Τον ιδιότυπο αποκλεισμό Κωφών – Βαρήκοων πολιτών από την ενημέρωση και την ψυχαγωγία αναδεικνύουν με ερώτησή τους προς τον Υπουργό Επικρατείας οι βουλευτές του Ποταμιού, κκ Μπαργιώτας (Λάρισας), Μάρκου (Β’ Θεσσαλονίκης) και Αμυράς (Β’ Αθηνών).
Μέχρι τη στιγμή που έκλεισε η Ε.Ρ.Τ. ΑΕ, τον Ιούνιο του 2013, υπήρχε το κεντρικό δελτίο ειδήσεων της ΝΕΤ, που μεταδιδόταν καθημερινά στις 21:00, με παράλληλη διερμηνεία στην Ελληνική Νοηματική Γλώσσα. Σήμερα, δεν υπάρχει. Επίσης, δεν υπάρχει πρόσβαση των κωφών/βαρήκοων ατόμων στο ζωντανό πρόγραμμα ελλείψει συστήματος υποτιτλισμού σε πραγματικό χρόνο και δεν υπάρχει πρόσβαση των κωφών/βαρήκοων ατόμων στις σειρές και τις παλιές ταινίες που μεταδίδονται από την ΕΡΤ και είναι μαγνητοσκοπημένες. Πέρα από τη δημόσια τηλεόραση, αντίστοιχο είναι το πρόβλημα και με τα τηλεοπτικά κανάλια της συνδρομητικής τηλεόρασης, όπου παρατηρείται έλλειψη υποτίτλων σε ελληνικές εκπομπές παντός τύπου (ειδησεογραφικές, ψυχαγωγικές, αθλητικές και λοιπές εκπομπές), έλλειψη υποτίτλων σε μεταγλωττισμένες ταινίες, έλλειψη μετάφρασης στην Ελληνική Νοηματική Γλώσσα για αξιοσημείωτα γεγονότα μεγάλης τηλεθέασης, όπως οι τελικοί Πρωταθλημάτων σε διάφορα αθλήματα σε ελληνικό, ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο και, τέλος, έλλειψη υποτιτλισμού σε πραγματικό χρόνο. Η Ομοσπονδία Κωφών Ελλάδος (ΟΜ.Κ.Ε.) με επιστολές που έχει αποστείλει κατά καιρούς τόσο προς τον Πρόεδρο και τον Διευθύνοντα Σύμβουλο της ΕΡΤ και συνδρομητικά κανάλια όσο και προς το Συνήγορο του Παιδιού εκφράζει την έντονη δυσαρέσκειά της.
Όλα αυτά, τη στιγμή που το άρθρο 21 του ν. 4074/2012, μεταξύ άλλων, ορίζει ότι τα Συμβαλλόμενα Κράτη οφείλουν να λαμβάνουν όλα τα κατάλληλα μέτρα προκειμένου να ενθαρρύνουν τα μέσα μαζικής επικοινωνίας, συμπεριλαμβανομένων και των παροχών πληροφοριών μέσω του Διαδικτύου, να καταστήσουν τις υπηρεσίες τους προσιτές στα άτομα με αναπηρίες. Το Ποτάμι ρωτά τον Υπουργό σε ποιες ενέργειες σκοπεύει να προβεί, ώστε να εφαρμοστεί ο ν. 4074/2012, αν θα επανέλθει και πότε η παράλληλη μετάφραση για το κεντρικό δελτίο της ΕΡΤ και, τέλος, αν θα υπάρξει υποτιτλισμός και πότε σε ταινίες, σειρές, καθώς και στο ζωντανό πρόγραμμα.
Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της ερώτησης:
Προς τον Υπουργό Επικρατείας
Θέμα: «Αποκλεισμός Κωφών – Βαρήκοων πολιτών από την ενημέρωση και την ψυχαγωγία»
Κύριε Υπουργέ,
στο Ν. 4074/2012 «Κύρωση της Σύμβασης για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρίες και του Προαιρετικού Πρωτοκόλλου στη Σύμβαση για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρίες» (ΦΕΚ Α΄ 88/ 11.04.2012) και ειδικότερα στο άρθρο 21 με τίτλο «Ελευθερία της έκφρασης και της γνώμης και πρόσβαση στην πληροφορία» ορίζονται τα εξής «Τα Συμβαλλόμενα Κράτη λαμβάνουν όλα τα κατάλληλα μέτρα προκειμένου να διασφαλίζουν ότι τα άτομα με αναπηρίες μπορούν να ασκούν το δικαίωμα τους στην ελευθερία της έκφρασης και της γνώμης, συμπεριλαμβανομένης και της ελευθερίας να αναζητούν, να δέχονται και να μεταδίδουν πληροφορίες και ιδέες, σε ίση βάση με τους άλλους ανθρώπους και μέσω όλων των μορφών επικοινωνίας της επιλογής τους, όπως ορίζεται στο άρθρο 2 της παρούσας Σύμβασης, συμπεριλαμβανόμενης και: α. της παροχής πληροφοριών που προορίζονται για το ευρύ κοινό στα άτομα με αναπηρίες, με προσιτές μορφές και τεχνολογίες, κατάλληλες για τα διαφορετικά είδη αναπηριών, κατά τρόπο έγκαιρο και χωρίς πρόσθετο κόστος, β. της αποδοχής και διευκόλυνσης της χρήσης των νοηματικών γλωσσών, της Μπράιγ, της συμπληρωματικής και εναλλακτικής επικοινωνίας και όλων των άλλων προσιτών μέσων, τρόπων και μορφών επικοινωνίας της επιλογής τους, από τα άτομα με αναπηρίες στις επίσημες επικοινωνίες τους, γ. της προτροπής των ιδιωτικών φορέων που παρέχουν υπηρεσίες στο ευρύ κοινό, συμπεριλαμβανόμενου και του Διαδικτύου, να παρέχουν πληροφορίες και υπηρεσίες με προσιτές και εύχρηστες μορφές για τα άτομα με αναπηρίες, δ. της ενθάρρυνσης των μέσων μαζικής επικοινωνίας, συμπεριλαμβανομένων και των παροχών πληροφοριών μέσω του Διαδικτύου, να καταστήσουν τις υπηρεσίες τους προσιτές στα άτομα με αναπηρίες, ε. της αναγνώρισης και προαγωγής της χρήσης των νοηματικών γλωσσών».
Η Ομοσπονδία Κωφών Ελλάδος (ΟΜ.Κ.Ε.) με επιστολές που έχει αποστείλει τόσο προς τον Πρόεδρο και τον Διευθύνοντα Σύμβουλο της ΕΡΤ και συνδρομητικά κανάλια όσο και προς το Συνήγορο του Παιδιού εκφράζει την έντονη δυσαρέσκειά της για τον ιδιότυπο «αποκλεισμό» που υφίστανται οι κωφοί-βαρήκοοι πολίτες, συμπεριλαμβανομένων των παιδιών, κατά παράβαση συνταγματικών διατάξεων, αλλά και του ως άνω νόμου. Σύμφωνα με την ΟΜΚΕ, μέχρι τη στιγμή που έκλεισε η Ε.Ρ.Τ. ΑΕ, τον Ιούνιο του 2013, υπήρχε το κεντρικό δελτίο ειδήσεων της ΝΕΤ, που μεταδιδόταν καθημερινά στις 21:00 από τη συχνότητα της ΝΕΤ, με παράλληλη διερμηνεία στην Ελληνική Νοηματική Γλώσσα από τη συχνότητα της NET HD, μεταφέροντας και την εικόνα της ΝΕΤ. Σήμερα, δεν υπάρχει παράλληλη διερμηνεία. Επίσης, δεν υπάρχει πρόσβαση των κωφών/βαρήκοων ατόμων στο ζωντανό πρόγραμμα (Real Time Captioning) ελλείψει συστήματος υποτιτλισμού σε πραγματικό χρόνο. Τέλος, δεν υπάρχει πρόσβαση των κωφών/βαρήκοων ατόμων στις σειρές και τις παλιές ταινίες που μεταδίδονται από την ΕΡΤ και είναι μαγνητοσκοπημένες.
Πέρα από τη δημόσια τηλεόραση, αντίστοιχο είναι το πρόβλημα και με τα τηλεοπτικά κανάλια της συνδρομητικής τηλεόρασης, όπου παρατηρείται έλλειψη υποτίτλων σε ελληνικές εκπομπές παντός τύπου (ειδησεογραφικές, ψυχαγωγικές, αθλητικές και λοιπές εκπομπές), έλλειψη υποτίτλων σε μεταγλωττισμένες ταινίες, έλλειψη μετάφρασης στην Ελληνική Νοηματική Γλώσσα για αξιοσημείωτα γεγονότα μεγάλης τηλεθέασης, όπως οι τελικοί Πρωταθλημάτων σε διάφορα αθλήματα σε ελληνικό, ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο και, τέλος, έλλειψη υποτιτλισμού σε πραγματικό χρόνο.
Επειδή, όπως χαρακτηριστικά αναφέρει η ΟΜΚΕ «Ο αποκλεισμός μας από την ενημέρωση, μας καθιστά πολίτες δεύτερης κατηγορίας και αυτό δεν μπορεί να γίνει αποδεκτό ούτε και να επιτρέπεται από την ίδια την πολιτεία»,
ερωτάται ο κ. Υπουργός:
1) Σε ποιες ενέργειες σκοπεύετε να προβείτε, ώστε να εφαρμοστεί ο ν. 4074/2012;
2) Θα επανέλθει και πότε η παράλληλη μετάφραση για το κεντρικό δελτίο της ΕΡΤ;
3) Θα υπάρξει υποτιτλισμός και πότε σε ταινίες, σειρές, καθώς και στο ζωντανό πρόγραμμα;
Οι ερωτώντες βουλευτές
Κωνσταντίνος Μπαργιώτας – Λάρισας
Κατερίνα Μάρκου – Β’ Θεσσαλονίκης
Γιώργος Αμυράς – Β’ Αθηνών