Οι πολιτικές θέσεις έχουν απήχηση μόνο όταν επιβεβαιώνονται στην πολιτική πράξη
Αυτοϊκανοποιούμαστε με τις επεξεργασμένες θέσεις μας σε αρκετούς τομείς, όταν μάλιστα τις εκφέρουμε δημοσίως σε καλά οργανωμένες εκδηλώσεις ή συνεντεύξεις, και χαιρόμαστε π.χ. «εξαιρετικά τα είπαμε στην προεκλογική τηλεοπτική εμφάνιση για την οικονομία» ή «τρομερή η δουλειά για το σχέδιό μας στην δημόσια διοίκηση». Βεβαίως δεν μπορούμε να τις κάνουμε πράξη, ως κόμμα αντιπολίτευσης. Η απήχησή τους, σχεδόν μηδενική.
Κανένας σκεπτόμενος άνθρωπος, κανένας νέος ψηφοφόρος δεν κινητοποιείται μόνον από δηλώσεις προθέσεων. Περίπου 40% δεν πήγαν να ψηφίσουν. Σε αυτούς μπορούμε να βρούμε νέους ποταμίσιους που να τους θέλουμε.
Στην μικρή-χρονικά-ιστορία μας ως κοινοβουλευτικό κόμμα, είχαμε μία μοναδική ευκαιρία να επιβεβαιώσουμε τις αρχές μας και τον λόγο της γέννησής μας με πολιτική πράξη, αλλά ήμασταν ανέτοιμοι και φοβηθήκαμε.
Με την πολιτική απόφαση του συνεδρίου, μάς δίνεται η ευκαιρία να το δηλώσουμε, εφόσον το κατανοήσουμε.
Αναφέρομαι στην υποστήριξη του ΝΑΙ αντί της αποχής.
Ας δούμε τι έγινε από τις 25/1/15:
Το ΠΟΤΑΜΙ είχε γεννηθεί έντεκα μήνες πριν, ανταποκρινόμενο στην κοινωνική επιταγή να υπάρξει μια πολιτική δύναμη καθαρή, που θα μπορούσε να πρωτοπορήσει στην αντίσταση στον λαϊκισμό και το πελατειακό-συντεχνιακό κράτος, τις μεγαλύτερες πληγές, συνεχείς και ανοιχτές, από την εποχή της δολοφονίας του Καποδίστρια.
Ο εκλογικός χώρος στον οποίο απευθυνθήκαμε είχε επαφή με 5 κόμματα που έλαβαν μέρος (Παπανδρέου και Λεβέντης έμειναν εκτός Βουλής). Σε αυτή την μάχη ήρθαμε τρίτοι και οι βουλευτές που εξελέγησαν πήραν έδρανα αριστερά του ΠΑ.ΣΟ.Κ. Σημασία δεν έχει πού μας τοποθετούν στον άξονα δεξιά-κέντρο-αριστερά, αλλά αν τελικά το κίνημα έχει ανάγκη να προσδιοριστεί στον άξονα αυτόν. Κατά την κρίση μου ο άξονας αυτός σύντομα θα αποτελεί παρελθόν, οι πολιτικές θέσεις θα κρίνονται όχι από το «ιδεολογικό» πρόσημό τους αλλά από την αποτελεσματικότητά τους στην προσπάθεια των κοινωνιών να γίνουν κοινωνίες ανθρωποκεντρικές ή πλουτο-οικονομοκεντρικές, δηλαδή στην αντίθεση προόδου-συντήρησης. Σε αυτόν τον άξονα δεν νομίζω να τίθεται ζήτημα για τον αυτοπροσδιορισμό μας, ως κίνημα για την Δικαιοσύνη, την εργασία και την παιδεία. Είμαστε από γεννήσεως και εσαεί, εξ ορισμού ένα ΠΡΟΟΔΕΥΤΙΚΟ ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΤΙΚΟ ΚΙΝΗΜΑ.
Κλείνοντας την περί ιδεολογίας παρένθεση βρισκόμαστε στις 26-1-15 με μία πρωτόγνωρη για τα δεδομένα της χώρας σύνθεση της Βουλής, την αναμενόμενη συμμαχία ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ και την εντός μηνός παράδοση στις απαιτήσεις των δανειστών, με συνέχιση του τρέχοντος προγράμματος άνευ ρευστού από τον Γιάνη, που προσέβλεπε σε υλοποίηση των αναλύσεων επί χάρτου της οικονομικής του θεωρίας. Τέλη Απριλίου είχε γίνει εμφανές, και από τις διαρροές για δημοψήφισμα ή εκλογές (Φλαμπουράρη και σία), ότι ο Τσίπρας μάλλον το εννοούσε ότι θέλει την χώρα στο ευρώ, και ότι στις επόμενες εκλογές ο ΣΥ.ΡΙ.ΖΑ δεν θα κατέβαινε ενιαίος. Ως τότε η δημοτικότητα του Τσίπρα είχε εκτιναχθεί με όλα τα ηρωικά (το κόστος, άλλωστε, δεν είχε φανεί ακόμη) στο 75%.Και τότε αλλά και μέχρι την αποφράδα 26-6-2015, το ΠΟΤΑΜΙ είχε εξ αντικειμένου μικρή έως καθόλου δυνατότητα πολιτικής παρέμβασης, που θα έκρινα ότι ήταν γενικά ικανοποιητική -ίδε εκλογή προέδρου Δημοκρατίας- με κυρώς μελανό σημείο την συναίνεση στην εκλογή της Κωνσταντοπούλου, δεδομένου μάλιστα ότι πριν την επίσημη ανακοίνωση της υποψηφιότητάς της είχαμε εκδώσει προειδοποιητικά-ορθώς-ανακοίνωση περί ακαταλληλότητάς της.
Φθάσαμε στο σημείο 0,το ξημέρωμα της 27-6. Φαντάζει βέβαια με την ανακοίνωση του δημοψηφίσματος η επίσημη πτώχευση (και capital controls και εκτός προγράμματος δηλ. χρηματοδότησης). Και αυτή την οριακή στιγμή καλείται η κοινοβουλευτική ομάδα(;) να αποφασίσει πώς θα αντιμετωπίσουμε ένα αντισυνταγματικό δημοψήφισμα. Κρίνει και αποφασίζει μετά και από επαφές με άλλους πολιτικούς χώρους στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, να συνταχθούμε με το ΝΑΙ. Σε ένα ανύπαρκτο δίλλημα με αντισυνταγματικό χαρακτήρα ως δημοσιονομικό θέμα, και με έκδοση Π.Ν.Π. επίσης αντισυνταγματικής κατά τον Αλιβιζάτο, Και ορίζουμε μαζί με τους «συναγωνιστές» μας την Ν.Δ. και το ΠΑ.ΣΟ.Κ ως θέμα του δημοψηφίσματος το ναι ή όχι στο ευρώ. Η δικαιολόγηση της θέσης αυτής, κυρίως περιελάμβανε την επικινδυνότητα της πρότασης για αποχή που θα μπορούσε να προκαλέσει διάσπαση του Ευρωπαϊκού μετώπου(εμείς που γεννηθήκαμε κόντρα στην Ν.Δ. και το ΠΑ.ΣΟ.Κ ταυτοποιηθήκαμε εν μιά νυκτί μαζί τους). Δεν κρίναμε ορθά. Επικράτησε ο φόβος, ενώ μια ψύχραιμη ανάλυση θα καταδείκνυε πόσο μεγάλη ευκαιρία δόθηκε στο ΠΟΤΑΜΙ να αναλάβει την πρωτοβουλία-το είχαμε κάνει με τον ΠτΔ και ακολούθησε το ΠΑ.ΣΟ.Κ-και να δηλώσει ΑΠΟΧΗ. Έτσι θα γκρεμίζονταν στην πράξη και δια παντός η παραφιλολογία λασπολογίας περί δεκανικιού του συστήματος και ταυτόχρονα δεν θα επιτρέπαμε στην ομάδα Τσίπρα να διασπάσει τον ΣΥ.ΡΙ.ΖΑ ανώδυνα, με αποτέλεσμα την επανεκλογή του τον Σεπτέμβριο. Όσο δε αφορά στον κίνδυνο να φύγει η χώρα από το ευρώ, δεν θα μεγάλωνε με την αποχή, εδώ έβγαλε 62% ΟΧΙ και μείναμε, παρά τις νάχαμε να λέγαμε απειλές Ευρωπαϊκών κύκλων. Ήταν βούτυρο στο ψωμί του ΠΟΤΑΜΙΟΥ η προκήρυξη του δημοψηφίσματος. Θα μπορούσε να αποδείξει την βαθιά του πίστη στο Σύνταγμα και την αποφυγή πολιτικών ελιγμών για χάρη πολιτικού κέρδους(αν κέρδιζε το ναι, όπως περιμέναμε),και τελικά να ξεχωρίσει, σηκώνοντας την σημαία της νομιμότητας.
Μετά το σημείο 0, τα πράγματα κυλούν κατά το αναμενόμενο. Πτώση εκλογικού ποσοστού, ανάληψη ευθύνης από τον επικεφαλής και προκήρυξη του Συνεδρίου, και εδώ βρισκόμαστε τώρα όχι για να γκρινιάζουμε αλλά για να συνθέσουμε απόψεις, να συμβάλλουμε στο να βρεθεί η καλύτερη προοπτική για την χώρα, και συγχωρέστε μου την έπαρση, χωρίς καθαρό και αυτόνομο ΠΟΤΑΜΙ, χλωμό το βλέπω.
Προτείνω να περιληφθεί απόσπασμα στην πολιτική απόφαση-εκτίμηση του συνεδρίου μας που να έχει το παρακάτω νόημα:
«Η πολιτική στάση του ΠΟΤΑΜΙΟΥ ήταν λανθασμένη στο δημοψήφισμα της 5-7-2015.Με την ανοχή μας στις αντισυνταγματικές μεθοδεύσεις του ενιαίου τότε ΣΥ.ΡΙ.ΖΑ δώσαμε στον κ. Τσίπρα την δυνατότητα να παραμείνει ο κυρίαρχος της πολιτικής σκηνής, να καθορίσει τις εσωκομματικές εξελίξεις κατά το συμφέρον του με αποτέλεσμα να κερδίσει πανηγυρικά τις εκλογές του Σεπτεμβρίου, πριμοδοτώντας λεκτικά τον «άξιο» και βουβό συνεταίρο του και βοηθώντας τον να μπει στην Βουλή, προσθέτοντας ήδη ένα νέο χαμένο εξάμηνο για την ανάνηψη της οικονομίας.
Πρακτικά αιφνιδιασμένοι αγνοήσαμε το πνεύμα αλλά και το γράμμα του Συντάγματος, και συρθήκαμε στην υποστήριξη ενός ΝΑΙ ανύπαρκτου, θεωρώντας ότι θα ήταν νίκη (η διαφαινόμενη με λογική ανάλυση) επικράτησή του, τροποποιώντας το ερώτημα (ναι ή όχι στο ευρώ) παρέα με Ν.Δ. και ΠΑ.ΣΟ.Κ, η πολιτεία των οποίων γέννησε το ΠΟΤΑΜΙ. Και εκ του αποτελέσματος διαψεύσθηκαν οι εκτιμήσεις μας, αφού οι λόγοι που η ομάδα Τσίπρα έκανε το δημοψήφισμα φανερώθηκαν άμεσα, με την μετατροπή του ΟΧΙ σε συμφωνία χειρότερη από αυτήν που απέρριψε ο Ελληνικός λαός στο δημοψήφισμα. Συμφωνία που τέθηκε στην κρίση του, όταν είχε ήδη αποσυρθεί από το τραπέζι των διαπραγματεύσεων.»
Θα είναι νομίζω η πρώτη φορά που πολιτική δύναμη στην Ελλάδα θα κάνει τέτοιου είδους και τόσο μεγάλου βάθους αυτοκριτική, ανατρέποντας τα ειωθότα. Εύχομαι η εκτίμησή μου να επαληθευτεί, ότι δηλαδή αυτό θα ακουσθεί αληθινό στα αυτιά των απεχόντων για λόγους στομαχικής τους υγείας από την πολιτική και την ψήφο. Ίσως έτσι να έχουμε μια δεύτερη ευκαιρία!