Με αφορμή δύο πρόσφατα περιστατικά, αφενός της Αγγλίδας τουρίστριας που έχασε την όρασή της, έχοντας καταναλώσει ποτά-«μπόμπες» στη Ζάκυνθο, αφετέρου της εξάρθρωσης ενός «δαιδαλώδους» κυκλώματος λαθρεμπόρων αλκοολούχων ποτών σε Αθήνα, Εύβοια και Βόρεια Ελλάδα από τη Διεύθυνση Οικονομικής Αστυνομίας εντός του καλοκαιριού, ήρθε και πάλι στη δημοσιότητα το θέμα της τεράστιας διακίνησης νοθευμένων οινοπνευματωδών ποτών. Η διακίνηση νοθευμένων αποδεικνύει την αναποτελεσματικότητα του ελεγκτικού μηχανισμού. Είναι χαρακτηριστικό ότι, σύμφωνα με τον τοπικό τύπο, το Τμήμα Εμπορίου της Περιφερειακής Ενότητας Ζακύνθου πραγματοποίησε 94 ελέγχους από το 2013 μέχρι και την 03/09/2016, αποστέλλοντας τα δείγματα στην οικεία χημική υπηρεσία. Φαίνεται, ότι η πολλαπλότητα των ελεγκτικών μηχανισμών, αντί να καθιστά αποτελεσματικότερους τους ελέγχους, οδηγεί τελικά σε σύγχυση αρμοδιοτήτων, διάχυση της ευθύνης και, τελικά, σε ανέλεγκτο.
Ο βουλευτής Λάρισας με το Ποτάμι, κ. Κώστας Μπαργιώτας, ρωτά τους Υπουργούς, αν σκοπεύουν να προβούν σε αλλαγές στο θεσμικό και ελεγκτικό πλαίσιο, που εκ των αποτελεσμάτων αποδεικνύονται αμφότερα άκρως αναποτελεσματικά, εάν επαρκεί ο αριθμός των υπαλλήλων που στελεχώνουν τις αρμόδιες ελεγκτικές υπηρεσίες και πώς θα καλυφθεί εφεξής το κενό που δημιουργεί η απουσία ελεγκτικού φορέα αρμόδιου για την ασφάλεια της υγείας του καταναλωτή, όπως είναι ο Ενιαίος Φορέας Ελέγχου Τροφίμων (ΕΦΕΤ) για τα τρόφιμα.
Ακολουθεί το κείμενο της ερώτησης & ΑΚΕ:
ΘΕΜΑ: «Τεράστια η διακίνηση νοθευμένων οινοπνευματωδών ποτών και αναποτελεσματικός ο ελεγκτικός μηχανισμός»
Με αφορμή δύο πρόσφατα περιστατικά, αφενός της αγγλίδας τουρίστριας που έχασε την όρασή της έχοντας καταναλώσει ποτά-«μπόμπες» στη Ζάκυνθο αφετέρου της εξάρθρωσης ενός «δαιδαλώδους» κυκλώματος λαθρεμπόρων αλκοολούχων ποτών σε Αθήνα, Εύβοια και Βόρεια Ελλάδα από τη Διεύθυνση Οικονομικής Αστυνομίας εντός του καλοκαιριού, ήρθε και πάλι στη δημοσιότητα το θέμα της τεράστιας διακίνησης νοθευμένων οινοπνευματωδών ποτών. Σύμφωνα με στοιχεία της Ένωσης Επιχειρήσεων Οινοπνευματωδών Ποτών, τη στιγμή που οι πωλήσεις οινοπνευματωδών ποτών παρουσιάζουν ετήσια πτωτική τάση της τάξεως του 3% - 4% εξαιτίας, κυρίως, της ραγδαίας αύξησης του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης, η παραγωγή και διακίνηση νοθευμένου οινοπνευματώδους ποτού, της «μπόμπας» κατά το κοινώς λεγόμενο, ακμάζει.
Τα εγχώρια παράνομα εργαστήρια είτε παρασκευάζουν αυτοσχέδια αλκοολούχα ποτά δίχως να τηρούν τις προδιαγραφές σχετικά με «τον ορισμό, την περιγραφή, την παρουσίαση, την επισήμανση και την προστασία των γεωγραφικών ενδείξεων των αλκοολούχων ποτών και την κατάργηση του κανονισμού (ΕΟΚ) αριθ. 1576/89 του Συμβουλίου», όπως ορίζονται στον Κανονισμό 110/2008 (EE L 39 της 13.2.2008) είτε «ελληνοποιούν» ποτά αμφιβόλου ποιότητας, τα οποία εισάγονται παράνομα από χώρες των Βαλκανίων με σκοπό την αποφυγή των φόρων. Η Βουλγαρία πρωτοστατεί, καθώς η φορολογία στα ποτά στη γείτονα είναι τρεις φορές και πλέον μικρότερη από ό,τι στην Ελλάδα. Συνεπώς, το περιθώριο παράνομου κέρδους είναι πολύ μεγάλο. Σύμφωνα με τις ελληνικές αρχές, σε ποσοστό 70% τα ποτά-«μπόμπες» προέρχονται από την Βουλγαρία και κυρίως από ένα παράνομο εργοστάσιο κοντά στα ελληνοβουλγαρικά σύνορα.
Η άνθηση της διακίνησης νοθευμένων οινοπνευματωδών ποτών αποδεικνύει την αναποτελεσματικότητα του ελεγκτικού μηχανισμού. Είναι χαρακτηριστικά τα όσα είδαν το φως της δημοσιότητας, μετά το πρόσφατο περιστατικό στη Ζάκυνθο. Σύμφωνα με τον τοπικό τύπο, το Τμήμα Εμπορίου της Περιφερειακής Ενότητας Ζακύνθου πραγματοποίησε 94 ελέγχους από το 2013 μέχρι και την 03/09/2016, αποστέλλοντας τα δείγματα στην οικεία χημική υπηρεσία. Αρμόδιοι, για να κάνουν ελέγχους πανελλαδικά σε σημεία πώλησης και κατανάλωσης, είναι κυρίως η Ελεγκτική Υπηρεσία Τελωνείων (ΕΛΥΤ), το ΣΔΟΕ (έως ότου συσταθεί ο νέος φορέας και μεταφερθούν οι αρμοδιότητες), η Οικονομική Αστυνομία και περιφερειακές χημικές υπηρεσίες του Γενικού Χημείου του Κράτους. Για τον έλεγχο των δειγμάτων των οινοπνευματωδών ποτών αρμόδιο είναι το Α’ Τμήμα (Αλκοόλης και Ποτών με Αλκοόλη) της Διεύθυνσης Αλκοόλης και Τροφίμων που υπάγεται στο Γενικό Χημείο του Κράτους.
Επειδή τα νοθευμένα αλκοολούχα ποτά είναι εξαιρετικά επικίνδυνα για τη δημόσια υγεία, ειδικά όταν για την παρασκευή τους χρησιμοποιείται, αντί για αιθανόλη, μεθανόλη, η οποία μεταβολίζεται σε φορμικό οξύ, το οποίο προκαλεί τοξικότητα και βαριά δηλητηρίαση του οργανισμού,
Επειδή δεν υπάρχει ελεγκτικός φορέας αρμόδιος για την ασφάλεια της υγείας του καταναλωτή, όπως είναι ο Ενιαίος Φορέας Ελέγχου Τροφίμων (ΕΦΕΤ),
Επειδή η πολλαπλότητα των ελεγκτικών μηχανισμών, αντί να καθιστά αποτελεσματικότερους τους ελέγχους, οδηγεί τελικά σε σύγχυση αρμοδιοτήτων, διάχυση της ευθύνης και, τελικά, σε ανέλεγκτο,
ερωτάσθε:
1) Σκοπεύετε να προβείτε σε αλλαγές στο θεσμικό και ελεγκτικό πλαίσιο που εκ των αποτελεσμάτων αποδεικνύονται αμφότερα άκρως αναποτελεσματικά;
2) Επαρκεί ο αριθμός των υπαλλήλων που στελεχώνουν τις αρμόδιες ελεγκτικές υπηρεσίες;
3) Πώς θα καλυφθεί εφεξής το κενό που δημιουργεί η απουσία ελεγκτικού φορέα αρμόδιου για την ασφάλεια της υγείας του καταναλωτή, όπως είναι ο Ενιαίος Φορέας Ελέγχου Τροφίμων (ΕΦΕΤ) για τα τρόφιμα;
4) Είναι στις προτεραιότητές σας η σύναψη Μνημονίου Συνεργασίας με τις γειτονικές χώρες, και δη τη Βουλγαρία, με σκοπό την πάταξη τόσο του λαθρεμπορίου όσο και της νοθείας αλκοολούχων ποτών;
Παρακαλώ, όπως καταθέσετε στοιχεία που να απαντούν στα κάτωθι:
4) Ποιος είναι ο αριθμός των ελέγχων που πραγματοποιήθηκαν το πρώτο εξάμηνο του 2016 σε σημεία πώλησης και κατανάλωσης από την Ελεγκτική Υπηρεσία Τελωνείων (ΕΛΥΤ), το ΣΔΟΕ, την Οικονομική Αστυνομία και τις περιφερειακές χημικές υπηρεσίες του Γενικού Χημείου του Κράτους; Σε πόσες περιπτώσεις διαπιστώθηκαν παραβάσεις;
5) Ποιος είναι ο αριθμός των εξετασθέντων δειγμάτων αλκοολούχων ποτών από τη Διεύθυνση Αλκοόλης και Τροφίμων του Γενικού Χημείου του Κράτους το 2015 και το πρώτο εξάμηνο του 2016; Πόσα δείγματα ήταν αγορανομικά, πόσα ελήφθησαν από τους χώρους παραγωγής και πόσα από την τελωνειακή διαδικασία; Πόσα δείγματα χαρακτηρίστηκαν «μη κανονικά» και πόσα «μη κανονικά-μη ασφαλή»;
6) Ποιος είναι ο μέσος όρος του χρόνου που απαιτείται για τον έλεγχο ενός δείγματος που αποστέλλεται στο Γενικό Χημείο του Κράτους; Προβλέπεται κατ’ επείγουσα διαδικασία ελέγχου, π.χ. για δείγματα που αποστέλλονται από τουριστικές περιοχές κατά τη θερινή περίοδο;
ΕΡΩΤΩΝ & ΑΙΤΩΝ ΒΟΥΛΕΥΤΗΣ
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΜΠΑΡΓΙΩΤΑΣ - ΛΑΡΙΣΑΣ