Υποβολή επίκαιρης ερώτησης προς τον Υπουργό Οικονομικών εν όψει των νέων ρυθμίσεων για τα τέλη κυκλοφορίας σχετικά με την επιβολή βινιέτας
Mε τροπολογία που κατατέθηκε στο πολυνομοσχέδιο που ψηφίστηκε πριν από λίγες μέρες από τη Βουλή προβλέπονται νέα αυξημένα τέλη κυκλοφορίας για μεγάλο μέρος οχημάτων και παράλληλα σημαντικός περιορισμός των προβλεπόμενων απαλλαγών, προκειμένου να ενισχυθούν τα δημόσια έσοδα.
Η καταβολή τελών κυκλοφορίας προβλέπεται στη χώρα μας για τα αυτοκίνητα που είναι ταξινομημένα με ελληνικές πινακίδες, ενώ απαλλάσσονται από την καταβολή τους τα οχήματα που φέρουν ξένες πινακίδες και εισέρχονται προσωρινά τόσο στην περίπτωση της ιδιωτικής όσο και στην περίπτωση της εμπορικής χρήσης. Παράλληλα προβλέπεται η επιβολή διοδίων σε εθνικούς άξονες, που εισπράττονται από τους ιδιώτες-παραχωρησιούχους των έργων.
Στις περισσότερες χώρες της Ε.Ε., όπως η Γερμανία, Αυστρία, Ρουμανία, η όμορη Βουλγαρία, αλλά και στην εκτός Ε.Ε. Ελβετία, επιβάλλεται στους κατόχους Ι.Χ.Ε. και φορτηγών, είτε πρόκειται για μόνιμους κατοίκους είτε επισκέπτες-διερχομένους οδηγούς η υποχρέωση καταβολής ενός ποσού, που χρεώνεται για το δικαίωμα χρήσης αυτοκινητοδρόμων και υποδομών και αφορά διάστημα εβδομάδας, μήνα ή έτους κατά περίπτωση. Παράλληλα υφίστανται χρεώσεις διοδίων και σε ορισμένες περιπτώσεις σχετικές εκπτώσεις. Ειδικότερα σε ό,τι αφορά τα βαρέως τύπου φορτηγά ισχύει η Ευρωπαϊκή Οδηγία της Ευρωβινιέτας.
Ειδικότερα, ο ελληνικός κλάδος των οδικών μεταφορών τα τελευταία χρόνια έχει πληγεί ανεπανόρθωτα από την οικονομική συγκυρία. Στο πεδίο του ανταγωνισμού με τους μεταφορείς-κατόχους οχημάτων ταξινομημένων σε γειτονικές χώρες ο Έλληνας μεταφορέας είναι ο μεγάλος χαμένος, καθώς βιώνει μια συνεχή αύξηση του μεταφορικού κόστους. Επιπρόσθετα υφίσταται αθέμιτο ανταγωνισμό από Έλληνες μεταφορείς που κατέχουν 60.000 οχήματα ταξινομημένα σε όμορες ή γείτονες χώρες. Όλα τα παραπάνω βαρέα-ρυπογόνα αλλοδαπά οχήματα κάνουν χρήση του οδικού δικτύου και των υποδομών χωρίς να εισπράττεται ούτε Ευρώ υπέρ του ελληνικού δημοσίου, καθώς η χώρα μας αποτελεί εξαίρεση στον ευρωπαϊκό κανόνα της επιβολής της Ευρωβινιέτας. Σε αυτό το πλαίσιο, ο Υπουργός των Οικονομικών ρωτήθηκε, εάν αντί των μεμονωμένων τροποποιήσεων των ρυθμίσεων περί τελών κυκλοφορίας, προτίθεται να ζητήσει την υποβολή σχετικού πορίσματος για την εφαρμογή της Ευρωπαικής Οδηγίας και τις δυνατότητες αναθεώρησης όλου του υφιστάμενου νομικού πλαισίου για τις συναφείς χρεώσεις με στόχο την τόνωση των εσόδων και την εξυγίανση του ανταγωνισμού στον κλάδο των οδικών μεταφορών.
Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της ερώτησης:
Επίκαιρη Ερώτηση
Προς τον Υπουργό Οικονομικών
Mε τροπολογία που κατατέθηκε στο σχέδιο νόμου «επείγουσες ρυθμίσεις για την εφαρμογή της συμφωνίας δημοσιονομικών στόχων και διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων», καθορίστηκαν τα τέλη κυκλοφορίας, τα οποία θα κληθούν να καταβάλουν οι φορολογούμενοι, που κατέχουν ταξινομημένα στη χώρα μας αυτοκίνητα. Αυτή η επιβάρυνση έρχεται να προστεθεί στη μακρά λίστα των οικονομικών βαρών, στην οποία καλούνται να ανταποκριθούν οι πολίτες και συνεπάγεται το φαινόμενο της μαζικής κατάθεσης πινακίδων με ακόλουθη μείωση των δημοσίων εσόδων. Στο πλαίσιο των τροποποιήσεων προβλέπονται η αύξηση των τελών, η οποία θα αφορά ουσιαστικά στο μεγαλύτερο μέρος των κατόχων αυτοκινήτων, καθώς και η μείωση του ορίου απαλλαγής από την υποχρέωση για καταβολή τους.
Στη χώρα μας το ζήτημα των τελών κυκλοφορίας απασχολεί ήδη από το μακρινό 1953, όταν προβλέφθηκε η ταξινόμηση των αυτοκινήτων και η χρέωση τελών για τις ανάγκες συντήρησης του οδικού δικτύου. Η καταβολή τους βάσει συγκεκριμένων κριτηρίων κατηγοριοποίησης επιβαρύνει μόνο τα ταξινομημένα στην Ελλάδα αυτοκίνητα, Ι.Χ.Ε. και φορτηγά δημοσίας/ιδιωτικής χρήσης. Τα οχήματα με ξένες πινακίδες, τα οποία εισέρχονται προσωρινά στη χώρα για ιδιωτικούς ή εμπορικούς σκοπούς απαλλάσσονται από την καταβολή τους.
Ωστόσο, στα περισσότερα κράτη μέλη της Ε.Ε., ιδίως στην όμορη Βουλγαρία, στη Γερμανία, Αυστρία, Ρουμανία κ.α., αλλά και σε κράτη εκτός Ε.Ε., ιδίως Ελβετία, προβλέπεται η καταβολή τελών χρήσης του οδικού δικτύου, όπως νομοθετικά προσδιορίζεται κάθε φορά, σε μέρος ή στο σύνολο του εθνικού ή επαρχιακού δικτύου, ανεξάρτητα από το θέμα της φορολογίας αυτοκινήτων και της τυχόν καταβολής διοδίων για τη χρήση ειδικών οδών ή υποδομών, όπως γέφυρες ή τούνελ. Η παραπάνω χρέωση, γνωστή με τον όρο vignette αφορά τα Ι.Χ.Ε. αυτοκίνητα, αλλά και τα εμπορικής χρήσης φορτηγά, επιβάλλεται τόσο στους κατοίκους των εν λόγω χωρών όσο και στους επισκέπτες ή διερχομένους και καταβάλλεται σε ορισμένες περιπτώσεις μέσω ηλεκτρονικής εφαρμογής, ενώ σε άλλες με την επικόλληση ειδικού σήματος. Η προμήθεια του τελευταίου γίνεται από τα σημεία εισόδου εξόδου της χώρας και άλλα σημεία πώλησης, όπως πρατήρια καυσίμων. Το καταβαλλόμενο ποσό προσδιορίζεται με βάση το χρονικό διάστημα χρήσης του δικτύου π.χ. εβδομάδα, μήνας ή έτος. Σε ορισμένες περιπτώσεις η κατοχή της vignette συνεπάγεται έκπτωση στους άξονες διοδίων.
Από πλευράς ενωσιακών κανόνων δικαίου υφίσταται σχετικά η Οδηγία «Eurovignette» 1999/62/EC για τα εμπορικής χρήσης φορτηγά άνω των 3,5 τόνων, ενώ δεν ρυθμίζεται το πεδίο των ιδιωτικής χρήσης αυτοκινήτων. Μια ολοκληρωτική αναθεώρηση του εθνικού νομικού πλαισίου μας για τα τέλη που επιβάλλονται για τη χρήση των δρόμων, θα μπορούσε κατά τα παραπάνω να στοχεύει στην ελάφρυνση των τακτικών χρηστών του οδικού δικτύου και κατόχων Ι.Χ.Ε. αυτοκινήτων λόγω της παράλληλης χρέωσης των περιστασιακών-διερχόμενων χρηστών. Επιπρόσθετα δύναται να έχει ευεργετικά αποτελέσματα υπέρ των κατόχων εμπορικών φορτηγών ταξινομημένων στην Ελλάδα στο πεδίο του ανταγωνισμού τους με ταξινομημένα σε γειτονικές χώρες οχήματα. Σε ό,τι αφορά τα εμπορικής χρήσης φορτηγά υπολογίζεται ότι περί τα 2.000 φορτηγά/εβδομάδα εισέρχονται οδικώς στη χώρα από την Τουρκία μέσω των Κήπων, περί τα 2.500 φορτηγά/εβδομάδα εισέρχονται μεταφερόμενα με πλοία, ενώ περί τα 60.000 φορτηγά κυκλοφορούν στην Ελλάδα ταξινομημένα με πινακίδες Βουλγαρίας, ενώ ανήκουν σε Έλληνες ιδιοκτήτες, αποφεύγοντας την καταβολή τελών. Όλα τα παραπάνω οχήματα κάνουν χρήση του οδικού δικτύου και των υποδομών. H επιβολή της εν λόγω χρέωσης και η διενέργεια των σχετικών ελέγχων μπορεί να αυξήσει σημαντικά τα δημόσια έσοδα και ακόμη να συνεπικουρήσει την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής και του λαθρεμπορίου.
Με βάση τα ανωτέρω ερωτάται ο αρμόδιος Υπουργός Οικονομικών:
1. Έχουν μελετηθεί από τις αρμόδιες υπηρεσίες του Υπουργείου τα ισχύοντα στις άλλες ευρωπαϊκές χώρες σχετικά με την Ευρωβινιέτα; Έχουν προκύψει σχετικά συμπεράσματα και συγκριτική ανάλυση των εν δυνάμει δημοσίων εσόδων σε σχέση με το ισχύον πλαίσιο;
2. Προτίθεστε να ζητήσετε ως πολιτικός προϊστάμενος των αρμοδίων υπηρεσιών την εκπόνηση πορίσματος και την υποβολή προτάσεων για τη συνολική αναθεώρηση του υφιστάμενου πλαισίου χρεώσεων για τη χρήση του οδικού δικτύου, αντί των μεμονωμένων και περιπτωσιολογικών τροποποιήσεων που λαμβάνουν χώρα μέχρι σήμερα και αφορούν στα προβλεπόμενα τέλη κυκλοφορίας;
Ο ερωτών Βουλευτής
Χάρης Θεοχάρης - Β΄Αθηνών
