Δείτε την ομιλία της Κατερίνας Μάρκου, βουλευτή Β' Θεσσαλονίκης με το Ποτάμι, επί της αρχής του νομοσχεδίου "Ρυθμίσεις για τη λήψη άμεσων μέτρων για την αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής κρίσης, την οργάνωση της Κυβέρνησης και των Κυβερνητικών οργάνων και λοιπές διατάξεις" στην Ολομέλεια της Βουλής στις 18 Μαρτίου 2015.
Δείτε την ομιλία της Κατερίνας Μάρκου, βουλευτή Β' Θεσσαλονίκης με το Ποτάμι, επί της αρχής του νομοσχεδίου "Ρυθμίσεις για τη λήψη άμεσων μέτρων για την αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής κρίσης, την οργάνωση της Κυβέρνησης και των Κυβερνητικών οργάνων και λοιπές διατάξεις" στην Ολομέλεια της Βουλής στις 18 Μαρτίου 2015.
Δείτε την ομιλία εδώ:
[youtube id="xgtdtP8kmd8"]
Διαβάστε την πλήρη απομαγνητοφώνηση εδώ:
Κύριοι Υπουργοί, κυρίες και κύριοι Βουλευτές, με μεγάλο ενδιαφέρον περιμέναμε όλοι το πρώτο νομοσχέδιο της συγκυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ και Ανεξάρτητων Ελλήνων ως ένα πρώτο δείγμα γραφής τόσο σε επίπεδο πολιτικής, όσο και διαδικασίας. Ήδη, στο δεύτερο επίπεδο έχουμε απογοητευθεί.
Η δημόσια διαβούλευση ήταν πρόσχημα που διήρκησε μερικές ώρες. Αυτό είναι το πρώτο σημάδι για το τι θα ακολουθήσει. Το νομοσχέδιο για τις εκατό δόσεις θα έρθει ως κατεπείγον για να δημιουργήσει τετελεσμένα η Κυβέρνηση πριν τη συνάντηση του Πρωθυπουργού με την κ. Μέρκελ. Πρέπει να αναρωτηθείτε αν οι τακτικές τύπου Ντενκτάς θα επιτρέψουν στη χώρα να περάσει αλώβητη την κρίση.
Επίσης, οι τροπολογίες που έχουν κατατεθεί -και έπονται κι άλλες- ελάχιστη συνάφεια έχουν με το λοιπό νομοσχέδιο. Μεταξύ τους υπάρχει και μία τροπολογία για τη ΝΕΡΙΤ για την οποία εκκρεμεί άλλο νομοσχέδιο.
Αυτές οι διαδικαστικές ελλείψεις θα μπορούσαν να μην έχουν καμία σημασία, εφόσον συμφωνούσαμε στην ουσία -προσέξτε, στην ουσία- και όχι στους τύπους. Στην ουσία το μείζον θέμα είναι η άσκηση κοινωνικής πολιτικής σε μία πραγματικά δύσκολη για τη χώρα περίοδο.
Πρώτα απ’ όλα, να συμφωνήσουμε σε κάτι: Όταν λέμε «κοινωνική πολιτική» εννοούμε ένα ολοκληρωμένο σύστημα κινήτρων που διατηρεί την κοινωνία σε συνοχή. Δεν εννοούμε μία αναδιανομή χωρίς σχέδιο, πρόγραμμα και πόρους. Όπως είπε και η Εισηγήτριά μας, διαχρονικά οι πόροι που δίνονται για κοινωνικές παροχές, έχουν τελικώς, ενίοτε, ανεπιθύμητα αποτελέσματα, αφού διανέμονται περισσότερο σε μεσαία εισοδηματικά στρώματα και όχι σε πραγματικά φτωχούς και καταλήγουν έτσι να μην μειώνουν την ανισότητα.
Σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ από το 2009 μέχρι το 2013 η μείωση στο ποσοστό κινδύνου φτώχειας, μετά τις κοινωνικές μεταβιβάσεις, κυμαίνεται, στο 3% με 4%, ποσοστό εξαιρετικά χαμηλό σε σχέση με την υπόλοιπη Ευρώπη.
Αν δεν θέλουμε να συνεχίσουμε αυτήν την πολιτική, χρειάζονται στοιχεία, αξιολόγηση, δείκτες αποτελεσματικότητας, ποιότητα στις παρεμβάσεις μας. Χρειάζεται να συγκεντρώσουμε τη γνώση από προηγούμενα προγράμματα, αλλά και από τα προτεινόμενα, να δούμε τι κάνουν οι ανεπτυγμένες χώρες και κυρίως αυτές με μέθοδο διερεύνησης των μέσων διαβίωσης των δικαιούχων, με στόχο να σχεδιάσουμε ένα μονιμότερο μηχανισμό γι’ αυτούς που έχουν τη μεγαλύτερη ανάγκη.
Αυτός ο μόνιμος μηχανισμός κοινωνικής πολιτικής μπορεί να είναι μεταξύ των άλλων το ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα; Εμείς λέμε πως μπορεί. Πρέπει, όμως, να προηγηθεί η αξιολόγηση του πιλοτικού προγράμματος, η οποία δεν έχουμε καταλάβει αν και πότε θα γίνει και από ποιον.
Πάντως, στο νομοσχέδιο δεν περιγράφεται, έστω και με αδρές γραμμές, ένα σύστημα ελέγχου, παρακολούθησης και αξιολόγησης του μηχανισμού διανομής των παροχών, ένα σύστημα που θα ξεχωρίζει αυτούς που έχουν πραγματικά ανάγκη από αυτούς που λόγω των κακών κινήτρων και των άστοχων εξαγγελιών της Συγκυβέρνησης ΑΝΕΛ-ΣΥΡΙΖΑ απλά δεν πληρώνουν τις οφειλόμενες υποχρεώσεις τους προς το κράτος, ενώ σαφέστατα μπορούν.
Τελικά, το σημερινό νομοσχέδιο, παρά τις αδιαμφισβήτητες θετικές προθέσεις, καταλήγει να είναι ένα βιαστικό εγχείρημα αναδιανομής χωρίς πόρους, το οποίο φοβάμαι ότι δεν θα έχει παρά ελάχιστο αποτέλεσμα. Μπορεί να ανακουφίσει ευκαιριακά κάποιους σε ανάγκη -και αυτό είναι θετικό- αλλά σοβαρή λύση, προοπτική, δεν θα δώσει.
Η ίδια η Συγκυβέρνηση ΑΝΕΛ-ΣΥΡΙΖΑ παραδέχεται ότι πρόκειται για μια σειρά έκτακτων μέτρων. Δεν ακούσαμε, όμως, στις τέσσερις συνεδριάσεις των Επιτροπών, ποια θα είναι τα τακτικά και τα μόνιμα μέτρα.
Όλα αυτά δεν τα λέμε ούτε για να μειώσουμε το μέγεθος των προβλημάτων που αντιμετωπίζουν χιλιάδες συμπολίτες μας, ούτε για να υποτιμήσουμε τη συγκυβέρνηση. Δεν επιχαίρουμε για τις δυσκολίες, ούτε περιμένουμε αποτυχίες της πολιτικής της συγκυβέρνησης για να την καταγγείλουμε. Τα λέμε με πρόθεση να βοηθήσουμε.
Αντί, όμως, να μιλήσουμε για την ταμπακιέρα, να καταθέσουμε προτάσεις για τα προβλήματα, η Συγκυβέρνηση έχει οδηγήσει το δημόσιο διάλογο σε μια άνευ ουσίας συζήτηση για την «αξιοπρέπεια» γενικώς και αορίστως.
Αξιοπρέπεια δεν σημαίνει ελεημοσύνη. Αξιοπρέπεια σημαίνει δουλειές και εισόδημα για τους ανέργους. Ελεημοσύνη κάνουν οι συντηρητικοί. Οι προοδευτικοί κάνουν προγράμματα επανένταξης, θετικές ενεργητικές πολιτικές, δράσεις με σκοπό την κοινωνική ενσωμάτωση των συμπολιτών μας που βρίσκονται σε ανάγκη.
Χρειάζονται πολιτικές για τη δημιουργία θέσεων εργασίας, επενδύσεις από ιδιώτες και κράτος. Να θυμίσω ότι ο επενδυτικός νόμος έχει να εφαρμοστεί από τις αρχές του 2014. Και διαβάζουμε πως ο νέος Υπουργός προτίθεται να τον αλλάξει πάλι.
Χρειάζεται ένα σύστημα ενεργητικών πολιτικών για την εκπαίδευση, την υγεία, την πρόνοια, την επανένταξη στην αγορά εργασίας και τον κοινωνικό ιστό. Αυτό είναι η πραγματική πολιτική αναδιανομής.
Όσο για τους πόρους, πρέπει να συμφωνήσουμε με τους ευρωπαίους σε ένα σύστημα χρηματοδότησης για τους πολίτες σε ανάγκη επανένταξης. Αυτές θα έπρεπε να είναι οι διαπραγματεύσεις μας με τους εταίρους και όχι να παριστάνουμε τους καμπόσους και η χώρα να απομονώνεται διαρκώς. Και δεν πρέπει να χρησιμοποιούμε το θυμικό του λαού για πολιτικούς σκοπούς. Αυτό θα γυρίσει μπούμερανγκ και πολύ πιο γρήγορα απ’ ό,τι νομίζουν μερικοί.
Αυτές είναι, λοιπόν, σε γενικές γραμμές οι κατευθύνσεις που πρέπει να ακολουθήσει η συγκυβέρνηση ΑΝΕΛ-ΣΥΡΙΖΑ, αν θέλει πράγματι να δώσει λύσεις. Και μπορεί να είναι βέβαιη τότε ότι θα έχει και τη στήριξη που χρειάζεται.
*Η Κατερίνα Μάρκου είναι βουλευτής Β' Θεσσαλονίκης
19 Μαρτίου 2015