Ομιλία Γ. Μαυρωτά προς τους σπουδαστές της Σχολής Εθνικής Άμυνας (ΣΕΘΑ)
Το ανθρώπινο δυναμικό και τον εξοπλισμό, χαρακτήρισε ο Αντιπρόεδρος και βουλευτής Αττικής του Ποταμιού Γιώργος Μαυρωτάς, ως τη βασική αποτρεπτική δύναμη της χώρας, κατά την έναρξη της ομιλίας του προς τους σπουδαστές της Σχολής Εθνικής Άμυνας (ΣΕΘΑ). Εξήγησε ότι ανθρώπινο δυναμικό σημαίνει εκπαίδευση, ηθικό και συμμαχίες. Μάλιστα, στάθηκε ιδιαίτερα στο ζήτημα της εκπαίδευσης και ειδικότερα της διά βίου εκπαίδευσης καθώς στη σύγχρονη εποχή η πληροφορία παρέχεται με ιλιγγιώδεις ρυθμούς και η διαχείριση και μετατροπή της σε γνώση και αργότερα σε σοφία, είναι τα βασικά ζητούμενα. Ξεχώρισε τον σημαντικό ρόλο της διακλαδικότητας και διεπιστημονικότητας οι οποίες ευνοούνται ως κουλτούρα μέσω της συνύπαρξης στη Σχολή όλων των κλάδων των Ενόπλων Δυνάμεων αλλά και στελεχών των Σωμάτων Ασφαλείας.
Με αφορμή την ακαδημαϊκή και ερευνητική του ενασχόληση με την Επιχειρησιακή Έρευνα, επεσήμανε προς τους σπουδαστές στης ΣΕΘΑ, τη σημασία της κατανομής πόρων σε συγκεκριμένες δραστηριότητες με στόχο το βέλτιστο αποτέλεσμα ενώ αναφέρθηκε και στον πολυκριτηριακό χαρακτήρα της λήψης αποφάσεων που βρίσκει πολλές εφαρμογές στις στρατιωτικές επιχειρήσεις.
Με δεδομένες τις ιδιαιτερότητες της ελληνικής επικράτειας (πληθώρα μικρονησίδων και βραχονησίδων), υποστήριξε ότι η σύγχρονη πρόσκληση είναι μια άμυνα έντασης γνώσης η οποία συνδυάζει ταχεία αντίδραση και καινοτομίες που εκμεταλλεύονται γεωγραφικό ανάγλυφο της χώρας.
Στη συνέχεια της ομιλίας του, ο κ. Μαυρωτάς αναφέρθηκε και σε πιθανές προτάσεις μεταρρυθμίσεων στη δομή των ενόπλων δυνάμεων, όπως η αναδιάταξη των μονάδων, η θέσπιση αντικειμενικών κριτηρίων επιλογής ανώτατων αξιωματικών, η δημιουργία σώματος επιτελών αλλά και η έμφαση στις αερομεταφερόμενες μονάδες.
Σχετικά με τα γεωπολιτικά θέματα, αναφέρθηκε στην αστάθεια και τις απρόβλεπτες κινήσεις της Τουρκίας, διακρίνοντας τον κίνδυνο από τη συμμετοχή της σε εχθροπραξίες στα νοτιοανατολικά της, οι οποίες μπορεί να την αποθρασύνουν και στην περιοχή του Αιγαίου ενώ σχολίασε και την πρόσφατη άσκηση των Τούρκων «Γαλάζια Πατρίδα». Αναφορικά με τις γείτονες χώρες στον Βορρά, τόνισε ότι χρειάζεται διπλωματική εγρήγορση ως προς τη σωστή τήρηση της συμφωνίας των Πρεσπών αλλά και εκμετάλλευση των ευκαιριών που παρουσιάζονται με την εμπλοκή της Ελλάδας μέσω του ΝΑΤΟ στην εκπαίδευση του στρατού της Βόρειας Μακεδονίας.
Ολοκληρώνοντας την ομιλία του, υπενθύμισε την πάγια θέση του Ποταμιού, ότι η ευρωπαϊκή προοπτική της χώρας είναι ο μόνος βιώσιμος δρόμος μέσα σε ένα τρικυμιώδες διεθνές σκηνικό που καθορίζεται από την παγκοσμιοποίηση, την μετανάστευση και την κλιματική μεταβολή. Υπερασπίστηκε της υιοθέτησης ενός διαφοροποιημένου χαρτοφυλακίου εξωτερικής πολιτικής, το οποίο περιλαμβάνει καλές σχέσεις με χώρες με τις οποίες μπορούμε να αναπτύσσουμε συνεργασίες συνολικά είτε σε συγκεκριμένους τομείς χωρίς να θίγεται το αμυντικό μας δόγμα.
Ενώ, τέλος υπενθύμισε την πρόταση του Ποταμιού για τη θεσμοθέτηση Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας προκειμένου να υπάρχει μια διακομματική, συμφωνημένη και αξιόπιστη στρατηγική ανεξάρτητα από την εκάστοτε κυβέρνηση και πέρα από ευκαιριακές τακτικές κινήσεις.
Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της ομιλίας:
Θα ήθελα με τη σειρά μου να σας καλωσορίσω στη Βουλή, στην επιτροπή Εξωτερικών και Άμυνας. Η Σχολή Εθνικής Άμυνας αποτελεί ένα σημαντικό σχολείο για την αφρόκρεμα του στρατεύματός μας. Η αποτρεπτική μας δύναμη είναι εκείνος ο παράγοντας ασφάλειας που μας εξασφαλίζει απέναντι σε οποιεσδήποτε επιβουλές. Και αποτρεπτική δύναμη είναι το ανθρώπινο δυναμικό και ο εξοπλισμός. Ανθρώπινο δυναμικό όμως σημαίνει εκπαίδευση, ηθικό, συμμαχίες. Ως άνθρωπος της εκπαίδευσης, θεωρώ το θέμα της εκπαίδευσης κεφαλαιώδες. Και όχι βέβαια μόνο με την έννοια της εκπαίδευσης ως προπόνησης (για να θυμηθώ την αθλητική μου καριέρα), αλλά και με την έννοια του συνεχούς εμπλουτισμού των γνώσεων, της δια βίου εκπαίδευσης. Σε μια εποχή που η πληροφορία παρέχεται με ιλιγγιώδεις ρυθμούς, η επεξεργασία της και η μετατροπή της σε γνώση…και αργότερα σε σοφία είναι τα βασικά ζητούμενα.
Άλλωστε το μότο της Σχολής Εθνικής Άμυνας αυτή τη Σοφία περιλαμβάνει «ΣΟΦΙΑ ΣΥΝ ΤΕΧΝΗ». Και όταν λέμε γνώση μεγάλη σημασία έχει η νέα γνώση η οποία δεν βρίσκεται τόσο στο να σκάβει ο καθένας πιο βαθιά στο δικό του πεδίο, αλλά στον συνδυασμό των υπαρχόντων πραγμάτων. Αυτό στα θέματα της άμυνας μπορεί να το μεταφράσετε σε διακλαδικότητα, διεπιστημονικότητα, διαθεματικότητα. Η συνύπαρξη λοιπόν όλων των κλάδων των Ενόπλων Δυνάμεων αλλά και στελεχών των Σωμάτων Ασφαλείας δείχνει την αντίστοιχη κουλτούρα της Σχολής Εθνικής Άμυνας.
Που μαζί με την αριστεία που τονίζει και ο κ. Διοικητής της στο κλείσιμο του εισαγωγικού του σημειώματος δίνει τον τόνο. Η άμυνα είναι κατ’ εξοχήν διεπιστημονικό πεδίο άλλωστε το ακαδημαϊκό μου αντικείμενο -η επιχειρησιακή έρευνα- είναι ουσιαστικά «παιδί του πολέμου». Διαπραγματεύεται το πώς θα κατανείμεις τους πόρους σου σε συγκεκριμένες δραστηριότητες ώστε να βελτιστοποιήσεις το αποτέλεσμα (π.χ. γραμμικός προγραμματισμός).
Ή πώς θα πάρεις την καλύτερη απόφαση θα καταλήξεις στην προτιμότερη επιλογή όταν έχεις να κάνεις με πολλαπλά κριτήρια απόφασης και όχι μόνο με ένα ή πώς θα αποφασίσεις σε καταστάσεις αβεβαιότητας. Είναι γεγονός ότι οι επιχειρήσεις, στο σημερινό πεδίο μάχης, δεν διαρκούν για μεγάλα χρονικά διαστήματα. Είναι στοχευμένες και επιδιώκουν τάχιστη επίτευξη των αντικειμενικών σκοπών (ΑΝΣΚ). Από τη φυσική ξέρουμε ότι η κινητοποίηση μεγάλης δύναμης σε μικρό χρόνο είναι ο ορισμός της ισχύος. Οι ιδιαιτερότητες της ελληνικής επικράτειας (πληθώρα μικρονησίδων και βραχονησίδων) πρέπει να λαμβάνονται σοβαρά υπόψη. Για αυτό λοιπόν το ζητούμενο είναι μια άμυνα έντασης γνώσης. Τι εννοώ; Την «έξυπνη» άμυνα με ταχεία αντίδραση και καινοτομίες που εκμεταλλεύεται το ιδιαίτερο γεωγραφικό ανάγλυφο της χώρας. Η έξυπνη άμυνα, η άμυνα έντασης γνώσης είναι νομίζω η σημερινή πρόκληση. Και είναι άπειρα τα παραδείγματα και οι εφαρμογές, τόσο στο λειτουργικό/επιχειρησιακό όσο και στο στρατηγικό επίπεδο για το οποίο άλλωστε σας προετοιμάζει η Σχολή.
Αλλά είναι και σημαντικά ζητήματα σε ότι έχει να κάνει με μεταρρυθμίσεις και στη δομή των ενόπλων δυνάμεών μας:
• Ζητήματα όπως η αναδιάταξη των μονάδων με έμφαση την παρουσία πλησίον των συνόρων
• Το αμετάθετο των στελεχών
• Θέσπιση αντικειμενικών κριτηρίων επιλογής ανώτατων αξιωματικών.
• Δημιουργία σώματος επιτελών
• Δημιουργία στρατοπέδων επιπέδου ταξιαρχίας
• Έμφαση στις αερομεταφερόμενες μονάδες
Να πω μερικά πράγματα για την άποψή μας ως Ποτάμι στα γεωπολιτικά που αποτελούν βασικό αντικείμενό σας. Η Ελλάδα είναι ένα προνομιακό οικόπεδο, αλλά σε μπελαλίδικη γειτονιά. Από ανατολικά έχουμε ένα ασταθή και απρόβλεπτο γείτονα που αυτή τη στιγμή συμμετέχει σε κανονικές εχθροπραξίες στα νοτιοανατολικά του σύνορα. Κάποιοι λένε ότι αν έχει στραμμένη την προσοχή στη Συρία θα ησυχάσουμε στο Αιγαίο. Εγώ πιστεύω ίσα ίσα ότι θα αποθρασύνεται στο Αιγαίο. Αν καλομάθει σε κανονικές εμπόλεμες επιχειρήσεις, θα θεωρήσει ότι έχει πλεονέκτημα εμπειρίας ακόμα αι αν είναι τελείως διαφορετική η φύση της εμπλοκής. Ειδικά τώρα με τις γεωτρήσεις στο θαλάσσιο χώρο της Ανατολικής Μεσογείου χρειάζεται μια αυξημένη προσοχή για τουρκικές προκλήσεις. Το ένα επίπεδο είναι το διπλωματικό, το άλλο είναι το στρατιωτικό όπου φαντάζομαι ότι η επεξεργασία διαφόρων σεναρίων «τι θα γίνει αν…» «what if…» θα είναι στην ημερήσια διάταξη. Και τα συμπεράσματα από την άσκηση των γειτόνων «Γαλάζια Πατρίδα» θα έχουν ήδη αρχίσει να σχηματίζονται.
Προς Βορρά χρειάζεται πλέον διπλωματική εγρήγορση για την σωστή τήρηση της συμφωνίας των Πρεσπών αλλά και εκμετάλλευση των ευκαιριών που παρουσιάζονται όπως η εμπλοκή μας στην ΝΑΤΟϊκη εκπαίδευση του στρατού της Βόρειας Μακεδονίας, προκειμένου να διεκδικήσουμε και να αποκτήσουμε μια προνομιακή σχέση που μέχρι τώρα είχαν άλλοι.
Κλείνοντας, για μας στο Ποτάμι η Ευρωπαϊκή προοπτική της χώρας μας είναι ο μόνος βιώσιμος δρόμος μέσα σε ένα τρικυμιώδες διεθνές σκηνικό όπως καθορίζεται από την παγκοσμιοποίηση, την μετανάστευση, την κλιματική μεταβολή. Και η ευρωπαϊκή προοπτική συνοδεύεται από την ευρωατλαντική ή για να ακριβολογούμε ατλαντοευρωπαϊκή συνεργασία στον αμυντικό τομέα. Ένα διαφοροποιημένο χαρτοφυλάκιο εξωτερικής πολιτικής περιλαμβάνει καλές σχέσεις και με άλλες χώρες με τις οποίες μπορούμε να αναπτύσσουμε συνεργασίες (όπως π.χ. η τριμερής με Κύπρο Ισραήλ) ή σε συγκεκριμένους τομείς χωρίς να θίγεται το αμυντικό μας δόγμα. Και στο δικό μας αμυντικό δόγμα πλέον θάλασσα, αέρας και νησιά είναι η κύρια πρώτη γραμμή μας. Η εκπαίδευση λοιπόν είναι καθοριστική. Η εκπαίδευση όμως δεν φτάνει από μόνη της χρειάζεται και ο απαραίτητος εξοπλισμός γιατί δεν βρισκόμαστε στον 5ο αιώνα π.Χ. και η τεχνολογία πλέον έχει τον πρώτο ρόλο. Το τεχνολογικό προβάδισμα του αντιπάλου πολλές φορές δεν καλύπτεται ούτε από την εκπαίδευση, ούτε από το ηθικό. Είναι γεγονός ότι οι εξελίξεις στα ενεργειακά της περιοχής της ανατολικής μεσογείου αναβαθμίζει τον γεωπολιτικό μας ρόλο.
Είναι μια ευκαιρία το πολιτικό σύστημα να χαράξει μια διακομματική, μακροπρόθεσμη στρατηγική πέρα από ευκαιριακές τακτικές κινήσεις. Κι εδώ είναι κομβικός ο ρόλος του Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας που έχει προτείνει το Ποτάμι ώστε να υπάρχει μια σταθερή, συμφωνημένη, αξιόπιστη γραμμή πλεύσης ανεξάρτητα από το ποιος βρίσκεται στο τιμόνι του πλοίου. Προϋπόθεση για όλα αυτά είναι η αποτρεπτική μας ισχύ να είναι σύγχρονη και αποτελεσματική σε ξηρά, αέρα και θάλασσα. Με την έντονη νησιωτικότητα και ορεινότητα είναι μία πρόκληση για την άμυνα και την ασφάλεια με συνδυασμένη χρήση των όπλων όπου υπάρχουν δυνατότητες τακτικής και στρατηγικής καινοτομίας των οποίων εσείς θα είστε οι φορείς.
Καλή συνέχεια λοιπόν. Ευχαριστώ πολύ