Ερώτηση Γρ. Ψαριανού προς τους Υπουργούς Οικονομικών και Πολιτισμού & Αθλητισμού
Mέχρι και… τον Λευκό Πύργο κυκλοφόρησε σε δημοσιεύματα ότι παραχωρεί το Υπουργείο Πολιτισμού στο Υπερταμείο, ενώ από τον μακρύ κατάλογο των 10.000 ακινήτων των οποίων η κυριότητα περνάει στην Ελληνική Εταιρεία Συμμετοχών και Περιουσίας, στο λεγόμενο Υπερταμείο δηλαδή, περιέχονται σειρά μουσείων, αρχαιολογικών χώρων και άλλων πολιτιστικών μνημείων. Ήδη, ο Σύλλογος Ελλήνων Αρχαιολόγων έχει διαμαρτυρηθεί έντονα και έχει δώσει σειρά ανακοινώσεων στη δημοσιότητα, ενώ ο βουλευτής Β΄ Αθηνών με το Ποτάμι, Γρηγόρης Ψαριανός, φέρνει το θέμα στη Βουλή με ερώτησή του στα Υπουργεία Οικονομικών και Πολιτισμού, ζητώντας να μάθει γιατί η λίστα των ακινήτων που μεταβιβάζονται δεν γνωστοποιείται στις αρμόδιες υπηρεσίες, όπου θα αναγράφεται αναλυτικά ο κάθε κωδικός σε τι ακίνητο αντιστοιχεί, προκειμένου να εξεταστούν ένα προς ένα τα ακίνητα, έτσι ώστε να υπάρξει διαφάνεια, καθώς επίσης και εάν υπάρχει πρόθεση τόσο να εξαιρεθούν τα συγκεκριμένα μνημεία με έκδοση Υπουργικής Απόφασης, όσο και να θωρακιστούν με νομοθετικές ρυθμίσεις στο μέλλον οι οποιοιδήποτε χώροι πολιτιστικής κληρονομίας από ανάλογες μεταβιβάσεις.
Ολόκληρο το κείμενο της ερώτησης, έχει ως εξής:
Προς τους Υπουργούς: 1) Οικονομικών και 2) Πολιτισμού & Αθλητισμού
Θέμα: «Μνημεία, μουσεία και αρχαιολογικοί χώροι παραχωρούνται στο Υπερταμείο;»
Το 2016, με τον Νόμο 4389 το σύνολο των ακινήτων που διαχειριζόταν η ΕΤΑΔ μεταβιβάστηκαν σε αυτή και στην Ελληνική Εταιρεία Συμμετοχών και Περιουσίας (ΕΕΣΥΠ) στο λεγόμενο δηλαδή Υπερταμείο. Πρόκειται κυρίως για τα παλιά ακίνητα του ΕΟΤ, τα Ολυμπιακά Ακίνητα και ακίνητα της Κτηματικής Εταιρείας Δημοσίου, η οποία απορροφήθηκε από την ΕΤΑΔ. Για τα ακίνητα αυτά προβλέπεται με βάση την παρ. 4, αρ. 196 του συγκεκριμένου νόμου, μια διαδικασία μεταβίβασης κυριότητας από την οποία εξαιρούνται αιγιαλοί, παραλίες και παρόχθιες εκτάσεις, υδρότοποι, περιοχές Ramsar, περιοχές Natura, αρχαιολογικοί χώροι και αμιγώς δασικές εκτάσεις.
Κατ’ εφαρμογή του Ν. 4389/2016 εξουσιοδοτήθηκε ο Υπουργός Οικονομικών με την αριθ. 86 (ΦΕΚ 2317/Β/19.6.2018) απόφαση του Κυβερνητικού Συμβουλίου Οικονομικής Πολιτικής να εκδώσει τις σχετικές πράξεις και να προβεί σε κάθε αναγκαία πράξη προς μεταβίβαση στην «Εταιρεία Ακινήτων Δημοσίου Α.Ε.» (ΕΤ.Α.Δ. Α.Ε.) 10.119 ακινήτων, κυριότητας Ελληνικού Δημοσίου. Τα συγκεκριμένα ακίνητα εξειδικεύονται μόνο με Κωδικό Αριθμό Εθνικού Κτηματολογίου (ΚΑΕΚ) σε παράρτημα συνημμένο στην ανωτέρω απόφαση και στο αντίστοιχο αίτημα της Ελληνικής Εταιρείας Συμμετοχών και Περιουσίας Α.Ε. (Ε.Ε.ΣΥ.Π. Α.Ε.), χωρίς να δίνονται περαιτέρω προσδιοριστικά στοιχεία των ακινήτων.
Σε συνέχεια της ανωτέρω εξουσιοδοτικής, με την αριθ. ΥΠΟΙΚ 0004586 ΕΞ 2018-ΦΕΚ Β΄2320/2018 απόφαση του Υπουργού Οικονομικών μεταβιβάστηκαν τα ανωτέρω ακίνητα στην ΕΤ.Α.Δ. Α.Ε. (άμεση θυγατρική της Ε.Ε.ΣΥ.Π. Α.Ε.). Σύμφωνα με τα οριζόμενα στην απόφαση, «από τη μεταβίβαση εξαιρούνται όσα τυχόν από τα ανωτέρω ακίνητα εμπίπτουν στις εξαιρέσεις της παρ. 4 του άρθρου 196 του ν. 4389/2016 ή, γενικά, η μεταβίβαση τους είναι αντίθετη στις κείμενες διατάξεις», μεταξύ των οποίων και οι αρχαιολογικοί χώροι.
Ωστόσο, το τελευταίο χρονικό διάστημα έχει υπάρξει σειρά δημοσιευμάτων που αναφέρονται στις νέες παραχωρήσεις-μεταβιβάσεις ακινήτων από πλευράς Υπουργείου Πολιτισμού στο Υπερταμείο. Σύμφωνα με αυτά, ανάμεσα στα 10.000 περίπου ακίνητα που μεταβιβάστηκαν σε ολόκληρη την Ελλάδα υπάρχουν πολλά σημαντικά μνημεία, μουσεία και αρχαιολογικοί χώροι. Για το όλο θέμα, έχει ξεσπάσει σάλος, καθώς είναι χαρακτηριστικό ότι στον μακρύ κατάλογο των παραχωρηθέντων μνημείων βρίσκεται μέχρι και το σύμβολο της συμπρωτεύουσας, ο Λευκός Πύργος!
Ήδη ο Σύλλογος Ελλήνων Αρχαιολόγων έχει κάνει παρέμβαση για το θέμα.
Σε ανακοίνωσή του, μεταξύ άλλων αναφέρει τα εξής: «Η συνεχιζόμενη ταύτιση και άλλων Κωδικών Αριθμών Εθνικού Κτηματολογίου (Κ.Α.Ε.Κ.), που περιλαμβάνονται στη λίστα, με μνημεία και λοιπά ακίνητα αρμοδιότητας του ΥΠ.ΠΟ.Α, όπως ο αρχαιολογικός χώρος της Κνωσού ή τα ενετικά τείχη του Ηρακλείου, τα βυζαντινά τείχη της Θεσσαλονίκης, ο Λευκός Πύργος, η Ροτόντα, αρχαιολογικά μουσεία, όπως του Ηρακλείου, της Σπάρτης και του Αργοστολίου, αποδεικνύει ότι στον μακρύ κατάλογο των 10.119 μεταβιβαζομένων στην ΕΤ.Α.Δ. Α.Ε. ακινήτων συμπεριλαμβάνονται δυστυχώς και άλλα ακίνητα του δημοσίου που εμπίπτουν στην αρχαιολογική νομοθεσία ή χρησιμοποιούνται για τις ανάγκες της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας».
Συνάμα ο Σύλλογος Ελλήνων Αρχαιολόγων, επεσήμανε ότι θα έπρεπε να είχαν προηγηθεί της όποιας μεταβίβασης: α) Η άμεση ταύτιση των σχετικών κωδικών αριθμών Εθνικού Κτηματολογίου (Κ.Α.Ε.Κ.), με σύνταξη και δημοσιοποίηση του πλήρους καταλόγου αρχαιολογικών χώρων, μνημείων και μουσείων και γενικότερα ακινήτων που χρησιμοποιούνται από την Αρχαιολογική Υπηρεσία και β) Η έκδοση σχετικής Υπουργικής Απόφασης ονομαστικής εξαίρεσης από τη μεταβίβαση κάθε δικαιώματος (κυριότητας και διαχείρισης) όλων των παραπάνω και του περιβάλλοντος χώρου αυτών ή μέρους των ακινήτων αυτών που δεν εμπίπτουν στις διατάξεις της παραγράφου 4 του άρθρου 196 του Ν. 4389/2016 προς την ΕΤ.Α.Δ. Α.Ε. και οποιαδήποτε συναφή εταιρεία ή οργανισμό στο διηνεκές».
Μετά το θόρυβο που προκλήθηκε, υπήρξε διαβεβαίωση από τα Υπουργεία Οικονομικών και Πολιτισμού ότι θα ισχύσουν και εδώ οι σχετικές προβλέψεις που εξαιρούσαν προστατευόμενες περιοχές, αρχαιολογικούς χώρους κλπ. Ωστόσο, εξακολουθεί να υπάρχει έντονος προβληματισμός για την προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς, καθώς προκύπτουν σοβαρά ερωτήματα τόσο σε σχέση με τον κατάλογο ακινήτων που το Υπερταμείο ζήτησε να μεταβιβαστούν στο χαρτοφυλάκιό του, όσο και την επιλογή του Κυβερνητικού Συμβουλίου Οικονομικής Πολιτικής απλώς να αντιγράψει τον κατάλογο αυτό, εξουσιοδοτώντας τον αρμόδιο υπουργό Οικονομικών να αποφανθεί τι θα γίνει με τις εξαιρέσεις.
Δεδομένων όλων των παραπάνω, ερωτάται η κα Υπουργός:
1. Γιατί δεν δίνεται στις αρμόδιες υπηρεσιακές μονάδες του υπουργείου Πολιτισμού και στις κατά τόπους περιφερειακές υπηρεσίες η επίμαχη λίστα των ακινήτων που μεταβιβάζονται στην Ελληνική Εταιρεία Συμμετοχών και Περιουσίας, όπου θα αναγράφεται αναλυτικά ο κάθε κωδικός σε τι ακίνητο αντιστοιχεί, προκειμένου να εξεταστούν ένα προς ένα τα ακίνητα ώστε αφ’ ενός να κωπάσει ο εύλογος θόρυβος που έχει ξεσπάσει σε ολόκληρη την ελληνική κοινωνία και αφετέρου να υπάρξει πλήρης διαφάνεια ως προς την διαδικασία;
2. Υπάρχει σχεδιασμός να εκδοθεί άμεσα Υπουργική Απόφαση για την εξαίρεση από τις διαδικασίες μεταβίβασης των συγκεκριμένων μνημείων, τα οποία βεβαίως θα πρέπει να οριστούν με ακρίβεια αφού γνωστοποιηθεί ο επίμαχος κατάλογος;
3. Υπάρχει σχεδιασμός κάποιας νομοθετικής ρύθμισης η οποία να έχει ισχύ στο μέλλον, έτσι ώστε να θωρακιστεί η προστασία μνημείων, αρχαιολογικών χώρων και στο διηνεκές, δηλαδή να εξαιρούνται και από τις όποιες μεταβιβάσεις στο μέλλον παρόμοια ακίνητα που θα αποκαλύπτονται ή θα χαρακτηρίζονται στο μέλλον;
