Το μέλλον των έργων του φράγματος στη Συκιά και της σήραγγας εκτροπής στο Πευκόφυτο Καρδίτσας, αναδεικνύει με ερώτησή τους προς τους Υπουργούς Περιβάλλοντος και Ενέργειας και Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων, ο βουλευτής Λάρισας με το Ποταμιού κ. Κώστας Μπαργιώτας.
Το έργο στη Συκιά, το οποίο έχει συνδεθεί με την εκτροπή του Αχελώου έχει παγώσει εδώ και πάρα πολλά χρόνια εξαιτίας προσφυγών στο ΣτΕ και προβλημάτων στην χρηματοδότηση. Όμως η ολοκλήρωση του έργου δεν προϋποθέτει ούτε και συνεπάγεται την εκτροπή του Αχελώου. Υπάρχουν πολλές δυνατότητες αξιοποίησης του έργου αφού μπορεί κάλλιστα να λειτουργήσει ως υδροηλεκτρικό με χαμηλότερο ύψος φράγματος και μικρότερο όγκο νερού, χωρίς να υπάρξει μεταφορά υδάτων προς την λεκάνη του Πηνειού.
Αντίστοιχα, η σήραγγα του Πευκόφυτου βρίσκεται και αυτή σε μια κατάσταση αναμονής, με την ιδιαιτερότητα όμως, λόγω της φύσης του έργου, να φθείρεται πιο γρήγορα από το αντίστοιχο στη Συκιά με αποτέλεσμα να υπάρχει σοβαρός κίνδυνος να καταρρεύσει η σήραγγα και να χαθεί ολοκληρωτικά το έργο. Ειδικά για το συγκεκριμένο έργο, υπάρχουν τεχνικές που θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν σε συνδυασμό με το φράγμα της Συκιάς, όπως το αντλησιοταμιευτικό (pumped storage system) ή Αναστρέψιμο Υδροηλεκτρικό (ΑΥΗΕ) – με την οποία δεν προβλέπεται μεταφορά υδάτων από την περιοχή του Αχελώου, έργο το οποίο υπάρχει και λειτουργεί για παράδειγμα στην Ικαρία με συνδυασμό αιολικής και υδροηλεκτρικής ενέργειας.
Το Ποτάμι ρωτά τους υπουργούς σε ποιο χρονικό ορίζοντα θα έχει ολοκληρωθεί η έκδοση της νέας ΜΠΕ και θα αρχίσει να λειτουργεί η ηλεκτροπαραγωγική μονάδα στη Μεσοχώρα, σε ποιες ενέργειες θα προχωρήσουν σχετικά με τα έργα στην Συκιά. Επίσης πως σκοπεύουν να αξιοποιήσουν την σήραγγα Πευκοφύτου και αν θα προχωρήσουν σε τροποποίηση του έργου και μετατροπή του αντλησιοταμιευτικό.
Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της ερώτησης:
ΠΡΟΣ ΤΟΥΣ ΥΠΟΥΡΓΟΥΣ:
Α. ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΚΑΙ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ
Β. ΥΠΟΔΟΜΩΝ ΜΕΤΑΦΟΡΩΝ ΚΑΙ ΔΙΚΤΥΩΝ
ΘΕΜΑ: «Σχετικά με το μέλλον των έργων στη Συκιά και στη σήραγγα Πευκοφύτου»
Κύριοι Υπουργοί,
με την από 11.04.2016 ερώτησή μου (αριθμ. πρωτ. 4667), μεταξύ άλλων, ζητούσα να πληροφορηθώ ποια ακριβώς διαδικασία θα ακολουθούσε το Υπουργείο Περιβάλλοντος σχετικά με την υπογραφή της έτοιμης ΑΕΠΟ για το φράγμα της Μεσοχώρας. Υπενθυμίζεται ότι η ΑΕΠΟ έχει προκύψει από εκτεταμένη διαβούλευση με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς και έχει λάβει την έγκριση όλων. Από την απάντηση που έλαβα (αριθμ. πρωτ. 441/18.05.2016) καθίσταται σαφές ότι με αόριστες αιτιολογήσεις, όπως ότι «η επικαιροποιημένη Μελέτη θα πρέπει να καλύπτει πλήρως τις προδιαγραφές και τις απαιτήσεις της κείμενης νομοθεσίας», επιχειρεί το Υπουργείο να θέσει γραφειοκρατικά προσκόμματα. Προκαλεί εντύπωση η εμμονή της κυβέρνησης να μην προχωρήσει ένα σχεδόν έτοιμο έργο από την στιγμή που πρόκειται για ένα υδροηλεκτρικό δυναμικότητας 165MW και δυνατότητας συνολικής παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας 365GWh το οποίο αντιστοιχεί σε περίπου 32 εκατ. ευρώ καθαρής ενέργειας σε ετήσια βάση. Η ιδεοληψία της κυβέρνησης είναι τέτοια που προτιμά να μην ολοκληρώνει μεγάλα έργα που θα έχουν πολλαπλασιαστικό όφελος για την περιοχή. Την ίδια στιγμή κυβερνητικά στελέχη επιχειρούν να αιτιολογήσουν την απροθυμία της κυβέρνησης χαρακτηρίζοντάς τα έργα «φαραωνικά» τασσόμενοι υπέρ μικρών υδροηλεκτρικών φραγμάτων και παρεμβάσεων.
Ένα έργο που, επίσης, έχει βαλτώσει, ενώ έχουν ξοδευτεί εκατοντάδες εκατ. ευρώ, είναι αυτό του φράγματος στη Συκιά στον Αχελώο. Το συγκεκριμένο έργο έχοντας συνδεθεί με την εκτροπή του Αχελώου έχει παγώσει μετά από αποφάσεις του ΣτΕ, αλλά και ελλιπούς χρηματοδότησης. Ωστόσο, η ολοκλήρωση του έργου ούτε προϋποθέτει ούτε συνεπάγεται την εκτροπή του Αχελώου. Η σήραγγα Πευκοφύτου μέσω της οποίας προβλεπόταν η μεταφορά νερού μπορεί να απομονωθεί χωρίς να υπάρξει μεταφορά υδάτων. Το φράγμα στη Συκιά μπορεί να λειτουργήσει κάλλιστα ως υδροηλεκτρικό έργο, όπως και τόσα άλλα στην κοιλάδα του Αχελώου, πχ στα Κρεμαστά, στο Καστράκι και στο Στράτο. Ειδικά για το φράγμα των Κρεμαστών είχαν εκκενωθεί 15 χωριά και οικισμοί, πράγμα που δεν θα χρειαστεί να γίνει με το αντίστοιχο της Συκιάς. Χρειάζεται μια τροποποίηση της Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων, για να προστατευθεί η μονή Σέλτσου και να τροποποιηθούν τα τεχνικά στοιχεία του φράγματος και του υδροηλεκτρικού έργου που θα προκύψει. Είναι αδιανόητο μετά από τόσα χρόνια, δαπάνες και δικαστικές διαμάχες να γίνεται συζήτηση από κυβερνητικούς βουλευτές για αποκατάσταση της περιοχής της Συκιάς, στην οποία μόνο για τα χωματουργικά θα απαιτούνταν πολλά εκατ. ευρώ.
Έργο συνδεδεμένο με το φράγμα της Συκιάς είναι και αυτό της σήραγγας Πευκοφύτου. Το πολύπαθο έργο είχε συνδεθεί με την εκτροπή του Αχελώου και πλέον βρίσκεται σταματημένο, αν και έχει ολοκληρωθεί η διάνοιξη της σήραγγας, καθώς και η επένδυση σε 6km από τα περίπου 18km της σήραγγας, και έχει κοστίσει 185εκατ. ευρώ. Η εκτροπή του Αχελώου απορρόφησε πόρους, οι οποίοι θα μπορούσαν να είχαν κατευθυνθεί σε μικρότερα έργα στον θεσσαλικό κάμπο με καλύτερο αποτέλεσμα. Όμως, αυτή είναι μια συζήτηση για το παρελθόν, γιατί το έργο είναι σε πολύ προχωρημένο στάδιο. Η εκτροπή μπορεί να γίνει σε μια ήπια μορφή με μικρή μεταφορά υδάτων, όπως προβλέπουν άλλωστε και τα σχέδια διαχείρισης υδάτων (ΦΕΚ Β 2561/2014) ή και καθόλου μεταφορά, καθώς υπάρχουν τεχνολογίες - όπως το αντλησιοταμιευτικό (pumped storage system) ή Αναστρέψιμο Υδροηλεκτρικό (ΑΥΗΕ) - που θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν χωρίς μεταφορά υδάτων από την περιοχή του Αχελώου, έργο το οποίο υπάρχει λειτουργεί για παράδειγμα στην Ικαρία με συνδυασμό αιολικής και υδροηλεκτρικής ενέργειας. Είναι προφανές ότι υπάρχουν πολλές επιλογές για να προχωρήσουν τα έργα και η δαιμονοποίηση τους που επιχειρεί το Υπουργείο το μόνο που κάνει είναι να παρατείνει την αβεβαιότητα και να στερεί πόρους από την εθνική οικονομία.
Επειδή για τα έργα έχει δαπανηθεί πακτωλός χρημάτων ελλήνων και ευρωπαίων φορολογουμένων εις μάτην,
Επειδή τα σχεδόν ολοκληρωμένα έργα θα δώσουν αναπτυξιακή ώθηση στην ελληνική οικονομία που βυθίζεται στην ύφεση
ερωτώνται οι Υπουργοί:
1. Tι σκοπεύετε να κάνετε με την μονάδα ηλεκτροπαράγωγης στη Μεσοχώρα που σκουριάζει και σε πιο χρονικό ορίζοντα θα έχει ολοκληρωθεί η έκδοση της νέας ΜΠΕ και η έναρξη λειτουργίας του;
2. Ποια είναι η απόφασή σας σχετικά με το έργο του φράγματος της Συκιάς; Σκοπεύετε να προχωρήσετε σε αποκατάσταση της περιοχής που συνεπάγεται υπέρογκο κόστος κι αν ναι, ποια ποσά θα πρέπει να επιστραφούν στην ΕΕ δεδομένου ότι ήταν συγχρηματοδοτούμενο έργο;
3. Τι σκοπεύετε να κάνετε με την σήραγγα Πευκοφύτου, δεδομένου ότι αν δεν γίνουν σύντομα εργασίες, το έργο κινδυνεύει να χαθεί ολοκληρωτικά;
4. Σκοπεύετε να προχωρήσετε σε τροποποίηση του έργου στη Σήραγγα Πευκοφύτου ώστε να γίνει αντλησιοταμιευτικό και να μην υπάρχει ανάγκη μόνιμης μεταφοράς υδάτων από τη λεκάνη του Αχελώου σε αυτή του Πηνειού;
Ο ΕΡΩΤΩΝ ΒΟΥΛΕΥΤΗΣ
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΜΠΑΡΓΙΩΤΑΣ – ΛΑΡΙΣΑΣ
