Ο αριθμός των δοτών και των πραγματοποιούμενων μεταμοσχεύσεων έχει μειωθεί δραματικά το 2015. Το θέμα αναδεικνύει με επίκαιρη ερώτησή του προς τον Υπουργό Υγείας ο βουλευτής Λάρισας του Ποταμιού, κ. Κώστας Μπαργιώτας. Η ερώτηση αναμένεται να συζητηθεί τη Δευτέρα (23/11).
Η Ελλάδα ποτέ δεν κατάφερε να πλησιάσει τον ευρωπαϊκό μέσο όρο δοτών οργάνων και μεταμοσχεύσεων. Ενώ το 2008 οι δότες οργάνων έφτασαν τους 98 (8,9 δότες α.ε.π.) και οι μεταμοσχεύσεις από αποβιώσαντα δότη τις 266, το 2015 οι δότες αριθμούν τους 30 (2,7 α.ε.π.) και οι μεταμοσχεύσεις συμπαγών οργάνων αγγίζουν μόλις τις 69. Την ίδια στιγμή, ο μέσος ευρωπαϊκός είναι στους 20 δότες α.ε.π., ενώ υπάρχουν χώρες που αξιοποιούν 35 δότες α.ε.π. Ο ν. 3984/2011 αναβάθμισε το έργο του ΕΟΜ, ωστόσο διπλασίασε τις αρμοδιότητες του, χωρίς παράλληλα να τον ενισχύει με επιστημονικό και λοιπό προσωπικό. Ενώ προβλέπονται 24 θέσεις προσωπικού, ο ΕΟΜ διαθέτει 15 υπαλλήλους (οι 5 αποσπάστηκαν Αύγουστο-Σεπτέμβριο), εκ των οποίων μόλις οι 4 είναι εξειδικευμένοι για κάλυψη 24ωρης λειτουργίας συντονισμού. Κατ’ αποτέλεσμα, οι λίστες αναμονής διαρκώς αυξάνουν, πολλοί ασθενείς πεθαίνουν περιμένοντας μόσχευμα, ενώ 50-70 έλληνες ασθενείς (ανάμεσά τους πολλά βρέφη και παιδιά) μεταβαίνουν ετησίως στο εξωτερικό για μεταμόσχευση. Μάλιστα, το κόστος αυτών αγγίζει ή και ξεπερνά τα 10.000.000 ευρώ ετησίως.
Επιπλέον, αυτή τη στιγμή στην Ελλάδα αιμοκαθαίρονται περί τους 10.000 νεφροπαθείς τελικού σταδίου με μέσο κόστος για την αιμοκάθαρση του καθενός περί τις 50.000 ευρώ. Η αιμοκάθαρση κοστίζει ετησίως στα ασφαλιστικά ταμεία 500.000.000 ευρώ. Η χώρα θα μπορούσε μέσα από ένα οργανωμένο σύστημα δωρεάς οργάνων και μεταμοσχεύσεων να αξιοποιεί 200 (αντί 30) δότες οργάνων ετησίως, οι οποίοι θα έδιναν 400 μεταμοσχεύσεις νεφρού ετησίως και 100 τουλάχιστον μεταμοσχεύσεις λοιπών οργάνων. Αυτό σημαίνει ότι ο χρόνος αναμονής για τη μεταμόσχευση νεφρού από τα 8 χρόνια που είναι τώρα, θα έπεφτε στα 1-2 χρόνια, ενώ οι λίστες του ήπατος, της καρδιάς και των πνευμόνων θα μεταμοσχεύονταν πλήρως μέσα σε μία διετία.
Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της επίκαιρης ερώτησης:
ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΥΠΟΥΡΓΟ ΥΓΕΙΑΣ
ΘΕΜΑ: «Άνευ προηγουμένου κάμψη παρουσιάζει το 2015 ο αριθμός των δοτών και των πραγματοποιούμενων μεταμοσχεύσεων».
Η Ελλάδα, παρότι ξεκίνησε την οργάνωση του συστήματος Δωρεάς Οργάνων και Μεταμοσχεύσεων εδώ και 30 χρόνια, ποτέ δεν κατάφερε να πλησιάσει τον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Ενώ το 2008 οι δότες οργάνων έφτασαν τους 98 (8,9 δότες α.ε.π.) και οι μεταμοσχεύσεις από αποβιώσαντα δότη τις 266, το 2015 οι δότες αριθμούν τους 30 (2,7 α.ε.π.) και οι μεταμοσχεύσεις συμπαγών οργάνων αγγίζουν μόλις τις 69. Την ίδια στιγμή, ο μέσος ευρωπαϊκός είναι στους 20 δότες α.ε.π., ενώ υπάρχουν χώρες που αξιοποιούν 35 δότες α.ε.π. Ο ν. 3984/2011 (ΦΕΚ 150/Α/27-06-2011) αναβάθμισε το έργο του ΕΟΜ, ωστόσο διπλασίασε τις αρμοδιότητες του, χωρίς παράλληλα να τον ενισχύει με επιστημονικό και λοιπό προσωπικό. Ενώ προβλέπονται 24 θέσεις προσωπικού, ο ΕΟΜ διαθέτει 15 υπαλλήλους (οι 5 αποσπάστηκαν Αύγουστο-Σεπτέμβριο), εκ των οποίων μόλις οι 4 είναι εξειδικευμένοι για κάλυψη 24ωρης λειτουργίας συντονισμού. Κατ’ αποτέλεσμα, οι λίστες αναμονής διαρκώς αυξάνουν, πολλοί ασθενείς πεθαίνουν περιμένοντας μόσχευμα, ενώ 50-70 έλληνες ασθενείς (ανάμεσά τους πολλά βρέφη και παιδιά) μεταβαίνουν ετησίως στο εξωτερικό για μεταμόσχευση. Μάλιστα, το κόστος αυτών αγγίζει ή και ξεπερνά τα 10.000.000 ευρώ ετησίως.
Αυτή τη στιγμή στη χώρα μας αιμοκαθαίρονται περί τους 10.000 νεφροπαθείς τελικού σταδίου με μέσο κόστος για την αιμοκάθαρση του καθενός περί τις 50.000 ευρώ. Η αιμοκάθαρση κοστίζει ετησίως στα ασφαλιστικά ταμεία 500.000.000 ευρώ. Βάσει μελετών του ΕΟΜ, μια ελάχιστη επένδυση μόλις 500.000 ευρώ στο σύστημα δωρεάς οργάνων, με ταυτόχρονη ανάπτυξη των υπαρχουσών Μονάδων μεταμοσχεύσεων των κρατικών νοσοκομείων, θα είχε άμεσα ανταποδοτικά οφέλη μόνο από τις μεταμοσχεύσεις νεφρού. Η δυναμική της χώρας σε δότες οργάνων θα μπορούσε μέσα από ένα οργανωμένο σύστημα δωρεάς οργάνων και μεταμοσχεύσεων να αξιοποιεί 200 (αντί 30) δότες οργάνων ετησίως, οι όποιοι θα έδιναν 400 μεταμοσχεύσεις νεφρού ετησίως και 100 τουλάχιστον μεταμοσχεύσεις λοιπών οργάνων. Αυτό σημαίνει ότι ο χρόνος αναμονής για τη μεταμόσχευση νεφρού από τα 8 χρόνια που είναι τώρα, θα έπεφτε στα 1-2 χρόνια, ενώ οι λίστες του ήπατος, της καρδιάς και των πνευμόνων θα μεταμοσχεύονταν πλήρως μέσα σε μία διετία.
Ερωτάται ο κ. Υπουργός:
1) Τι σχεδιασμός υπάρχει για την ανάπτυξη του ΕΟΜ, του μεταμοσχευτικού προγράμματος της χώρας και την αύξηση της δωρεάς οργάνων από αποβιώσαντες δότες και ως εκ τούτου των πραγματοποιούμενων μεταμοσχεύσεων;
2) Πώς σκοπεύετε να αναχαιτίσετε τη διαρροή ασθενών και κεφαλαίων στο εξωτερικό, δίνοντας την ευκαιρία στους ασθενείς να μεταμοσχεύονται με αξιοπρέπεια στη χώρα τους;
Ο ερωτών βουλευτής
Κωνσταντίνος Μπαργιώτας – Λάρισας