29 Νοεμβρίου, 2017

«Το Ινστιτούτο Βενετίας είναι ακαδημαϊκή και όχι διπλωματική υπόθεση»

Ομιλία Γ. Μαυρωτά στην Ολομέλεια της Βουλής

Για την υπονόμευση του ερευνητικού χαρακτήρα του Ελληνικού Ινστιτούτου Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών σπουδών, που εδρεύει στη Βενετία, μίλησε ο βουλευτής Αττικής και Γραμματέας Κοινοβουλευτικού Έργου του Ποταμιού στην Ολομέλεια της Βουλής, κατά τη συζήτηση του εν λόγω νομοσχεδίου.

Όπως χαρακτηριστικά είπε, «επιχειρείται η μετατροπή ενός κυρίως ερευνητικού ινστιτούτου σε κέντρο πολιτιστικής διπλωματίας». Ταυτόχρονα, τόνισε την ανάγκη αποκατάστασης της επιστημονικότητας και του ερευνητικού χαρακτήρα του Ινστιτούτου.

Ξεκαθάρισε πως είναι απαραίτητη η ύπαρξη ενός Επιστημονικού Συμβουλίου, το οποίο και θα πρέπει να επιβάλεται ρητά από τον νόμο, όχι να προβλέπεται από τον Οργανισμό, προκειμένου να κρίνονται οι υπότροφοι, οι ερευνητές, οι ερευνητικές συνεργασίες, τα ερευνητικά projects, που θα αναλαμβάνει το Ινστιτούτο.

Σχετικά με το Υπουργείο Εξωτερικών, τόνισε πως «η γενική εντύπωση είναι ότι φαίνεται μια ανυπόμονη βουλιμία του ΥΠΕΞ να ελέγξει το Ινστιτούτο και έτσι αυτό απεμπολεί τον ερευνητικό/επιστημονικό του χαρακτήρα».

Τέλος, ο κ. Μαυρωτάς μίλησε για τη δημιουργία του ενιαίου φορέα στον προοδευτικό μεσαίο χώρο, ο οποίος παίρνει όλο και πιο πολύ σάρκα και οστά, ενώ έκλεισε την ομιλία του με μία μικρή αναφορά στην συνεχή στήριξη του Πρωθυπουργού προς τον συγκυβερνήτη του Υπουργό Άμυνας, λέγοντας χαρακτηριστικά ότι «για τον Πρωθυπουργό η στήριξη στον κ. Καμμένο είναι σαν ορθοπεταλιά, αν τη σταματήσει θα πέσει…».

Δείτε το βίντεο της ομιλίας εδώ:

Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της ομιλίας:

Το νομοσχέδιο για το Ελληνικό Ινστιτούτο Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών σπουδών που εδρεύει στη Βενετία ήταν να έρθει πέρσι τον Ιούνιο. Δημιουργήθηκαν αντιδράσεις από την ακαδημαϊκή επιστημονική κοινότητα και «πάγωσε».
Δημιουργήθηκε μάλιστα από τον κ. Φίλη και μια επιτροπή από σχετικούς επιστήμονες για να το μελετήσει και να προτείνει. Η επιτροπή αυτή έκανε εισήγηση η οποία όμως τελικά δεν λαμβάνεται υπόψιν στα κομβικά σημεία του σημερινού νομοσχεδίου.

Ποια είναι τα κομβικά σημεία; Ότι με την παρούσα μορφή του νομοσχεδίου υπονομεύεται για να μην πω τορπιλίζεται ο ερευνητικός χαρακτήρας του ινστιτούτου. Θα πω και για τις νομοτεχνικές βελτιώσεις.
Με χειρουργικές επεμβάσεις στους σκοπούς, στη δομή, στη διάρθρωση καθώς και στα κριτήρια επιλογής των στελεχών επιχειρείται η μετατροπή ενός κυρίως ερευνητικού ινστιτούτου σε κέντρο πολιτιστικής διπλωματίας με ότι αυτό συνεπάγεται.

Γιατί; Γιατί το ινστιτούτο της Βενετίας αποτελεί ένα φιλέτο το οποίο κατά τη γνώμη κάποιων είναι πολυτέλεια να το απολαμβάνουν μόνο ερευνητές. Ας το ανοίξουμε λοιπόν και σε «φίλους»…

Πώς θα γίνει αυτό; Τροποποιώντας τους σκοπούς του Ινστιτούτου, βάζοντας μέσα και λίγο «πολιτιστική διπλωματία», χαλαρώνοντας τα κριτήρια επιλογής στελεχών, παραλείποντας το επιστημονικό συμβούλιο από τα όργανα διοίκησης.
Έτσι δηλαδή ώστε να κινδυνεύει να γίνει ένα πολυτελές parking φίλων διπλωματών και όχι μόνο. Και αν θέλει η κυβέρνηση να μας διαψεύσει, ας δεχτεί να κάνει τις παρακάτω κινήσεις που θα αποκαταστήσουν τον ερευνητικό χαρακτήρα του Ινστιτούτου. «Ιδού η Ρόδος, ιδού και το πήδημα» μια φράση που τη χρησιμοποιεί και συχνά τελευταία και ο Πρωθυπουργός. Ή μάλλον ιδού η Βενετία ιδού και το πήδημα.

Ας διέπεται το Ινστιτούτο Βενετίας με ότι ισχύει και στα ερευνητικά ινστιτούτα της ημεδαπής και μάλιστα με τον ΔΙΚΟ σας νόμο! Και θα γίνω πιο συγκεκριμένος επαναλαμβάνοντας ίσως και κάποια πράγματα που είπε ο εισηγητής μας.
Άρθρο 1

Λέτε ότι σε ότι αφορά στους σκοπούς το βελτιώσατε κι ενισχύσατε τον ερευνητικό χαρακτήρα με την νομοτεχνική βελτίωση που καταθέσατε. Μάλιστα. Με την νομοτεχνική που καταθέσατε βγάλατε από την «προαγωγή των βυζαντινών και μεταβυζαντινών σπουδών» την «έρευνα σε θέματα που αφορούν αυτές».
Σε όλα τα υπόλοιπα απλώς κάνατε τα ουσιαστικά ρήματα και αναριθμήσατε. Στους σκοπούς του ινστιτούτου έχει όπως είπαμε παρεισφρύσει «η προαγωγή της πολιτιστικής διπλωματίας».

Μας κάνει πολύ καχύποπτους για την ενσωμάτωση τριών αυτών λέξεων που μπορεί να παίξουν τον ρόλο κερκόπορτας, μετατρέποντας το Ινστιτούτο σε διπλωματικό και όχι ερευνητικό κέντρο.
Επίσης η τελευταία παράγραφος 4 που καθορίζει ότι το Υπουργείο εξωτερικών θα έχει τη γενική εποπτεία και το Υπουργείο Παιδείας Έρευνας και Θρησκευμάτων την εποπτεία στη μορφωτική και εκπαιδευτική δραστηριότητα, ούτε καν αναφέρει «ερευνητική».

Επιβεβαιώνει τις διαθέσεις μετατόπισης από την αρχική του αποστολή. Μα, αν η κύρια αποστολή είναι η μορφωτική, εκπαιδευτική, ερευνητική διάσταση γιατί να μπαίνει το Υπουργείο Εξωτερικών ως βασικός επόπτης; Μήπως για την περιουσία;

Στο άρθρο 2 η 5μελής εποπτική επιτροπή είχε καθορισθεί με αρκετή ασάφεια ώστε όλοι «οι φίλοι» να χωράνε. Τι σημαίνει αποδεδειγμένη γνώση και εμπειρία στα θέματα που άπτονται του σκοπού του Ινστιτούτου; Με την νομοτεχνική που καταθέσατε, η οποία θέλει διόρθωση στην αρίθμηση των παραγράφων.

Αντί για πρόσωπα με αποδεδειγμένη γνώση, βάζετε μέλη ΔΕΠ Α’ και Β’ βαθμίδας με αντικείμενο επί παντώς επιστητού, που ορίζονται από τον Υπουργό.
Γιατί να μην γίνεται ανοικτή πρόσκληση για τις τρεις θέσεις αλλά μόνο για τη μία; Όσο πιο ανοικτός είναι ένας θεσμός τόσο πιο αξιόπιστος απέναντι στην κοινωνία.

Και μια απορία. Γιατί η Ακαδημία Αθηνών αποκλείστηκε από τους συμμετέχοντες στην εποπτική επιτροπή; Υπήρχε πριν; Δεν την έχουμε σε υπόληψη; Δεν έχει ερευνητικό έργο; Ολόκληρα ερευνητικά ινστιτούτα έχει η Ακαδημία Αθηνών.
Έχουν μήπως κάνει κάτι μεμπτό;Θα πρέπει επαρκώς να αιτιολογηθεί ο αποκλεισμός και δεν έχει γίνει αυτό μέχρι τώρα. Και εφόσον έγινε 5μελής από τριμελής η επιτροπή, δεν χωράει κι ένα μέλος της Ακαδημία Αθηνών, ενός ανεξάρτητου από κυβερνήσεις θεσμού; Δεν έχετε εμπιστοσύνη στον θεσμό;

Άρθρο 3 για τα όργανα διοίκησης του Ινστιτούτου. Είναι μόνο δύο τα όργανα ο Πρόεδρος και η Διαχειριστική Επιτροπή. Καταρχήν στα ινστιτούτα στα ερευνητικά ινστιτούτα δεν υπάρχει Πρόεδρος υπάρχει Διευθυντής.
Κατά δεύτερον, είναι δυνατόν ένας ερευνητικός (κατά κύριο λόγο) οργανισμός να μην έχει επιστημονικό συμβούλιο; Και να βάζετε νομοτεχνική που να λέει ότι «δύναται στον Οργανισμό να προβλέπεται η συγκρότηση». Και μετά βγάλατε το «δύναται». Όχι!

Το Επιστημονικό Συμβούλιο πρέπει να προβλέπεται από τον νόμο, όχι από τον Οργανισμό που Θεός ξέρει πότε θα καταρτισθεί. Το ξέρετε ότι πολλά πανεπιστήμια ακόμα δεν έχουν Οργανισμό μετά από χρόνια;
Θα έπρεπε να υπάρχει το Επιστημονικό Συμβούλιο στα προβλεπόμενα από τον νόμο διοικητικά όργανα. Αυτό είναι άλλο ένα σημείο υποβάθμισης του ερευνητικού επιστημονικού του ρόλου λες και είναι κάποιο πολιτιστικό σωματείο.
Από ποιόν θα κρίνονται οι υπότροφοι, οι ερευνητές, οι ερευνητικές συνεργασίες, τα ερευνητικά projects που θα αναλαμβάνει το Ινστιτούτο; Ή δεν θα αναλαμβάνει; Ή θα κρίνονται μόνο από τον Πρόεδρο; Κι ερχόμαστε στο άρθρο 4 που είναι ο Πρόεδρος.

Κι εδώ τσαλαπατάται η επιστημονική φύση του Ινστιτούτου. Φέρατε νομοτεχνική προσπαθώντας να το διορθώσετε. Τσαπατσούλικη κι αυτή. Γιατί; Μια τριμελής επιτροπή από μέλη ΔΕΠ θα εισηγείται στην εποπτική επιτροπή.
Προχειρότητα που υπήρξε αλλά είπατε θα διορθωθεί: Μπορεί δηλαδή κάποιοι λέκτορες να εισηγούνται για έναν Καθηγητή; Πρέπει η τριμελής επιτροπή να είναι τουλάχιστον ομόβαθμοι του υποψηφίου. Γιατί όμως θέλετε να αποκλίνετε από τις και επιστημονικές, ακαδημαϊκές νόρμες που έχουν τα εχέγγυα της επιστημονικής κοινότητας;

Να το κάνουμε όπως εκλέγονται οι διευθυντές στα ερευνητικά (με 7μελή σώματα, διακεριμένων επιστημόνων, με χρήση του συστήματος ΑΠΕΛΛΑ για τη συνάφεια κλπ κλπ). Πρόεδρο ερευνητικού ινστιτούτου ψάχνουμε, όχι απλό ρεσεψιονιστ ξενοδοχείου. Σε προικισμένη όμως τοποθεσία, δεν λέω...

Δεν θα αναφερθώ στα υπόλοιπα τα είπε και ο εισηγητής μας αλλά κάτι τελευταίο που μου έκανε εντύπωση. Όλα τα ερευνητικά ινστιτούτα έχουν εσωτερικό κανονισμό, που θα μπορούσε να καθορίζει για παράδειγμα ποια κριτήρια απαιτούνται για τους φιλοξενούμενους στο ινστιτούτο, για τους ερευνητές, τους υποτρόφους κλπ.

Όλα τα ερευνητικά ινστιτούτα έχουν. Εδώ δεν γίνεται καθόλου λόγος δεν υπάρχει καν ο όρος «εσωτερικός κανονισμός». Στα άρθρα 8 και 9 υπάρχουν κάποια προεδρικά διατάγματα. Το έχουμε πει πολλές φορές ότι τα νομοσχέδια δεν έχουν νόημα αν δεν υπάρχουν προθεσμίες για Υπουργικές αποφάσεις και Προεδρικά Διατάγματα.

Και εδώ πάλι δεν υπάρχουν χρονοδιαγράμματα. Και επίσης η επιστημονική υπηρεσία της Βουλής εκφράζει αμφιβολίες για τη συνταγματικότητα της παραγράφου 2 του άρθρου 9 σχετικά με την παροχή εξουσιοδότησης στη διοίκηση καθότι έχει πολύ ασαφές περιεχόμενο.
Εν κατακλείδι η γενική εντύπωση είναι ότι φαίνεται μια ανυπόμονη βουλιμία του ΥΠΕΞ να ελέγξει το Ινστιτούτο κι έτσι απεμπολεί τον ερευνητικό/επιστημονικό χαρακτήρα.

Αν υπήρχε κακοδιαχείριση στο παρελθόν να βάλουμε τις ασφαλιστικές δικλείδες να αντιμετωπισθεί, χωρίς να υπονομεύσουμε την επιστημονική διάσταση του Ινστιτούτου. Κάνατε κάποιες κινήσεις αποκατάστασης της ακαδημαϊκότητας αλλά δεν είναι αρκετές.

Εισακούστε τις συστάσεις μας, ώστε να διασφαλιστεί περισσότερο η ανεξαρτησία και η επιστημονικότητα του ινστιτούτου, ώστε να μην μας αναγκάσετε να το καταψηφίσουμε.
Στις τροπολογίες θα σταθώ λίγο στου Υπουργείου Παιδείας που παρατείνει την θητεία των μελών της ΔΕΠΠΣ της Διοικούσας Επιτροπής Πρότυπων Πειραματικών Σχολείων του Υπουργείου.
Ο λόγος είναι ότι θα έρθει σχετικό νομοσχέδιο. Και η ερώτηση προς τον Υπουργό Παιδείας είναι για πότε το υπολογίζει; Για το ΙΝΕΔΙΒΙΜ καταργείται η θέση του Διευθύνοντος Σύμβούλου για ομαλότερη και πιο εύρυθμη λειτουργία. Μπορεί να γίνει λίγο πιο σαφής ο Υπουργός;

Στις βασικές αρχές διακυβέρνησης υπάρχει ο πρόεδρος του ΔΣ και ο Διευθύνων Σύμβουλος που έχει τις πιο εκτελεστικές αρμοδιότητες. Υπάρχουν κι άλλοι οργανισμοί του Υπουργείου που έχουν Διευθύνοντες Συμβούλους; Θα καταργηθούν κι αυτοί με την ίδια λογική ή είναι ad hoc για το ΙΝΕΔΙΒΙΜ;
Στην περιρρέουσα ατμόσφαιρα τώρα. Όπως αναφέρθηκε και ο κ. Λοβέρδος η δημιουργία του ενιαίου φορέα στον προοδευτικό μεσαίο χώρο, παίρνει όλο και πιο πολύ σάρκα και οστά.

Στις δημοσκοπήσεις πλέον θα μετράται ως Κίνημα Αλλαγής και η προσπάθεια που γίνεται συντονισμένα και στις δύο κοινοβουλευτικές ομάδες, ΔΗΣΥ και Ποτάμι. Το μεγάλο στοίχημα είναι να αποτελέσει μια ελκυστική επιλογή για τους προοδευτικούς πολίτες, ενισχύοντας τα θετικά και απομακρύνοντας τα αρνητικά του κάθε χώρου.
Έχουμε σήμερα την πρώτη μέρα των ηλεκτρονικών πλειστηριασμών, την τρίτη αξιολόγηση και περιμένουμε τη συζήτηση για τον Προϋπολογισμό. Επίσης έχουμε την μεθόδευση της τακτικής υποχώρησης της κυβέρνησης στο θέμα των βλημάτων.
Μετά από τα αναπάντητα ερωτήματα σχετικά με τα 300,000 βλήματα (ή τα 100,000), τον επίσημο (ή δεν ήταν ο επίσημος) εκπρόσωπο που δεν ήξεραν οι Σαουδάραβες, την κράτηση υπό περιορισμό ενός ταξιάρχου στο πεντάγωνο, τα απόρρητα ή μη απόρρητα έγγραφα.

Γιατί ο Πρωθυπουργός μπορεί να διαβάζει από το βήμα της Βουλής απόρρητα, διαβαθμισμένα έγγραφα, ενώ οι βουλευτές δεν μπορούν ούτε να καταθέσουν στη Βουλή αντίστοιχα έγγραφα. Έχουμε μπερδευτεί…

Το μόνο σίγουρο σε όλην αυτήν την ομιχλώδη κατάσταση από την όλη υπόθεση είναι η στήριξη του Πρωθυπουργού στον συγκυβερνήτη του Υπουργό άμυνας. Ξέρει βέβαια ο Πρωθυπουργός ότι η στήριξη προς τον κ. Καμμένο είναι σαν την ορθοπεταλιά… Αν τη σταματήσει, θα πέσει…