«Οριζόντια, άδικα και αντιαναπτυξιακά» χαρακτήρισε όλα τα μέτρα του προϋπολογισμού του 2016 στην εισήγησή του ο κ. Κ. Μπαργιώτας ως Ειδικός Εισηγητής του Ποταμιού.
Συγκεκριμένα είπε «Μπαίνουμε στο 2016 με ύφεση, ενώ οι προβλέψεις του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου το 2014 μιλούσαν για ανάπτυξη σημαντική και για το 2015 και για το 2016. Η ζημιά που αποτυπώνεται στην εκτίμηση του Προϋπολογισμού είναι απόρροια των οικονομικών επιλογών και των πολιτικών επιλογών της Κυβέρνησης. Είναι ευθύνη και κατόρθωμα της Αριστεράς. Το λογαριασμό τον πληρώνουμε όλοι και δεν υπάρχουν περιθώρια για πανηγυρισμούς. Τα μέτρα του 2016 προέρχονται κατά 90% από φόρους, μόλις το 10% προέρχεται από μείωση των δαπανών. Που είναι η στήριξη της ανάπτυξης; Δεν έχουν αποφασιστεί καν τα έργα που θα μπουν στη λίστα του πακέτου Γιουνκέρ, που αποτέλεσαν πυλώνα της επικοινωνιακής πολιτικής της Κυβέρνησης προεκλογικά και στη διάρκεια του Καλοκαιριού για την υπογραφή του Μνημονίου 3».
Στη συνέχεια, αναφερόμενος στο δομικό πρόβλημα του Προϋπολογισμού ο βουλευτής τόνισε «Ο προϋπολογισμός δεν είναι προγραμματικός. Δεν υπάρχει πουθενά αποτυπωμένος εθνικός και πολιτικός στόχος για την επόμενη πενταετία. Είδα σε πολλά σημεία καταθέσεις προθέσεων του στυλ «Θα αντιμετωπίσουμε την διαφθορά, θα μειώσουμε την εισφοροδιαφυγή, θα βελτιώσουμε την λειτουργία των νοσοκομείων». Πώς; Πότε; Πότε θα αρχίσει; Με ποιον τρόπο θα γίνει; Τι ποσά θα κοστίσει ή θα φέρει; Ο τέταρτος πυλώνας προγράμματος της Θεσσαλονίκης μιλά για θεσμικό και δημοκρατικό μετασχηματισμό του πολιτικού συστήματος. Πού είναι; Υπάρχουν μεταρρυθμίσεις που έχουν μηδενικό κόστος και υπάρχουν μεταρρυθμίσεις που θα μπορούσαν να έχουν θετικό δημοσιονομικό πρόσημο. Ο προϋπολογισμός κάνει ότι δεν βλέπει τις «μεγάλες» μεταρρυθμίσεις, διότι δεν νομίζω ότι το ασφαλιστικό θα έχει καμία σχέση με το πρόγραμμα της Θεσσαλονίκης. Τελικά, η μόνη μεταρρύθμιση που βαίνει καλώς είναι ο διορισμός «ημετέρων».
Σχετικά με τον Κοινωνικό Προϋπολογισμό ο κ. Μπαργιώτας τόνισε «Μπερδεύετε μερικές φορές τη φιλανθρωπία με την Αριστερά. Αριστερή πολιτική, αριστερός προοδευτικός προϋπολογισμός, είναι αυτός που αυξάνει την απασχόληση, ενισχύει τα λαϊκά στρώματα. Τα ληξιπρόθεσμα των νοσοκομείων έχουν διπλασιαστεί μέσα σε ένα εννεάμηνο και έχουν φτάσει τα 1,2 δισ. το Σεπτέμβριο του 2015 και αυξάνουν. Και ο κοινωνικός μισθός, είναι μειωμένος. Ο ΕΟΠΥΥ χρωστούσε τον Αύγουστο 1,8 δισεκατομμύρια πρέπει να είναι γύρω 2,2 αυτή τη στιγμή. Δεν πρόκειται να μπορέσει να αποδώσει όλα τα χρωστούμενα μέσα στο 2016. Από πού θα πληρωθούν οι 3.500 -κατά τον Υπουργό-, 4.500 κατά τον Πρωθυπουργό προσλήψεις που θα γίνουν στο Εθνικό Σύστημα Υγείας το 2016; Από ποιο κονδύλι θα προκύψουν μισθοδοσίες καινούριου προσωπικού, από τη στιγμή που δεν προβλέπεται;. Προβληματική είναι η έγγραφή ότι η φαρμακευτική δαπάνη για τα νοσοκομεία για το 2016 είναι 707.000.000. Χθες ψηφίζαμε κάτι διαφορετικό, ψηφίσαμε ένα claw back. Τι από τα δύο ισχύει; Είναι λάθος η εγγραφή, είναι πονηριά ή απλώς από κεκτημένη ταχύτητα δεν αναγράφει το καινούριο ποσό;»
Δείτε το βίντεο της ομιλίας εδώ:
Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της ομιλίας:
«Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, τελειώνουμε, ουσιαστικά, ένα έτος το οποίο ήταν σημαδιακό και δύσκολο. Αυτή είναι η αλήθεια. Υπάρχει ένα ιστορικό γεγονός, όπως και να το δει κανείς, όπως και να το αξιολογήσει. Μια Κυβέρνηση συγκροτημένη με κορμό την Αριστερά είναι ένα κομβικό σημείο, καινούριο στην ιστορία της Μεταπολίτευσης, με ό,τι σημασία έχει αυτό. Θέλω να θυμίσω ότι αυτή η Κυβέρνηση της Αριστεράς, με τη συμμαχία των Ανεξάρτητων Ελλήνων, έχει κάνει δύο εκλογές μέσα σε ένα έτος. Κέρδισε δύο εκλογικές αναμετρήσεις. Στο ενδιάμεσο έκανε μια υπερήφανη, κατ’ αυτή, διαπραγμάτευση, η οποία κατέληξε σε ένα δημοψήφισμα από το οποίο εξήλθαμε με capital controls και με αυτό που καθιερώθηκε πλέον να ονομάζεται Γ΄ Μνημόνιο, η συμφωνία η οποία πέρασε τον Αύγουστο από τη Βουλή.
Η αλήθεια είναι ότι ο λαός που ψήφισε για δύο φορές την Κυβέρνηση της Αριστεράς, αλλά και οι υπόλοιποι, ψηφίσαντες και μη, ελπίζαμε και ελπίζουμε ότι η μάχη που έλαβε χώρα κατά τη διάρκεια του 2015 δεν θα πάει χαμένη και ότι θα υπάρξει κάποιο κέρδος. Νομίζω ότι η λαϊκή αναμονή και προσμονή είναι ότι, αν όχι το πρόγραμμα της Θεσσαλονίκης, σίγουρα ένα μέρος των εξαγγελιών και των υποσχέσεων της Κυβέρνησης της Αριστεράς θα λάμβανε σάρκα και οστά, έστω και σταδιακά, έστω και με τις δυσκολίες που νομίζω ότι όλοι αντιλαμβάνονται.
Όπως είπα, η μάχη είχε επιπτώσεις. Χρησιμοποιώντας ως πηγή την Εισηγητική Έκθεση του Προϋπολογισμού, για να μην έχουμε αντιπαλότητες και αντιπαραθέσεις, θα πω μόνο ότι ο δείκτης οικονομικού κλίματος, όπως λέει η Έκθεση, κατακρημνίστηκε στη διάρκεια του 2015 και μάλιστα, όπως πάλι η ίδια Έκθεση επισημάνει, στο πλαίσιο ενός βελτιωμένου κλίματος στην Ευρωζώνη, όπου ο αντίστοιχος δείκτης ανέβηκε και μάλιστα σημαντικά. Μπαίνουμε στο 2016 με ύφεση, ενώ θέλω να θυμίσω ότι οι προβλέψεις του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου το 2014 μιλούσαν για ανάπτυξη σημαντική κιόλας και για το 2015 και για το 2016. Ξεκινάμε, όμως, το 2016 με τα βαρίδια που δημιούργησε η κρίση στη διάρκεια του 2015, με τα προβλήματα που δημιούργησε η διαπραγμάτευση, τα capital controls και όλα αυτά που έχουμε ζήσει.
Το ενοποιημένο χρέος της Κυβέρνησης, στο μεταξύ, έχει ανέλθει. Περνάει σε ποσοστό κοντά στο 190% πλέον από 178% που ήταν το 2014 – η πηγή είναι πάντα η Έκθεση – και σε απόλυτους αριθμούς έκανε ένα άλμα γύρω στα 10 με 12 δισ. από πέρυσι μέχρι φέτος. Χειροτερεύουν, λοιπόν και οι δύο παράμετροι ενός δείκτη που έχει ξεχαστεί, τον οποίο τόσο η σημερινή Κυβέρνηση, όσο και οι περισσότερες εφημερίδες και οι σχετικοί οικονομολόγοι κινούσαν και χρησιμοποιούσαν ως τον απόλυτο δείκτη του χρέους τον προηγούμενο καιρό και αυτός είναι ο λόγος χρέους ως ποσοστό του Α.Ε.Π., ο οποίος έχει ξεχαστεί και ο οποίος έχει επιδεινωθεί σημαντικά την τελευταία χρόνια.
Ως προς τις ληξιπρόθεσμες οφειλές, τα νοσοκομεία από μόνα τους χρωστάνε σχεδόν τα πάντα σε όλους. Όποιος περνάει την πόρτα του νοσοκομείου βγαίνει να του χρωστάνε. Τα ληξιπρόθεσμα των νοσοκομείων έχουν διπλασιαστεί μέσα σε ένα εννεάμηνο και έχουν φτάσει τα 1,2 δισ. το Σεπτέμβριο του 2015 και αυξάνουν. Ανάλογη εικόνα σημαντικών αυξήσεων έχουν οι ληξιπρόθεσμες οφειλές σε όλο το Δημόσιο, το οποίο έχει ένα τεράστιο όφελος.
Κάποιοι αυτές τις ημέρες από την Κυβέρνηση πανηγυρίζουν και μάλιστα πανηγυρίζουν έντονα, γιατί, η ύφεση είναι μικρότερη από την αναμενόμενη το καλοκαίρι. Κανείς δεν μας εξήγησε, βέβαια, γιατί η ύφεση δεν είναι μείον 2,5%, άλλα 0%, αλλά, εν πάση περιπτώσει, κάποιοι πανηγυρίζουν γιατί η ζημιά που έγινε είναι μικρότερη από την αναμενόμενη το καλοκαίρι. Όμως, η αλήθεια είναι ότι η ζημιά είναι ζημιά της διαπραγμάτευσης και των capital controls και των αλλεπάλληλων εκλογών. Αυτή είναι η αλήθεια. Η ζημιά που αποτυπώνεται στην εκτίμηση του Προϋπολογισμού του 2015 στους πίνακες και η ζημία που προϋπολογίζεται για το 2016 και το 2017 είναι απόρροια των οικονομικών επιλογών και των πολιτικών επιλογών της Κυβέρνησης, όπως αυτές έλαβαν χώρα στη διάρκεια του 2015 και είναι όλη δική σας, αγαπητοί συνάδελφοι. Είναι ευθύνη και κατόρθωμα της Αριστεράς.
Το λογαριασμό το πληρώνουμε όλοι, και εμείς και εσείς και κυρίως ο ελληνικός λαός και δεν νομίζω ότι υπάρχουν περιθώρια για πανηγυρισμούς ότι η ύφεση είναι μηδέν φέτος και –0,7% του χρόνου. Έπρεπε να είναι 2,9% ανάπτυξη σύμφωνα με το ΔΝΤ φέτος και ακόμη μεγαλύτερη του χρόνου. Έτσι λοιπόν, δεν νομίζω ότι υπάρχουν πανηγύρια και περιθώρια για πανηγύρια. Και πολύ φοβάμαι κύριοι συνάδελφοι μια και μπήκα στη γκρίνια, ότι ξεχνάτε πολύ γρήγορα. Όχι τι λέγατε το 2012 και το 2013 ή έστω το Ιανουάριο, ξεχνάτε το Σεπτέμβρη.
Έτσι λοιπόν, τα ισοδύναμα και το παράλληλο πρόγραμμα στον προϋπολογισμό του 2016 δεν είναι αποτυπωμένα. Ούτε τα περίφημα αναπτυξιακά εμπροσθοβαρή μέτρα έχουν εμφανιστεί πουθενά, ούτε καν εκείνο το περίφημο πακέτο Γιούνκερ δεν φαίνεται πουθενά. Πάμε στο πρόγραμμα της Θεσσαλονίκης, «ΑΥΓΗ» 4/1/2015-11 μήνες πριν-τέσσερεις πυλώνες ο δεύτερος λέει για άμεση κατάργηση και εθνική οικονομία. Άμεση κατάργηση του ΕΝΦΙΑ, επαναφορά του αφορολόγητου, νέα σεισάχθεια για τη ρύθμιση των κόκκινων δανείων, αναπτυξιακές τράπεζες, επαναφορά του κατώτατου μισθού. Αυτό ήταν το πρόγραμμα τη Θεσσαλονίκης για να μη ξεχνιόμαστε.
Τρίτος πυλώνας 300.000 νέες θέσεις εργασίας στα άμεσα μέτρα, όχι σε πενταετίες σε άμεσα μέτρα. Ενδιαφέρον έχει ότι η ανεργία μένει καθηλωμένη, δεν δημιουργήθηκε ούτε μια καινούργια θέση εργασίας, μια παροδική μείωση της ανεργίας όπως κάθε Καλοκαίρι λόγω του Τουρισμού, ήταν όλο. Η αντί υφεσιακή πολιτική που σχεδιάζουν ή ίδια πηγή «ΑΥΓΗ» 4/1/2015, η αντί υφεσιακή πολιτική που σχεδιάζουμε με μέτρα αναπτυξιακής αναδιανομής και ανάκαμψης της οικονομίας, π.χ. αύξηση κατώτατου μισθού, μείωση των έμμεσων φόρων χάρη των άμεσων, μετατόπιση του φορολογικού βάρους από τα χαμηλά στα μεσαία εισοδήματα προς τα πολύ υψηλά, αύξηση του προγράμματος δημοσίων επενδύσεων.
Απαραίτητη προϋπόθεση είναι η σοβαρή ενίσχυση του προγράμματος δημοσίων επενδύσεων, Ιανουάριος του 2015. Μείωση των έμμεσων φόρων χάρη των άμεσων. Από 46,5% άμεσους φόρους το 2014 πάμε σε 44,7% άμεσους φόρους το 2016 και από 53,5% στους έμμεσους πάμε στο 55,3%. Ο λόγος χειροτερεύει όχι υπέρ των αδυνάτων αλλά εναντίον των αδυνάτων. Είναι γνωστό ότι, η αύξηση των έμμεσων φόρων επιβαρύνει τα φτωχά και πιο αδύνατα στρώματα της κοινωνίας.
Τα μέτρα του 2016, δε προέρχονται κατά 90% από φόρους τα εισπρακτικά τα θετικά, μόλις το 10% προέρχεται από μείωση από προϋπολογιζόμενη μείωση των δαπανών. Δεν πειράζουμε την πελατεία στο δημόσιο, δεν πειράζουμε τις δομές, δεν πειράζουμε τίποτα, δεν κάνουμε οικονομία στο δημόσιο δεν έχει άλλη, δεν έχουμε καμία διάθεση να κάνουμε αναδιατάξεις στα νοσοκομεία ή αναδιαρθρώσεις δεν θέλουμε να τις προγραμματίσουμε, δεν τις αποτυπώνουμε και προς θεού δεν αυξάνουμε το πρόγραμμα των δημοσίων επενδύσεων, είναι καθηλωμένο, προσγειωμένο, στα επίπεδα της τελευταίας πενταετίας γύρω στα 6,5 δισεκατομμύρια είναι από την έναρξη της κρίσης μέχρι σήμερα, χωρίς εξαιρέσεις συν πλην 100.000.000. Είναι φέτος συν πλην επίσης 100.000.000 σε σχέση με πέρυσι.
Που είναι η στήριξη της ανάπτυξης ξαναλέω; Ούτε τα μέτρα του περίφημου πακέτου Γιούνκερ, από ότι μαθαίνουμε δεν έχουν αποφασιστεί καν και δεν έχουν επιλεγεί καν τα έργα που θα μπουν στη λίστα των περίφημων 35 δισεκατομμυρίων, που αποτέλεσαν πυλώνα της επικοινωνιακής πολιτικής της Κυβέρνησης προεκλογικά και στη διάρκεια του Καλοκαιριού για την υπογραφή του Μνημονίου 3. Ότι μέσα στον Οκτώβριο, τα εμπροσθοβαρή μέτρα θα αλλάξουν το θέμα της οικονομίας, πού είναι;
Δεν υπάρχουν καν καταγραμμένα, ως μελλοντικά έσοδα στον προϋπολογισμό, δεν υπάρχουν πουθενά είναι στον αέρα. Αυτό έχει τη σημασία του, δεν υπάρχει αξιολόγηση ακόμη σήμερα είναι γεμάτος ο τύπος ότι η εκτιμήσεις για το προϋπολογισμό του 2015 του Οκτωβρίου, αποδεικνύονται φρούδες, ότι είναι πολύ χειρότερα τα πράγματα, πράγμα που έχει όλο το προϋπολογισμό του 2016 επίσης στον αέρα. Αλλά μιλάμε με τα δεδομένα που έχουμε μέχρι σήμερα.
Η μεταφορά των βαρών στα ανώτερα στρώματα, πάγια θέση της Αριστεράς, 32.000.000 είναι από τα 2 δισεκατομμύρια καινούργιους φόρους, η αύξηση του φόρου πολυτελείας, 40.000.000 είναι μόνο η προκαταβολή από την προκαταβολή των αγροτών. Καμία μεταφορά στα ανώτερα εισοδήματα, οριζόντιες περικοπές ακόμη και στις συντάξεις, σας θυμίζω 6% στις επικουρικές ήταν ομοιογενές ανεξάρτητα από το ύψος της σύνταξης, ίδια σε όλους. Οριζόντια άδικα και αντιαναπτυξιακά, είναι όλα τα μέτρα του προϋπολογισμού, είναι οριζόντια. Όπως και υφεσιακή είναι η λογική σε όλα τα μέτρα λίγο πολύ του προϋπολογισμού.
Και ο κοινωνικός μισθός, είναι μειωμένος είπε εδώ χθες ο κύριος Χουλιαράκης ότι, είναι αριστερός ο προϋπολογισμός γιατί αυξάνονται οι κοινωνικές δαπάνες. Καταρχήν, ένα σχόλιο, μπερδεύετε μερικές φορές ελπίζω επίτηδες και όχι από άγνοια, τη φιλανθρωπία με την Αριστερά. Αριστερή πολιτική, αριστερός προοδευτικός προϋπολογισμός, για παράδειγμα είναι αυτός που αυξάνει την απασχόληση, ενισχύει τα λαϊκά στρώματα. Δεν είναι κακή η φιλανθρωπία, δεν κακή η ενίσχυση από το κράτος, την εκκλησία και τις ΜΚΟ των αδυνάτων. Δεν είναι όμως αριστερή πολιτική. Αριστερή πολιτική είναι κάτι διαφορετικό θέλει και κάτι παραπάνω, το οποίο σε αυτό τον προϋπολογισμό πολύ φοβάμαι ότι δεν υπάρχει.
Εκτός και αν όλα τα χρήματα που υπολογίζουν ότι θα καλύψουν τα κενά που υπάρχουν στον κοινωνικό προϋπολογισμό, προέλθουν από τις ιδιωτικοποιήσεις. Να θυμίσω ότι πουλάτε τα ασημικά του σπιτιού, αυτή ήταν η λογική και η ρητορεία όλα τα προηγούμενα χρόνια, όποτε ερχόταν το θέμα των ιδιωτικοποιήσεων, της αξιοποίησης της δημόσιας περιουσίας, η απάντηση ήταν κάτω τα χέρια από την περιουσία του λαού, από τα ασημικά του λαού, του σπιτιού κλπ. Εκτός και αν η ΔΕΣΦΑ, τα αεροδρόμια, ΟΛΠ, ΟΛΘ, η ΤΡΑΙΝΟΣΕ, που προϋπολογίζονται ότι θα δώσουν 1,8 δις το 2016 δεν είναι ασημικά είναι κάτι άλλο.
Η άποψη μας σαν κόμμα είναι ότι, πρέπει μα συζητήσουμε σοβαρά και να προχωρήσουμε τις ιδιωτικοποιήσεις, μόνο που δεν έχει προχωρήσει τίποτα και κατά πάσα πιθανότητα από το 1,8 εκτός από τα αεροδρόμια που υπεγράφησαν, όλα τα άλλα βρίσκονται σε τέτοιο στάδιο ωρίμανσης ως έργα ιδιωτικοποίησης κατά πιθανότητα αυτό εδώ είναι ένα πλαστό νούμερο, το οποίο δεν θα ευοδωθεί και δεν θα πραγματοποιηθεί μέσα στο 2016, μακάρι να βγω ψεύτης.
Για τα νοσοκομεία, μια και έχουν μια ειδική αύξηση επιχορήγησης κυρίως μέσω του ΕΟΠΥΥ. Ο ΕΟΠΥΥ, δεν είναι προϋπολογισμός ούτε ΜΚΟ. Ο ΕΟΠΥΥ αποζημιώνει νοσηλείες. Πως μπορεί κανείς να προϋπολογίσει λοιπόν, ότι τα νοσοκομεία θα χρεώσουν –γιατί περί αυτού πρόκειται-ακόμα 200 δισεκατομμύρια στον ΕΟΠΥΥ μέσω του προγράμματος για τους ανασφάλιστους ; Ενδεχομένως, αλλά πως μπορεί κάποιος να προβλέψει ότι τα νοσοκομεία θα αυξήσουν τις νοσηλείες τους, τις απαιτήσεις του προς τον ΕΟΠΥΥ κατά 30%; Αυτό είναι ένα πλαστό νούμερο, δεν μπορεί να προβληθεί. Απλώς, είναι ένα νούμερο το οποίο δεν θα πραγματοποιηθεί, ο ΕΟΠΥΥ χρωστάει στους πάντες και δεν θα δώσει τίποτα στα νοσοκομεία κατά πάσα πιθανότητα ούτε το 2016, και απλώς είναι ένα νούμερο για να έχουμε να λέμε ότι αυξήθηκε ο κοινωνικός προϋπολογισμός, με μια πλαστή εγγραφή που δεν θα πραγματοποιηθεί.
Παρεμπιπτόντως, ο ΕΟΠΥΥ χρωστούσε τον Αύγουστο 1,8 δισεκατομμύρια πρέπει να είναι γύρω 2,2 αυτή τη στιγμή. Δεν πρόκειται να μπορέσει να αποδώσει όλα τα χρωστούμενα μέσα στο 2016 και για λόγους τεχνικούς γραφειοκρατικούς, γιατί τα περισσότερα νοσοκομεία δεν χρεώνουν καν με αυτό το ρυθμό, είναι πίσω ένα χρόνο. Εν πάση περιπτώσει, ο ΕΟΠΥΥ έχει ένα τεράστιο πρόβλημα και το τελευταίο πράγμα που μπορεί να κάνει είναι να χρηματοδοτήσει τα νοσοκομεία. Άλλωστε δεν είναι αυτός ο ρόλος του είναι τελείως διαφορετικός. Παρεμπιπτόντως, μαθαίνω σήμερα ότι η ΕΣΑΝ θα λειτουργήσει τη περιμένω με πολύ ενδιαφέρον πως θα λειτουργήσει.
Ένα άλλο σημείο ιδιαίτερου ενδιαφέροντος σε αυτό το περίφημο θέμα με τα νοσοκομεία στα οποία δεν είδαμε τίποτα και ακούμε πολλά 10 μήνες τώρα, είναι ότι το κονδύλιο για τους προϋπολογισμούς για τις μισθοδοσίες, είναι σταθερό. Από πού θα πληρωθούν οι 3.500- κατά τον Υπουργό 4.500 κατά τον Πρωθυπουργό-προσλήψεις που θα γίνουν στο Εθνικό Σύστημα Υγείας το 2016; Από ποιο κονδύλιο θα προκύψουν μισθοδοσίες καινούργιου προσωπικού, από τη στιγμή που δεν προβλέπεται ή οι προσλήψεις θα μείνουν στις 900 τόσες, που έγιναν τώρα οι μισές από αυτές ενδεχομένως να μισθοδοτηθούν από το 2017 ή εδώ υπάρχει ένα λάθος.
Όμως, αρκετά προβληματική είναι η έγγραφή ότι η φαρμακευτική δαπάνη για τα νοσοκομεία για το 2016, είναι 707.000.000. Χθες ψηφίζαμε κάτι διαφορετικό, ψηφίσαμε ένα claw back. Τι από τα δύο ισχύει; Είναι λάθος η εγγραφή, είναι πονηριά ή απλώς από κεκτημένη ταχύτητα δεν αναγράφει το καινούργιο ποσό; Την άποψή μου για το claw back την είπα, δεν θα την ξαναπώ. Δε σκίσαμε τα Μνημόνια, δε βγήκαμε στη δραχμή, συμφωνήσαμε στο τέλος σαν άτακτα παιδιά κάνοντας μανούβρα μερικών δισεκατομμυρίων όλο το Καλοκαίρι, και άλλων επιπλοκών. Υπάρχουν παρεμβάσεις σαν αυτές που είπα στην αρχή; Υπάρχει μια διαφορετική φιλοσοφία σε αυτό τον προϋπολογισμό όπως θα περίμενε κανείς από μια αριστερή-προοδευτική κυβέρνηση;
Καταρχάς, ο προϋπολογισμός είναι ότι ήταν όλα τα χρόνια. Μια λογιστική αποτύπωση εσόδων-εξόδων και μάλιστα με τα σημαντικά αυτής της χρονιάς εκτός, δηλαδή το ασφαλιστικό, που έχει τεράστιο κοινωνικό και οικονομικό κόστος, δεν υπάρχει. Προϋπολογίζεται και θα έρθει. Αλλαγές στα νοσοκομεία διαβάζω σήμερα κάθε απαίτηση της τρόικα. Δεν υπάρχει. Οτιδήποτε έχει σημασία πολιτική και οικονομική δεν εμπεριέχεται στην αποτύπωση του προϋπολογισμού, όπως είναι σήμερα, διότι δεν είναι έτοιμο. Αλλά κυρίως δεν εμπεριέχεται στοχοθεσία και πολιτική.. Δεν είναι προγραμματικός προϋπολογισμός με κανέναν τρόπο. Δεν υπάρχει πουθενά αποτυπωμένος εθνικός και πολιτικός στόχος για την επόμενη πενταετία. Πού εντάσσεται αυτός; Δεν υπάρχουν μέτρα που να αποτυπώνονται. Είδα σε πολλά σημεία ωραίες και πολύ ενδιαφέρουσες καταθέσεις προθέσεών του στυλ αντιμετώπισης της διαφθοράς. «Θα αντιμετωπίσουμε την διαφθορά, θα μειώσουμε την εισφοροδιαφυγή, θα βελτιώσουμε την λειτουργία των νοσοκομείων.». Πώς; Πότε; Προϋπολογισμός είναι. Πότε θα αρχίσει; Με ποιον τρόπο θα γίνει; Τι ποσά θα κοστίσει ή θα φέρει; Υπάρχει μια προσπάθεια, όπως έλεγε και ο ποιητής, νέας διάταξης στοιχείων και αριθμών σε αυτόν τον προϋπολογισμό; Των δεδομένων και των πεπερασμένων αριθμών, των πολύ περιορισμένων. Υπάρχει ένα παράλληλο πρόγραμμα, το περίφημο παράλληλο πρόγραμμα, αποτυπωμένο στο 2016, δηλαδή στον προϋπολογισμό; Υπάρχουν εγγραφές που να λένε ότι θα γίνουν κάποια πράγματα μέσα στο 2016 παράλληλα ή έστω χωρίς κόστος ή παράλληλα με τους προγραμματισμούς της τρόικα;
Ίσως διότι ξεχάσατε τον τέταρτο πυλώνα του προγράμματος της Θεσσαλονίκης, του σημαντικότερου κατ’ εμέ. Ο τέταρτος πυλώνας μιλά για θεσμικό και δημοκρατικό μετασχηματισμό του πολιτικού συστήματος. Πού είναι; Μεταρρυθμίσεις: Υπάρχουν αποτυπωμένες ως έξοδο ή ακόμη ως έσοδο. Υπάρχουν μεταρρυθμίσεις που έχουν μηδενικό κόστος και υπάρχουν μεταρρυθμίσεις που θα μπορούσαν να έχουν θετικό δημοσιονομικό πρόσημο. Θα έπρεπε να είναι γραμμένο στο προϋπολογισμό. Ο προϋπολογισμός κάνει ότι δεν βλέπει τις «μεγάλες» μεταρρυθμίσεις, διότι δεν νομίζω ότι το ασφαλιστικό θα έχει καμία σχέση με το πρόγραμμα της Θεσσαλονίκης. Μπορεί να είναι αναγκαίο, μπορεί να χρειάζεται να συζητήσουμε τις παραμέτρους, κ.λπ., αλλά σε σχέση με τις μεταρρυθμίσεις που ανακοινώσατε, δεν έχει. Δεν είναι καν εδώ. Είναι ενδεχομένως γραμμένη ως λογιστική αποτύπωση κάποιων δισεκατομμυρίων, αλλά το τι θα γίνει, πώς θα γίνει και πότε θα γίνει, δεν είναι γραμμένο.
Τελικά, η μόνη μεταρρύθμιση από όλες αυτές που συζητώνται και στο πρόγραμμα της Θεσσαλονίκης και στην καθημερινή πρακτική και είναι αναπόφευκτες, η μόνη που βαίνει καλώς είναι ο διορισμός «ημετέρων». Δεν έχουμε κάνει τίποτα στην υγεία, δεν έχουμε αποτυπώσει κανένα θέμα στην υγεία και το μόνο πράγμα που εμμονικώς επανέρχεται είναι συλλήβδην η απόλυση όλων των διοικητών και ο διορισμός καινούργιων. Είναι το μόνο πράγμα που απορρυθμίζει την υγεία αντί να την μεταρρυθμίζει από την πρώτη ημέρα που ανέλαβε ο ΣΥΡΙΖΑ μέχρι και σήμερα ακόμη που γίνονται πλασματικές στην ουσία συνεντεύξεις των δέκα λεπτών για τους διοικητές. Τους έχει απολύσει όλους ο κ. Πολάκης εδώ και πολύ καιρό και η διαδικασία μου θυμίζει την προκήρυξη της θέσης τους στον ΕΟΠΥΥ, που ξέραμε δύο μήνες πριν από την προκήρυξη ποιος θα αναλάβει την θέση. Είναι εντελώς προσχηματικές και δεν έχουν καμία σχέση οι μεταρρυθμίσεις.
Τελικώς, το 2015 είναι το ίδιο με το 2016 σε επίπεδο προϋπολογισμού. Είναι οι ίδιες λογικές, ίδιες επιδιώξεις, ίδια λογιστική προσέγγιση, χωρίς πολιτικό προγραμματισμό. Είναι στείρος προϋπολογισμός, ο οποίος ουσιαστικώς αποτυπώνει το αδιέξοδο μιας πολιτικής. Μάλιστα, μιας πολιτικής που καλείστε να ασκήσετε με ακριβώς τους ίδιους όρους που την ασκούσαν και οι προηγούμενοι, δηλαδή ακριβώς με τους ίδιους όρους, τους οποίους μέχρι τον Ιανουάριο καταδικάζατε απερίφραστα με πολύ μεγάλη ευχαρίστηση.
Το βασικό που υπάρχει σε όλη αυτήν την συζήτηση είναι η αμηχανία. Δεν είναι το βασικό πρόβλημα του προϋπολογισμού, η δραματική και κολοσσιαία αύξηση των φόρων και των περικοπών. Δεν είναι η μηδενική μείωση των εξόδων του δημοσίου ούτε τα νέα βάρη σε κάποιες τάξεις. Το κύριο πρόβλημα είναι η πολιτική αμηχανία της κυβέρνησης και η αδυναμία περιγραφής και αποτύπωσης εθνικών και πολιτικών στόχων για τα επόμενα χρόνια και όχι για τους επόμενους μήνες. Είναι η αδυναμία δημιουργίας ενός συνεκτικού και συντεταγμένου προγράμματος μέσα στις νέες πραγματικότητες, οι οποίες διαμορφώθηκαν- κατά τα ψέματα- πολύ σύντομα μέσα στο καλοκαίρι, αλλά δυστυχώς δεν βλέπω ούτε εν σπέρματι συζητήσεις. Βλέπω αρνήσεις, βλέπω προσπάθειες παραπλάνησης της κοινής γνώμης, αλλά ειλικρινή συζήτηση για την διαμόρφωση μιας εθνικής στρατηγικής για τα επόμενα πέντε χρόνια, μέσα στα επόμενα πλαίσια, δεν υπάρχει, διότι δεν μπορεί να είναι η περικοπή του χρέους ο στόχος της ελληνικής κοινωνίας και της ελληνικής κυβέρνησης για τα επόμενα χρόνια. Άλλωστε, ειρήσθω εν παρόδω, για να πούμε την αλήθεια, καλοδεχούμενη η περικοπή του χρέους από όλους, μόνο που δεν θα έχει επηρεάσει ιδιαιτέρως τους προϋπολογισμούς του 2016, 2017 και 2018, ακόμη και αν γίνει το 2016, διότι η κατανομή των τόκων και της απομείωσης του κεφαλαίου είναι τέτοια που γίνεται πιεστική με 2020. Μακάρι να γίνει, αλλά δεν είναι το σημερινό πρόβλημα ούτε ο στόχος.
Ο στόχος είναι η μεταρρύθμιση και η ανασυγκρότηση της παραγωγικής βάσης της χώρας. Νομίζω ότι σε αυτό συμφωνούμε όλοι. Αλλά, για να μπορέσουμε να βγούμε από την κρίση, δεν αρκούν μέτρα, όπως ακούμε χθες των συνάδελφο που έλεγε ότι ο στόχος είναι να βγούμε στις αγορές σε 20 μήνες. Ο συνάδελφος ήταν του ΣΥΡΙΖΑ και νόμιζα ότι μιλούσε ο κ. Σαμαράς, διότι αυτά τα ακούγαμε το 2014. Προφανώς και δεν είναι αυτός ο στόχος. Στόχος είναι η μεταρρύθμιση και η ανασυγκρότηση της παραγωγικής βάσης της χώρας και αυτά χρειάζονται σοβαρή και ειλικρινή συζήτηση και ρεαλιστική παραδοχή των καινούργιων δεδομένων που έχουν δημιουργηθεί στην χώρα μας.
Έχουμε έναν υπολογισμό που πατάει στα πρότυπα του 2015, του 2014, του 2010, του 2011 και του 2012. Είναι ένας προϋπολογισμός- πολύ φοβάμαι- της τρόικας και όχι της κυβέρνησης, όπως ήταν και οι προηγούμενοι, με τις ίδιες προσχηματικές δικαιολογίες που επικαλούνταν όλοι οι άλλοι, δηλαδή «με βάζουν οι ξένοι, με αναγκάζουν, με έπιασαν από τον λαιμό», κ.λπ.. Αυτά κουραστήκαμε να τα ακούμε. Υπάρχουν περιθώρια ακόμα και στα σφικτά δημοσιονομικά πλαίσια που έχουν διαμορφωθεί στην χώρα μας για αλλαγές, μεταρρυθμίσεις και πραγματικά καινοτόμες λύσεις, για να πάει η οικονομία μας μπροστά. Χρειάζεται ρεαλισμός και συζήτηση».
