Σε ένα «Σύγχρονο» Γεφύρι της Άρτας εξελίσσεται η υπόθεση της λειτουργίας του Εθνικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης (ΕΜΣΤ) καθώς ούτε και φέτος πρόκειται να ανοίξει τις πόρτες του προς το κοινό, παρά τις εξαγγελίες του πρώην Αναπληρωτή Υπουργού Πολιτισμού κ. Ξυδάκη τον περασμένο Μάιο.
Και γιατί αυτό; Γιατί το γραφειοκρατικό ελληνικό κράτος και οι αναποτελεσματικές κυβερνήσεις και ηγεσίες των αρμόδιων Υπουργείων, δεν είναι σε θέση να εκπληρώσουν τις βασικές δεσμεύσεις τους και να τηρήσουν τα προβλεπόμενα χρονοδιαγράμματα.
Το νέο «συναρπαστικό» επεισόδιο στο σίριαλ του ΕΜΣΤ «παίχθηκε» την προηγούμενη Πέμπτη 19 Νοέμβριου όταν το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος (ΙΣΝ) ως όφειλε ως διεθνές κοινωφελές ίδρυμα σεβόμενο τις διαδικασίες του και τον διεθνή του ρόλο, αποφάσισε να αποσύρει τη δωρεά ύψους 3 εκατομμυρίων ευρώ που είχε προσφέρει για την προετοιμασία και ολοκλήρωση των εργασιών για τη λειτουργία του Μουσείου. Δυστυχώς, η ολιγωρία της ελληνικής πολιτείας και των επίσημων εκπροσώπων της όχι μόνο επενδύσεις δε μπορούν να φέρουν στη χώρα αλλά κατορθώνουν τελικά ακόμη και τις δωρεές να απομακρύνουν.
Είναι απαράδεκτο για σχεδόν 20 μήνες να παραμένουν ακόμη βασικές εκκρεμότητες από μεριάς του Υπουργείου Πολιτισμού και του εποπτευόμενου από αυτό ΕΜΣΤ προκειμένου να εκταμιευθεί η δωρεά και μάλιστα αυτό να γίνεται εν μέσω οικονομικής κρίσης. Αντί μέλημα της πολιτείας να είναι η προσέλκυση και άλλων ανάλογων δωρεών από τρίτους, με σκοπό την ανάδειξη της πολιτιστικής μας κληρονομιάς, αυτή στέκεται μόνο σε εξαγγελίες και σε ένα «παιχνίδι» μεταφοράς και αποποίησης ευθυνών.
Το σημαντικό αυτό θέμα για τα αίτια ανάκλησης της δωρεάς των 3 εκατομμυρίων ευρώ και πως θα μπορέσει επιτέλους εντός του 2016 να λειτουργήσει το ΕΜΣΤ, έφερε στη Βουλή το Ποτάμι, με ερώτηση του Βουλευτή Αττικής κ. Γιώργου Μαυρωτά προς τον Υπουργό Πολιτισμού & Αθλητισμού κ. Μπαλτά.
Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της ερώτησης:
Προς τον Υπουργό Πολιτισμού και Αθλητισμού
Θέμα: Ανάκληση της δωρεάς των 3 εκατ. Ευρώ για το Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης από το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος
Την Πέμπτη 19 Νοεμβρίου, το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος (ΙΣΝ) απέσυρε τη δωρεά ύψους 3 εκατομμυρίων ευρώ την οποία είχε συμφωνήσει από τις 22 Απριλίου του 2014, με τη διοίκηση του Εθνικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης (ΕΜΣΤ). Ανάμεσα στους σκοπούς της εν λόγω δωρεάς ήταν η παροχή του γενικού και ειδικού εξοπλισμού, η μεταφορά και η εγκατάσταση των έργων τέχνης και η διαμόρφωση των νέων εκθεσιακών χώρων. Καίριες δράσεις απαραίτητες για την υποστήριξη της λειτουργίας του μουσείου έτσι ώστε να καταστεί πλήρως λειτουργικό και έτοιμο προς επίσκεψη από το κοινό, αλλά ταυτόχρονα και για να ενισχυθεί η ευρύτερη κοινωνική και πολιτιστική ανάπτυξη των γειτονικών περιοχών.
Δυστυχώς όμως, έχοντας συμπληρώσει ήδη πάνω από 1,5 χρόνο από την ανακοίνωση της χορηγίας και δίχως να έχουν τηρηθεί οι προϋποθέσεις της συμφωνίας από μεριάς του Υπουργείου Πολιτισμού και του ΕΜΣΤ, για την εκταμίευση της δωρεάς, το ΙΣΝ προέβη σε αυτήν τη δυσάρεστη απόφαση της αποδέσμευσης του ποσού. Τούτο έπραξε ως όφειλε ως διεθνές κοινωφελές ίδρυμα σεβόμενο τις διαδικασίες του και τον διεθνή του ρόλο, έναντι στην ολιγωρία και την οκνηρία της ελληνικής πολιτείας και των επίσημων εκπροσώπων της.
Η μη τήρηση του χρονοδιαγράμματος και η μη εκπλήρωση βασικών προϋποθέσεων όπως η εκπόνηση και υποβολή της μουσειολογικής μελέτης, η στελέχωση του ΕΜΣΤ με το απαραίτητο προσωπικό και ο καθορισμός του εσωτερικού κανονισμού λειτουργίας, είναι αυτές που οδήγησαν στην ανάκληση της δωρεάς με ότι αυτό συνεπάγεται για τη χρονίζουσα εκκρεμότητα της έναρξης λειτουργίας του ΕΜΣΤ.
Σίγουρα οι ευθύνες ξεκινούν από την προηγούμενη κυβέρνηση της ΝΔ-ΠΑΣΟΚ και συνεχίζονται μέχρι σήμερα με τους διαδοχικά επικεφαλής του Υπουργείου Πολιτισμού κ. κ. Ξυδάκη και Μπαλτά οι οποίοι όπως όλοι οι προκάτοχοί τους έμειναν μόνο σε εξαγγελίες και δηλώσεις, δίχως όμως να συμβάλλουν αποφασιστικά στην επιτάχυνση των διαδικασιών και την άμβλυνση των γραφειοκρατικών εμποδίων. Χαρακτηριστικά τον περασμένο Μάιο, ο πρώην Αναπληρωτής Υπουργός Πολιτισμού κ. Ξυδάκης δήλωνε ότι: «σε 4,5,6 μήνες το μουσείο θα έχει ανοίξει κανονικά» κάτι που προφανώς δεν πρόκειται να συμβεί. Ενώ μόλις πρόσφατα ο νυν Υπουργός Πολιτισμού & Αθλητισμού κ. Μπαλτάς στην από 20/11/2015 ανακοίνωσή του, υποδεικνύει ως υπεύθυνη για την καθυστέρηση υλοποίησης του χρονοδιαγράμματος και της ύπαρξης παρατεταμένων εκκρεμοτήτων, τη διοίκηση του Μουσείου δίνοντας την εντύπωση ότι υποβόσκει ένας μικρός υπόγειος πόλεμος μεταφοράς ευθυνών ανάμεσα στο Υπουργείο και το ΕΜΣΤ.
Επειδή ο πολιτισμός είναι ότι σημαντικότερο έχει να επιδείξει η χώρα μας διεθνώς και η ύπαρξη σύγχρονων, άρτιων και πλήρως λειτουργικών πολιτιστικών χώρων φιλοξενίας των διαφόρων μορφών τέχνης και πολιτισμού είναι κρίσιμης σημασίας.
Επειδή το ελληνικό κράτος και οι φορείς του πρέπει να σέβονται τα χρονοδιαγράμματα και τις προϋποθέσεις των συμφωνιών που συνάπτουν και να μην πράττουν το αντίθετο πλήττοντας την εικόνα και την αξιοπιστία τους.
Επειδή και σε αυτήν την περίπτωση το αρμόδιο Υπουργείο Πολιτισμού πρέπει εγκαίρως να διασφαλίζει τις κατάλληλες συνθήκες και να παρεμβαίνει καθοριστικά στη διευκόλυνση των διαδικασιών και την αντιμετώπιση των γραφειοκρατικών εμποδίων, ειδικά όταν το ΕΜΣΤ αποτελεί εποπτευόμενο από αυτό φορέα του.
Επειδή μέλημά μας ειδικά τώρα μέσα στην κρίση, θα πρέπει να είναι η προσέλκυση και αποδοχή και άλλων ανάλογων δωρεών και χορηγιών από τρίτους με σκοπό την ανάδειξη της πολιτιστικής μας κληρονομιάς, και όχι η αποθάρρυνσή τους.
Και επειδή δε μπορεί κάθε φορά που κάτι πάει στραβά να μην λογοδοτεί κανείς και κανείς να μην αναλαμβάνει τις ευθύνες του κρυβόμενος πίσω από τη γραφειοκρατία, επιρρίπτοντας αλλού τις ευθύνες και εκδίδοντας απλά ανακοινώσεις.
Ερωτάται ο κ. Υπουργός:
1) Ποιοι είναι οι ακριβείς λόγοι οι οποίοι οδήγησαν στην ακύρωση της δωρεάς από μεριάς του ΙΣΝ;
2) Πότε εντός του 2016, πρόκειται να επανυποβληθεί από το ΕΜΣΤ το νέο αίτημα προς το ΙΣΝ για την χορηγία της δωρεάς; Υφίσταται περίπτωση δυνητικά για δωρεά μικρότερου ποσού;
3) Για ποιον λόγο δεν έχει συνταχθεί και κατατεθεί μέχρι σήμερα η μουσειολογική μελέτη για την έναρξη λειτουργίας του ΕΜΣΤ; Σε πόσο χρονικό διάστημα εκτιμάται ότι αυτό θα καταστεί δυνατόν και πότε αυτή αναμένεται να εγκριθεί;
4) Μπορείτε να μας ενημερώσετε για το ακριβές χρονοδιάγραμμα περαίωσης όσων εκκρεμοτήτων απομένουν σύμφωνα και με τα αναφερόμενα στο από 20/11/2015 δελτίο τύπου του Υπουργείου;
5) Πότε εκτιμάται ότι θα δημοσιευθεί η σχετική προκήρυξη του ΑΣΕΠ για τις προσλήψεις του απαραίτητου προσωπικού για την στελέχωση του ΕΜΣΤ, καθότι αυτό αποτελεί βασική προϋπόθεση για την εκταμίευση της δωρεάς;
6) Αποτελεί επιλογή της Κυβέρνησης και του Υπουργείου η αναζήτηση και αποδοχή χορηγιών και δωρεών από τρίτους (κοινωφελή ιδρύματα, ιδιωτικούς φορείς κ.ά.) με σκοπό την οικονομική στήριξη και αναβάθμιση των πολιτιστικών μας ιδρυμάτων όπως επίσης και την προώθηση και ανάδειξη των θησαυρών της πολιτιστικής μας κληρονομιάς;
7) Τελικά ποιο είναι το εύλογο εύρος ημερομηνιών κατά το οποίο προβλέπεται να λειτουργήσει κανονικά το ΕΜΣΤ και να είναι επισκέψιμο από το κοινό;
Ο ερωτών Βουλευτής
Γιώργος Μαυρωτάς – Αττικής