Ερώτηση προς τον Υπουργό Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων
Με αφορμή την 7η Νοεμβρίου, μέρα που έχει θεσπιστεί από το Υπουργείο Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων ως σχολική ημέρα αφιερωμένη στον εθελοντισμό για την αιμοδοσία και τη δωρεά μυελού των οστών, ο βουλευτής Αττικής και Γραμματέας Κοινοβουλευτικού Έργου του Ποταμιού, Γ. Μαυρωτάς, κατέθεσε ερώτηση προς τον Υπουργό κ. Κ. Γαβρόγλου.
Σύμφωνα με επίσημα στοιχεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας η Ελλάδα κατατάσσεται στις 60 χώρες στον κόσμο που δεν μπορούν να ικανοποιήσουν αυτόνομα τις ανάγκες τους για αίμα. Το ίδιο δυσάρεστα είναι τα στατιστικά στοιχεία για τη χώρα, σε σχέση με τη δωρεά μυελού των οστών, αφού οι δότες στην Ελλάδα φτάνουν περίπου το 1/8 των δοτών των υπολοίπων ευρωπαϊκών χωρών.
Είναι προφανές όπως επισημαίνει ο κ. Μαυρωτάς ότι άμεσος στόχος της κυβέρνησης πρέπει να αποτελεί η ενημέρωση, ευαισθητοποίηση και τελικά η ενεργή εμπλοκή των πολιτών σε εθελοντικές δράσεις πολλώ δε μάλλον σε θέματα εθελοντισμού στο χώρο της υγείας, όπως η εθελοντική αιμοδοσία και η δωρεά μυελού των οστών με τελικό σκοπό τη συστηματική αύξηση του αριθμού των δοτών.
Στην κατεύθυνση αυτή θεσπίστηκε η 7η Νοεμβρίου ως «Σχολική ημέρα αφιερωμένη στον Εθελοντισμό για την Αιμοδοσία και το Μυελό των Οστών» μετά την υπογραφή, το Μάιο του 2014, σχετικού Συμφώνου Συνεργασίας μεταξύ του Υπουργείου Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων, του Συλλόγου Φίλων Παιδιών με καρκίνο «ΕΛΠΙΔΑ» και του Συλλόγου «Όραμα Ελπίδας».
Ο βουλευτής επισημαίνει ότι ενώ η ανωτέρω πρωτοβουλία είναι εξαιρετική, προβληματίζει το γεγονός ότι ανταποκρίθηκαν σχεδόν αποκλειστικά τα Πρότυπα & Πειραματικά σχολεία (πραγματοποιώντας σχετικές δράσεις με ιδιαίτερη επιτυχία) χωρίς να υπάρχει ανάλογη ανταπόκριση από τα υπόλοιπα δημόσια σχολεία.
Ως εκ τούτου, ο κ. Μαυρωτάς, ζητά ενημέρωση για το αν έχουν δοθεί από το Υπουργείο οι αναγκαίες οδηγίες και αντίστοιχη εγκύκλιος για την αξιοποίηση και ανάδειξη της ημέρας αυτής, αλλά και για τον αριθμό των σχολείων που πραγματοποίησαν φέτος τέτοιες δράσεις. Τέλος ρωτά τον κ. Υπουργό αν προτίθεται να αναλάβει επιπλέον πρωτοβουλίες για την ανάδειξη και εμπέδωση της αξίας και των ορθών πρακτικών του εθελοντισμού στη μαθητική κοινότητα.
Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της ερώτησης:
Προς τον Υπουργό Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων:
ΘΕΜΑ: «Σχολική Ημέρα αφιερωμένη στον Εθελοντισμό για την Αιμοδοσία και το Μυελό των Οστών».
Ο εθελοντισμός είναι ανιδιοτελής προσφορά, στάση ζωής που συμβάλλει στη συνολική ευημερία της κοινωνίας, ενώ ξεχωριστή σημασία λαμβάνει στον κρίσιμο χώρο της υγείας, ιδιαίτερα σε ό,τι αφορά την προσφορά αίματος και δωρεάς μυελού των οστών, που κυριολεκτικά σώζουν ζωές.
Δυστυχώς στην Ελλάδα η εθελοντική προσφορά δεν είναι τόσο ανεπτυγμένη όσο σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες και αυτό οφείλεται σε παράγοντες όπως η έλλειψη ευαισθητοποίησης και ενημέρωσης σε κοινωνικές δράσεις, αλλά και ο φόβος και οι προκαταλήψεις.
Σύμφωνα με επίσημα στοιχεία, όσον αφορά στην κατάταξη των ευρωπαϊκών χωρών στην εθελοντική αιμοδοσία, η χώρα μας καταλαμβάνει μια από τις πιο χαμηλές θέσεις, παρότι το υψηλό ποσοστό τροχαίων ατυχημάτων, και ο αριθμός των ασθενών με μεσογειακή αναιμία μας κατατάσσει στις χώρες με υψηλές ανάγκες σε αίμα. Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, η Ελλάδα ανήκει στις 60 χώρες στον κόσμο που δεν μπορούν να ικανοποιήσουν αυτόνομα τις ανάγκες τους για αίμα, αφού ικανοποιεί λιγότερο από το 50% των ετήσιων αναγκών της από εθελοντές αιμοδότες, καλύπτοντας το υπόλοιπο από δότες αντικατάστασης (δηλαδή συγγενείς και φίλους) όπως επίσης και με εισαγωγές αίματος από το εξωτερικό. Σύμφωνα με έρευνα της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Συλλόγων Εθελοντών Αιμοδοτών (Π.Ο.Σ.Ε.Α.), μόλις το 0,65% του πληθυσμού είναι τακτικοί εθελοντές αιμοδότες. Πρόβλημα επιπλέον αποτελεί η ηλικία των εθελοντών αιμοδοτών, καθώς στην πλειοψηφία τους είναι άνω των 45 ετών, γεγονός που -λόγω προβλημάτων υγείας- περιορίζει τη δυνατότητα αξιοποίησης του αίματος.
Το ίδιο δυσάρεστα είναι τα στατιστικά στοιχεία της Ελλάδας σε σχέση και με τη δωρεά μυελού των οστών. Η χώρα μας έχει πολύ ισχνή δεξαμενή εθελοντών δοτών μυελού των οστών, με καταγεγραμμένους 37.000 δότες, αριθμός πολύ μικρός σε σχέση με άλλες χώρες (η Πορτογαλία, για παράδειγμα, έχει 250.000 δότες). Κατά συνέπεια, οι ανάγκες για αίμα και μυελό των οστών υπερβαίνουν κατά πολύ την προσφορά των εθελοντών δοτών, η οποία πρέπει με συντονισμένες προσπάθειες της Πολιτείας και των λοιπών φορέων να αυξηθεί σημαντικά.
Στην κατεύθυνση αυτή υπεγράφη το Μάιο του 2014 Σύμφωνο Συνεργασίας για τη θέσπιση «Ημέρας αφιερωμένης στον Εθελοντισμό για την Αιμοδοσία και το Μυελό των Οστών» μεταξύ του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων, του Συλλόγου Φίλων Παιδιών με καρκίνο «ΕΛΠΙΔΑ» και του Συλλόγου «Όραμα Ελπίδας»-Τράπεζα Εθελοντών Δοτών Μυελού των Οστών. Στο πλαίσιο αυτό, το Υπουργείο Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων θέσπισε στα σχολεία την 7η Νοεμβρίου ως «Ημέρα αφιερωμένη στον Εθελοντισμό για την Αιμοδοσία και το Μυελό των Οστών», με στόχο να γίνουν οι μαθητές κοινωνοί του μηνύματος του εθελοντισμού και της ανθρωπιστικής προσφοράς. Έτσι αφού τα παιδιά ενημερωθούν και κατανοήσουν τις διαδικασίες που αφορούν στην αιμοδοσία και τη μεταμόσχευση μυελού των οστών καλούνται να διαδώσουν το μήνυμα στην ευρύτερη κοινωνία. Άλλωστε ο καλύτερος τρόπος για να εμπεδωθούν αξίες, όπως αυτή της κοινωνικής προσφοράς και της αλληλεγγύης, είναι να μεταδοθούν από τις μικρές ηλικίες, με την παρότρυνση και καθοδήγηση γονέων, δασκάλων και ειδικών επιστημόνων.
Σημείο έντονου προβληματισμού είναι ότι σε αυτήν την ομολογουμένως εξαιρετική πρωτοβουλία ανταποκρίθηκαν σχεδόν αποκλειστικά Πρότυπα και Πειραματικά σχολεία τα οποία και πραγματοποίησαν, με μεγάλη επιτυχία σχετικές δράσεις κατά τα σχολικά έτη 2016-2017 και 2017-2018.
Συγκεκριμένα το Δ.Σ της ΕΛΜΕ Προτύπων Πειραματικών Σχολείων και το Σχολείο (Γυμνάσιο με Λυκειακές τάξεις) στα νοσοκομεία Παίδων «Η Αγία Σοφία» και «Αγλαΐα και Παναγιώτη Κυριακού» με τη στήριξη του Συλλόγου «Όραμα Ελπίδας»-Τράπεζα Εθελοντών Δοτών Μυελού των Οστών και την αρωγή του Συλλόγου Γονέων και Κηδεμόνων των Προτύπων Πειραματικών Σχολείων, διοργάνωσαν πέρυσι και φέτος τη δράση με θέμα «ΕΘΕΛΟΝΤΙΣΜΟΣ-ΣΧΟΛΕΙΟ-ΚΟΙΝΩΝΙΑ» στο πλαίσιο της οποίας υλοποιήθηκε μεγάλη κεντρική ενημερωτική εκδήλωση, αλλά και παράλληλες μεμονωμένες εκδηλώσεις από πολλά πειραματικά σχολεία με στόχο την προβολή της ιδέας του εθελοντισμού και την προσέλκυση νέων δοτών μυελού των οστών. Τα σχολεία συνεργάστηκαν με την τοπική κοινωνία και ειδικούς επιστήμονες, οι οποίοι ως προσκεκλημένοι ομιλητές ενημέρωσαν για το θέμα, ενώ μαθητές παρουσίασαν τις δράσεις που ανέπτυξαν σε συνεργασία με τους εκπαιδευτικούς τους. Σε κάθε εκδήλωση υπήρχε η δυνατότητα εγγραφής εθελοντών δοτών από συνεργάτες του Συλλόγου «Όραμα Ελπίδας».
Επειδή η θέσπιση από το Υπουργείο Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων της 7ης Νοεμβρίου ως «Ημέρας αφιερωμένης στον Εθελοντισμό για την Αιμοδοσία και το Μυελό των Οστών», αποτέλεσε μια θετική πρωτοβουλία, η οποία όμως στη συνέχεια δεν βρήκε την αντίστοιχη ανταπόκριση, παρά μόνο σε ελάχιστα σχολεία.
Επειδή είναι απαραίτητη η διάχυση και η ενεργοποίηση του συνόλου των σχολείων και της εκπαιδευτικής κοινότητας προκειμένου να επιτευχθεί η κοινωνική ευαισθητοποίηση και η μετάδοση της ιδέας του εθελοντισμού στη νέα γενιά.
Επειδή αποτελεί αδήριτη ανάγκη η σημαντική αύξηση του αριθμού των εθελοντών δοτών αίματος και μυελού των οστών στη χώρα μας.
Ερωτάται ο κ. Υπουργός:
1) Η θέσπιση της «Ημέρας αφιερωμένης στον Εθελοντισμό για την Αιμοδοσία και το Μυελό των Οστών» στα σχολεία, έχει μόνο συμβολικό χαρακτήρα ή αποσκοπεί πράγματι στη δραστηριοποίηση του συνόλου της εκπαιδευτικής κοινότητας στην κατεύθυνση ενίσχυσης της εθελοντικής προσφοράς αίματος και μυελού των οστών;
2) Έχουν εκδοθεί από το Υπουργείο οι αναγκαίες οδηγίες και η σχετική εγκύκλιος για την αξιοποίηση και ανάδειξη της ημέρας αυτής από το σύνολο των σχολείων; Αν όχι πότε εκτιμάται ότι θα γίνει αυτό προκειμένου να ενεργοποιηθεί η σχολική κοινότητα και να προγραμματιστούν οι αντίστοιχες δράσεις/εκδηλώσεις;
3) Πόσα σχολεία πραγματοποίησαν φέτος εκπαιδευτικές δράσεις σχετικές με τον εθελοντισμό για την αιμοδοσία και τον μυελό των οστών, και ποιος ο απολογισμός τους;
4) Ποιες άλλες πρωτοβουλίες και δράσεις προτίθεστε να αναλάβετε για την ανάδειξη και εμπέδωση της αξίας και των ορθών πρακτικών του εθελοντισμού στη μαθητική κοινότητα;
Ο ερωτών βουλευτής
ΓΙΩΡΓΟΣ ΜΑΥΡΩΤΑΣ – ΑΤΤΙΚΗΣ
