Κατά τη συζήτηση του κρατικού προϋπολογισμού για το 2018 στην Ολομέλεια, ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του Ποταμιού και βουλευτής Αττικής, Γιώργος Μαυρωτάς, ξεκίνησε την ομιλία του, προτείνοντας να νομοθετηθεί ένα ανώτατο πλαφόν (σε ποσοστό επί τοις εκατό) για το πόσο μπορεί να αναπροσαρμόζεται το κάθε κονδύλι εντός του έτους, σε σχέση με αυτό που ψηφίζεται, ώστε να γίνει πολύ πιο υπεύθυνη η όλη διαδικασία.
Οι προτεραιότητες της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ βαδίζουν σε τελείως λανθασμένη κατεύθυνση, επεσήμανε ο κ. Μαυρωτάς, αναφέροντας ως παράδειγμα το ότι σύμφωνα με τον προϋπολογισμό για το 2018, οι δαπάνες τριών πολιτικών γραφείων του Υπουργείου Επικρατείας ανέρχονται σε 1,41 εκ. ευρώ, έναντι 1,37 εκ. που δίνονται για δύο ερευνητικά κέντρα: το ΕΛΚΕΘΕ και το Αστεροσκοπείο.
Συνεχίζοντας την ομιλία του, αναφέρθηκε στην ανάπτυξη και στις επενδύσεις, τονίζοντας πως ανάπτυξη σημαίνει παραγωγή σε εμπορεύσιμους, εξωστρεφείς κλάδους και η παραγωγή προϋποθέτει επενδύσεις. Ωστόσο, πιθανοί επενδυτές εξαφανίζονται, εξαιτίας της υπερφορολόγησης και της γραφειοκρατίας. Όπως χαρακτηριστικά υποστήριξε, η κυβέρνηση διώχνει τους επενδυτές, χάρη στην ιδεολογική της δυσανεξία απέναντι στο επιχειρείν.
Επεσήμανε, ότι δεν υπάρχει αναφορά στο Υπουργείο Παιδείας στην εισηγητική έκθεση, στην ενότητα που αναπτύσσεται η στρατηγική για κάθε Υπουργείο, διερωτώμενος μήπως η Κυβέρνηση δεν έχει να παρουσιάσει κάτι σημαντικό. Αναφερόμενος αναλυτικά στα νούμερα, σημείωσε ότι γενικά παρατηρείται αύξηση στις μισθοδοτικές δαπάνες των Κεντρικών Υπηρεσιών πράγμα που δεν έχει αναπτυξιακή αλλά πελατειακή διάσταση. Με άλλα λόγια, σχολίασε, έχουμε προσλήψεις, διορισμούς, αυξήσεις και επιδόματα στα μετόπισθεν, αντί να πάνε οι πόροι αυτοί στην πρώτη γραμμή.
Αναφέρθηκε επίσης στην αρκετά επιθετική απέναντι στην αντιπολίτευση ομιλία του κ. Βούτση, λέγοντας ότι η αντιπολίτευση κάνει τη δουλειά της, όταν κάνει κριτική στην κυβέρνηση και ότι η έξοδος από την κρίση είναι ομαδικό άθλημα και δεν μπορεί να συνεχίζουμε με ρητορική του τύπου «ή τους τελειώνουμε ή μας τελειώνουν».
Σχετικά με το υπερπλεόνασμα, ξεκαθάρισε ότι δεν πρέπει να στηρίζεται στα βεβαιωθέντα, αλλά στα εισπραχθέντα. Φυσικά, θα πρέπει να κυνηγηθεί η φοροδιαφυγή, αλλά η κυβέρνηση οφείλει να μη συνεχίσει άλλο να λέει το παραμύθι, ότι το υπερπλεόνασμα είναι από την πάταξη της φοροδιαφυγής. Τέλος, ο κ. Μαυρωτάς κλείνοντας την ομιλία του, υποστήριξε πως το Ποτάμι διαφωνεί και με αυτόν τον προϋπολογισμό της Κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ, γιατί είναι ένα λάθος μίγμα πολιτικής, που στηρίζεται σε επισφαλείς υποθέσεις και όπως συμπλήρωσε: «Η κυβέρνηση δεν τα πάει καλά στο να πετυχαίνει τα νούμερα της ανάπτυξης, αλλά τα πάει πολύ καλά στο να πετυχαίνει τα νούμερα των πλεονασμάτων».
Δείτε το βίντεο της ομιλίας εδώ:
Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της ομιλίας:
Θα ήθελα να ξεκινήσω με μια απορία και μία πρόταση. Συζητάμε για τον προϋπολογισμό. Νούμερα, κατανομές κονδυλίων, συγκρίσεις με το παρελθόν. Γιατί; Μπορούμε να επέμβουμε σε αυτά; Να προτείνουμε; Να διορθώσουμε; Όπως κάνουμε στα νομοσχέδια. Όχι.
Τα νούμερα αυτά είναι γραμμένα στο μάρμαρο… τουλάχιστον στη Βουλή. Γιατί στην πραγματικότητα, είναι γραμμένα στο χιόνι. Με τις αναπροσαρμογές που θα κάνουν οι υπουργοί από την επόμενη κιόλας μέρα της ψήφισης. Έχει μήπως έρθει ποτέ αναπροσαρμογή προϋπολογισμού υπουργείου στη Βουλή (του προϋπολογισμού πού τώρα συζητάμε) και δεν το θυμάμαι;
Οπότε εδώ αυτό που κάνουμε είναι να παίξουμε ένα θέατρο. Η συμπολιτευόμενοι βουλευτές θα εγκωμιάσουν τα νούμερα, οι αντιπολιτευόμενοι θα τα αποδομήσουν. Συζητάμε και τσακωνόμαστε πάνω σε νούμερα που θα αλλάξουν, χωρίς αυτές οι αλλαγές να περνάνε από την Βουλή. Μήπως θα έπρεπε να νομοθετηθεί κι ένα ανώτατο πλαφόν για το πόσο μπορεί να αναπροσαρμοστεί το κάθε κονδύλι σε σχέση με αυτό που ψηφίζουμε; Να πούμε π.χ. ότι μπορεί να αλλάξει έως +/- 10%-20% σε σχέση με την αρχική ψήφιση του προϋπολογισμού… αλλιώς, αν είναι παραπάνω, να περνάει πάλι από την Βουλή.
Τι κάνει όμως ένας προϋπολογισμός; Μοιράζει συγκεκριμένους πόρους (ποιοι είναι το διαβάζουμε στα έσοδα)σε δραστηριότητες (ποιες είναι το διαβάζουμε στα έξοδα) έτσι ώστε να βελτιστοποιηθεί το όφελος για τους πολίτες της χώρας. Όφελος βραχυπρόθεσμο και μακροπρόθεσμο. Κι επειδή αυτή η συνάρτηση οφέλους είναι πολύ δύσκολο να προσδιορισθεί αντικειμενικά, για αυτό καταφεύγουμε σε υποκειμενικές προτιμήσεις και θέτουμε προτεραιότητες. Ποιες είναι λοιπόν οι προτεραιότητες της κυβέρνησης; Ας δούμε κάποιες πηγαίνοντας στις σελίδες των δαπανών της κεντρικής κυβέρνησης. Εκεί θα δούμε ότι τα χρήματα που δίνονται για δύο ερευνητικά κέντρα, το ΕΛΚΕΘΕ και το Αστεροσκοπείο (σελ. 116) είναι κατά τι λιγότερα από αυτά που δίνονται για τα τρία πολιτικά γραφεία των υπουργών επικρατείας (σελ. 131) 1,37 εκ. για τα ερευνητικά κέντρα έναντι 1,41 εκ. ευρώ για τα πολιτικά γραφεία.
Άλλο παράδειγμα:
Αύξηση κατά 12 εκ. του κονδυλίου για τη Γενική Γραμματεία Θρησκευμάτων (από 192 το 2017 πάμε σε 204 στο 2018) και ταυτόχρονα… Μείωση των κονδυλίων για την ανώτατη εκπαίδευση κατά 25 εκ. € το 2018 σε σχέση με τα διαμορφωθέντα το 2017 (901εκ. το 2017 και γίνονται 876 το 2018). Ενδεικτικά αυτά αν ψάξει κανείς μπορεί να βρει δεκάδες τέτοια…
Πέρσι τέτοια εποχή ο Προϋπολογισμός προέβλεπε για το 2017 ανάπτυξη 2.7%. Τελικά προέκυψε κοντά στο 1.4-1.5%. Τώρα προβλέπει 2.5%. Με μια τέταρτη αξιολόγηση να πρέπει να κλείσει, το τέλος του προγράμματος τον Αύγουστο του 2018 και πιθανές εκλογές το φθινόπωρο, το 2.5% ανάπτυξη φαντάζει μάλλον διαστημικό (μια που έχουμε και το σχετικό νομοσχέδιο στη Βουλή).
Ας δούμε όμως πού στηρίζεται το 2.5%, τις δύο βασικές του παραδοχές:
Επενδύσεις
Αύξηση του Ακαθάριστου Σχηματισμού Παγίου Kεφαλαίου των νέων επενδύσεων δηλαδή κατά 11.4%. Πέρσι οι προβλέψεις ήταν για 9% και πιάσαμε το 5%. Το φιλοεπενδυτικό κλίμα που έχει ανάγκη η χώρα για να επιτευχθεί το 11.4%, δυστυχώς δεν το βλέπουμε. Μπρος - πίσω στις μεγάλες επενδύσεις και στις αποκρατικοποιήσεις. Τα ντύνετε όλα με ένα ιδεολογικό μανδύα και προχωράτε με το πόδι στο φρένο και όχι στο γκάζι.
Ανάπτυξη, σημαίνει παραγωγή και μάλιστα παραγωγή σε εμπορεύσιμους, εξωστρεφείς κλάδους. Η παραγωγή όμως προϋποθέτει επενδύσεις. Εσείς όμως διώχνεται πιθανούς επενδυτές χρησιμοποιώντας τρία όπλα:
Την υπεροφορολόγηση, τη γραφειοκρατία και το θολό πλαίσιο (αυτό δεν είναι δικό σας έργο, κληρονομιά από τους προηγούμενους). Αυτό που είναι δικό σας έργο είναι το τρίτο όπλο, η ιδεολογική δυσανεξία απέναντι στο ιδιωτικό, απέναντι στο επιχειρείν. Ο δεύτερος παράγοντα που θα συμβάλει στην αύξηση του ΑΕΠ η αύξηση της απασχόλησης που θα προκαλέσει αύξηση της εσωτερικής κατανάλωσης στηρίζεται σε μια στρεβλή υπόθεση εργασίας:
Ότι η μείωση της ανεργίας γίνεται με κανονικές μορφές εργασίας. Εδώ όμως γίνεται αυξάνοντας τις ευέλικτες μορφές, οπότε μια κανονική θέση εργασίας π.χ. των 1000 ευρώ αντικαθίσταται με δύο ελαστικής εργασίας των 500 ευρώ, οπότε το συνολικό διαθέσιμο εισόδημα καταναλωτή παραμένει ουσιαστικά αμετάβλητο.
Ας δούμε όμως και λίγο πιο αναλυτικά τα νούμερα του Προϋπολογισμού. Φόροι, φόροι, φόροι. Θα έχουμε μια αύξηση φόρων κοντά 1 δις. 478 επιπλέον άμεσοι, 473 επιπλέον έμμεσοι φόροι. Ο λόγος έμμεσοι προς άμεσοι φόροι θα είναι 1,32 ενώ το 2014 ήταν 1,15. Ως γνωστόν οι οριζόντιοι έμμεσοι φόροι (ΦΠΑ, ειδικοί φόροι κατανάλωσης κλπ) είναι οι πιο άδικοι.
Υπολογίζεται ότι θα εισπραχθούν περίπου 47 δις από φόρους τα οποία θα μοιραστούν στα 18 υπουργεία και στο κομμάτι του ΠΔΕ που αφορά στους εθνικούς πόρους. Και μέσα σε όλη αυτήν την κατάσταση έχουμε αύξηση των μισθοδοτικών δαπανών του δημοσίου κατά 343 εκ. €. Μπαίνοντας λίγο στις λεπτομέρειες του κάθε Υπουργείου θα δεί κανείς ότι η αύξηση των μισθοδοτικών δαπανών αφορά ως επί το πλείστον στην Κεντρική Υπηρεσία και όχι τόσο στις λειτουργίες πρώτης γραμμής (δάσκαλοι, νοσηλευτές, αστυνομικοί) εκεί που υπάρχουν οι πραγματικές ανάγκες.
Και πάω στο Υπουργείο Παιδείας. (Παρεμπιπτόντως έψαχνα στην εισηγητική έκθεση να βρω κάτι για την Παιδεία στο κεφάλαιο 2 που αναπτύσεται η στρατηγική για κάθε Υπουργείο. Βρήκα για Υγεία, Προστασία Πολίτη, Άμυνα κλπ για Παιδεία δεν βρήκα. Την ξεχάσατε την Παιδεία από το κεφάλαιο 2 της εισηγητικής έκθεσης; Ή δεν έχει να παρουσιάσει κάτι σημαντικο;).
Για να πάω στα νούμερα βλέπουμε αύξηση μισθολογικής δαπάνης στο Υπουργείο Παιδείας μόνο για την κεντρική υπηρεσία κατά 11.5 εκ. €. Δεν θα έπρεπε να πηγαίνουν τα χρήματα αυτά στην πρωτοβάθμια, δευτεροβάθμια, τριτοβάθμια εκπαίδευση. Έχουμε δηλαδή προσλήψεις, διορισμούς, αυξήσεις, επιδόματα στα μετόπισθεν… αντί να πάνε οι πόροι αυτοί στην πρώτη γραμμή.
Επίσης στο Υπουργείο Πολιτισμού στη Γενική Γραμματεία Αθλητισμού μειώθηκε το συνολικό κονδύλι (από 56 εκ πήγε στα 54 εκ. ). Όμως οι δαπάνες για αποδοχές στην κεντρική υπηρεσία αυξήθηκαν και εδώ. Ας πάμε λίγο και στο υπερπλεόνασμα. Άκουσα πολλούς Υπουργούς και βουλευτές της συμπολίτευσης να αποδίδουν το υπερπλεόνασμα (και το κοινωνικό μέρισμα) στην πάταξη της φοροδιαφυγής. Και εκεί τα νούμερα δεν στηρίζουν το μύθο.
Άρθρο στα Νέα: Οι υποσχέσεις και το φιάσκο της φοροδιαφυγής
Είχαμε από τη λίστα Λαγκάρντ 237 εκ. βεβαιωμένα πρόστιμα και φόρους και εισπράχθηκαν τα 45 εκ. (19%). Λίστα Μπόργιανς 10,9 εκ. βεβαιωμένα, εισπράχθηκαν 140 χιλ. (1%). Εμβάσματα εξωτερικού 400 εκ. βεβαιωμένα πρόστιμα και φόροι έχουν εισπραχθεί 44 εκ. (11%). Το υπερπλεόνασμα όμως, ασφαλώς και δεν μπορεί να στηρίζεται στα βεβαιωθέντα, αλλά στα εισπραχθέντα. Ναι λοιπόν να την κυνηγήσουμε την φοροδιαφυγή αλύπητα, αλλά μην λέτε το παραμύθι ότι το υπερπλεόνασμα είναι από την πάταξη της φοροδιαφυγής.
Υπερφορολόγηση είναι και υπέρογκες ασφαλιστικές εισφορές στον ΕΦΚΑ (που υπολογίζονται ακόμα με τα εισοδήματα του 2015 χωρίς να έχει γίνει ο συμψηφισμός και παρεμπιπτόντως δεν τον βλέπω και μέσα στον προϋπολογισμό).
Και επειδή άκουσα λάβρο τον Πρόεδρο της Βουλής να υπερβαίνει τον ρόλο του και να μας επιτίθεται επειδή κάνουμε αντιπολίτευση. Αν παραπονιέται ότι δεν λέμε τα καλά, να του θυμίσω τις ημέρες που ήταν ο ΣΥΡΙΖΑ στην αντιπολίτευση. Τέλος πάντων, επειδή εγώ πάντα πίστευα και πιστεύω ότι η έξοδος από την κρίση είναι ομαδικό άθλημα. Και όχι ματς Παναθηναϊκός - Ολυμπιακός αλλά παιχνίδι εθνικής ομάδας. Και εθνική ομάδα δεν υπάρχει με «ή τους τελειώνουμε ή μας τελειώνουν» για να είμαστε εξηγημένοι.
Είχα κατά νου να πω (για να μην έχει παράπονο ο κ. Πρόεδρος) δύο θετικά που έγιναν τις τελευταίες μέρες. Και θα τα πω. Είδα να βγαίνει στη διαβούλευση (opengov) η Υπουργική απόφαση (όχι νομοσχέδιο ή προεδρικό διάταγμα) για τις προσλήψεις των γιατρών ΕΣΥ (έστω για 6 μέρες, έλαβε 130 σχόλια). Αρκεί οι όποιες καλές προτάσεις, να εισακουστούν και να μην είναι η διαδικασία “για το φαίνεσθαι”.
Το δεύτερο είναι ο διαγωνισμός για Γενικούς Γραμματείς Υπουργείων, γενικούς διευθυντές και διοικητικούς γραμματείς. Η ντροπή βέβαια εδώ είναι ότι έπρεπε να μα επιβληθεί απ’έξω η αποκομματικοποίηση της δημόσιας διοίκησης. Επιλογές στελεχών λοιπόν με βάση τη γνώση τους και όχι τους γνωστούς τους. Να φύγουμε επιτέλους από τη δικτατορία του πελαταριάτου που ακμάζει στη χώρα μας.
Τελειώνοντας να πώ κάτι για την πρόταση νόμου που καταθέσαμε με τη ΔΗΣΥ. Εκτός από μέτρα για τους πλειστηριασμούς πρώτης κατοικίας συμπεριλάβαμε και την αναστολή αύξησης του ΦΠΑ στα 32 νησιά του Αιγαίου και προτάσεις εντός τριμήνου από σχετική επιτροπή. Αναρωτιούνται πολλοί αν υπάρχουν ισοδύναμα, αν είναι μελετημένο, πώς θα το κάνουμε κλπ. (Να θυμίσω δεν μιλάμε για τη Μύκονο τη Σαντορίνη τη Ρόδο και την Κέρκυρα αλλά για Χίο, Λέσβο, Σάμο κλπ που έχουν πληγεί και από την προσφυγική κρίση).
O στόχος για το πλεόνασμα είναι 3.5%, εσείς λέτε θα πιάσουμε 3.82%. Το 0.32% παραπάνω, το υπερπλεόνασμα, είναι περίπου 600 εκ. Το 1/10 αυτού είναι περίπου το ποσό που χρειάζεται ως ισοδύναμο για την αναστολή της αύξησης του ΦΠΑ στα νησιά (που υπολογίζεται περίπου στα 65 εκ.).
Κλείνοντας, o συγκεκριμένος προϋπολογισμός είναι ένα προϋπολογισμός ευχολόγιο. Κυβερνητικός βολονταρισμός. Ένας προϋπολογισμός με τον οποίο διαφωνούμε με το μίγμα πολιτικής που εκφράζει και που στηρίζεται σε επισφαλείς υποθέσεις με βάση την πρόσφατη εμπειρία από την κυβέρνησή σας. Η κυβέρνηση δεν τα παέι καλά στο να πετυχαίνει τα νούμερα της ανάπτυξης, αλλά τα πάει πολύ καλά στο να πετυχαίνει τα νούμερα των πλεονασμάτων.
Πρέπει να βγούμε από τον φαύλο κύκλο και η συνταγή είναι μία: επενδύσεις σε κλάδους που παράγουν εμπορεύσιμα αγαθά και ίδίως εξαγώγιμα. Χρειάζονται επενδύσεις, χρειάζονται μεταρρυθμίσεις. Η βασική όμως μεταρρύθμιση που χρειάζεται η κυβέρνηση είναι στην νοοτροπία. Η δαιμονοποίηση του επιχειρείν και η θεοποίηση του κρατισμού είναι τα βαρίδια που μας κρατάνε πίσω. Έτσι, όταν σε όλην την Ευρώπη αρχίζει δειλά-δειλά να βρέχει ανάπτυξη, εμείς εδώ κρατάμε ομπρέλα. Την ομπρέλα της ιδεοληψίας και της αντίστασης στην αλλαγή. Όμως αλλαγή ή μάλλον αλλαγές χρειάζεται αρκετές η χώρα μας για να ορθοποδήσει.
Και για να αλλάξουμε τη χώρα πρέπει πρώτα απ’όλα να είμαστε αποφασισμένοι να αλλάξουμε οι ίδιοι. Η αλλαγή λοιπόν είναι το ζητούμενο ως επιτακτική ανάγκη και όχι ως νοσταλγική ανάμνηση. Και αυτή η αλλαγή, σιγά–σιγά, έχει αρχίσει να δρομολογείται…