Άτολμο, άνευρο και χωρίς καμία ουσιαστική μεταρρύθμιση χαρακτήρισε το νομοσχέδιο – σκούπα του Υπουργείου Οικονομίας, Ανάπτυξης και Τουρισμού, που συζητείται στην Ολομέλεια της Βουλής, η ειδική αγορήτρια του Ποταμιού, Κατερίνα Μάρκου, βουλευτής Β’ Θεσσαλονίκης, καταψηφίζοντας το νομοσχέδιο επί της αρχής.
Η κ. Μάρκου τόνισε τον καθοριστικό ρόλο της ορθής και έγκαιρης κατάρτισης και δημοσιοποίησης των οικονομικών καταστάσεων των εταιρειών στην ομαλή λειτουργία της αγοράς και στη δημιουργία κλίματος εμπιστοσύνης και ασφάλειας των συναλλαγών.
«Συζητείται αυτές τις ημέρες το ενδεχόμενο κλείσιμο μίας από τις μεγαλύτερες εταιρείες λιανικής στην Ελλάδα, μια εξέλιξη που θεωρείται βέβαιο ότι θα ταρακουνήσει την αγορά. Πείτε μου, κύριε Υπουργέ, που είναι οι ισολογισμοί της εταιρείας αυτής; Στο ΓΕΜΗ πάντως δεν υπάρχουν».
Μίλησε ακόμα για την ανάγκη να υπάρξει ένα αξιόπιστο και ταχύ σύστημα δημοσιότητας και να επέλθουν βελτιώσεις στο ΓΕΜΗ: «Η εικόνα της θέσης της κάθε εταιρείας συντίθεται από μία σειρά στοιχεία, εμπορικά, οικονομικά και νομικά, που πρέπει να είναι διαθέσιμα, επίκαιρα και εύχρηστα. Με αφορμή και τη σημερινή Οδηγία, να δούμε πως μπορεί να βελτιωθεί το σύστημα της επιχειρηματικής πληροφόρησης, να διευκολύνουμε και τις εταιρείες και τους λογιστές και συνολικά την αγορά».
Αναφέρθηκε, επίσης, σε μία σειρά από προβληματικές διατάξεις, που στόχο έχουν τη διαμόρφωση μιας νέα εκλογικής πελατείας, όπως αυτές που αφορούν την άρση των αποσπάσεων όλων των υπαλλήλων, που υπηρετούν τώρα στον ΟΟΣΑ και το σύστημα επιλογής προϊσταμένων στις διαχειριστικές αρχές του ΕΣΠΑ.
Σφοδρή κριτική άσκησε στο άρθρο 44, που δημιουργεί νέες στρατιές συμβασιούχων στην καθαριότητα και τη φύλαξη για τις υπηρεσίες του Υπουργείου Εργασίας, που θα προσλαμβάνονται απευθείας από τις διοικήσεις χωρίς κανένα κριτήριο μέχρι το τέλος του 2017.
«Και όλα αυτά γιατί – λέτε – οι εργοδοσίες καταπατούν τα δικαιώματα των εργαζομένων. Συγγνώμη, το Υπουργείο σας δεν είναι αρμόδιο να διενεργεί ελέγχους για την τήρηση της εργατικής νομοθεσίας; Και αλήθεια αυτοί οι άνθρωποι ως συμβασιούχοι έργου αντί για εργαζόμενοι σε εταιρείες ποια εργασιακά δικαιώματα θα έχουν;» αναρωτήθηκε. «Βαφτίζετε την εργασιακή επισφάλεια ως δήθεν κοινωνική δικαιοσύνη και κοροϊδεύετε τους ανθρώπους αυτούς» είπε.
Τέλος, επέκρινε και τη μέθοδο νομοθέτησης που ακολουθεί η συγκυβέρνηση, με σωρεία άσχετων και εκπρόθεσμων τροπολογιών. «Αυτή η μέθοδος νομοθέτησης θα έπρεπε να μας έχει γίνει συνήθεια. Δυστυχώς ή ευτυχώς, δεν θα το συνηθίσουμε ποτέ και θα συνεχίσουμε να σας επισημαίνουμε ότι πρέπει να σέβεστε τ]ην κοινοβουλευτική διαδικασία» τόνισε.
Δείτε το βίντεο της ομιλίας εδώ:
Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της ομιλίας:
Κυρίες και κύριοι βουλευτές,
Συζητούμε σήμερα ένα νομοσχέδιο – σκούπα, μία συρραφή ετερόκλητων και αποσπασματικών ρυθμίσεων για διάφορα θέματα όπου έχουν μπερδευτεί δύο σημαντικές Οδηγίες με κάθε πιθανή και απίθανη εκκρεμότητα του Υπουργείου Οικονομίας. Αυτό αναγκαστικά δυσκολεύει την τοποθέτηση επί της αρχής.
Η αλήθεια είναι ότι η πλειονότητα των ρυθμίσεων είναι διαδικαστικού χαρακτήρα. Σε κανένα από τα θέματα που ρυθμίζονται δεν βλέπουμε τη μεγάλη εικόνα. Δεν εισάγεται καμία μείζων παρέμβαση, καμία ουσιαστική μεταρρύθμιση. Μόνο τεχνικές μικροπαρεμβάσεις έχουμε ενώπιόν μας, που δεν αγγίζουν την ουσία των προβλημάτων.
Αυτό το βλέπουμε ήδη στο θέμα των δύο σημαντικών Οδηγιών που ενσωματώνονται στο εθνικό μας δίκαιο και αφορούν τη δημοσιότητα των οικονομικών καταστάσεων αλλά και μη χρηματοοικονομικών στοιχείων.
Ποια είναι εδώ η ουσία; Η ουσία είναι η εταιρική πληροφόρηση και η πρόσβαση σε αυτή μέσω της δημοσιότητας. Η προσπάθεια εναρμόνισης των κανόνων που ισχύουν για την κατάρτιση των χρηματοοικονομικών και μη καταστάσεων στα Κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκή Ένωσης είναι θετική.
Οι καταστάσεις αυτές αποτελούν το βασικό μέσο για την εκτίμηση της θέσης και κατάστασης μίας εταιρείας για τρίτους, όπως προμηθευτές, τράπεζες και επενδυτές. Η ορθή και έγκαιρη κατάρτιση και δημοσιοποίησή τους παίζουν καθοριστικό ρόλο στην ομαλή λειτουργία της αγοράς και στη δημιουργία κλίματος εμπιστοσύνης και ασφάλειας των συναλλαγών.
Δεν αρκεί, λοιπόν, η επιβολή υποχρεώσεων στις εταιρείες, δεν πρόκειται απλά για άλλο ένα διοικητικό βάρος. Πρέπει να υπάρχει εποπτεία και έλεγχος για την τήρηση και την πιστότητά τους και ένα αξιόπιστο και ταχύ σύστημα δημοσιότητας.
Συζητείται αυτές τις ημέρες το ενδεχόμενο κλείσιμο μίας από τις μεγαλύτερες εταιρείες λιανικής στην Ελλάδα, μια εξέλιξη που θεωρείται βέβαιο ότι θα ταρακουνήσει την αγορά. Πείτε μου, κύριε Υπουργέ, που είναι οι ισολογισμοί της εταιρείας αυτής; Στο ΓΕΜΗ πάντως δεν υπάρχουν. Και ποιες συνέπειες είχε η εν λόγω εταιρεία για τη μη δημοσίευση; Χτύπησε κανένα καμπανάκι στο Υπουργείο και πως λειτούργησε το σύστημα εποπτείας;
Για την Ηλεκτρονική Αθηνών, για τη χρήση από 1/7/2013 μέχρι 30/6/2014, οι καταστάσεις και ο ισολογισμός δημοσιεύθηκαν στο ΓΕΜΗ 30/6 του 2015, ένα χρόνο μετά. Που είναι η ταχύτητα και η ακρίβεια στην πληροφόρηση;
Θέλω να πω ότι η εικόνα της θέσης της κάθε εταιρείας συντίθεται από μία σειρά στοιχεία, εμπορικά, οικονομικά και νομικά, που πρέπει να είναι διαθέσιμα, επίκαιρα και εύχρηστα.
Την ίδια στιγμή, το ΓΕΜΗ δεν διαθέτει στοιχεία όπως η διεύθυνση μιας εταιρείας ή ποιός είναι ο νόμιμος εκπρόσωπος. Ένα παράδειγμα: έστω μια επιχείρηση προσφέρει τις υπηρεσίες της σε μιαν άλλη εταιρεία και πληρώνεται με επιταγή. Πώς θα μάθει αν αυτός που υπογράφει έχει το σχετικό δικαίωμα; Θα μπει στο ΓΕΜΗ ή στο ΦΕΚ να κατεβάσει όλες τις τροποποιήσεις καταστατικού; Και αν εν τω μεταξύ έχει εκδοθεί άλλη ανακοίνωση και δεν έχει ανέβει ακόμα στο ΓΕΜΗ; Θα τρέχει στα δικαστήρια;
Όλα αυτά είναι ζητήματα που πρέπει να τα δείτε κι εσείς, με αφορμή και τη σημερινή Οδηγία, να δούμε πως μπορεί να βελτιωθεί το σύστημα της επιχειρηματικής πληροφόρησης, να διευκολύνουμε και τις εταιρείες και τους λογιστές και συνολικά την αγορά.
Δεν βοηθάει σε αυτή την κατεύθυνση ότι αυξάνετε το διάστημα δημοσίευσης από 6 σε 9 μήνες από τη λήξη της χρήσης. Ούτε βέβαια η κατάργηση της εποπτείας από το άρθρο 43 β. Ή η αποσπασματική ενσωμάτωση της Οδηγίας 34/2013, η μισή με το νόμο 4308 και η άλλη μισή τώρα, με τροποποιήσεις στον 2190 για τις εταιρείες. Η επιλογή δεν δικαιολογείται νομοτεχνικά και περιπλέκει απλά ένα ήδη δαιδαλώδες νομοθετικό πλαίσιο, εις βάρος των επιχειρήσεων και των λογιστών.
Ούτε η κατάργηση της δημοσιότητας στην εταιρική ιστοσελίδα βοηθάει. Το κόστος είναι πραγματικά μηδαμινό. Ειδικά σε σχέση με τις δεκάδες άλλες φορολογικές και ασφαλιστικές επιβαρύνσεις που έχετε επιβάλει στις εταιρείες τον τελευταίο ενάμιση χρόνο. Αυτές δεν μπήκατε στον κόπο να τις κοστολογήσετε ενώ επαίρεστε στην έκθεση αξιολόγησης ότι γλυτώνετε 1 εκατομμύριο ευρώ από 100.000 εταιρείες, δηλαδή το αστρονομικό ποσό των 10 ευρώ ανά εταιρεία!
Όσον αφορά τα θέματα κοινωνικής εταιρικής ευθύνης και εταιρικής διακυβέρνησης, έχει έρθει η ώρα να μιλάμε πρακτικά, να μας πείτε δηλαδή αν και πότε σκοπεύετε να εκδώσετε κατευθυντήριες οδηγίες ή πρότυπα στις κατηγορίες αυτές. Διαφορετικά, οι διατάξεις είναι άνευ περιεχομένου.
Πέρα από την ενσωμάτωση των Οδηγιών και τις αδιάφορες ή θετικές ρυθμίσεις, υπάρχουν και σε αυτό το νομοσχέδιο διατάξεις που δεν είναι όσο αθώες φαίνονται.
Πρώτον, οι διατάξεις για τον ΟΟΣΑ. Μετά από την αιφνίδια αποπομπή του προηγούμενου αντιπροσώπου μας στον Οργανισμό, το περασμένο καλοκαίρι, που δεν σχολιάστηκε θετικά, επιλέγετε να ορίσετε μία νέα διαδικασία.
Πράγματι εισάγονται προσόντα και προϋποθέσεις. Στις μεταβατικές Διατάξεις όμως, κρατάτε τον υπηρετούντα αντιπρόσωπο - που είναι της επιλογής σας φυσικά - και με δυνατότητα ανανέωσης της θητείας του, αλλά αίρετε όλες τις αποσπάσεις του λοιπού προσωπικού. Απάντηση δεν πήρα ούτε στην Επιτροπή. Έχετε εντοπίσει συγκεκριμένα προβλήματα συνεργασίας; Δυστυχώς, συνεχίζετε την κακή πρακτική του παρελθόντος από το αδιάκοπο πήγαινε-έλα στελεχών, σε αξιοζήλευτες δημόσιες θέσεις κάθε φορά που αλλάζει η Κυβέρνηση.
Δεύτερον, το άρθρο 14 που εισάγει αλλαγές στο σύστημα διαχείρισης του νέου ΕΣΠΑ. Επί της ουσίας, έρχεστε να τροποποιήσετε έναν Νόμο, τον Ν. 4314 που δεν έχει δοκιμαστεί. Που έχει ψηφιστεί υπό την πίεση των εταίρων, αλλά τουλάχιστον, στόχευε στην μείωση δομών και στην βελτίωση του κατακερματισμού αρμοδιοτήτων που δυσκολεύει την διαχείριση.
Κινείστε όμως « όπισθεν ολοταχώς», αυξάνετε πάλι τις Επιτελικές Δομές, δημιουργώντας 2 και 3 σε κάθε Υπουργείο. Χορηγείτε επιμίσθια και αμοιβές χωρίς καμία αξιολόγηση. Αυξάνετε και τις θέσεις προϊσταμένων και υποδιευθυντών- στους τελευταίους με απλή υπουργική απόφαση. Κι εδώ δεν εφαρμόζετε τη διαγωνιστική διαδικασία, που προβλέπει ο ν.4314, αλλά παραπέμπετε στις προσχηματικές διαδικασίες του ν.3614/2007. Τουλάχιστον ο Υφυπουργός παραδέχθηκε την καθυστέρηση στην Επιτροπή και δεσμεύτηκε ότι οι απαιτούμενες υπουργικές αποφάσεις θα εκδοθούν άμεσα.
Το θέμα της οργάνωσης του συστήματος διαχείρισης παραμένει το μεγαλύτερο «αγκάθι» για τη νέα διαχειριστική περίοδο. Αντί να επιφέρετε μια συνολική αλλαγή του πλαισίου, γυρνάτε πίσω, σε ένα μοντέλο που αποδεδειγμένα δεν λειτούργησε.
Συνεχίζω με το κεφάλαιο Γ, για τα θέματα της Γενικής Γραμματείας Βιομηχανικής Πολιτικής. Εδώ επιλύονται διαφορές γραφειοκρατικές εκκρεμότητες, όσον αφορά την αδειοδότηση των τεχνικών επαγγελμάτων και τα βιομηχανικά πάρκα. Καλά είναι όλα αυτά, δεν διαφωνούμε, αλλά θα περιμένουμε να δούμε και κάποιες ουσιαστικές κινήσεις, φαντάζομαι έχετε εικόνα της κατάστασης που επικρατεί στα περισσότερα πάρκα.
Για το κεφάλαιο Δ, πάλι έχουμε παρεμβάσεις, όχι αρνητικές, αλλά ήσσονος αξίας. Πάλι έχουμε αναφορές στο ΓΕΜΗ. Όπως είπα και πριν, το Γ.Ε.ΜΗ. είναι μια πραγματικά, σοβαρή και κρίσιμη συλλογή επιχειρηματικής και οικονομικής πληροφόρησης και από τις νέες μεταρρυθμίσεις των τελευταίων ετών, που πραγματικά έχουν μειώσει το διοικητικό βάρος για τις επιχειρήσεις. Όμως υπάρχουν προβλήματα και καθυστερήσεις, τα ανέλυσαν και οι φορείς, και γι αυτά τα θέματα δεν γίνεται τίποτα.
Τέλος, οι ρυθμίσεις για τον τουρισμό. Δεν έχουμε δει μέχρι τώρα, κάποιο ολοκληρωμένο νομοθέτημα για τα ζητήματα τουρισμού. Θα έχουμε την ευκαιρία στη συζήτηση «επί των άρθρων», να μιλήσουμε πιο αναλυτικά για τα επιμέρους θέματα. Θα σταθώ μόνο στο άρθρο για τον ΟΤΕΚ- που έχει κλείσει από το 2013 - και θα χρειαστούν 4 χρόνια για να γίνει απογραφή της κινητής και ακίνητης περιουσίας του. Ελπίζω, αν είμαστε εδώ στο τέλος του 2017, να μη χρειαστεί να δοθεί και νέα παράταση.
Μέσα σε αυτόν τον κυκεώνα ρυθμίσεων, έχουν ήδη κατατεθεί άλλες τρεις τροπολογίες και σίγουρα έπεται και συνέχεια ενώ ενσωματώθηκαν ήδη άσχετες τροπολογίες στην Επιτροπή. Η μία του Υπουργού Εργασίας δημιουργεί νέες στρατιές συμβασιούχων του Δημοσίου δήθεν για να χτυπήσει τους εργολάβους και τα συμφέροντα. Στην πραγματικότητα, απλά μεταθέτει τη διαπλοκή σε ατομικό επίπεδο, αφού θα προσλαμβάνονται συμβασιούχοι απευθείας από τις διοικήσεις χωρίς κανένα κριτήριο μέχρι το τέλος του 2017, όπως έγινε και με τα νοσοκομεία.
Γιατί δεν ακολουθείτε τις διαδικασίες του ΑΣΕΠ κ. Υπουργέ, γιατί δεν δημοσιεύετε προκηρύξεις και αν θέλετε μοριοδοτήστε την εμπειρία; Και όλα αυτά γιατί – λέτε – οι εργοδοσίες καταπατούν τα δικαιώματα των εργαζομένων. Συγγνώμη, το Υπουργείο σας δεν είναι αρμόδιο να διενεργεί ελέγχους για την τήρηση της εργατικής νομοθεσίας; Έχετε κηρύξει κανέναν εργολάβο έκπτωτο για το λόγο αυτό; Η κ. Φωτίου γιατί δεν κάνει το ίδιο και με τα άτομα που εργάζονταν στις Δομές Φτώχειας και τώρα θα μείνουν εκτός των νέων Κέντρων Κοινότητας; Εκεί δεν υπάρχει κοινωνική ευαισθησία;
Και αλήθεια αυτοί οι άνθρωποι ως συμβασιούχοι έργου αντί για εργαζόμενοι σε εταιρείες ποια εργασιακά δικαιώματα θα έχουν; Θα παίρνουν επιδόματα, θα δικαιούνται άδειες; Βαφτίζετε την εργασιακή επισφάλεια ως δήθεν κοινωνική δικαιοσύνη και κοροϊδεύετε τους ανθρώπους αυτούς.
Το είπα και στην Επιτροπή: οι καθαρίστριες του Υπουργείου Εργασίας ήταν ή δεν ήταν απλήρωτες για 7 μήνες, από το Σεπτέμβριο του 2015 μέχρι το Μάρτιο του 2016; Και μη μου πείτε πάλι ότι πληρώθηκαν κάποια ποσά και πήραν το Δεκέμβριο. Έπαιρναν κάθε μήνα που εργάζονταν το μισθό τους ναι ή όχι; Είναι απλό αυτό που ρωτάω. Αυτή την ασφάλεια προσφέρετε και τώρα;
Θα τοποθετηθούμε και για τις υπόλοιπες τροπολογίες αύριο. Θέλω όμως να αναφερθώ στο εξής: Σε ένα νομοσχέδιο 39 άρθρων, μόνο τα 8 αφορούν τις δύο Οδηγίες. Σε αυτά έχουν ήδη προστεθεί άλλα 15 άσχετα άρθρα και οι εκπρόθεσμες τροπολογίες πέφτουν βροχή.
Αυτή η μέθοδος νομοθέτησης που ακολουθεί η κυβέρνηση, να κατατίθενται άσχετες τροπολογίες χωρίς καν να προηγείται συζήτηση στην αρμόδια Επιτροπή ή, ακόμα χειρότερα, να κατατίθενται τελευταία στιγμή, θα έπρεπε να μας έχει γίνει συνήθεια. Δυστυχώς ή ευτυχώς, δεν θα το συνηθίσουμε ποτέ και θα συνεχίσουμε να σας επισημαίνουμε ότι πρέπει να σέβεστε την κοινοβουλευτική διαδικασία.
Συνολικά, και παρά την ύπαρξη κάποιων θετικών διατάξεων, το νομοσχέδιο παραμένει άτολμο και άνευρο, θα περιμέναμε πιο ουσιαστικές παρεμβάσεις, ιδίως στα θέματα της δημοσιότητας και της λειτουργίας του ΓΕΜΗ. Η έλλειψη ουσίας σε συνδυασμό και με τις ρυθμίσεις που στόχο έχουν την διαμόρφωση μιας νέας πελατείας για τη συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ, εμείς καταψηφίζουμε το νομοσχέδιο επί της αρχής.
Kατερίνα Μάρκου - Β' Θεσσαλονίκης
