30 Νοεμβρίου, 2018

«Η ΔΕΗ να απεγκλωβιστεί από τον χρόνιο πελατειακό εναγκαλισμό»

Ομιλία Γ. Μαυρωτά κατά τη συζήτηση της επίκαιρης επερώτησης της ΝΔ για τη ΔΕΗ

Με τις ευθύνες όλων των κυβερνήσεων ΠΑΣΟΚ, ΝΔ και ΣΥΡΙΖΑ για την κακή κατάσταση της ΔΕΗ, ξεκίνησε την ομιλία του στη Βουλή ο Γραμματέας της Κοινοβουλευτικής Ομάδας και Αντιπρόεδρος του Ποταμιού, Γιώργος Μαυρωτάς, κατά τη συζήτηση της σχετικής επίκαιρης επερώτησης της ΝΔ. Τόνισε, ότι η ΔΕΗ αποτέλεσε ένα εργαλείο κομματικής πολιτικής και όχι ενεργειακής πολιτικής, όπως θα όφειλε, και έτσι μαζί με την κυβερνητική πατρωνία και την «προθυμία» των διοικήσεων της, κατέστη ο Νο1 μηχανισμός αθρόων διορισμών ημετέρων.

Επεσήμανε, ότι η ΔΕΗ επαναπαύθηκε στον λιγνίτη και εξελίχθηκε σε έναν βραδυκίνητο οργανισμό που δεν μπορούσε να ανταποκριθεί στις αγορές, ενώ σχολίασε και την καθυστερημένη αλλά και μικρή συμμετοχή της στον τομέα αξιοποίησης των ΑΠΕ. Αναφέρθηκε επίσης στο δύσκολο χαρτοφυλάκιο της εταιρείας, το οποίο περιλαμβάνει παλιές συμβατικές μονάδες, κατάσταση υψηλού ρίσκου όταν το 2018, εξελίσσεται ένα ράλι αύξησης των τιμών των δικαιωμάτων εκπομπών CO2 από τα 7,5 €/tn μέχρι και τα 25 €/tn περίπου.

Ο βουλευτής του Ποταμιού, αφού έκρινε ότι ο βασικός μέτοχος της ΔΕΗ, το Ελληνικό Δημόσιο, έχει αποδειχθεί ανίκανος να στηρίξει ένα γενναίο αναπτυξιακό σχέδιο, υπενθύμισε την εδώ και 1,5 χρόνο πρόταση του κόμματος για την έξοδο της επιχείρησης από το δραματικό αδιέξοδο:

  • Μια Μικρή νέα ΔΕΗ (30-40%) ή Δυο Μικρές νέες ΔΕΗ (<20%)
  • Στρατηγικός επενδυτής που θα αναλάβει και το μάνατζμεντ
  • Εργασιακή ειρήνη και εξασφάλιση θέσεων εργασίας
  • Βελτίωση της εισπραξιμότητας
  • Αναβάθμιση του ρόλου της ΔΕΗ Ανανεώσιμες Πηγές, συμπεριλαμβάνοντας και άλλες σύγχρονες δραστηριότητες (ενεργειακές υπηρεσίες, αποκεντρωμένη παραγωγή, smart grids)
  • Ο κ. Μαυρωτάς τόνισε, πως η ΔΕΗ πρέπει να σταματήσει να δίνει μάχες οπισθοφυλακών και να κοιτάξει κατάματα το μέλλον, προετοιμάζοντας τη μεταλιγνιτική εποχή, και αυτό όπως είπε, πρέπει να γίνει με βιώσιμο τρόπο πριν να είναι αργά, γιατί διαφορετικά οι αντιδράσεις για τη χώρα συνολικά θα είναι αλυσιδωτές.

    Απευθυνόμενος στον Υπουργό Ενέργειας και Περιβάλλοντος, κ. Σταθάκη, ζήτησε συγκεκριμένες εξηγήσεις για το θέμα της εξαγοράς της σκοπιανής EDS από τη ΔΕΗ, ενώ αναφέρθηκε και στο ζήτημα της βιωσιμότητας της Πτολεμαΐδας V και αντίστοιχα της Μελίτη ΙΙ, υπό το τρέχον καθεστώς αύξησης των τιμών των δικαιωμάτων εκπομπών CO2. Μάλιστα στο σημείο αυτό παρέθεσε στοιχεία και για τον συντελεστή φόρτισης των λιγνιτικών μονάδων το 2025, για τις οποίες με βάση τον πρόσφατο ενεργειακό σχεδιασμό που τέθηκε σε δημόσια διαβούλευση, εκτιμάται σε 32.7% από 51% που ήταν το 2017. Συμπληρωματικά διερωτήθηκε εάν εξετάζεται ως εναλλακτική η καύση φυσικού αερίου σε αυτές τις νέες μονάδες;

    Κλείνοντας την ομιλία του, ο κ. Μαυρωτάς και εν όψει της σχετικής συζήτησης στην Επιτροπή Συνταγματικής Αναθεώρησης την ερχόμενη Δευτέρα αναφέρθηκε στο άρθρο 21 στο οποίο ο ΣΥΡΙΖΑ θέλει να προσθέσει (παράγραφος 7) ότι «η ηλεκτρική ενέργεια θα υπόκειται σε καθεστώς δημόσιας υπηρεσίας». Ρώτησε, λοιπόν, τον κ. Σταθάκη πώς θα γίνει αυτό εντός του Ευρωπαϊκού πλαισίου και αν σκοπεύει να μετατρέψει τη ΔΕΗ σε ΝΠΔΔ και να κρατικοποιήσει τους ιδιώτες παρόχους σύμφωνα με την πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ.

    Δείτε το βίντεο της ομιλίας εδώ:

    Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της ομιλίας:

    Κοντεύουν 70 χρόνια από την ίδρυση της ΔΕΗ, και δυστυχώς η εταιρεία βρίσκεται στο πιο κρίσιμο σταυροδρόμι των τόσων χρόνων προσφοράς της στην οικονομική ανάπτυξη της χώρας, αλλά και στη βελτίωση του επιπέδου διαβίωσης των πολιτών, τόσο των καταναλωτών όσο και των εργαζομένων της.

    Η σημερινή της ανησυχητική κατάσταση δεν προέκυψε τα τελευταία 2, 3 ή 4 χρόνια. Δυστυχώς η εταιρεία ήταν πάντα έρμαιο των συνεχών παρεμβάσεων όλων των Υπουργών και όλων των Κυβερνήσεων τόσο του ΠΑΣΟΚ, της ΝΔ και τώρα του ΣΥΡΙΖΑ. Η ΔΕΗ αποτέλεσε και αυτή ένα εργαλείο πολιτικής και όταν μιλάω για πολιτική δυστυχώς εννοώ την κομματική πολιτική, και όχι την ενεργειακή πολιτική όπως θα όφειλε… και όπως αρμόζει να αντιμετωπίζεται η διαχρονικά μεγαλύτερη ενεργειακή εταιρεία στη χώρα.

    Ήταν λοιπόν αυτή η κυβερνητική πατρωνία αλλά και η «προθυμία» των διοικήσεων της ΔΕΗ, που την κατέστησαν τον νούμερο «1» μηχανισμό αθρόων διορισμών «ημετέρων» χωρίς κανέναν στρατηγικό σχεδιασμό.
    Βέβαια δεν έλειπαν και οι πλουσιοπάροχες διαφημίσεις ακόμη και όταν ήταν μονοπώλιο, καθώς και οι γαλαντόμες επιδοτήσεις στα σωματεία.

    Η ΔΕΗ, δυστυχώς επαναπαύθηκε στον λιγνίτη και μετατράπηκε σε έναν βραδυκίνητο οργανισμό που δεν μπορούσε να ανταποκριθεί στις εξελίξεις, όπως οι άλλες σύγχρονες ευρωπαϊκές ενεργειακές εταιρείες.
    Δεν είναι άλλωστε τυχαίο ότι άργησε πάρα πολύ να γίνει εξωστρεφής και να διερευνήσει επιλογές και εκτός των συνόρων και σε άλλες αγορές.

    Το κυριότερο όμως είναι ότι δίστασε να μπει στην κούρσα των ΑΠΕ, των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, όταν είχε τον χρόνο, την τεχνογνωσία και τα κεφάλαια. Σε αυτά προστέθηκε η απελευθέρωση αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας, με τη ΔΕΗ να υποχρεούται πια να έχει μερίδιο αγοράς κάτω από το 50% μέχρι το 2020. Έτσι, ένας μονοπωλιακός ελέφαντας έπρεπε να μετατραπεί σε ένα ανταγωνιστικό άλογο κούρσας.

    Δύσκολο και επίπονο… Και βέβαια δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι αρκετές λιγνιτικές μονάδες της έχουν «γεράσει», κάνοντας προβληματική τη λειτουργία τους εντός των περιβαλλοντικών και αποδοτικών ορίων. Η ΔΕΗ έχει ένα τέτοιο δύσκολο χαρτοφυλάκιο μέσα σε ένα δύσκολο οικονομικό κλίμα, και μάλιστα όταν τον τελευταίο χρόνο παρατηρείται ένα ράλι αύξησης των τιμών των δικαιωμάτων εκπομπών αεριών του θερμοκηπίου οι οποίες από τα 7,5 €/tn έφτασαν κάποια στιγμή μέχρι και να υπερτριπλασιαστούν στα 25 €/tn περίπου.

    Τώρα είμαστε γύρω στα 20 €/tn αλλά η συνολική εικόνα δείχνει μια ραγδαία άνοδο των τιμών η οποία είχε να συμβεί από πριν το 2009.

    Δυστυχώς και με ευθύνη όλων των κυβερνήσεων ο βασικός μέτοχος της ΔΕΗ, το Ελληνικό Δημόσιο, με 55% έχει αποδειχθεί ότι δεν μπορεί να στηρίξει ένα γενναίο αναπτυξιακό σχέδιο.

    Πώς θα γίνουν βιώσιμες επενδύσεις,
    Πώς θα εκσυγχρονιστούν οι μονάδες της,
    Πώς θα επεκταθεί στην αγορά των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας,
    Πώς θα ανταποκριθεί στον ανταγωνισμό που έρχεται και στην ενιαία ευρωπαϊκή αγορά ενέργειας;
    Το ΠΟΤΑΜΙ ήδη εδώ και ενάμιση χρόνο είχε συντάξει συγκεκριμένη πρόταση για την ΔΕΗ την οποία σας είχαμε καταθέσει και από το βήμα της Βουλής.

    Δεν θα την επαναλάβω αναλυτικά αλλά θα υπενθυμίσω τα βασικά της σημεία.

    Πρώτο σημείο. Μια μικρή νέα ΔΕΗ έως 30% ή 40% της δυναμικότητας ή δυο μικρές νέες ΔΕΗ έως 20% η κάθε μια, προκειμένου να προσελκυστούν επενδυτές οι οποίοι θα αναλάβουν το ανάλογο μερίδιο σε όλη την αλυσίδα αξίας, καθετοποίηση δηλαδή από την παραγωγή μέχρι και το μερίδιο των πελατών λιανικής,
    κατ’ αναλογία δηλαδή καλούς και κακούς πελάτες χαμηλής, μεσαίας και υψηλής τάσης.
    Το δεύτερο σημείο είναι ο στρατηγικός επενδυτής.

    Η ΔΕΗ χρειάζεται επειγόντως στρατηγικό εταίρο με τεχνογνωσία, όραμα, σχέδιο και κεφάλαια, ο οποίος θα αναλάβει το μάνατζμεντ.

    Και μη γελιόμαστε μεγάλη ευθύνη για την κατάσταση που έχει φτάσει η ΔΕΗ έχει το κακό μάνατζμεντ το οποίο, ακόμα και όταν η ΔΕΗ είχε καλούς μάνατζερ, το μάνατζμεντ έπασχε καθώς ο κυβερνητικός παρεμβατισμός, εμπόδιζε τη διοίκηση να πράξει αυτά που έπρεπε με βάση μια σωστή εταιρική διακυβέρνηση.

    Πρυτάνευαν οι μικροπολιτικές σκοπιμότητες. Το τρίτο σημείο είναι η εργασιακή ειρήνη και η εξασφάλιση των θέσεων εργασίας. Το εργατικό και στελεχιακό δυναμικό της ΔΕΗ είναι τόσο εξειδικευμένο και άρρηκτα συνδεδεμένο με τις περιοχές εκμετάλλευσης των ορυκτών πόρων και παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας,
    που θα είναι αδύνατον για τον οποιονδήποτε νέο επενδυτή να μην το αξιοποιήσει και να αναζητήσει αλλού προσωπικό.

    Το τέταρτο σημείο είναι η βελτίωση της εισπραξιμότητας. Η εισπραξιμότητα είναι μια μεγάλη θηλιά για τη ΔΕΗ και με ευθύνη και της Κυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ, που ενθάρρυνε πρακτικές «Δεν πληρώνω» δημιουργώντας στρατηγικούς κακοπληρωτές. Προς αυτήν την κατεύθυνση προτείνεται, επιτέλους η αφαίρεση από τους λογαριασμούς της ΔΕΗ των υπόλοιπων χρεώσεων υπέρ τρίτων, ΕΡΤ, δημοτικοί φόροι, τέλη κλπ.

    Το πέμπτο σημείο είναι η αναβάθμιση του ρόλου της ΔΕΗ Ανανεώσιμες Πηγές, συμπεριλαμβάνοντας και άλλες σύγχρονες δραστηριότητες, ενεργειακές υπηρεσίες, αποκεντρωμένη παραγωγή, smart grids κλπ. Να γίνει, δηλαδή, μεγαλύτερη στροφή σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, που αποτελούν και συγκριτικό πλεονέκτημα της χώρας.

    Με άλλα λόγια η ΔΕΗ πρέπει να σταματήσει να δίνει μάχες οπισθοφυλακών και να κοιτάξει κατάματα το μέλλον, προετοιμάζοντας τη μεταλιγνιτική εποχή. Αυτά τα πέντε σημεία συνεχίζουμε να πιστεύουμε ότι θα συμβάλουν για να βγει η ΔΕΗ από το αδιέξοδο με βιώσιμο τρόπο πριν να είναι αργά. Ελπίζω πραγματικά να μην είναι αργά, γιατί οι αντιδράσεις για τη χώρα θα είναι αλυσιδωτές και δεν θέλω καν να τις περιγράψω.
    Φτάνει πια με τα «μπαλώματα», οι επιχειρήσεις, (πόσο μάλλον οι μεγάλες επιχειρήσεις και μάλιστα στον τομέα της ενέργειας), θέλουν στρατηγικό σχεδιασμό όχι σχεδιασμό εξάμηνο, το εξάμηνο ούτε με ορίζοντα τη θητεία μιας κυβέρνησης.

    Και μία που αναφέρθηκα στον ιδιωτικό τομέα και τις επιχειρήσεις, ο ρόλος της Κυβέρνησης δεν είναι να κοροϊδεύει τις επιχειρήσεις ότι τάχα μειώνει τους συντελεστές φορολογίας από το 29% στο 28%.

    Όταν κανονικά έπρεπε να είναι στο 26% από το 2019 αλλά το αλλάξατε με την προχθεσινή «πανηγυρική» τροπολογία που όλα τα κόμματα -πριν Ποταμιού και ΚΚΕ- ψήφισαν. Πόσο πια με την επικοινωνία και τα ψέματα;

    Επειδή όμως η 2η επίκαιρη επερώτηση της ΝΔ για τη ΔΕΗ, επικεντρώνεται και στο ζήτημα της σχετικά πρόσφατης εξαγοράς της Σκοπιανής EDS θέλουμε και εμείς κάποιες εξηγήσεις.

    Μια ιστορία που για να μην ξεχνιόμαστε είναι γνωστή από τον Ιανουάριο του 2018.

    Συγκεκριμένα θα θέλαμε να μας εξηγήσετε με παράδειγμα και όχι με γενικόλογη απάντηση πώς μια τέτοια κίνηση συμβάλλει –και εδώ παραθέτω δικά σας λόγια κ. Σταθάκη από απάντησή σας στον κοινοβουλευτικό έλεγχο- «στην ισχυροποίησή της ΔΕΗ στην περιφερειακή αγορά ενέργειας, στο πλαίσιο των διασυνδέσεων, των διασυνοριακών συναλλαγών και στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής ενιαίας αγοράς ενέργειας».

    Δηλαδή ποια είναι τα αναμενόμενα και σε ποιο ορίζοντα θετικά αποτελέσματα;
    Θα αποτυπωθούν στον επόμενο ισολογισμό;

    Κλείνοντας θέλω να μου απαντήσετε σε ένα κρίσιμο ερώτημα για τη ΔΕΗ.
    Τι θα γίνει και πόσο επηρεάζεται η βιωσιμότητα της επένδυσης της Πτολεμαΐδας V και αντίστοιχα της Μελίτη ΙΙ, υπό το τρέχον καθεστώς αύξησης των τιμών των δικαιωμάτων εκπομπών Διοξειδίου του Άνθρακα;
    Και όταν ο συντελεστής φόρτισης (δηλ. ενέργεια/εγκατεστημένη ισχύ x 8760 ώρες) για τις λιγνιτικές μονάδες το 2025, με βάση τον πρόσφατο ενεργειακό σχεδιασμό σας πάει στο 32.7% από 51% που ήταν το 2017. Εξετάζεται ως εναλλακτική η καύση φυσικού αερίου στις νέες μονάδες;

    Και μια και είπαμε φυσικό αέριο με τη ΔΕΠΑ και τις δηλώσεις του κ. Κιτσάκου και τις σχέσεις ΔΕΠΑ με τις επιχειρήσεις συμφερόντων Λαυρεντιάδη

    Τέλος,
    Στην αναθεώρηση του Συντάγματος στο άρθρο 21 θέλετε να προσθέσετε (παράγραφος 7) ότι «η ηλεκτρική ενέργεια θα υπόκειται σε καθεστώς δημόσιας υπηρεσίας»Πώς θα γίνει αυτό; Να μας το κάνετε λίγο πιο λιανά; Θα κάνετε τη ΔΕΗ ΝΠΔΔ από Ανώνυμη Εταιρία; Και τους ιδιώτες παρόχους; Θα τους κρατικοποιήσετε; Τι εννοείται «με το καθεστώς δημόσιας υπηρεσίας» και πώς συμβαδίζει αυτό με την απελευθέρωση της αγοράς ενέργειας στην Ευρώπη;

    Αν μπορείτε να μας δώσετε κάποιες διευκρινίσεις επειδή το έχουμε τη Δευτέρα στην επιτροπή Συνταγματικής Αναθεώρησης…
    Και είναι από τα SOS…

    Κλείνοντας κ. Υπουργέ,
    Η ΔΕΗ πληρώνει δυστυχώς αμαρτίες του πολιτικού συστήματος και του πελατειακού κράτους
    Από ατμομηχανή της ελληνικής οικονομίας κινδυνεύει να γίνει θηλειά και για την ελληνική οικονομία και για την ελληνική κοινωνία. Πολλοί έκαναν καριέρα στις πλάτες της.

    Και πολλοί έκαναν πλάτες στις σπατάλες της. Τώρα το βουνό με τα προβλήματα κάτω από το χαλί μεγάλωσε και δεν λύνονται αν σκεφτόμαστε με τα ίδια κριτήρια, αλλά μόνο αν αλλάξουμε μυαλά, αλλάξουμε παράδειγμα και δούμε τη ΔΕΗ μέσα από το πρίσμα της εταιρικής διακυβέρνησης και όχι της πελατειακής διευθέτησης…