«Tο Ποτάμι παραμένει σταθερά προσηλωμένο στην πολιτική διαφανούς, αποτελεσματικής και υπεύθυνης διακυβέρνησης με θεσμούς και πρωτοβουλίες, που ενισχύουν τους πολίτες και ανταποκρίνονται στις προσδοκίες τους», επεσήμανε ο Ιάσονας Φωτήλας, βουλευτής Αχαΐας του Ποταμιού, στην τοποθέτησή του κατά την κοινή συνεδρίαση της Διαρκούς Επιτροπής Δημόσιας Διοίκησης, Δημόσιας Τάξης & Δικαιοσύνης, της Ειδικής Μόνιμης Επιτροπής Θεσμών & Διαφάνειας και της Ειδικής Μόνιμης Επιτροπής Έρευνας & Τεχνολογίας με θέμα το Εθνικό Σχέδιο Δράσης για την Ανοικτή Διακυβέρνηση.
Ο κ. Φωτήλας τόνισε, ότι η ποιότητα της διαβούλευσης που διεξάγεται στο opengov δεν είναι υψηλή, αφού σχέδια νόμου αναρτώνται προς διαβούλευση ακόμη και για λίγες ώρες και δεν ενημερώνονται οι συμμετέχοντες για την τελική μορφή του νομοσχεδίου. Υπογράμμισε, ότι το Ποτάμι στηρίζει την προώθηση των ανοικτών δεδομένων στο σύνολο των φορέων, που απαρτίζουν το κράτος, αλλά και σε οργανισμούς, τράπεζες, μεγάλες επιχειρήσεις κ.α.
Επίσης, ο κ. Φωτήλας αναφέρθηκε στο γεγονός ότι στην ιστοσελίδα του Υπουργείου Οικονομικών έχει σβηστεί το αρχείο (ανακοινώσεις, φωτογραφικό υλικό, video), που αφορούσε στα έτη πριν από το 2014 εδώ και πάνω από ένα έτος. Ολοκληρώνοντας, επεσήμανε ότι η θεσμική μνήμη δεν πρέπει να χάνεται, ώστε να μπορεί ο καθένας να ξαναγράψει την ιστορία, όπως επιθυμεί.
Δείτε το βίντεο της ομιλίας εδώ:
Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της ομιλίας:
Ευχαριστώ κύριε πρόεδρε,
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
Η ανοικτή διακυβέρνηση αποτελεί ζήτημα πρωτεύουσας σημασίας για το Ποτάμι, το οποίο παραμένει σταθερά προσηλωμένο στην πολιτική διαφανούς, αποτελεσματικής και υπεύθυνης διακυβέρνησης με θεσμούς και πρωτοβουλίες που ενισχύουν τους πολίτες και ανταποκρίνονται στις προσδοκίες τους.
Η εφαρμογή μιας καλά σχεδιασμένης πολιτικής για την ανοικτή διακυβέρνηση μπορεί να αποτελέσει όχημα για τον εκσυγχρονισμό του κράτους και της διοίκησης.
Από το 2009 μια σειρά από πρωτοβουλίες που ξεκίνησαν από την κυβέρνηση του τότε πρωθυπουργού Γεωργίου Παπανδρέου, όπως το opengov και η «Διαύγεια», προσπάθησαν να εισαγάγουν την ανοικτή διακυβέρνηση στην Ελλάδα και στην περίπτωση της «Διαύγειας» πέτυχαν σημαντική υποστήριξη από όλο το πολιτικό φάσμα.
Βασικό χαρακτηριστικό της «Διαύγειας» είναι ότι καθιστά έγκυρες τις πράξεις της διοίκησης, εφόσον δημοσιευθούν σε αυτήν, αλλιώς θεωρούνται άκυρες.
Υπηρεσίες επίσης όπως του taxis, ειδικές εφαρμογές, όπως το παρατηρητήριο τιμών καυσίμων, η διαβούλευση για τα νομοσχέδια μέσω του «opengov» προσέφεραν πρωτόγνωρες δυνατότητες παρέμβασης στους πολίτες.
Για το opengov πιο συγκεκριμένα: Ήδη φιλοξενεί εκατοντάδες διαβουλεύσεις και χιλιάδες σχόλια. Η ποιότητα της διαβούλευσης που διεξάγεται παρόλα αυτά δεν είναι υψηλή. Δεν τηρούνται τα ελάχιστα χρονικά όρια που τίθενται στον νόμο 4048/2012 για την καλή νομοθέτηση. Έχουν υπάρξει μάλιστα και περιπτώσεις όπου σχέδια νόμου αναρτήθηκαν προς διαβούλευση για λίγες μόνο (νυχτερινές) ώρες, ενώ δεν ενημερώνονται οι συμμετέχοντες της διαβούλευσης για την τελική μορφή του σχεδίου νόμου κατόπιν και των σχολίων που υπέβαλλαν, όπως προβλέπει ο νόμος 4048/2012.
Το Ποτάμι πιστεύει πως στη διαδικασία διαβούλευσης θα πρέπει να συμμετέχει όχι μόνο ο πολίτης, ως ιδιώτης, αλλά επίσης η επιχείρηση, η κοινότητα, οι σύλλογοι, οι ενώσεις, τα εκπαιδευτικά ιδρύματα και όλοι οι φορείς που δραστηριοποιούνται στην χώρα.
Η χώρα μας από το 2012 συμμετέχει στα πλαίσια της ανοιχτής διακυβέρνησης στη διεθνή πρωτοβουλία OGP (Open Government Partnership) και υποχρεούται να συντάσσει, να καταρτίζει και να εφαρμόζει Εθνικά Σχέδια δράσης για την ανοιχτή διακυβέρνηση. Σε αυτό το πλαίσιο εντάσσεται το παρόν τρίτο Εθνικό Σχέδιο Δράσης 2016-2018.
Η τάση μάλιστα διεθνώς είναι να πάνε οι χώρες που συμμετέχουν στην πρωτοβουλία ένα βήμα παραπέρα, εντάσσοντας και τον ιδιωτικό τομέα. Για παράδειγμα, οι εταιρείες που παίρνουν δημόσιο χρήμα για την κατασκευή έργων θα πρέπει επίσης να δίνουν ανοικτά τα δεδομένα τους.
Το Ποτάμι στηρίζει την προώθηση των ανοικτών δεδομένων «παντού»: στο σύνολο των φορέων που απαρτίζουν το κράτος, αλλά πιθανώς και ευρύτερα σε οργανισμούς, τράπεζες, μεγάλες επιχειρήσεις κλπ. Τα δεδομένα που μπορούμε άμεσα να δημοσιοποιούμε έχουν σχέση με βάσεις δεδομένων που τηρεί το Δημόσιο, στατιστικής φύσης στοιχεία που είναι απαραίτητα για την αποτελεσματικότερη παραγωγική λειτουργία της οικονομίας, αλλά και στοιχεία σχετικά με τον τρόπο λειτουργίας του Δημοσίου.
Και μια και μίλησα για τη γενικότερη λειτουργία του δημοσίου κ. Βερναρδάκη δεν μπορώ να μην σχολιάσω τη δημιουργία εκατοντάδων νέων θέσεων Διοικητικών και Τομεακών Γραμματέων, ένα νέο στρώμα στη διοικητική ιεραρχία που επινοήσατε λίγα λεπτά, θυμάστε, πριν τα μεσάνυχτα! κατά την ψήφιση του σχετικού νομοσχέδιου, λίγους μήνες πριν, για να δικαιολογήσετε την ύπαρξη του Μητρώου χωρίς να θίξετε του κομματικούς σας φίλους, δηλαδή τους Γενικούς και Ειδικούς Γραμματείς των υπουργείων.
Αυτά προφανώς και δεν είναι καλή νομοθέτηση στη Δημόσια Διοίκηση, αλλά αντιθέτως αποτελούν παράδειγμα της παλιάς πελατειακής λειτουργίας του.
Όσο για τη «Διαύγεια» θέλω να τονίσω ότι θα αντισταθούμε σε κάθε προσπάθεια παράκαμψης σε διατάξεις που θα εισάγουν εξαιρέσεις στο υφιστάμενο πλαίσιο. Το Ποτάμι θυμίζω ότι είναι το μόνο κόμμα που ζήτησε ονομαστική ψηφοφορία στις 5 Μαΐου 2015, όταν με υπουργική τροπολογία έγινε η πρώτη προσπάθεια της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ να περιοριστεί η Διαύγεια. Έκτοτε έχει σθεναρά αντιταχθεί σε κάθε προσπάθεια να ανοιχθούν δίοδοι διαφυγής από την υποχρέωση ανάρτησης των πράξεων της διοίκησης στην Διαύγεια, όπως για παράδειγμα την μη ανάρτηση των προαγωγών στο Δημόσιο…
Θα ήθελα όμως να επιστήσω την προσοχή σας σε ένα θέμα που έχει διαφύγει την προσοχή πολλών και δείχνει ότι άλλα λέει και άλλα κάνει η κυβέρνηση αυτή και στον τομέα των ανοιχτών δεδομένων.
Μας λέτε λοιπόν ότι σας ενδιαφέρει η ανοιχτή διακυβέρνηση και να έχουν πρόσβαση οι πολίτες στις πράξεις της Διοίκησης μέσω της τεχνολογίας.
Τότε όμως γιατί στην ιστοσελίδα του Υπουργείου Οικονομικών εδώ και πάνω από ένα χρόνο έχει σβηστεί το αρχείο (ανακοινώσεις, φωτογραφικό υλικό, video) που αφορούσε στα έτη πριν από το 2014;
Τα δελτία εκτέλεσης του Προϋπολογισμού της χώρας είναι διαθέσιμα μόνο για τα έτη 2014 και έπειτα. Αν αναζητήσετε τα στοιχεία που οδήγησαν τη χώρα σε Μνημόνιο δεν θα τα βρείτε, γιατί απλώς «χάθηκαν». Αν θέλετε να βρείτε απαντήσεις για τα στοιχεία που έβαλαν τη χώρα σε επιτήρηση το 2004, δεν θα τις βρείτε.
Με λίγα λόγια η οικονομική ιστορία της χώρας δεν υπάρχει πια στην ιστοσελίδα του πλέον επίσημου φορέα και θεσμού της.
Ίσως μερικοί στην κυβέρνηση πιστεύουν πως είναι κάτι φυσιολογικό η ασυνέχεια του κράτους και δεν είναι ασύνηθες να «σβήνει» ένας υπουργός τα πεπραγμένα του προηγούμενου. Πράγματι, κάτι αντίστοιχο είχε συμβεί μετά και τις εκλογές του 2004 με την ιστοσελίδα του υπουργείου Οικονομικών.
Ωστόσο, η πρόσφατη οικονομική ιστορία της χώρας αποτελεί κορυφαίο ζήτημα όσον αφορά τη δυνατότητα πρόσβασης σε επίσημες πηγές. Έπειτα από όλα όσα έχουν συμβεί στη χώρα σε σχέση με τα οικονομικά μας στοιχεία, είναι αδιανόητο να μην υπάρχουν καταχωρημένα τα επίσημα οικονομικά δεδομένα και μεγέθη.
Η θεσμική μνήμη για μία ακόμα φορά χάνεται και έτσι ο καθένας μπορεί να ξαναγράψει την ιστορία, όπως επιθυμεί. Το περιεχόμενο των επίσημων ιστοσελίδων αποτελεί ιδιοκτησία του κράτους και κατά συνέπεια και των πολιτών και δεν είναι «βιλαέτι» του εκάστοτε υπουργού. Για ποια ανοιχτή διακυβέρνηση μιλάμε λοιπόν;
Είναι τουλάχιστον κρίμα- αν όχι εξοργιστικό- ο πολίτης να μην έχει πρόσβαση σε τόσο κρίσιμα δεδομένα που τον αφορούν. Και η διαφύλαξη του αρχειακού υλικού της οικονομικής ιστορίας της χώρας δεν είναι δύσκολη υπόθεση, ούτε κοστίζει άλλωστε.
Είναι θέμα στοιχειώδους διαφάνειας και συνέχειας του κράτους. Ας ψάξουν στο υπουργείο Οικονομικών στους server τους με την ελπίδα ότι τα στοιχεία δεν έχουν διαγραφεί και από εκεί...
Με αυτές τις παρατηρήσεις κυρίες και κύριοι συνάδελφοι ολοκληρώνω την παρέμβασή μου και περιμένω την απάντηση του Υπουργού για το θέμα που έθιξα με την ιστοσελίδα του Υπουργείου Οικονομικών.
Ευχαριστώ
Ιάσονας Φωτήλας - Αχαΐας
