Και όμως, η κυβερνητική συνεργασία ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ είναι απολύτως φυσιολογική.
Σε αντίθεση με την επικρατούσα άποψη, η κυβερνητική συνεργασία του ΣΥΡΙΖΑ με τους ΑΝΕΛ είναι απολύτως φυσιολογική και καθόλου παράταιρη. Η απορία «πως γίνεται ένα κόμμα της αριστεράς να συνεργάζεται με ένα ακροδεξιό σχήμα» είναι απλοϊκή. Ο ΣΥΡΙΖΑ, σε λίγα πράγματα έχει να κάνει με τον παλιό Συνασπισμό και την ευρωπαϊκή ανανεωτική αριστερά που εκείνος εκπροσωπούσε. Από τις θέσεις για τα ζητήματα εξωτερικής πολιτικής (ονομασία της ΠΓΔΜ, σχέδιο Ανάν), ως την αντιμετώπιση της εκκλησίας, του στρατού κλπ, τη μορφή των διαδηλώσεων (ο Συνασπισμός ποτέ δεν τραμπούκιζε) και τις θέσεις για την Ευρώπη η απόσταση είναι μεγάλη. Ο ΣΥΡΙΖΑ προκειμένου να κερδίσει την πλειοψηφία και να γίνει κυβέρνηση, επένδυσε στον λαϊκισμό (ας θυμηθούμε πόσο διαφορετικός ήταν ο λόγος του Κύρκου και του Παπαγιαννάκη) και τον εθνικισμό, καταγγέλοντας τους «κακούς ξένους» που φταίνε για όλα τα δεινά της χώρας. Mια εθνικά περήφανη κυβέρνηση θα έσκιζε τα μνημόνια, θα διέγραφε το χρέος και θα έκανε τους ξένους να «παρακαλάνε να μας δανείσουν» λόγω της αποφασιστικότητας που θα έδειχνε. Στο πρόγραμμα των ΑΝΕΛ αναφέρεται επίσης η διαγραφή του επονείδιστου χρέους, «η καταγγελία των Μνημονίων και των δανειακών συμβάσεων και η κατάργηση όλων των νόμων που θεσπίστηκαν σε εκτέλεση των δανειακών συμβάσεων και των μνημονίων».
Ο ΣΥΡΙΖΑ δεν εξέφρασε κάποια αριστερή ριζοσπαστικοποίηση των πολιτών. Εκμεταλλεύθηκε την κρίση και την απότομη πτώση του βιοτικού επιπέδου και επένδυσε σε ένα εθνολαϊκίστικο ρεύμα που ξεκίνησε από την αντιμνημονιακή ΝΔ και άγγιξε το λαϊκίστικο κομμάτι του ΠΑΣΟΚ, που βρισκόταν πιο κοντά στις απόψεις του Άκη Τσοχατζόπουλου που (για να μην ξεχνιόμαστε), εθεωρείτο κάποια στιγμή ο ηγέτης της «αριστερής πτέρυγας» του Κινήματος, κόντρα στον «δεξιό Σημίτη». Άδειασε το ΠΑΣΟΚ από αυτά τα στελέχη και γέμισε ο ΣΥΡΙΖΑ. Με διχαστικό λόγο «εναντίον εκείνων που μας έφεραν εδώ» (ασχέτως αν ανάμεσά τους ήταν πρωην βουλευτές και στελέχη του ΠΑΣΟΚ και της ΝΔ που είχαν προσχωρήσει τώρα στη νεά κατάσταση), συνομωσιολογικές θεωρίες και μύδρους κατα της κατοχής από τους ξένους ο Αλ.Τσίπρας έγινε ο νέος εκφραστής του εθνικολαϊκισμού και κέρδισε τις εκλογές. Αυτό που τον χώριζε από τον κ.Καμμένο ήταν η ιστορική διαδρομή. Τους ένωνε όμως το κοινό αφήγημα για την κρίση και βεβαίως ότι και οι δύο ενδιαφέρονται για την εξουσία κι όχι για ιδεολογίες. Ο αρχηγός των ΑΝΕΛ δεν είχε κανένα πρόβλημα να ξεκινήσει τον χαιρετισμό του στο Συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ με ένα «σύντροφοι και συντρόφισσες». Ο πρωθυπουργός του έχει αφήσει χώρο στις Ενοπλες Δυνάμεις, του κάνει τα χατήρια με την εκκλησία, του επιτρέπει να διαφοροποιείται σε ζητήματα δικαιωμάτων. Ποτέ στη σύγχρονη Ελλάδα μια κυβερνητική πλειοψηφία αποτελούμενη από συνεργαζόμενα κόμματα, δεν ήταν τόσο συμπαγής.
Το γεγονός ότι δεν υπήρξε καμιά αριστερή ριζοσπαστικοποίηση, αποδείχθηκε από το γεγονός ότι ένα καθαρά αριστερό σχήμα όπως η ΛΑΕ που προήλθε από τον ΣΥΡΙΖΑ μετά την πλήρη μνημονιακή στροφή του Α.Τσίπρα, δεν κατόρθωσε να συγκεντρώσει ούτε καν το 3% για να μπει στη Βουλή.
Είναι λογικό κάποια παραδοσιακά αριστερά στελέχη (πχ Νίκος Φίλης) να νιώθουν άβολα με αυτή τη συμμαχία. Κατανοητό επίσης το γεγονός ότι στην ΕΕ δεν αντιλαμβάνονται πώς ένα κόμμα, που μετέχει ως παρατηρητής στη Σοσιαλιστική Ομάδα δεν σχηματίζει κυβέρνηση με όμορες δυνάμεις, αλλά με ένα κόμμα από την άλλη πλευρά του πολιτικού χάρτη. Προφανώς δεν αντιλαμβάνονται ούτε τι συμβαίνει στην Ελλάδα, ούτε τι εστί ΣΥΡΙΖΑ.
Η υλοποίηση των μνημονιακών υποχρεώσεων αναγκάζει την κυβέρνηση να αλλάξει αφήγημα. Πλέον δεν σκίζει τα μνημόνια, ούτε διώχνει τους ξένους κατακτητές. Μιλάει για επενδύσεις, επιχειρηματικότητα και η κακιά τρόϊκα, έγινε «θεσμοί». Παράλληλα, ΣΥΡΙΖΑ και ΑΝΕΛ στήνουν μεθοδικά το κομματικό κράτος, επιχειρούν να ελέγξουν τη δικαιοσύνη, στήνουν δικό της μηχανισμό στα ΜΜΕ. Οι δύο κυβερνητικοί συνεταίροι, τα έχουν μοιράσει μια χαρά. Και θα πάνε όσο αντέξουν. Απλώς στην κυβέρνηση ψάχνουν και για καβάτζες προς την πλευρά του ΠΑΣΟΚ. Σε περίπτωση που κάτι στραβώσει με τους ΑΝΕΛ θα βγάλουν από το ντουλάπι, τη συνταγή της συμμαχίας με τη σοσιαλδημοκρατία. Η ψήφιση της απλής αναλογικής δεν έγινε τυχαία...
* Ο Δημήτρης Τσιόδρας είναι εκπρόσωπος Τύπου του Ποταμιού
