«Η Κυβέρνηση εφάρμοσε συγκεκριμένη πολιτική στη διάρκεια του 2015. Άνοιξε τα σύνορα, αφήνοντας εφτακόσιες χιλιάδες πρόσφυγες ουσιαστικά να διέλθουν από τη χώρα και με τα κυκλώματα να διακινούν τους πρόσφυγες, όπως ξέρουν καλά, με εισιτήριο από τη Μυτιλήνη μέχρι την Ειδομένη. Υπήρξε συνειδητά απούσα και αυτή είναι ακριβώς η βασική και η πιο βαριά ευθύνη. Με μια επίκληση ανθρωπιστικής εύνοιας και ανθρωπιστικών λόγων, ουσιαστικά φρόντιζε να είναι μακριά από το πρόβλημα. Παρακολουθούσε μια ροή προσφύγων εντός της χώρας, προσπαθώντας να παρέμβει κατ’ ελάχιστον», τόνισε στην ολομέλεια της Βουλής κατά τη συζήτηση επίκαιρης επερώτησης βουλευτών της ΝΔ για το προσφυγικό ο Βουλευτής Λάρισας του Ποταμιού, κ. Κώστας Μπαργιώτας.
Στηλιτεύοντας τον κυβερνητικό χειρισμό ο βουλευτής είπε ότι «Η Κυβέρνηση χρησιμοποίησε τους πρόσφυγες και στο εσωτερικό και στο εξωτερικό ως όργανο πολιτικής, καθώς οι άνθρωποι διέρχονταν από την Ελλάδα, νομίζοντας ότι υποσχόμενη hot spots, διαπραγματευόμενη με τους Ευρωπαίους και μη κάνοντας τίποτα στην ουσία και μεταφέροντας μόνο το πρόβλημα από τη Μυτιλήνη και τη Ρόδο στην Ειδομένη, κέρδιζε χρόνο. Δεν αντιλήφθηκε με αυτόν τον τρόπο καν τι ερχόταν. Όπως δεν το αντιλήφθηκε με τα capital controls, δεν το αντιλήφθηκε και με το κλείσιμο των συνόρων. Αυτό οδήγησε σε μια –να μην την πω πανωλεθρία- διπλωματική ήττα. Την διπλωματική ήττα των κλειστών συνόρων, η οποία μας επιβλήθηκε».
Στη συνέχεια ο κ. Μπαργιώτας υπογράμμισε ότι, ενώ οι κύριες ευθύνες για την μεγέθυνση του προβλήματος είναι εκτός συνόρων, όμως, «δεν μπορεί γίνεται επίκληση, σαν αυτή που έκανε ο κ. Κουρουμπλής, στο πατριωτισμό των Ελλήνων, ώστε να σκεπάσουμε το πρόβλημα και να το αφήσουμε κάτω από το χαλί. Δεν μπορεί, η κυβέρνηση να κρύβεται πίσω από το υπερεθνικό του προβλήματος. Ο τρόπος που κλιμακώθηκε το προσφυγικό στο εσωτερικό της χώρας και οδηγηθήκαμε στην παγίδα της Ειδομένης και στα στρατόπεδα προσφύγων σε ελληνικό έδαφος για τα επόμενο δύο χρόνια είναι επιλογή και ευθύνη της Κυβέρνησης ή ανικανότητα. Υπάρχει σαφώς, εθνική παράμετρος. Η προσφυγική κρίση δεν είναι κάτι που συνέβη. Δεν είναι μια φυσική καταστροφή. Δεν «έβρεξε» πρόσφυγες στην Ειδομένη. Είναι αποτέλεσμα συγκεκριμένων κινήσεων και στο εξωτερικό και στο εσωτερικό. Δεν τη δημιούργησε η ιστορία. Την ιστορία την γράφουν οι κυβερνήσεις και οι λαοί. Δεν είναι κάτι ουδέτερο και αφηρημένο».
Κλείνοντας την τοποθέτησή του, ο βουλευτής αναφέρθηκε στο σκιώδες καθεστώς λειτουργίας των ΜΚΟ, τονίζοντας ότι δεν ξέρουμε ποιοι τις έχουν, ποιοι τους χρηματοδοτούν και που πηγαίνουν τα χρήματα που παίρνουν. Όπως χαρακτηριστικά είπε «Υπάρχει ένα μεγάλο θέμα διαφάνειας στον τρόπο με τον οποίο οι μη κυβερνητικές οργανώσεις ασχολούνται και χειραγωγούν το πρόβλημα».
Δείτε το βίντεο της ομιλίας εδώ:
Ακολουθεί η απομαγνητοφώνηση της εισήγησης του κ. Μπαργιώτα:
Ευχαριστώ, κύριε Πρόεδρε.
Κυρίες και κύριοι, το προσφυγικό είναι ένα πολύ δύσκολο και πολύ μεγάλο πρόβλημα. Νομίζω ότι δεν υπάρχει αμφιβολία γι’ αυτό. Είναι επίσης, ένα εθνικό πρόβλημα και γι’ αυτό θα προσπαθήσω να ξεκινήσω από αυτά που μάλλον μας ενώνουν και στα οποία συμφωνούμε. Έτσι, λοιπόν, ναι, οι κύριες ευθύνες για το προσφυγικό είναι προφανώς εκτός συνόρων. Υπερβαίνουν και την Κυβέρνηση και αυτήν τη χώρα και αυτό είναι σωστό. Οφείλεται στην κρίση, στον πόλεμο και, δυστυχώς, η Ευρώπη έχει επίσης ευθύνες, όχι μόνο οι μεγάλες δυνάμεις εκτός αυτής. Επίσης, ναι, έχουμε έναν υπέροχο λαό, ο οποίος υπερέβαλε εαυτόν και, παρά τις προσπάθειες διαφόρων ακραίων, αρνήθηκε να μπει στο παιχνίδι της ακροδεξιάς και της εχθρότητας ενάντια στους πρόσφυγες και προσπάθησε, υπερβάλλοντας εαυτόν μέσα στην κρίση, να τους βοηθήσει. Και αυτό είναι σωστό. Όλα αυτά είναι σωστά. Επίσης, είναι σωστό ότι είναι ένα εθνικό πρόβλημα.
Άκουσα προηγουμένως τον κ. Κουρουμπλή να επικαλείται τον πατριωτισμό των Ελλήνων και της Βουλής, ουσιαστικά σε μια επίκληση του να σκεπάσουμε το πρόβλημα και να το αφήσουμε κάτω από το χαλί, όσον αφορά τις ευθύνες στο εσωτερικό. Όμως, για ό,τι είναι εθνικό και πατριωτικό, ο πατριωτισμός επιβάλλει –τουλάχιστον, στην Αντιπροσωπεία αυτήν και όχι μόνο- την ανοιχτή συζήτηση, την επισήμανση των λαθών και των προβλημάτων. Δεν επιβάλλει την αποσιώπηση ή την σύνταξη πίσω από ένα λάβαρο, χωρίς ερωτήσεις. Έτσι, λοιπόν, δεν μπορούμε παρά να επισημάνουμε μαζί με όλα αυτά ότι κανείς δεν μπορεί να κρύβεται πίσω από αυτά που ανέφερα προηγουμένως, δηλαδή την εθνική κρίση, το υπερεθνικό του προβλήματος κ.ο.κ.
Ο τρόπος που κλιμακώθηκε το προσφυγικό στο εσωτερικό της χώρας, ο τρόπος με τον οποίο οδηγηθήκαμε στην παγίδα της Ειδομένης και στα στρατόπεδα προσφύγων σε ελληνικό έδαφος για τα επόμενο δύο χρόνια είναι, σαφώς, επιλογή και ευθύνη της Κυβέρνησης ή ανικανότητα, αν θέλετε. Πάντως, σαφώς υπάρχει εθνική παράμετρος και αυτήν πρέπει να δούμε. Αυτήν, κυρίως, οφείλουμε να συζητήσουμε και να αντιμετωπίσουμε. Η προσφυγική κρίση δεν είναι κάτι που συνέβη. Δεν είναι φυσική καταστροφή. Δεν «έβρεξε» πρόσφυγες στην Ειδομένη. Είναι αποτέλεσμα συγκεκριμένων κινήσεων και στο εξωτερικό και στο εσωτερικό. Δεν τη δημιούργησε η ιστορία, κύριε Υπουργέ, αν μου επιτρέπετε. Την ιστορία τη δημιουργείτε εσείς σε αυτήν τη φάση. Η Κυβέρνησή σας κι εσείς προσωπικά, εκ των πραγμάτων. Την ιστορία την γράφουν οι κυβερνήσεις και οι λαοί. Δεν είναι κάτι ουδέτερο και αφηρημένο, αν μου επιτρέπετε.
Η Κυβέρνηση, λοιπόν, εφάρμοσε συγκεκριμένη πολιτική στη διάρκεια του 2015. Άνοιξε τα σύνορα, αφήνοντας εφτακόσιες χιλιάδες πρόσφυγες ουσιαστικά να διέλθουν από τη χώρα. Άφησε τα κυκλώματα να διακινούν τους πρόσφυγες, όπως ξέρουν καλά, με εισιτήριο από τη Μυτιλήνη μέχρι την Ειδομένη. Αυτή ήταν η κατάσταση, την οποία παρακολουθήσαμε να εξελίσσεται σε όλο αυτό το χρονικό διάστημα. Και αυτή είναι ακριβώς η βασική και η πιο βαριά ευθύνη. Υπήρξε συνειδητά απούσα. Με μια επίκληση ανθρωπιστικής εύνοιας και ανθρωπιστικών λόγων, ουσιαστικά φρόντιζε να είναι μακριά από το πρόβλημα. Παρακολουθούσε μια ροή προσφύγων εντός της χώρας, χωρίς να παρεμβαίνει, προσπαθώντας να παρέμβει κατ’ ελάχιστον. Όσο λιγότερο γινόταν.
Έτσι, είχε δύο οφέλη. Αφ’ ενός μεν μια ισχυρή μερίδα του ΣΥΡΙΖΑ ήταν ιδεολογικά και πολιτικά καλυμμένη, όσοι πιστεύουν –και είναι δικαίωμά τους, φυσικά- στα ανοικτά σύνορα κ.λπ. Κάποιοι ήταν πολιτικά καλυμμένοι. Ακούμε -και θα ήθελα να ακούσω κάτι γι’ αυτό- ότι ήταν και υλικά καλυμμένοι πάρα πολλοί απ’ αυτούς μέσω των ΜΚΟ. Είναι ένα ερώτημα. Δεν το υιοθετώ, αλλά αρχίζουν να γράφονται διάφορα στον Τύπο.
Η Κυβέρνηση ουσιαστικά «εργαλειοποίησε» τους πρόσφυγες και στο εσωτερικό και στο εξωτερικό. Τους χρησιμοποίησε ως όργανο πολιτικής, καθώς οι άνθρωποι διέρχονταν από την Ελλάδα. Αυτό έκανε. Η Κυβέρνηση νόμιζε ότι, υποσχόμενη hot spots, διαπραγματευόμενη με τους Ευρωπαίους και μη κάνοντας τίποτα στην ουσία, μεταφέροντας το πρόβλημα από τη Μυτιλήνη και τη Ρόδο στην Ειδομένη, κέρδιζε χρόνο. Δεν αντιλήφθηκε με αυτόν τον τρόπο καν τι ερχόταν. Κάποιοι τουλάχιστον, όπως ο κ. Μουζάλας, άρχισαν να το υποψιάζονται, όταν άρχισαν οι απειλές για την έξοδο της χώρας από τη Σένγκεν. Τότε αρχίσαμε να καταλαβαίνουμε ότι ενδεχομένως αυτή η πολιτική να οδηγήσει σε αδιέξοδο. Δεν είναι η πρώτη φορά.
Η Κυβέρνηση έχει ένα πρόβλημα. Δεν αντιλαμβάνεται το ευρωπαϊκό γίγνεσθαι. Δεν το αντιλήφθηκε με τα capital controls, δεν το αντιλήφθηκε και με το κλείσιμο των συνόρων. Αυτό οδήγησε σε μια –να μην την πω πανωλεθρία- διπλωματική ήττα, την διπλωματική ήττα των κλειστών συνόρων η οποία μάς επιβλήθηκε. Δεν ήταν προϊόν συμφωνίας. Επιβλήθηκε το κλείσιμο των συνόρων από τον βορρά και στη συνέχεια αναγκαστήκαμε να συμφωνήσουμε και θα δούμε τι θα συμφωνήσουμε.
Έτσι καταλήξαμε στην Ειδομένη. Τώρα, λάσπη. Δεν τολμώ να σκεφτώ τι να γίνει σε δυο μήνες που θα αρχίσει ο καύσωνας στο άνυδρο τοπίο της Ειδομένης, στο στρατόπεδο Ευθυμιοπούλου στη Λάρισα και σ’ όλη τη χώρα σε εγκαταστάσεις εντελώς ακατάλληλες για τη μακροχρόνια φιλοξενία προσφύγων, είτε στον άτυχο καταυλισμό της Ειδομένης είτε στα στρατόπεδα που χτίζονται εξ ανάγκης με τον τρόπο που χτίζονται σήμερα από τον στρατό.
Έτσι, λοιπόν, φτάσαμε στις θριαμβολογίες του κλεισίματος της Αμυγδαλέζας, του «Νταχάου» της Αμυγδαλέζας, και της αυτοαναγόρευσης ορισμένων εντός της χώρας σε αυτόκλητους προστάτες του ανθρωπισμού. Μόνο αυτοί. Όλοι οι άλλοι είμαστε υπέρ του πνιγμού, λες και υπάρχουν μόνο τα δύο άκρα, τα ανοιχτά σύνορα και ο πνιγμός. Παρεμπιπτόντως, ένα κράτος αποτυγχάνει, όταν εφαρμόζει βία. Εμείς είμαστε υπέρ της ευνομίας και της ευρυθμίας. Ένα εύρυθμο κράτος που λειτουργεί δεν εφαρμόζει βία ούτε στα Εξάρχεια, ούτε στα νησιά του, ούτε στα σύνορά του. Αυτή είναι μια άλλη ιστορία. Υπάρχουν πολλά πράγματα να γίνουν μεταξύ του πνιγμού και της κατάργησης των συνόρων.
Έτσι, λοιπόν, τώρα πανηγυρίζουν λίγο-πολύ οι ίδιοι άνθρωποι ή τουλάχιστον η ίδια πολιτική παράταξη -γιατί δεν είναι τα ίδια πρόσωπα ενδεχομένως- για τη μετατροπή της χώρας σε μια μεγάλη, ιδιόρρυθμη Αμυγδαλέζα, γιατί περί αυτού πρόκειται. Πενήντα χιλιάδες άνθρωποι παγιδεύτηκαν στη χώρα. Όταν εμείς προτείναμε τον Μάιο πολύ πιο ήπια μέτρα ελέγχου των ροών, όταν μιλάγαμε για την ανάγκη να πιεστεί η Τουρκία κ.λπ., που είναι η πολιτική της Κυβέρνησης από τον Σεπτέμβριο, κύριε Υπουργέ, τότε εισπράτταμε χαρακτηρισμούς του τύπου «ακροδεξιοί», «απάνθρωποι». Αυτοί που οδήγησαν πενήντα χιλιάδες ανθρώπους μόνιμα παγιδευμένους στην Ελλάδα και δεκαπέντε χιλιάδες απ’ αυτούς στη λάσπη της Ειδομένης, τι είναι; Ειλικρινά, δεν μπορώ να βρω χαρακτηρισμούς αν μπούμε στο ηθικολογικόν του θέματος.
Με δυο κουβέντες, η συμφωνία αποπειράται να κλείσει τον διάδρομο, όχι και τόσο νόμιμα, λέει η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ, όπως και πολλοί άλλοι. Μένει να το δούμε. Σίγουρα, όμως, κλείνουν τα σύνορα της Ευρώπης. Για έναν ευρωπαϊστή σαν εμένα, αυτή είναι μια απογοητευτική κίνηση, είναι μια απογοητευτική εξέλιξη. Τα κλείνει αφήνοντάς μας απέξω. Βρισκόμαστε σε μια «γκρίζα ζώνη», ομογενοποιημένοι με την Τουρκία ουσιαστικά, εκτός Ευρώπης. Για πρώτη φορά, εδώ και τριάντα χρόνια, αμφισβητείται η βασική αρχή της εξωτερικής μας πολιτικής πως τα ανατολικά μας σύνορα είναι τα σύνορα της Ευρώπης. Για το προσφυγικό και μόνο γι’ αυτό –δόξα τω Θεώ, προς το παρόν- δεν είναι. Τα σύνορα της Ευρώπης βρίσκονται βορειότερα. Τα Σκόπια είναι στην Ευρώπη, εμείς είμαστε στην καθ’ ημάς ανατολή και σ’ αυτό υπάρχει ευθύνη της Κυβέρνησης.
Ο Πρωθυπουργός πριν από λίγους μήνες διατυμπάνιζε ότι δεν φυλάσσονται τα θαλάσσια σύνορα, ότι δεν μπορούν να φυλαχθούν. Ο Υπουργός Εθνικής Αμύνης δεν τα φυλάει, ούτε τα ανατολικά ούτε τα βόρεια. Είδαμε την Καθαρά Δευτέρα χίλιους πεντακόσιους ανθρώπους, πενήντα φωτορεπόρτερς και τουλάχιστον δύο ευρωπαϊκά κανάλια να ακολουθούν χίλιους πεντακόσιους ανθρώπους, οι οποίοι μπήκαν, βγήκαν από τα Σκόπια και κανείς δεν ενδιαφέρθηκε. Δεν είδαμε καμία ελληνική στολή, μόνο κάποιους αστυνομικούς που τους είπαν να παρακολουθούν από μακριά. Κατά τα άλλα, το πρόβλημα είναι το όνομα της βόρειας γειτόνου για τον Υπουργό Εθνικής Αμύνης και η ευαισθησία του εξαντλείται μόνο σ’ αυτό. Δεν φυλάμε τα σύνορα, αλλά έχει σημασία πώς το λένε. Είναι κι αυτό ένας σημαντικός παράγοντας.
Θα τελειώσω, λοιπόν, μ’ ένα ερώτημα που έθεσα από την αρχή. Θα πάρω άλλα τριάντα δευτερόλεπτα, αν μου επιτρέπετε. Είπα για τις ΜΚΟ. Ακούγονται πράγματα. Δεν θέλω να… Δεν θέλω να υποβαθμίσω το έργο των ανθρώπων που πραγματικά μάτωσαν σε αυτήν την υπόθεση. Όμως, ο κ. Γιαννόπουλος από το «Χαμόγελο του Παιδιού», για παράδειγμα, είπε ότι στη Μυτιλήνη είναι εκατόν ογδόντα τέσσερις ΜΚΟ που χρηματοδοτούνται με συνθήκες Αφρικής. Το ερώτημα είναι: Έχουμε καταλόγους; Μπορώ αύριο να μάθω ποιες είναι οι ΜΚΟ, ποιοι τις έχουν, ποιους χρηματοδοτούν, πού πηγαίνουν τα λεφτά που παίρνουν; Είναι ένα τεράστιο ερώτημα. Απ’ ό,τι καταλαβαίνουμε όλοι, η ανάγκη αλλά και η πρακτική της Κυβέρνησης διευρύνει διαρκώς και τις χρηματοδοτήσεις και τη χρήση των μη κυβερνητικών οργανώσεων. Νομίζω ότι υπάρχει ένα μεγάλο θέμα διαφάνειας στον τρόπο με τον οποίο οι μη κυβερνητικές οργανώσεις ασχολούνται και χειραγωγούν το πρόβλημα.
Θέλω να τελειώσω με αυτό που είπα και στην αρχή, ότι είναι ένα πολύ μεγάλο πρόβλημα το προσφυγικό και χρειάζεται ψύχραιμες λύσεις. Κλείνω, λοιπόν, κρατώντας αυτό που άκουσα ερχόμενος, ότι ο Πρωθυπουργός αναγνώρισε ότι η συμφωνία είναι μια εξαιρετικά δύσκολη συμφωνία και ότι επεσήμανε -έστω και αργά, κατά τη γνώμη μου- ότι το μείζον, το στοίχημα από εδώ και πέρα, είναι η πλήρης κινητοποίηση του κρατικού μηχανισμού σε όλα τα επίπεδα για την αντιμετώπιση της κρίσης. Δεν έχει γίνει. Ελπίζουμε ότι από εδώ και πέρα θα γίνουν με τον τρόπο που πρέπει.
Σας ευχαριστώ και για τον χρόνο.
Κωνσταντίνος Μπαργιώτας - Λάρισας
