«Εμείς στο Ποτάμι προτείνουμε μια εκ βάθρων μεταρρύθμιση του εκλογικού συστήματος. Ένα σύστημα με μικρές μονοεδρικές, τη δυνατότητα ψήφισης κόμματος και βουλευτή ανεξάρτητα και τη δυνατότητα ενός μικρού, κλιμακούμενου μπόνους στο πρώτο κόμμα, που να επιτρέπει στη χώρα να κυβερνηθεί. Η χώρα χρειάζεται ένα σταθερό, αναλογικό σύστημα που εξασφαλίζει την κυβερνησιμότητα» τόνισε ο βουλευτής Λάρισας με το Ποτάμι, κ. Κώστας Μπαργιώτας, στην αρμόδια επιτροπή Δημόσιας Διοίκησης, Δημόσιας Τάξης και Δικαιοσύνης της Βουλής στη συζήτηση επί της αρχής του νομοσχεδίου για το νέο εκλογικό νόμο.
Στη συνέχεια, κατηγόρησε την κυβέρνηση ότι προσπαθεί να χειραγωγήσει την λαϊκή βούληση, λέγοντας «Η Αριστερά και ο προοδευτικός κόσμος της χώρας στηλίτευε τις παλαιοκομματικές πρακτικές και την τακτική εργαλειοποίησης του εκλογικού νόμου και απαιτούσε –σε όλη τη διάρκεια της μεταπολίτευσης– μεταρρύθμιση. Ζητούσε μαζί με την απλή αναλογική, ένα σταθερό σύστημα δίκαιο, αναλογικό και αντιπροσωπευτικό για όλους. Το οποίο περιλαμβάνει ως προμετωπίδα και όχι ως επωδό το σπάσιμο των περιφερειών, για αμεσότερη εκλογή και κυρίως για αντιμετώπιση της διαπλοκής και των οικονομικών συμφερόντων, τα οποία ήταν και είναι μια από τις πληγές του πολιτικού συστήματος. Ουσιαστικά, η κυβερνητική πρόταση αναιρεί το παραδοσιακό αίτημα της Αριστεράς, καθώς εισάγει σε συνθήκες πανικού ένα σύστημα κομμένο και ραμμένο στις άμεσες ανάγκες της. Η πραγματική της επιδίωξη είναι η δυνατότητα σχηματισμού κυβέρνησης χωρίς τη συμμετοχή του πρώτου κόμματος».
Τέλος, ανέδειξε τον κίνδυνο σε περίπτωση εφαρμογής του νόμου –είτε από τις επόμενες είτε από τις μεθεπόμενες εκλογές– να προκύψει πλήρης πολιτική αστάθεια και αδυναμία συγκρότησης κυβέρνησης εν μέσω κρίσης. «Αυτό είναι το απευκταίο, αλλά πιθανότερο εκλογικό σενάριο. Η πλήρης εκλογική αστάθεια και η αδυναμία συγκρότησης κυβέρνησης εν μέσω κρίσης. Αυτός είναι ο μεγαλύτερος και πιθανότερος κίνδυνος που περιέχει αυτή η κίνηση. Δεν συνιστά καμία μεταρρύθμιση, καμία πρόοδο, καμία εκπλήρωση υπεσχημένων. Από ένα απαράδεκτο μίγμα απλής αναλογικής και πλειοψηφικού, που έχουμε σήμερα, το οποίο εξασφαλίζει μεν κυβέρνηση, αλλά στρεβλώνει σε απίστευτο βαθμό την λαϊκή έκφραση ειδικά στις μεσαίες και μικρές περιφέρειες, πάμε σε μια εξαιρετικά επικίνδυνη πολιτικά κίνηση, η οποία φέρνει την πολιτική αστάθεια πάρα πολύ κοντά» είπε χαρακτηριστικά.
Δείτε το βίντεο της ομιλίας εδώ:
Ακολουθεί η απομαγνητοφώνηση της ομιλίας:
«Στη χώρα μας το εκλογικό σύστημα αποτέλεσε παραδοσιακά ένα εργαλείο χειραγώγησης της λαϊκής βούλησης. Συχνότατες αλλαγές στη διάρκεια των 150 χρόνων που πέρασαν – θυμίζω το πολύ χαρακτηριστικό τριφασικό του 1956, όπου η δεύτερη ΕΡΕ συγκρότησε αυτοδύναμη κυβέρνηση χάρη στο μαγειρεμένο εκλογικό σύστημα. Στη μεταπολίτευση ήταν πολύ κοινές και πολύ συνηθισμένες οι ενισχυμένες και οι πολύ ενισχυμένες αναλογικές, χωρίς η απλή αναλογική να περάσει απαρατήρητη, μια και θυμίζω τον περίφημο νόμο Κουτσόγιωργα, που ήταν στην ουσία ένα σύστημα απλής αναλογικής που είχε ως στόχο να μην σχηματίσει κυβέρνηση ο κ. Μητσοτάκης. Ο οποίος με 48% είχε μόνο 151 έδρες.
Ταυτόχρονα, το σύστημα των Περιφερειών με τις δημογραφικές αλλαγές που υπήρξανε στη χώρα, δημιούργησε τρομακτικές στρεβλώσεις. Η Β’ Αθηνών ενσωματώνει τους μισούς ψηφοφόρους της χώρας, οι άλλες 53 έχουν τους άλλους μισούς, οι 4 με 5 μεγάλες περιφέρειες μετά την Β’ Αθηνών, ενσωματώνουν το μισό του άλλου μισού. Εξαιτίας αυτής της απαράδεκτης κατάστασης και της τακτικής των κομμάτων, η Αριστερά και ο προοδευτικός κόσμος της χώρας, στηλίτευε όλα αυτά τα χρόνια τις παλιοκομματικές πρακτικές και την τακτική εργαλειοποίησης του εκλογικού νόμου και απαιτούσε σε όλη τη διάρκεια της μεταπολίτευσης, μεταρρύθμιση. Ζητούσε τι; Απλή και ανόθευτη αναλογική, μερική όχι όλη. Ζητούσε και απλή αναλογική. Ζητούσε ένα σύστημα απλής αναλογικής, μιας και η απλή και άδολη αναλογική είναι μια περιφέρεια και 0,3% ο κάθε Βουλευτής. Ευτυχώς κανείς δεν προτείνει κάτι τέτοιο.
Ζητούσε μαζί με την απλή αναλογική, ένα σταθερό σύστημα, ενσωματωμένο στο σύνταγμα, έλεγαν μερικοί. Σε κάθε περίπτωση, δίκαιο, αναλογικό και αντιπροσωπευτικό για όλους. Το οποίο περιλαμβάνει ως προμετωπίδα και όχι ως επωδό το σπάσιμο των περιφερειών, για αμεσότερη εκλογή και κυρίως για αντιμετώπιση της διαπλοκής και των οικονομικών συμφερόντων, τα οποία ήταν και είναι μια από τις πληγές του πολιτικού συστήματος.
Η κυβερνητική πρόταση είναι μια τέτοια μεταρρύθμιση; Λυπάμαι, αλλά η κυβερνητική πρόταση είναι αυτό που κάνανε όλοι. Ουσιαστικά, η κυβερνητική πρόταση αναιρεί το παραδοσιακό αίτημα της Αριστεράς, καθώς εισάγει σε συνθήκες πανικού ένα σύστημα κομμένο και ραμμένο στις άμεσες ανάγκες της. Καμία σχέση με μεταρρύθμιση και καμία σχέση με σταθερό και δίκαιο σύστημα. Κάνει μάλιστα και ό,τι μπορεί για να το περάσει άμεσα, αλλάζοντας προς όφελός της τους κανόνες του παιχνιδιού. «Τι είχες Γιάννη, τι είχα πάντα». Μαυρογυαλούρους είναι η απάντηση, δυστυχώς. Εκεί που ο κ. Κουρουμπλής ανακοίνωνε το σπάσιμο των Περιφερειών, ζητούσε αν θα έπαιρναν οι συνασπισμοί κομμάτων το μπόνους κτλ, ξαφνικά η αριστερή συνείδηση ορισμένων ξύπνησε και συνέλαβε το κόλπο γκρόσο. Απλή αναλογική. Ακούγεται ωραία και ας μην είναι απλή αναλογική. Βολεύει πολλούς, από την Χρυσή Αυγή και τον κ. Λεβέντη και μπορεί να εγκλωβίσει μέχρι και το ΚΚΕ. Σίγουρα εγκλώβισε πολλούς, που ιδεολογικά και πολιτικά προέρχονται από το χώρο της Αριστεράς και έτσι έχουμε ένα σχέδιο, που αν περάσει τους 200, θα αποτελέσει τον απόλυτο εκλογικό αιφνιδιασμό. Με στόχο φυσικά την χειραγώγηση της λαϊκής βούλησης. Γιατί τι άλλο μπορεί να είναι εκτός από χειραγώγηση της λαϊκής βούλησης, ο στόχος της υπονόμευσης της κυβερνησιμότητας της χώρας, από το πρώτο κόμμα; Όποιο και να είναι αυτό, δεν με ενδιαφέρει.
Η μόνη ουσιώδης διαφορά, λοιπόν, είναι ότι οι αριστεροί μαυρογυαλούροι. «καίνε απλή». Δεν «καίνε σύνθετη». Έτσι, ανάμεσα σε πολλούς άλλους μύθους απόψε καταλύεται και ο μύθος της απλής αναλογικής, η οποία καλείται σήμερα να επιτελέσει το ρόλο που έπαιζαν οι ενισχυμένες στο παρελθόν. Να νοθεύσει την λαϊκή βούληση και να ακυρώσει την δυνατότητα συγκρότησης κυβέρνησης από το πρώτο κόμμα. Εισάγεται, λοιπόν, για να εξασφαλίσει την αδυναμία του πρώτου κόμματος, να συγκροτήσει κυβέρνηση, όχι μόνο του, αλλά και με συνδυασμούς. Αφετέρου δίνει τη δυνατότητα στον δεύτερο ακόμη και κυβέρνηση να σχηματίσει αυτόνομη. Βέβαια, από όλο αυτό το μπέρδεμα, αν ισχύσει αυτός ο νόμος και την επόμενη φορά, θα προκύψει πλήρης πολιτική αστάθεια. Αυτό είναι απευκταίο, αλλά πιθανότερο εκλογικό σενάριο. Η πλήρης εκλογική αστάθεια και η αδυναμία συγκρότησης κυβέρνησης εν μέσω κρίσης. Αυτός είναι ο μεγαλύτερος και πιθανότερος κίνδυνος που περιέχει αυτή η κίνηση. Δεν συνιστά καμία μεταρρύθμιση, καμία πρόοδο, καμία εκπλήρωση υπεσχημένων. Από ένα απαράδεκτο μίγμα απλής αναλογικής και πλειοψηφικού που έχουμε σήμερα, το οποίο εξασφαλίζει μεν κυβέρνηση, αλλά στρεβλώνει σε απίστευτο βαθμό την λαϊκή έκφραση, ειδικά στις μεσαίες και μικρές περιφέρειες, πάμε σε μια εξαιρετικά επικίνδυνη πολιτικά κίνηση, η οποία φέρνει την πολιτική αστάθεια, πάρα πολύ κοντά. Και δυστυχώς, αυτού του τύπου οι πρακτικές, το κομματικό συμφέρον υπέρ πάντων, είναι ό,τι πιο παλιό και ό,τι πιο διεφθαρμένο πολιτικά υπάρχει σε αυτή τη χώρα.
Στο βωμό, μάλιστα, των συγκυριακών παζαριών, για να χωρέσει κι ο Λεβέντης, για να βολεύει την Χρυσή Αυγή, για να δελεάσουμε και το ΚΚΕ, και αυτό θα είναι ένα επίτευγμα, αν όλοι αυτοί μαζί ψηφίσουν έναν νόμο σε αυτή τη βουλή. Ξέχασε η κυβέρνηση τη δέσμευση να σπάσει τις περιφέρειες και την επιστολική ψήφο των Ελλήνων του εξωτερικού. 400.000 περίπου άνθρωποι έφυγαν από ην Ελλάδα την τελευταία πενταετία λόγω της κρίσης, ζουν στο εξωτερικό ή πηγαινοέρχονται. Είναι ενεργοί πολίτες. Θα τους κουβαλάτε με τα αεροπλάνα, σαν πρόβατα για να ψηφίσουν, αλλά δεν θέλετε να τους δώσετε τη δυνατότητα να ψηφίζουν στην εξορία στην οποία τους ανάγκασε η κρίση και το πολιτικό σύστημα.
Το ξαναλέω: μεταρρύθμιση του εκλογικού συστήματος με την Β’ Αθηνών ακέραια και τις άλλες μεγάλες περιφέρειες δεν υπάρχει. Ή όπως έγραψε κάποιος, μεγάλες περιφέρειες με απλή αναλογική είναι η χαρά του καναλάρχη και του διαπλεκόμενου. Περί αυτού πρόκειται. Είναι ακόμα ένα επεισόδιο στην λογική του ’56 που είπαμε. Σημασία έχει να κάνω το εκλογικό μου συμφέρον και ας αλλάξω τα φώτα στη λαϊκή βούληση και την έκφρασή της. Δεν με ενδιαφέρει.
Εμείς στο Ποτάμι προτείναμε από την πρώτη στιγμή κάτι εντελώς διαφορετικό. Το προτείναμε ουσιαστικά από τη μέρα που συσταθήκαμε και κάναμε εκδήλωση για τον εκλογικό νόμο με μεγάλη συμμετοχή τον Δεκέμβριο. 2 μήνες μετά τις εκλογές, γιατί έτσι πρέπει να ανοίγει η συζήτηση, την επόμενη των εκλογών. Προτείνουμε λοιπόν μια εκ βάθρων, ριζική μεταρρύθμιση του συστήματος. Προτείνουμε ένα σύστημα με μικρές μονοεδρικές, τη δυνατότητα ψήφισης κόμματος και βουλευτή ανεξάρτητα και την δυνατότητα ενός μικρού, κλιμακούμενου μπόνους στο πρώτο κόμμα, που επιτρέπει τη χώρα να κυβερνηθεί. Είναι ένας νόμος, ο οποίος δεν μας βολεύει, δεν βολεύει τα μικρά κόμματα, δεν βολεύει τους περισσότερους βουλευτές του Ποταμιού και μένα προσωπικά ως εκλεγμένο αντιπρόσωπο μιας μεγάλης περιφέρειας, από αυτές που λέω ότι πρέπει να σπάσουν. Πολύ πιθανόν, αν ισχύσει ένας τέτοιος νόμος, εγώ να μην εκλεγώ. Συμφέρει όμως την Πατρίδα. Και αποτελεί αυτό που λέμε μεταρρύθμιση. Ένα νέο, σταθερό, δίκαιο εκλογικό σύστημα, που δίνει τη δυνατότητα της πλήρους ανανέωσης του πολιτικού τοπίου. Είναι αναλογικό και φέρνει τους αντιπροσώπους κοντά στον πολίτη. Καθώς κάνει μικρές, ανθρώπινης κλίμακας περιφέρειες, εξασφαλίζει και αναλογικότητα και κυβερνησιμότητα.
Ο εκλογικός νόμος λένε πολλοί ότι είναι το ήσσον. Θα μου επιτρέψετε να διαφωνήσω. Μαζί με την μεταρρύθμιση της δικαιοσύνης θα αλλάξουν την μορφή της χώρας με τον δραστικότερο τρόπο. Θα αλλάξουν το πολιτικό τοπίο και το πολιτικό σκηνικό και θα αλλάξουν τον τρόπο με την λειτουργίας της οικονομίας και του δημόσιου βίου εν γένει. Μεταρρυθμίσεις όμως δεν έχουμε. Στη δικαιοσύνη Υπουργός είναι ο κ. Παπαγγελόπουλος, άξιος δικαστικός κατά τ’ άλλα, δεν θα πω τίποτα άλλο, και στον εκλογικό νόμο αναζητήθηκε το στενό εκλογικό συμφέρον, και ο κ. Λεβέντης κι η Χρυσή Αυγή ως σύμμαχος. Δυστυχώς, ο ΣΥΡΙΖΑ επέλεξε σαν ΣΥΡΙΖΑ: επικοινωνιακά τεχνάσματα βραχύβιας διάρκειας στο πλαίσιο μιας πολύ παλιάς και πολύ τετριμμένης τακτικής. Η μεταπολίτευση συνεχίζεται απρόσκοπτα, με αριστερό – και καλά – πρόσημο σήμερα, χωρίς καμία ουσιαστική, ποιοτική αλλαγή. Κι ενώ η αποχή ή και η απαξίωση της πολιτικής και των πολιτικών είναι το βασικό πρόβλημα της χώρας, 400.000 ψηφοφόροι δεν ψήφισαν από τον Ιανουάριο ως το Σεπτέμβριο, «ημείς άδομεν» και προσπαθούμε με φθηνά κόλπα να διαχειριστούμε αυτό που μας απόμεινε».
Κωνσταντίνος Μπαργιώτας - Λάρισας