Στην συνεδρίαση της Διαρκούς Επιτροπής Εθνικής Άμυνας και Εξωτερικών Υποθέσεων, με θέμα ημερήσιας διάταξης την ενημέρωση, σύμφωνα με το άρθρο 36 παρ. 5 του Κανονισμού της Βουλής, από τον Υπουργό Εξωτερικών, κ. Νικόλαο Κοτζιά, για την επίσκεψη του Τούρκου Προέδρου, κ. Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στη χώρα μας, τοποθετήθηκε ο βουλευτής Ηρακλείου με το Ποτάμι, Σπύρος Δανέλλης.
Δείτε το βίντεο της ομιλίας εδώ:
Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της τοποθέτησης:
Κυρίες και κύριοι Συνάδελφοι, υπάρχουν τομείς πολιτικής και κάποια θέματα, τα οποία δεν είναι δυνατόν να εντάσσονται στη συνήθη κομματική διελκυστίνδα και αντιπαράθεση.
Κύριε Πρόεδρε, το πρωί, σας είχα εκφράσει τις επιφυλάξεις και τους προβληματισμούς μου για τη διεξαγωγή αυτής της συζήτησης on camera, δηλαδή για την αναμετάδοση της συζήτησής μας από το Κανάλι της Βουλής και μάλιστα απευθείας.
Είναι αδιανόητο να δίνουμε, στα νεοναζί αποβράσματα, από το βήμα της Βουλής, όταν μάλιστα έχουν απομονωθεί από το δημόσιο διάλογο, τη δυνατότητα να προσπαθούν να τσαλακώσουν τη Δημοκρατία και τον Κοινοβουλευτισμό.
Τώρα, στα της επίσκεψης Ερντογάν.
Υπάρχει αναγκαιότητα διαλόγου με τους δύσκολους γείτονές μας και υπάρχει αναγκαιότητα δημιουργίας καναλιών επικοινωνίας, όπως είπε ο κ. Υπουργός; Προφανώς και υπάρχει. Την ίδια στιγμή, όμως, γνωρίζαμε ότι η πρόσκληση, σε αυτή τη συγκυρία, ήταν μια πρόσκληση υψηλού ρίσκου και μεγάλης επισφάλειας, για έναν ηγέτη τόσο απρόβλεπτο;
Και ξαναλέω, με ανοιχτά όλα αυτά τα ζητήματα που έχει, σε αυτή τη συγκυρία, - όχι μονάχα με μας, αλλά συνολικότερα.
Νομίζω ότι ήταν αναμενόμενο και βεβαίως, ήταν εξαιρετικά δύσκολο να περιμένουμε ότι αυτή η επίσκεψη θα είχε, συνολικά και δεδομένο ένα θετικό πρόσημο, ως αποτέλεσμα. Την ίδια στιγμή, βεβαίως, - όπως είπα και λίγο πριν - υπάρχει αναγκαιότητα ανοιχτού διαλόγου και αντιμετώπισης και των δύσκολων επιμέρους θεμάτων, που πρέπει να λυθούν.
Νομίζω ότι το πρώτο μήνυμα ήταν η οριοθέτηση της ατζέντας, από πλευράς προέδρου Ερντογάν, με τον ανορθόδοξο και αδόκιμο αυτόν τρόπο που έγινε, με τη συνέντευξή του στον κ. Παπαχελά, την προηγούμενη ημέρα. Εδώ να πω ότι δεν πρέπει να μας διαφεύγει ότι η αναφορά στα περί αναθεώρησης της Συνθήκης της Λωζάννης και η αμφισβήτησή της, δεν νομίζω ότι έχει κύριο αποδέκτη εμάς.
Νομίζω ότι οι αποδέκτες ήταν άλλοι, ήταν κι αυτοί που αντέδρασαν, την επόμενη μέρα, διότι το μεγάλο ζήτημα με τη Συνθήκη της Λωζάννης του προέδρου Ερντογάν και της Τουρκίας, φαντάζομαι, είναι η πιθανή διαφοροποίηση των ανατολικών του συνόρων και αυτό ας το κρατήσουμε, έτσι, ως θέμα στα υπ' όψιν.
Νομίζω ότι τα θετικά, στα οποία αναφέρθηκε ο κ. Υπουργός λίγο πριν, είναι, αναμφισβήτητα, θετικά αποτελέσματα της επίσκεψης. Όπως, επίσης, είναι δεδομένο ότι υπήρξαν και κάποιες αστοχίες. Η αποτίμηση και η εκτίμηση αν ήταν θετικότερο το αποτέλεσμα της επίσκεψης ή προβληματικότερο, νομίζω, επίσης, εύκολα μπορεί κάποιος να συνάγει τα συμπεράσματά του.
Εντέλει, το κλείσιμο της επίσκεψης είχε, απρόσμενα, θετικότερα χαρακτηριστικά από ότι το άνοιγμα της επίσκεψης, από την παραμονή μάλιστα, αλλά και μετά, με τη συζήτηση on camera, που έγινε με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας. Για τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, πρέπει να πω, εδώ, ότι, παρά την εξαιρετικά δύσκολη θέση του, θα ήταν, ίσως, χειρότερο να μην αντιδράσει σε όλα αυτά, τα οποία είχαν ανοιχθεί, την προηγούμενη μέρα.
Κυρίες και κύριοι Συνάδελφοι, νομίζω ότι δεν είναι, ιδιαίτερα αυτή η συγκυρία, η κατάλληλη στιγμή να συνεχίσουμε «να δαγκώνουμε ο ένας την ουρά του άλλου». Είναι άλλα αυτά, τα οποία ζητούνται από όλους μας, - και από την Κυβέρνηση και από την Αντιπολίτευση.
Νομίζω ότι στα ζητήματα της εθνικής μας πολιτικής, των εθνικών μας πολιτικών, θα πρέπει να βρούμε και να αποκαταστήσουμε την εμπιστοσύνη, η οποία έχει - για λόγους αντικειμενικούς ή υποκειμενικούς – διαρραγεί μεταξύ των μερών του πολιτικού μας συστήματος. Έχουμε υποχρέωση να αντιμετωπίζουμε αυτά τα ζητήματα με μια άλλη σοβαρότητα και μια άλλη περίσκεψη και φαντάζομαι ότι το μεγάλο ζητούμενο είναι η επόμενη μέρα.
Η επόμενη μέρα, όχι μονάχα στις ελληνοτουρκικές σχέσεις, αλλά, συνολικότερα, στη θέση μας στο «μεγάλο κάδρο», μέσα σε αυτή την περίοδο της πολύ μεγάλης αβεβαιότητας. Στο «μεγάλο κάδρο» των πολύ μεγάλων αλλαγών, των τεκτονικών αλλαγών - όπως είπε, πολύ σωστά, ο κ. Υπουργός, λίγο πριν - και των μεγάλων διαφοροποιήσεων και των ζητημάτων, που έχουν ανοίξει και ζητούν απάντηση.
Πρέπει να λάβουμε υπόψη μας και την ευρωπαϊκή μας οικογένεια, όπου πρέπει να παίξουμε το ρόλο του κανονικού εταίρου και μέλους αυτής της οικογένειας και να μην αφήσουμε τα πράγματα να διαμορφωθούν ερήμην μας. Και βεβαίως, πρέπει να λάβουμε υπόψη μας τη συνολικότερη αναδιάταξη του διεθνούς σκηνικού και αυτή η προτεραιότητα, νομίζω ότι επιβάλλει και άλλες ανάγκες και άλλες υποχρεώσεις στον καθένα μας.
Φαντάζομαι ότι το Εθνικό Συμβούλιο Εξωτερικής Πολιτικής είναι ο χώρος, στον οποίο μπορεί να γίνει αντίστοιχη συζήτηση, με άλλα δεδομένα και άλλες συνθήκες. Επίσης, νομίζω θα ήταν χρήσιμο να ξαναδούμε, κύριε Υπουργέ, την πρόταση, την οποία έχουμε καταθέσει ως «Ποτάμι», για τη σύσταση του Εθνικού Συμβουλίου Ασφαλείας, το οποίο δεν είναι κάτι που περιττεύει.
Νομίζω ότι οι καιροί επιβάλλουν να ξαναδούμε κάποια τέτοια ζητήματα και να δημιουργήσουμε θεσμικά εργαλεία, που θα μας φέρουν πιο κοντά, αλλά και θα μας δώσουν τη δυνατότητα να αντιμετωπίσουμε πιο ψύχραιμα, πιο ολοκληρωμένα και μέσα από συναινετικές διαδικασίες, τα θέματα, που αποτελούν την εθνική μας ατζέντα.
Σας ευχαριστώ πολύ.
