογράμματα, δηλαδή βλέπεις το σχήμα, την εικόνα, αλλά είναι άδειοι, είναι κενοί, μόνο για να φαίνεται ότι εκεί κάτι υπάρχει. Τώρα, όμως, μας έχουν μάθει και οι θεσμοί και έχουν βάλει στα προαπαιτούμενα και τις υπουργικές αποφάσεις, δηλαδή το χρονοδιάγραμμά τους. Το γνωρίζουν δηλαδή το χρονοδιάγραμμα των υπουργικών αποφάσεων οι θεσμοί και δεν το ξέρουμε εμείς που νομοθετούμε.

Ακούσαμε χθες τους φορείς. Στην πλειοψηφία τους βρήκαν αρνητικές τις διατάξεις, βιαστικές, ελλιπείς. Μάλιστα, πολλοί και σημαντικοί παίκτες είπαν ξεκάθαρα ότι δεν είχαν εμπλοκή στη σύνταξη των διατάξεων που τους αφορούσαν. Δεν τους ρώτησε κανείς. Για παράδειγμα το ΕΣΡ, και το είπε ξεκάθαρα ο κ. Μορώνης, δεν είχε εμπλοκή στο θέμα των ραδιοφωνικών αδειών. Τέλος πάντων!

Πάμε στα άρθρα. Θα ξεκινήσω από αυτό με τα περισσότερα πρωτοσέλιδα, το άρθρο 211 για την απαρτία στην απόφαση για απεργία στα πρωτοβάθμια σωματεία. Το καθεστώς που ισχύει είναι από τον συνδικαλιστικό νόμο, τον ν.1264/1982. Να θυμίσω εδώ ότι δύο νόμοι πριν, ο ν. 1262/1982, ήταν ο περίφημος νόμος-πλαίσιο για τα πανεπιστήμια, που έχει αλλάξει περίπου εκατό φορές στις διάφορες διατάξεις του από τότε μέχρι σήμερα.

Τριάντα πέντε χρόνια, λοιπόν, δεν νομίζετε ότι είναι αρκετά για να ξαναδούμε τον συνδικαλιστικό νόμο; Να τον εκσυγχρονίσουμε και να τον προσαρμόσουμε στη σημερινή πραγματικότητα προς όφελος των εργαζομένων.

Με βάση, λοιπόν, το άρθρο 8 του ν. 1264, η απαιτούμενη απαρτία στα πρωτοβάθμια σωματεία ήταν ένα τρίτο αρχικά και έφτανε στο ένα πέμπτο, στο 20% δηλαδή, μετά από διαδοχικές άκαρπες συνελεύσεις για οποιαδήποτε απόφαση. Τώρα γίνεται η απαρτία το 50% για τη λήψη απόφασης για απεργία. Προσοχή, η απαρτία γίνεται 50%, όχι η υποστήριξη στην απεργία, όπως πολλές φορές ακούμε λανθασμένα να λέγεται.

Η αλήθεια είναι ότι δεν έχω εμπειρία στα συνδικαλιστικά θέματα. Όμως, αν κρίνω από την εμπειρία μου στο πανεπιστήμιο, σε σημαντικά θέματα, όπως η απεργία, θεωρώ ότι πρέπει να υπάρχει μια αυξημένη συμμετοχή των εργαζομένων, των εμπλεκομένων στη διαδικασία λήψης απόφασης. Πρέπει να μην αποστασιοποιούνται οι εργαζόμενοι, αλλά να λαμβάνουν μέρος στη διαδικασία λήψης των αποφάσεων. Αυτό είναι το μεγάλο στοίχημα τις σημερινές ημέρες, να μην είναι υπόθεση μόνο όσων έχουν τους μηχανισμούς κινητοποίησης, έτσι ώστε και οι απεργίες να έχουν νόημα και ισχυρή νομιμοποίηση.

Όμως –υπάρχει και ένα μεγάλο «όμως»- η παρούσα διάταξη, έτσι όπως έρχεται, ξεκάρφωτη και υπαγορευμένη, πρέπει να πείσει την κοινωνία, ενώ δεν έχει πείσει στην πραγματικότητα ούτε την Κυβέρνηση. Για να πείσει, πρέπει να υπάρξει ένας κοινωνικός διάλογος, μια ζύμωση, να δούμε και τι λέει η διεθνής εμπειρία, τι γίνεται στη Γερμανία, τι γίνεται στη Γαλλία, στην Ιταλία, στην Πορτογαλία, στην Κύπρο.

Τι λέει ο ILO, ο Διεθνής Οργανισμός Εργασίας; Αν μπείτε στην ιστοσελίδα του και πάτε εκεί που λέει «strike ballot», θα δείτε ότι δίνει κάποιες κατευθύνσεις. Μιλάει, παραδείγματος χάρη, για δημοκρατικό έλεγχο στη διαδικασία λήψης απόφασης. Και αναφέρεται και στην απαρτία και στην ψήφιση.

Επίσης, έτσι όπως έρχεται η διάταξη και κολλάει στον ν. 1264, τελικά αποδεικνύεται ότι ελάχιστες επιχειρήσεις, κυρίως του ιδιωτικού τομέα, αφορά που έχουν την έδρα τους σε μία μόνο περιοχή χωρίς υποκαταστήματα, γιατί για την απεργία για πρωτοβάθμια σωματεία ευρύτερης περιφέρειας, δηλαδή που έχουν υποκαταστήματα σε διάφορους δήμους, όπως τράπεζες, σούπερ μάρκετ, πολυκαταστήματα, εξακολουθεί να αποφασίζει το διοικητικό συμβούλιο του σωματείου.
Ως φιλοσοφία, λοιπόν, το μέτρο της ευρύτερης συμμετοχής των εργαζομένων στις διαδικασίες λήψης απόφασης είναι σωστό. Και πρέπει αυτή η ευρύτερη συμμετοχή να επιδιωχθεί γιατί αυτό είναι το συμφέρον των εργαζομένων. Όμως, ως εφαρμογή είναι πολύ φτωχό και έτσι όπως έρχεται, αποσπασματικά, είναι προβληματικό.

Με το άρθρο 214, σχετικά με τα επιδόματα των παιδιών, που επίσης έγινε μεγάλη συζήτηση και στην κοινωνία αλλά και εδώ στη Βουλή, αλλάζει τελείως η φιλοσοφία. Δεν πάει ένα σταθερό επίδομα ανά παιδί, αλλά μεταβλητό ανάλογα με τις εισοδηματικές δυνατότητες.

Ναι, να βάλουμε, λοιπόν, κάποια εισοδηματικά κριτήρια, αλλά να πριμοδοτήσουμε ανάλογα κάθε επιπλέον παιδί, ώστε να μην το στερήσουμε από αυτούς που πρέπει. Μπορεί να μην το έχει ανάγκη το επίδομα αυτό ένας εκατομμυριούχος τρίτεκνος ή πολύτεκνος. Όμως, ο μεροκαματιάρης, ο υπάλληλος, ο ελεύθερος επαγγελματίας με οικογενειακό εισόδημα 20.000 και 25.000 ευρώ ασφαλώς και το έχει ανάγκη.

Προχθές στις επιτροπές παρουσίασα μια προσπάθεια βελτίωσης του μοντέλου κατανομής, πώς μπορεί να πριμοδοτηθεί το κάθε επιπλέον παιδί υπολογίζοντας με έναν διαφορετικό τρόπο το οικογενειακό ισοδύναμο, με βάση το οποίο λαμβάνονται ή δεν λαμβάνονται τα επιδόματα, έναν τρόπο που πριμοδοτεί το κάθε επιπλέον παιδί, έτσι ώστε για παράδειγμα μια τρίτεκνη οικογένεια με 35.000 οικογενειακό εισόδημα, που δεν είναι και η εξαίρεση, να συγκαταλέγεται στους δικαιούχους, ενώ τώρα, με την υπάρχουσα κατάσταση, δεν είναι.

Η παρέμβασή μας αυτή βελτιώνει κάπως την κατάσταση, κυρίως για τους τρίτεκνους και τους πολύτεκνους, που είναι οι αδικημένοι της υπόθεσης και κυρίως για αυτούς που ανήκουν στην μεσαία τάξη με βάση το εισόδημα δίνοντας τη δυνατότητα σε περισσότερους να συμπεριληφθούν στα κριτήρια.

Και εδώ να πω ότι συμφωνώντας με τον κ. Τσακαλώτο, τον Υπουργό Οικονομικών, περισσότερα από τα επιδόματα, σημαντικό είναι να έχει η οικογένεια βοήθεια από την πολιτεία, εννοώ για το δημογραφικό θέμα, να έχει η μητέρα παιδικό σταθμό, να έχει ολοήμερο σχολείο, να έχει ισότιμη μεταχείριση η μητέρα του ιδιωτικού και του δημόσιου τομέα και άλλα πολλά. Για αυτά θα κάνουμε κάτι ή μόνο θα έχουμε σκανδιναβικούς φόρους με βαλκανικές υπηρεσίες στη χώρα μας;
Πάμε λίγο και στον Λατομικό Κώδικα, στα άρθρα 43 έως 72. Το ισχύον νομοθετικό πλαίσιο ήταν όντως απαρχαιωμένο από το 1979 και ατελές, οπότε είναι αναγκαία η μεταρρύθμισή του. Άλλωστε αποτελεί προαπαιτούμενο ήδη από το καλοκαίρι. Θα έπρεπε η νομοθετική ρύθμιση να γίνει με ξεχωριστό σχέδιο νόμου και κυρίως, με κανονική διαδικασία ψήφισης και όχι έτσι κατεπείγουσα, διότι έτσι δεν δίνεται η δυνατότητα ανάδειξης των αδύνατων σημείων ή των νομικών ρυθμιστικών κενών, που όντως υπάρχουν, όπως για παράδειγμα οι όροι νομοθέτησης, η ανάγκη για πιο ορθολογικούς συντελεστές καθορισμού προστίμων. Ακούσαμε και τους εκπροσώπους των φορέων να μιλάνε για λατομεία δύο ταχυτήτων και άλλες παραβλέψεις.

Και πάμε και λίγο στα του κ. Σπίρτζη, στο Υπουργείο Υποδομών. Στο άρθρο 217, που αφορά το Κεντρικό Ηλεκτρονικό Σύστημα Παρακολούθησης Τεχνικών Έργων, το ΚΗΣΠΑΤΕ, έναν νέο φορέα που θα δημιουργηθεί, είναι σωστό να γίνει, ναι. Ακούστε, όμως, ποιο είναι το αστείο: Είναι για την παρακολούθηση των τεχνικών έργων. Το ΚΗΣΠΑΤΕ θα διασυνδέεται λειτουργικά και με το ΚΗΜΔΗΣ και με το ΕΣΗΔΗΣ και με το TAXIS και με το σύστημα αμοιβών του ΤΕΕ και με άλλες πλατφόρμες διαφόρων φορέων.

Και στις παραγράφους 2 και 4 του άρθρου 217 λέει: «Σε περίπτωση που δεν είναι εφικτή η διαλειτουργικότητα για τεχνικούς λόγους, η καταχώρηση γίνεται με την ηλεκτρονική μεταφόρτωση του εγγράφου». Μα, είναι δυνατόν εν έτει 2018 να θεωρούμε λογική την μη ύπαρξης διαλειτουργικότητας; Είναι δυνατόν να μην υπάρχει διαλειτουργικότητα στις υποχρεωτικές προδιαγραφές για το νέο σύστημα; Ήμαρτον! Μη γυρίσουμε στο παρελθόν που τα συστήματα δεν μιλούσαν μεταξύ τους. Δεν αρκεί μόνο να περάσουμε από τα χαρτιά στην ψηφιακή εποχή, αλλά η ηλεκτρονική διακυβέρνηση να γίνει με σωστό σχεδιασμό και τις απαραίτητες προδιαγραφές. Και το συγκεκριμένο θέμα θα το παρακολουθούμε στενά.

Πάμε και στα ραδιοφωνικά. Είναι προαπαιτούμενο, όπως είπε ο κύριος Υπουργός, από την τρίτη εργαλειοθήκη του ΟΟΣΑ. Είναι προαπαιτούμενο η νομοθέτηση, γιατί όπως κατάλαβα από αυτά που είπε ο κύριος Υπουργός στις επιτροπές, η εφαρμογή παραπέμπεται ως συνήθως στις καλένδες. Άλλωστε, όπως ευθαρσώς δήλωσε ο κ. Μορώνης, ο Πρόεδρος του ΕΣΡ, δεν είχαν ιδέα στο Εθνικό Σύστημα Ραδιοτηλεόρασης για το συγκεκριμένο νομοσχέδιο και την προσθήκη του στο πολυνομοσχέδιο.

Και αλήθεια δεν είναι απαραίτητη, με βάση την απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας, η σύμφωνη γνώμη του ΕΣΡ για τέτοια θέματα; Βάλατε κάτι στο νομοσχέδιο, για τη συγκεκριμένη περίπτωση, για την αδειοδότηση των ραδιοφωνικών σταθμών, απλώς και μόνο για να υπάρχει, για να ξεγελαστούν οι κουτόφραγκοι. Γι’ αυτό και στις σχετικές διατάξεις είναι σαν να αντιγράφετε τα της τηλεόρασης και να τα μεταφέρετε στο χώρο του ραδιοφώνου, εάν και πρόκειται για δύο μέσα με τελείως διαφορετική λειτουργία. Αυτό ξέρετε, όμως, αυτό εμπιστεύεστε.

Στην αντιγραφή αυτή προσέξτε, όμως, τον δαίμονα του copy-paste, μην παρεισφρήσει όπως έγινε στην αιτιολογική έκθεση στο άρθρο 6 για το Κτηματολόγιο, όπου εμφανίζεται ένας ΦΠΑ 23%, προφανώς από ένα copy-paste από παρελθόντα νομοσχέδια.

Για τους λόγους αυτούς υπάρχουν πλήθος ερωτηματικά για την αδειοδότηση των ραδιοφωνικών σταθμών και ασάφειες, που μας τις ανέφερε και ο κ. Μορώνης και ο Πρόεδρος της Ένωσης Ιδιοκτητών Ραδιοφωνικών Σταθμών. Παραδείγματος χάρη, δεν υπάρχουν οι μεταβατικές διατάξεις, γενικά το προτεινόμενο πλάνο μετάβασης από το αναλογικό στο ψηφιακό και ένα χρονοδιάγραμμα. Με τις διατάξεις του πολυνομοσχεδίου τα δημοτικά ραδιόφωνα μένουν μετέωρα, αντιμετωπίζονται ως ιδιωτικές επιχειρήσεις -αβλεψία αυτό ή πρόθεση;- και αρκετά άλλα. Είναι, δηλαδή, η νομοθέτηση του «βάλτο και βλέπουμε».

Εν κατακλείδι, το νομοσχέδιο αυτό το ψηφίζετε άρον-άρον για να βγει η υποχρέωση. Σε πολλά θέματα θα δημιουργήσει προβλήματα με την άρπα κόλλα νομοθέτηση που, δυστυχώς, θα τα βρούμε μπροστά μας και θα ερχόμαστε με τροπολογίες, όπως έχει γίνει μέχρι τώρα αρκετές φορές, να τα διορθώνουμε σε επόμενα νομοσχέδια. Και η μεγάλη αμηχανία σας, που είναι εμφανής και στη συζήτηση, υπάρχει επειδή προσπαθείτε να πείσετε για πράγματα που δεν πιστεύετε, ενώ στην πραγματικότητα πιστεύετε πράγματα που δεν πείθουν πια.

Ευχαριστώ πολύ.