Ερώτηση και Αίτηση Κατάθεσης Εγγράφων προς τον Υπουργό Παιδείας, Έρευνας & Θρησκευμάτων
Ζητήματα για την πραγματική αυτοδιοίκηση των ΑΕΙ της χώρας ως προς τον αριθμό των εισακτέων ανά Τμήμα και Σχολή, όπως επίσης και για την ερμηνεία της ισχύουσας νομοθεσίας περί μετεγγραφών των φοιτητών, θέτει ο Βουλευτής Αττικής, Γιώργος Μαυρωτάς, με ερώτηση την οποία κατέθεσε στη Βουλή προς τον Υπουργό Παιδείας, Έρευνας & Θρησκευμάτων, κ. Γαβρόγλου.
Με αφορμή τις δικαιολογημένες αντιδράσεις των Ιδρυμάτων ως προς την έγκριση ενστάσεων μετεγγραφομένων φοιτητών για το ακαδημαϊκό έτος 2016-2017, σε ποσοστό που υπερβαίνει το οριζόμενο 15% σύμφωνα με τον ν.4332/2015, αλλά και αριθμού φοιτητών και των οικογενειών τους οι οποίοι διαμαρτύρονται, γιατί δεν προχώρησαν σε κατάθεση ενστάσεων υπακούοντας στις ρητές διατάξεις του νόμου, ο βουλευτής του Ποταμιού ζητά ενημέρωση για τις διαδικασίες οι οποίες ακολουθήθηκαν προκειμένου να ικανοποιηθεί ένας τόσο μεγάλος αριθμός ενστάσεων για μετεγγραφές ειδικά προς ΑΕΙ της Αττικής και της Θεσσαλονίκης.
Με γνώμονα τη διαφύλαξη του δικαιώματος ενστάσεων σε κάθε αξιολογική διαδικασία και πάνω από όλα λαμβάνοντας υπόψη τη δύσκολη οικονομική κατάσταση πολλών συμπολιτών μας, προκαλεί παρόλα αυτά εντύπωση η έγκριση κατά 58% των συνολικά κατατεθεισών ενστάσεων οι οποίες είχαν ως αποτέλεσμα την υπερσυγκέντρωση φοιτητικού πληθυσμού στα ιδρύματα του κέντρου και στην αποψίλωση των αντίστοιχων ιδρυμάτων της περιφέρειας.
Τα ερωτήματα τα οποία τίθενται προς τον Υπουργό Παιδείας, είναι εάν πιστεύει ότι οι διοικήσεις των Τμημάτων και των Σχολών ερμήνευσαν λάθος τον νόμο και συνεπώς είχαν την πρόθεση να δράσουν ενάντια σε αυτόν, και εάν υπήρχε αιτιολογημένη εισήγηση εκ μέρους των Ιδρυμάτων όπως άλλωστε προβλέπεται, για την υπέρβαση του ποσοστού μετεγγραφών 15%. Ο κ. Μαυρωτάς ζητεί τέλος, την προσκόμιση όλων των στοιχείων από το Υπουργείο Παιδείας σύμφωνα με τα οποία θα προκύψει η ανθρωπογεωγραφία όλων των μετεγγραφών για το ακαδημαϊκό έτος 2016-2017, τόσο σε πρώτο όσο και σε δεύτερο χρόνο έγκρισής τους.
Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της Ερώτησης και Αίτησης Κατάθεσης Εγγράφων:
Θέμα: Πραγματοποίηση μετεγγραφών μέσω ενστάσεων καθ’ υπέρβαση του ορίου του 15% δίχως πάντα τη συναίνεση των ΑΕΙ
Σύμφωνα με το άρθρο 21 του ν.4332/2015 (Α’ 76) όπως τροποποιήθηκε και ισχύει, ορίζονται οι προϋποθέσεις και η διαδικασία μοριοδότησης για τις μετεγγραφές των φοιτητών που εισάγονται στα Ανώτατα και Ανώτερα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα. Στην παρ. 5 του ανωτέρω άρθρου αλλά και σε αντίστοιχα άρθρα των μετέπειτα Υπουργικών Αποφάσεων όπως της με αριθμ. 158978/Z1/27-9-2016 (ΦΕΚ 3153 Β΄) ΥΑ «Ρύθμιση θεμάτων Μετεγγραφών στα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα και στις Ανώτατες Εκκλησιαστικές Ακαδημίες» και της με αριθ. 166808/Ζ1/7-10-2016 εγκυκλίου «Μετεγγραφές Ακαδημαϊκού Έτους 2016-2017», προβλέπεται ανώτατο όριο για τον αριθμό των μετεγγραφομένων φοιτητών ίσο με 15% επί του συνολικού αριθμού των εισακτέων ανά Σχολή ή Τμήμα. Μάλιστα, δίνεται η ευχέρεια στις Σχολές ή τα Τμήματα κάθε ΑΕΙ, τα ίδια να εισηγούνται αιτιολογημένα μεγαλύτερο του προαναφερθέντος ποσοστού. Η εν λόγω πρόβλεψη του νομοθέτη συμβάλλει στην αποφυγή φαινομένων υπερσυγκέντρωσης φοιτητών στα ιδρύματα του κέντρου (Αττικής και Θεσσαλονίκης) και συγχρόνως αποψίλωσης των περιφερειακών ιδρυμάτων.
Σύμφωνα με στοιχεία, από τις 12.318 αιτήσεις μετεγγραφής οι οποίες υποβλήθηκαν, εξετάστηκαν 11.762 αιτήσει εκ των οποίων έγιναν δεκτές οι 5.169, δηλαδή ποσοστό 44%. Κατά τη διαδικασία των ενστάσεων η οποία ακολούθησε στο διάστημα 31/10/2016 έως 4/11/2016, κατατέθηκαν 3.589 αιτήσεις εκ των οποίων οι 2.089, ποσοστό δηλαδή 58% έγιναν δεκτές. Με βάση τα εν λόγω στοιχεία, το 54,4% όσων απορρίφθηκε αρχικά η μετεγγραφή τους, υπέβαλλαν αίτημα θεραπείας (ένσταση) και από αυτά το 58% έγιναν δεκτά. Σε αυτό το σημείο πρέπει να σημειωθεί ότι οι εκ των ενστάσεων εγκριθείσες μετεγγραφές έγιναν δεκτές καθ’ υπέρβαση του ισχύοντος 15% και όχι προφανώς στη θέση κάποιων αρχικά επιλεχθέντων.
Η εύλογη διαπίστωση η οποία προκύπτει είναι η εξής: σε κάθε αξιολογική διαδικασία τα αποτελέσματα οριστικοποιούνται μετά την εξέταση των ενστάσεων, προκειμένου όπως στην εν λόγω περίπτωση και εφόσον δεν συντρέχει αίτημα των ιδίων των Σχολών ή Τμημάτων υποδοχής, το ποσοστό 15% να μην διευρύνεται καθότι αποτελεί νομοθετική επιταγή. Συνεπώς είναι απορίας άξιον γιατί ακολουθείται αυτή η «ερμαφρόδιτη» διαδικασία ώστε οι ενστάσεις να γίνονται δεκτές επιπλέον των ήδη μετεγγραφέντων φοιτητών.
Η πρακτική αυτή δημιουργεί αναπόφευκτα ένα θέμα επιλεκτικής μεταχείρισης μεταξύ των αρχικώς αιτούντων μετεγγραφής φοιτητών καθώς δύναται ορισμένοι οι οποίοι σαφώς δεν πληρούσαν επαρκώς τα κριτήρια ή συγκέντρωσαν χαμηλές βαθμολογίες, να υπέβαλλαν ένσταση προφανώς με τη βάσιμη προσδοκία ότι θα γίνουν αποδεκτές. Αντίθετα άλλοι που δεν είχαν αυτή τη βάσιμη προσδοκία (ενδεχομένως και πληροφόρηση) δεν προέβησαν σε αιτήσεις θεραπείας, έχοντας υπόψη τις ρητές αναφορές των διατάξεων της ισχύουσας νομοθεσίας και έχοντας την πεποίθηση ότι ο ν.4332/2015 δεν επιδέχεται «ελαστικές» ερμηνείες.
Αποτέλεσμα όλης αυτής της αλυσίδας μετεγγραφών σε πρώτο και δεύτερο χρόνο, ήταν να υπάρχουν τμήματα ιδρυμάτων στα οποία μετά τις ενστάσεις, ο αριθμός των μετεγγραφέντων φοιτητών να έχει υπερδιπλασιαστεί σε σχέση με το αρχικό όριο του 15% που προβλέπει ο νόμος. Μάλιστα αρκετά Τμήματα και Σχολές αντέδρασαν και δικαιολογημένα, εν όψει των εισροών τέτοιων όγκων φοιτητών καθώς δεν επαρκούσαν οι δομές και οι πόροι τους για την υποδοχή και ποιοτική εκπαίδευση του συνόλου του φοιτητικού πληθυσμού. Η στάση τους αυτή είναι σύμφωνη με τα οριζόμενα στον νόμο περί ανώτατου ορίου 15% στις μετεγγραφές, όριο το οποίο πλέον σε αρκετές περιπτώσεις έχει καταστρατηγηθεί.
Επειδή είναι λογικό να προβλέπεται διαδικασία ενστάσεων για τυχόν θεραπείες αβλεψιών ή και επακριβέστερου συνυπολογισμού των κατηγοριών των κριτηρίων, στη βάση όμως συγκεκριμένων και ανελαστικών προδιαγραφών έτσι ώστε να μη δημιουργείται η εντύπωση μιας αδιαφανούς διαδικασίας, στην οποία μπορεί να παρεισφρύουν με βάση τις ενδείξεις, και αλλότρια «κριτήρια επιλογής».
Επειδή η τελικώς διασταλτική ερμηνεία των κανόνων των μετεγγραφών δημιουργεί προβλήματα υπερσυγκέντρωσης στα τμήματα της Αττικής και της Θεσσαλονίκης αποψιλώνοντας τα περιφερειακά ιδρύματα.
Επειδή σύμφωνα και με αντιδράσεις πολλών φοιτητών και των οικογενειών τους, έχει δημιουργηθεί ένα αίσθημα αδικίας σε όσους δεν προέβησαν σε ένσταση υπακούοντας στη λογική του νόμου, παρότι ενδεχομένως να είχαν περισσότερα μόρια από άλλα άτομα, καθώς τα τελευταία όντας καλύτερα πληροφορημένα έκαναν ένσταση η οποία και έγινε τελικά δεκτή.
Επειδή η εκπεφρασμένη πίεση του Υπουργείου Παιδείας προς τις διοικήσεις των Τμημάτων και των Σχολών να κάνουν αποδεκτές τις ενστάσεις και να προχωρήσουν στην εγγραφή των φοιτητών αλλά και η αναφορά ότι σε αντίθετη περίπτωση δεν δρουν σύμφωνα με τον νόμο, θέτει εν αμφιβόλω το αυτοδιοίκητο των ΑΕΙ αλλά και την αντίληψη των δημοσίων λειτουργών περί γνώσης της νομοθεσίας.
Ερωτάται ο κ. Υπουργός:
1. Ποιες κατηγορίες περιπτώσεων αφορά το περιεχόμενο των ενστάσεων των αιτούντων φοιτητών; Υπήρχαν αιτήματα επανυπολογισμού των μορίων; Κα αν ναι, προέκυψαν περιπτώσεις κατά τις οποίες φοιτητές είχαν περισσότερα μόρια από κάποιους που ήταν στο αρχικό 15% των μετεγγραφέντων; Μήπως η όλη διαδικασία χρειάζεται επανεξέταση;
2. Υπήρξε αιτιολογημένη εισήγηση των Σχολών ή των Τμημάτων των ΑΕΙ σε όλες τις περιπτώσεις υπέρβασης του αριθμού μετεγγραφομένων κατά 15% επί του συνολικού αριθμού των εισακτέων; Εάν όχι τότε πως τεκμαίρεται με βάση την ισχύουσα νομοθεσία, η απαίτηση της καθ’ υπέρβαση μετεγγραφής πλεονάζοντος του εν λόγω ποσοστού αριθμού φοιτητών;
3. Παρενέβη το Υπουργείο στη διαδικασία επί της αποδοχής των ενστάσεων μετεγγραφής των φοιτητών στα διάφορα Τμήματα και Σχολές; Και αν ναι με ποιόν τρόπο; Υπάρχει εκ μέρους σας διασταλτική ερμηνεία των διατάξεων του ν.4332/2015;
4. Υπήρξαν περιπτώσεις έγκρισης αιτήσεων θεραπείας φοιτητών για μετεγγραφή τους στην Αθήνα και Θεσσαλονίκη κατά παρέκκλιση των όσων ορίζονται στο τελευταίο εδάφιο της περίπτωσης ζ) της παραγράφου 7 του άρθρου 21 του ν.4332/2015, όπου αναφέρεται ρητά: «…μεταξύ του τόπου κατοικίας των γονέων ή του έχοντος την επιμέλεια και του τόπου σπουδών του αδελφού, προτεραιότητα για τη μετεγγραφή έχει ο τόπος που δεν είναι οι πόλεις Αθήνα και Θεσσαλονίκη»; Και αν ναι, για ποιους λόγους;
5. Πόσες μετεγγραφές και πόσες ενστάσεις έγιναν τελικά δεκτές ανά Τμήμα και Σχολή στα ιδρύματα τα οποία βρίσκονται στην Αττική και τη Θεσσαλονίκη;
6. Θεωρείτε ότι διοικήσεις των Τμημάτων και των Σχολών των ΑΕΙ της χώρας οι οποίες εξέφρασαν την αντίθεσή τους και επιφυλάχθηκαν για τη νομιμότητα της έγκρισης μετεγγραφών πέραν του 15%, έδρασαν μη σύμφωνα με τον νόμο;
7. Εφόσον το Υπουργείο αναγνωρίζει την επιβάρυνση και τις αυξημένες ανάγκες που προκαλούνται στα ΑΕΙ, με ποιον ακριβώς τρόπο θα τα ενισχύσει όπως άλλωστε υπόσχεται στο με Αρ. Πρωτ. 206761/Ζ1/05-12-2015 έγγραφό του; Θα προβείτε σε μεταφορά κονδυλίων από τα περιφερειακά ιδρύματα προς τα ιδρύματα του κέντρου, όπως έχει δηλώσει ο Υπουργός;
Παρακαλούμε, όπως καταθέσετε:
1. Τους πίνακες με τον αριθμό των εισακτέων, τον αριθμό των αρχικά μετεγγραφέντων φοιτητών εντός του 15%, και τον αριθμό των υπεράριθμων μετεγγραφέντων (μετά από ενστάσεις ή κατ’ εξαίρεση) φοιτητών για τα Τμήματα και τις Σχολές των Πανεπιστημίων και των ΤΕΙ της Αττικής και της Θεσσαλονίκης.
Ο ερωτών και αιτών βουλευτής
Γιώργος Μαυρωτάς – Αττικής
