«Η πρώτη προτεραιότητα που θέσαμε όταν ιδρύσαμε το Ποτάμι πριν από δύο χρόνια ήταν η ριζική μεταρρύθμιση του κράτους και της δημόσιας διοίκησης πιο συγκεκριμένα»
Αυτά δήλωσε ο Ιάσονας Φωτήλας, ειδικός αγορητής του Ποταμιού, κατά την τοποθέτησή του στην Επιτροπή Δημόσιας Διοίκησης, όσον αφορά στο σχέδιο νόμου για το Εθνικό Μητρώο Επιτελικών Στελεχών Δημόσιας Διοίκησης, το Βαθμολόγιο και τα Συστήματα Αξιολόγησης, Προαγωγών & Επιλογής Προϊσταμένων.
Ο κ. Φωτήλας επεσήμανε τις βαρύτατες ευθύνες που φέρει η πολιτική των κυβερνήσεων ΠΑΣΟΚ/ ΝΔ για τη διαμορφωθείσα κατάσταση στη δημόσια διοίκηση με την κομματικοποίηση, την αναξιοκρατία, το συγκεντρωτισμό, τη γραφειοκρατία, την κακονομία, που από τη μια ταλαιπωρεί τους Έλληνες πολίτες και από την άλλη συνθλίβει τον ιδιωτικό τομέα. Όμως, όπως φαίνεται και από το παρόν σχέδιο νόμου και η πολιτική της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ- ΑΝΕΛ δεν προχωρά σε πλήρη αποκομματικοποίηση της δημόσιας διοίκησης, αφού αναβάλλει την αξιολόγηση των γενικών γραμματέων, διευθυντών κ.α. για μετά από δύο χρόνια, θέτει κάτω από λάθος βάση την αξιολόγηση των δημοσίων υπαλλήλων και δεν προχωρά σε μέτρα για τους υπαλλήλους, που έχουν αξιολογηθεί ως ακατάλληλοι και τέλος προχωρά σε πολλές πελατειακές ρυθμίσεις, όπως για παράδειγμα για το Ελληνικό Ανοιχτό Πανεπιστήμιο (ΕΑΠ) στην Πάτρα όπου στη θέση του ενός γενικού γραμματέως, θα υπάρχουν τώρα τρεις αντιπρόεδροι.
Καταλήγοντας, ο κ. Φωτήλας δήλωσε ότι το Ποτάμι θα καταθέσει δύο τροπολογίες: Μία για την τροποποίηση του Νόμου Τσοχατζόπουλου, που το 1985 ενέταξε τα πολιτικά γραφεία των Υπουργών στο δημόσιο, γεμίζοντάς τα με μετακλητούς υπαλλήλους και μια για τη σύσταση Συνηγόρου του δημοσίου υπαλλήλου ως τμήμα του Συνηγόρου του Πολίτη για την ταχύρυθμη εξυπηρέτηση των δημοσίων υπαλλήλων που θεωρούν πως αδικούνται από τη διοίκηση.
Δείτε εδώ το βίντεο της ομιλίας:
Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της ομιλίας:
Ευχαριστώ κύριε Πρόεδρε, Κύριε Υπουργέ,
Κυρίες και κύριοι βουλευτές,
Επιτρέψτε μου καταρχήν μια εισαγωγική τοποθέτηση σε σχέση με τη δημόσια διοίκηση.
Η πρώτη προτεραιότητα που θέσαμε όταν ιδρύσαμε το Ποτάμι πριν από δύο χρόνια ήταν η ριζική μεταρρύθμιση του κράτους και της δημόσιας διοίκησης πιο συγκεκριμένα.
Απαραίτητη προϋπόθεση για να πραγματοποιηθεί η αναμόρφωση αυτή ήταν η σύγκρουση με όλες τις παθογένειές του, με πρώτη - και χειρότερη - την πλήρη κομματικοποίησή του.
Κυρίαρχες και βαρύτατες ευθύνες για την διαμορφωθείσα κατάσταση έφερε η πολιτική των κυβερνήσεων ΠΑΣΟΚ/ΝΔ την περίοδο της μεταπολίτευσης αλλά, εν μέρει, και στη διάρκεια της κρίσης.
Το βαθύ κομματικό/ πελατειακό κράτος συνέβαλε και αυτό άμεσα ή έμμεσα στη χρεοκοπία της χώρας μας. Για το λόγο αυτό η ρήξη με τις πρακτικές του θα αποτελέσει ένα βασικό βήμα για την έξοδο της χώρας μας από την κρίση.
Διαβάζοντας την αιτιολογική έκθεση, ειλικρινά χάρηκα που η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ ΑΝΕΛ αναγνωρίζει τις παθογένειες αυτές, γιατί θυμάμαι όταν στο Ποτάμι τις επισημαίναμε το αποκαλούσατε υπηρέτη συμφερόντων της Τρόϊκας και άλλων φαιδρών.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
Αποτελεί κοινή παραδοχή ότι η ζοφερή αυτή κατάσταση που είχε διαμορφωθεί στη δημόσια διοίκηση με την κομματικοποίηση, την αναξιοκρατία, το συγκεντρωτισμό, τη γραφειοκρατία, την κακονομία, όχι μόνο ταλαιπωρεί αφάνταστα τους συμπολίτες μας, αλλά συνθλίβει κυριολεκτικά τον ιδιωτικό τομέα, στερώντας τη χώρα από την οικονομική ανάπτυξη και τη δημιουργία θέσεων εργασίας.
Δείτε ακόμα και σήμερα τα στοιχεία που δημοσιεύονται στον τύπο από έγκυρα μέσα ενημέρωσης.
Η χώρα μας, κυρίες και κύριοι βουλευτές, σύμφωνα με το Bloomberg κατατάσσεται στην 4η χειρότερη οικονομία του κόσμου, σε σχέση με τα ποσοστά ανεργίας μεταξύ 63 χωρών που εξετάστηκαν (με χειρότερη τη Βενεζουλέλα, την Αργεντινή και τη Νότια Αφρική), ενώ σε επίπεδο οικονομικής ελευθερίας κατατάσσεται στην 138η θέση μεταξύ Μοζαμβίκης και Μπανγκλαντές.
Έρχομαι τώρα στο συγκεκριμένο νομοσχέδιο για να δούμε αν ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις για ριζικές και βάθος αλλαγές που χρειαζόμαστε ως χώρα.
Αποτελείται από 5 κεφάλαια:
Το Πρώτο (άρθρα 1-13) αφορά στην επιλογή των Επιτελικών Στελεχών της Δημόσιας Διοίκησης, με τη δημιουργία σχετικού Εθνικού Μητρώου και διαδικασία επιλογής όσων εντάσσονται - κάτι με το οποίο εξαρχής δηλώνουμε ότι συμφωνούμε απόλυτα.
Μας εντυπωσιάζει όμως το γεγονός πώς ενώ παρατηρούμε πως σωστά προβαίνετε σε εκείνες τις πράξεις που βάζουν τις προϋποθέσεις για αποκομματικοποίηση της δημόσιας διοίκησης στις θέσεις των γενικών γραμματέων, διευθυντών κ.λ.π., εντούτοις αναβάλλετε την εφαρμογή της για μετά από δύο αξιολογικές περιόδους, δηλαδή δύο χρόνια!
Γιατί τι άλλο άραγε εννοείτε, και θα ήθελα μία εξήγηση γι’ αυτό κ. Υπουργέ, με τη διάταξη του άρθρου 13 του κεφαλαίου Α΄, όπου αναφέρεται πως κριτήριο αξιολόγησης για την ένταξη στο σχετικό Μητρώο εφαρμόζεται μετά την πάροδο δύο αξιολογικών περιόδων!
Γιατί να αναβάλλουμε τη ρήξη με το παρελθόν; μήπως για να διατηρήσουμε το κακό παρόν;
Εμείς δηλώνουμε ευθαρσώς πώς αν δεσμευτεί ο Υπουργός δημόσια πως θα ξεκινήσει η διαδικασία αμέσως μετά τη δημιουργία του Μητρώου, θα ψηφίσουμε με τα δύο χέρια τα σχετικά άρθρα του κεφαλαίου!
Αποτελεί επίσης πολύ θετικό γεγονός ότι δεν συμπεριλάβατε στο Μητρώο τους μετακλητούς υπαλλήλους, όπως είχαμε δει σε ένα πρώτο προσχέδιο του νομοσχεδίου.
Εδώ θα ήθελα να δηλώσω ότι ως ΚΟ του Ποταμιού θα καταθέσουμε σχετική τροπολογία για τροποποίηση του νόμου Τσοχατζόπουλου που το 1985 ενέταξε τα πολιτικά γραφεία των υπουργών και υφυπουργών στο δημόσιο γεμίζοντάς τα με μετακλητούς υπαλλήλους τους οποίους κι εσείς με προκλητικό τρόπο όχι μόνο συνεχίζετε να διορίζετε μέχρι σήμερα, αλλά έχετε αυξήσει. Περιμένουμε επίσης να δούμε πως θα τοποθετηθούν για το ζήτημα και τα άλλα κόμματα της αντιπολίτευσης.
Θα θέλαμε μία σαφή απάντηση και όχι υπεκφυγές γι’ αυτό το ζήτημα κύριε Υπουργέ και κύριοι βουλευτές, γιατί είναι κρίσιμο συνολικά για την αξιοπιστία του πολιτικού συστήματος και ειδικά για μία κυβέρνηση που θέλει να λέγεται αριστερή να μην βλέπει κι αυτή το κράτος ως φέουδο προς κατάληψη, ώστε να διορίζει συγγενείς και κολλητούς της.
Στο Β΄ Κεφάλαιο του νομοσχεδίου (άρθρα 14-24) εισάγετε ένα σύστημα αξιολόγησης για τους δημοσίους υπαλλήλους.
Εδώ εκφράζουμε την απογοήτευσή μας για δύο λόγους. Ο πρώτος γιατί η αξιολόγηση δεν προκύπτει ως αποτέλεσμα ενός συνεκτικού περιγράμματος θέσης, αλλά ακολουθείτε κι εσείς την πεπατημένη των προηγούμενων κυβερνήσεων που έβαζε πρώτα το πτυχίο και το χρόνο υπηρεσίας προκειμένου να αξιολογήσει τον υπάλληλο και όχι τη θέση για την οποία τον χρειάζεται.
Μα θα μου πείτε αυτό δεν γίνεται, γιατί θα χρειαστούν μελέτες και χρόνια για να υλοποιηθεί, αλλά προλαβαίνω να δηλώσω ότι ακόμα και επί Υπουργίας του κ. Μανιτάκη ήταν έτοιμη η σχετική μελέτη για τη δημιουργία θέσεων με συγκεκριμένες απαιτήσεις, ενώ γνωρίζουμε πώς ακόμα και από το Δ’ Κοινοτικό Πλαίσιο Στήριξης μέσω του ΕΣΠΑ είχαν δαπανηθεί χρήματα για την πραγματοποίηση σχετικών μελετών! Αλήθεια σε ποιο σημείο βρίσκεστε ως προς αυτό το ζήτημα;
Επιμένω σε αυτό το ζήτημα κύριε Υπουργέ, γιατί αν δεν προχωρήσουμε σε σαφή περιγράμματα θέσεων, η αξιολόγηση θα αποτελέσει κενό γράμμα.
Το δεύτερο ζήτημα που μας προκαλεί εύλογα ερωτηματικά είναι οι διατάξεις σχετικά με όσους υπαλλήλους θα αξιολογούνται ως ακατάλληλοι (από 0-24 βαθμούς).
Εδώ θα θέλαμε να ρωτήσουμε ποιες θα είναι οι προβλεπόμενες συνέπειες καθώς όπως διαβάζουμε- διορθώστε με αν κάνω λάθος- δεν υπάρχουν συγκεκριμένες διατάξεις που να αναφέρονται σε συνέπειες λόγω της ακαταλληλότητας.
Η θέση μας είναι γνωστή και ξεκάθαρη: Πιστεύουμε ότι όσοι δημόσιοι υπάλληλοι αξιολογούνται αρνητικά δύο συνεχόμενες φορές και δεν κατορθώνουν να βελτιωθούν ούτε μετά από την τοποθέτησή τους σε άλλη θέση ούτε μετά από επανεκπαιδευσή τους δεν μπορεί να έχουν θέση στο δημόσιο. Ποιος ο λόγος άλλωστε να φτιάχνουμε κλίμακες με συγκεκριμένη βαθμολόγηση αν δεν υπάρχουν οι σχετικές συνέπειες;
Κι επειδή ίσως θα μας μιλήσετε για συνταγματική αναθεώρηση που είναι απαραίτητη εμείς πιστεύουμε πως ναι πρέπει να προχωρήσουμε και σε αυτό τον τομέα, γιατί δεν μπορεί να κρατούμε ανθρώπους που αποδεδειγμένα δεν μπορούν να συνεισφέρουν στην εξυπηρέτηση των πολιτών, αλλά μέχρι να φτάσουμε εκεί θα θέλαμε τη δική σας άποψη για το πώς θα μπορούσαμε να αξιοποιήσουμε καλύτερα το προσωπικό, γιατί φαντάζομαι κι εσείς δεν είστε υπέρ της απραξίας.
Επίσης, και θεωρώντας πως πρέπει να υπάρχουν ασφαλιστικές δικλείδες θα προτείνουμε ως Ποτάμι, θα είναι η δεύτερή μας τροπολογία, τη σύσταση του Συνηγόρου του δημοσίου υπαλλήλου ως τμήμα στο Συνήγορο του Πολίτη.
Είναι θεσμός που ισχύει σε αρκετές χώρες της Ε.Ε και πιστεύουμε πως θα βοηθήσει στην ταχύρυθμη εξυπηρέτηση των δημοσίων υπαλλήλων που θεωρούν πως αδικούνται από την διοίκηση.
Θα θέλαμε επίσης μία διευκρίνιση κατά πόσον στο πεδίο εφαρμογής του άρθρου 14 εντάσσονται και οι δικαστικοί υπάλληλοι.
Στο Γ΄ Κεφάλαιο (άρθρα 25-31) σχετικά με την βαθμολογική εξέλιξη και το σύστημα προαγωγών-αν και αναγνωρίζουμε πώς οι διατάξεις του βελτιώνουν τις υπάρχουσες δίνοντας κίνητρα στους πραγματικά άξιους- Ίσως θα έπρεπε να υπάρξουν μερικά κίνητρα και για τους ΔΕ.
Στο Δ΄ Κεφάλαιο (άρθρα 29-31) ισχύουν και για την επιλογή των προϊσταμένων όσα είπα και για την αξιολόγηση των στελεχών, με την αναγκαιότητα δηλαδή ύπαρξης σαφών περιγραμμάτων θέσεων.
Στο Ε΄ και τελευταίο κεφάλαιο του σχεδίου νόμου (άρθρα 32-54), που αποτελεί και το τμήμα με τα περισσότερα άρθρα, πραγματικά μας εκπλήσσει από τον αριθμό των μικροεξυπηρετήσεων που προβαίνετε στο δικό σας πελατολόγιο, σε πλήρη αντίθεση πάντα με τις διακηρύξεις σας περί ανάγκης ρυθμίσεων που δεν θα είναι ρουσφετολογικές.
Θα δώσω τρία μικρά παραδείγματα γιατί αναλυτικότερα θα τα πούμε και στην κατ’ άρθρο συζήτηση όποτε αυτή οριστεί.
Συστήνεται με το άρθρο 42 «Εθνικό Συμβούλιο για την κωδικοποίηση και αναμόρφωση της Ελληνικής Νομοθεσίας».
Δεν είναι μόνο το γεγονός ότι φτιάχνετε ένα πολύ μεγάλο όργανο που θα αποδειχτεί δυσλειτουργικό. Υπάρχει άλλωστε στην Γενική Γραμματεία της Κυβέρνησης Επιτροπή Κωδικοποίησης της νομοθεσίας, προς τι μία καινούργια δομή;;;;!!! θεωρείτε ανεπαρκή την υπάρχουσα;
Ή μήπως φτιάχνετε το Συμβούλιο για να αποζημιώνετε τα μέλη του; Το αναφέρω, και θέλω μία ξεκάθαρη απάντηση επί τούτου κ. Υπουργέ, γιατί λέτε στην παράγραφο 2 πώς το Συμβούλιο συγκροτείται με απόφαση του Υπουργού Εσωτερικών που θα ρυθμίσει και κάθε άλλο αναγκαίο θέμα για την επιτυχή ολοκλήρωση του έργου του!
Εύλογα μπορεί να υποψιαστεί κάποιος ότι θα μπορεί να καθορίσει με υπουργική απόφαση ΚΑΙ την αποζημίωση των μελών ο κ. Υπουργός.
Θέλουμε λοιπόν μία σαφή δήλωση ή μια νομοτεχνική βελτίωση ίσως ότι τα μέλη του Συμβουλίου δεν θα αποζημιώνονται για τις συμβουλές τους ειδικά τις δύσκολες αυτές εποχές που περνάμε ως χώρα.
Με το άρθρο 43 δίνετε και σωστά τη δυνατότητα σε δικαστικούς υπαλλήλους να παραμείνουν στην υπηρεσία τους μέχρι και τη συμπλήρωση του 65 έτους της ηλικίας τους με απόφαση του υπηρεσιακού συμβουλίου.
Στο ίδιο σχέδιο νόμου όμως, με τη διάταξη του άρθρου 36 μόνο με απόφαση Υπουργού δίνετε το ίδιο δικαίωμα στους δημοσίους υπαλλήλους και μάλιστα με ανανέωση κάθε χρόνο!
Γιατί δύο μέτρα και δύο σταθμά κ. Υπουργέ; Μήπως επειδή ο αριθμός που ξέρουμε ότι αφορά η σχετική ρύθμιση αφορά 15.000 υπαλλήλους και άρα δυνητικά ψηφοφόρους σας;
Ολοκληρώνω με την διάταξη του άρθρου 35 που κι εκεί τακτοποιείτε επιπλέον 2 δημοσιογράφους στο Υπουργείο Εσωτερικών, επειδή όπως αναφέρεται στην αιτιολογική έκθεση έχουν συγχωνευθεί τα δύο Υπουργεία Εσωτερικών και Διοικητικής Μεταρρύθμισης!
Μα, Κ. Υπουργέ γι’ αυτό κάνατε- εσείς μάλιστα όχι εμείς- τις συγχωνεύσεις υπουργείων. Για να μειώνονται οι δαπάνες λειτουργίας τους όχι για να τις διπλασιάζουμε!
Σταματάω εδώ γιατί είναι τόσες πολλές οι πελατειακές ρυθμίσεις που φέρνετε στο κεφάλαιο αυτό, ρυθμίσεις που εξυπηρετούν το περίφημο παράλληλό σας πρόγραμμα που μάλλον πρόγραμμα εξυπηρέτησης ημετέρων αποτελεί, όπως για παράδειγμα για το Ελληνικό Ανοιχτό Πανεπιστήμιο (ΕΑΠ) στην Πάτρα, όπου δημιουργείτε 3 νέες θέσεις αντιπροέδρων!!! απαλλάσσοντας τους μάλιστα από διδακτικά καθήκοντα!
Θα’ χουμε την ώρα να τα πούμε αναλυτικά στη συζήτηση επί των άρθρων.
Δηλώνουμε την καταρχήν επιφύλαξή μας και περιμένουμε να ακούσουμε τον Υπουργό στα θέματα που θίξαμε.
Ευχαριστώ
Ιάσονας Φωτήλας - Αχαΐας
