Ομιλία του Γιώργου Μαυρωτά στη συζήτηση της επίκαιρης επερώτησης της ΝΔ
Ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του Ποταμιού, Γιώργος Μαυρωτάς, τοποθετήθηκε κατά τη συζήτηση της επίκαιρης επερώτησης, αρμοδιότητας του Υπουργείου Διοικητικής Ανασυγκρότησης, 12 Βουλευτών της Κοινοβουλευτικής Ομάδας της Ν.Δ., με θέμα: «Με αδιαφάνεια και αναξιοκρατία η Κυβέρνηση διογκώνει συνεχώς το Δημόσιο».
Ο κ. Μαυρωτάς συνόψισε τις πρακτικές του ελληνικού πολιτικού συστήματος στο καρτεσιανού τύπου απόφθεγμα «διορίζω άρα υπάρχω». Παρατήρησε την απουσία αυτοκριτικής από πλευράς Ν.Δ., καθώς είναι δεδομένο πως επί ΠΑ.ΣΟ.Κ. και Ν.Δ. το πελατειακό κράτος γιγαντώθηκε, διαπιστώνοντας, παράλληλα, πως ο ΣΥ.ΡΙΖ.Α. παρά τις εξαγγελίες του συνέχισε στη λογική των προκατόχων του. Εντόπισε τα βαθύτερα αίτια της χρεοκοπίας στην έλλειψη ανοικτών πολιτικών και οικονομικών θεσμών κατά τη θεώρηση των Acemoglu και Robinson περί αποτυχίας των κρατών.
Αποδέχθηκε τις ανάγκες του Δημοσίου στην κατεύθυνση της εξυπηρέτησης του πολίτη, εντοπίζοντας τη στρεβλή λογική προσλήψεων και μετακινήσεων που κινείται αντίθετα, δηλαδή προς την εξυπηρέτηση των ρουσφετιών των πολιτικών. Όπως επεσήμανε το πρόβλημα της ανεργίας δεν λύνεται με προσλήψεις στο δημόσιο. Εστίασε στη διαρκή αύξηση των μετακλητών υπαλλήλων από πλευράς Κυβέρνησης, παρουσιάζοντας πρόσφατα παραδείγματα και επέκρινε τις δυσανάλογες ως προς τα τυπικά προσόντα τους και την προϋπηρεσία τους αμοιβές τους, οι οποίες για τα πολιτικά γραφεία μόνο του Αντιπροέδρου της Κυβέρνησης και των Υπουργών υπερβαίνουν αυτές δύο ερευνητικών κέντρων. Επέμεινε στην αναβάθμιση του ρόλου του Α.Σ.Ε.Π. προκειμένου να περιοριστούν οι γκρίζες ζώνες και φαινόμενα ομηρίας εργαζομένων (σε προγράμματα Ο.Α.Ε.Δ., Ε.Σ.Π.Α., ανανεώσεις συμβάσεων κλπ).
Ο βουλευτής του Ποταμιού ολοκλήρωσε την τοποθέτησή του, κρίνοντας πως η αβεβαιότητα είναι η γάγγραινα της οικονομίας και οι καθυστερήσεις από το limbo της Κυβέρνησης μπορεί να οδηγήσουν σε αναντίστρεπτες εξελίξεις, όπως η γάγγραινα σε ακρωτηριασμό.
Δείτε το βίντεο της ομιλίας εδώ:
Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της ομιλίας:
Ευχαριστώ, κυρία Πρόεδρε.
Στο πολιτικό μας σύστημα κυριαρχεί το ελαφρώς παραλλαγμένο καρτεσιανό απόφθεγμα: «Διορίζω, άρα υπάρχω» ή μήπως «Υπάρχω, για να διορίζω»; Μία, λοιπόν, από τις σημαντικότερες παθογένειες του πολιτικού μας συστήματος είναι ο πελατειακός του χαρακτήρας.
Και όλα τα δανεικά να μας χαρίσουν, αν δεν διορθωθεί αυτή η παθογένεια, πάλι στα ίδια θα γυρνάμε. Γιατί; Γιατί πελατειακό σύστημα και αξιοκρατία είναι δύο έννοιες ασύμβατες. Χρειαζόμαστε το δεύτερο, αλλά εφαρμόζουμε το πρώτο.
Στα σύγχρονα κράτη το δημόσιο παίζει το ρόλο του τοποτηρητή των κανόνων και του παρόχου βασικών υπηρεσιών. Αν δεν είναι σωστά στελεχωμένο, δεν μπορεί να παίξει αυτόν τον ρόλο. Όταν, λοιπόν, οι θέσεις στο δημόσιο καταλαμβάνονται λόγω γνωριμίας και όχι λόγω αξίας, τότε το κράτος καταντάει λάφυρο στα χέρια των κυβερνώντων.
Επί ΠΑΣΟΚ και Νέας Δημοκρατίας το πελατειακό κράτος όντως γιγαντώθηκε. Γι’ αυτό λέω ότι από την επερώτηση της Νέας Δημοκρατίας λείπει το στοιχείο της αυτοκριτικής.
Ο ΣΥΡΙΖΑ, όμως, ήρθε στην εξουσία κραδαίνοντας τη ρομφαία με την οποία θα σκότωνε τον δράκο του πελατειακού συστήματος. Όμως, αντί να τον σκοτώσει έγινε ο καλύτερος φίλος του ταΐζοντάς τον ανελλιπώς.
Στο δημοφιλές τους βιβλίο «Γιατί αποτυγχάνουν τα έθνη» οι Ατζέμογλου και Ρόμπινσον λένε ότι τα έθνη αποτυγχάνουν όχι τόσο γιατί δεν έχουν φυσικούς πόρους ή ανθρώπινο δυναμικό, αλλά γιατί έχουν κλειστούς και όχι ανοιχτούς οικονομικούς και πολιτικούς θεσμούς. Κλειστοί θεσμοί σημαίνει ξεκάθαρα πελατειακό κράτος, πιασμένες καρέκλες, ημετεροκρατία, όχι ίσες ευκαιρίες, όχι ανοιχτές διαδικασίες, όχι διαφάνεια, όχι αξιοκρατία.
Εκεί είναι η βαθύτερη αιτία της χρεοκοπίας μας. Αυτό χτίσανε ΠΑΣΟΚ και Νέα Δημοκρατία επί σαράντα χρόνια -με κάποιες φωτεινές εξαιρέσεις, που όμως και αυτές υπονομεύθηκαν εκ των έσω- και τώρα ο ΣΥΡΙΖΑ βάζει το δικό του πανωσήκωμα.
Και ο πολίτης, όμως, έχει και αυτός τις ευθύνες του. Θέλει τον πολιτικό που θα τον βολέψει και όχι που θα του ανοίξει δρόμο για να τρέξει, να δημιουργήσει, να παράξει.
Για να πάμε και στο περίφημο brain drain, οι λόγοι που φεύγουν έξω οι μορφωμένοι νέοι μας δεν είναι μόνο οικονομικοί, είναι κυρίως η έλλειψη αξιοκρατίας. Δεν είναι διατεθειμένοι όλοι να φιλήσουν κομματικές ποδιές, για να βρουν μία θέση σε ένα πρόγραμμα, σε ένα πανεπιστήμιο ή σε μία θέση συμβούλου. Ας μη χύνουμε, λοιπόν, κροκοδείλια δάκρυα, όταν οι διαδικασίες που έχουμε είναι πελατειακές, οικογενειοκρατικές, κομματικοκεντρικές και όχι αξιοκρατικές.
Το πρόβλημα της ανεργίας δεν λύνεται προσλαμβάνοντας όλον τον κόσμο στο δημόσιο. Το δημόσιο έχει όντως ανάγκες για να υπηρετήσει σωστά τον πολίτη, συνήθως όμως οι προσλήψεις, οι μετατάξεις, οι αποσπάσεις γίνονται με βάση ανάγκες του ρουσφετιού των πολιτικών και όχι τις ανάγκες του δημοσίου.
Θέλουμε οδοκαθαριστές; Προσλαμβάνουμε οδοκαθαριστές και μετά από λίγο γίνονται διοικητικοί. Θέλουμε δασκάλους και καθηγητές; Προσλαμβάνουμε και μετά από λίγο αποσπώνται σε πανεπιστήμια, κόμματα και υπουργεία.
Παρεμπιπτόντως, έχουμε κάνει και ερώτηση από τον Σεπτέμβριο για το πόσοι εκπαιδευτικοί είναι αποσπασμένοι σε υπουργεία, κόμματα και βουλευτές και απάντηση δεν έχουμε πάρει από το Υπουργείο Παιδείας.
Γι’ αυτό το Ποτάμι λέει: Καμία πρόσληψη χωρίς περίγραμμα θέσης. Οι θέσεις στο δημόσιο περιγράφονται, προκηρύσσονται και η πρόσληψη ή η απόσπαση γίνεται υπό την αιγίδα του ΑΣΕΠ.
Σχετικά με τους μετακλητούς υπαλλήλους, να θυμηθούμε τι είχε πει ο κ. Τσίπρας όταν ανέλαβε Πρωθυπουργός στις προγραμματικές δηλώσεις του το 2015: «Αποσυμφορούμε άμεσα τη δημόσια διοίκηση από τις στρατιές συμβούλων και μετακλητών υπαλλήλων των υπουργών».
Ω του θαύματος, όμως, με διαδοχικές αποφάσεις του Υπουργικού Συμβουλίου έχουμε αυξήσεις ειδικών συμβούλων και μετακλητών. Οι πιο πρόσφατες ήταν στο πολιτικό γραφείο της Υπουργού Πολιτισμού, όπου πριν ένα μήνα προσλήφθηκαν επιπλέον τρεις ειδικοί σύμβουλοι.
Μόλις πριν από μια εβδομάδα, στο πολιτικό γραφείο του κ. Παππά έχουμε άλλους δέκα, εκ των οποίων πέντε σύμβουλοι και πέντε μετακλητοί διοικητικοί. Δεν πιστεύω μέσα να έχει και αστροναύτες, με βάση τη σημερινή ανακοίνωση για την Ελληνική Διαστημική Υπηρεσία. Τέλος πάντων, «ας είναι η δύναμη μαζί μας», που λέει και στον «Πόλεμο των Άστρων»!
Στην κεντρική Κυβέρνηση, λοιπόν, υπάρχουν περίπου επτακόσιοι πενήντα μετακλητοί, ένα μετακινούμενο δημόσιο μέσα στο δημόσιο. Γιατί; Δεν έχουμε εμπιστοσύνη στον δημόσιο υπάλληλο, στη δημόσια διοίκηση; Και εάν είναι θέμα εμπιστοσύνης, όπως λένε πολλοί, τότε δέκα με είκοσι ανά Υπουργείο είναι αρκετοί, όχι πενήντα ή εβδομήντα, που δημιουργούν μια άλλη δομή παραδιοίκησης, βραχυκυκλώνοντας τη δημόσια διοίκηση.
Και βέβαια, οι μετακλητοί και οι σύμβουλοι δεν αμείβονται ανάλογα με τα τυπικά προσόντα που διαθέτουν και την προϋπηρεσία τους, αλλά επιδοτούνται με δέκα μισθολογικά κλιμάκια, για τα οποία ένας δημόσιος υπάλληλος θέλει είκοσι χρόνια. Και εδώ μιλάμε για τους φανερούς συμβούλους γιατί υπάρχουν και οι κρυφοί συμβασιούχοι των απ’ ευθείας αναθέσεων.
Είναι αξιοσημείωτο και ενδεικτικό το γεγονός ότι, όπως αποτυπώθηκε και στον προϋπολογισμό του 2017, μόνο για πέντε πολιτικά γραφεία, αυτά του Αντιπροέδρου της Κυβέρνησης και των τεσσάρων Υπουργών Επικρατείας δίνουμε 1,8 εκατομμύρια ευρώ, όταν για δύο ερευνητικά κέντρα, το ΕΛΚΕΘΕ και το Αστεροσκοπείο δίνουμε μόλις 1,5 εκατομμύριο ευρώ λειτουργικά έξοδα.
Το Ποτάμι, αντιδρώντας έντονα σε αυτό το καθεστώς, είχε καταθέσει τροπολογία στη Βουλή, ώστε να καταργηθεί το άρθρο του «νόμου Τσοχατζόπουλου», βάσει του οποίου τα πολιτικά γραφεία των μελών της Κυβέρνησης είναι δημόσιες υπηρεσίες.
Επίσης, υπάρχουν διαδικασίες, όπου οι κανόνες των προσλήψεων ποτέ δεν είναι ξεκάθαροι, ώστε να υπάρχουν περιθώρια ομηρείας των ενδιαφερομένων, οι διορισμοί να εξαρτώνται, όχι από την αξία τους αλλά από τη γνωριμία τους, για παράδειγμα διαδοχικές συμβάσεις, προγράμματα ΟΑΕΔ, ΕΣΠΑ κλπ.
Έτσι, στις γκρίζες ζώνες αντλούν εξουσία υπουργικά και βουλευτικά γραφεία, κρατικοί υπάλληλοι, συνδικαλιστές, κομματικοί και άλλοι παράγοντες. Γι’ αυτό επιμένουμε ότι πρέπει να αναβαθμιστεί ο ρόλος του ΑΣΕΠ στις διαδικασίες και όχι να είναι διακοσμητικός.
Το Ποτάμι κατέθεσε στη Βουλή πλήρη κατάλογο με τους εκατόν είκοσι έναν νέους φορείς που έφτιαξε η Κυβέρνηση μόνο μέσα στο 2016, αναδεικνύοντας ότι γιγαντώνοντας το πελατειακό κράτος δημιουργεί ταυτόχρονα τις προϋποθέσεις για νέα ελλείμματα.
Επίσης, στο τελευταίο νομοσχέδιο του 2016, ένα νομοσχέδιο δεκαεπτά άρθρων, προστέθηκαν δεκαεννέα υπουργικές και είκοσι έξι βουλευτικές τροπολογίες, που οι περισσότερες αποσκοπούσαν στη συντήρηση του πελατειακού κράτους και στη νομιμοποίηση του ρουσφετιού.
Το Ποτάμι αποχώρησε από αυτόν τον ευτελισμό των διαδικασιών, αντί να διαμαρτύρεται εικονικά από τη μία αλλά να ψηφίζει ευλαβικά από την άλλη, όπως έκαναν μερικοί.
Κλείνω με δύο μόνο λόγια για την τρέχουσα κατάσταση. Η αβεβαιότητα είναι η γάγγραινα της οικονομίας. Όσο δεν κλείνει η αξιολόγηση, αυτή η γάγγραινα εξελίσσεται και στο τέλος θα έχουμε ανεπίστρεπτες συνέπειες και ακρωτηριασμούς, όπως συμβαίνει όταν η γάγγραινα προχωρήσει.
Οι Ευρωπαίοι δεν θα περιμένουν να βγούμε από το κυβερνητικό λίμπο, στο οποίο έχουμε περιπέσει. Εάν δεν μπορεί η Κυβέρνηση να βγάλει τα κάστανα από τη φωτιά, ας το πει. Τώρα, όμως, γιατί αύριο θα είναι αργά. Έχουν μείνει μόνο λίγες εβδομάδες στην κλεψύδρα.
Ευχαριστώ πολύ.
