Ομιλία του Σπ. Δανέλλη για την ημέρα μνήμης της Γενοκτονίας των Ποντίων
«Κάθε ημέρα ιστορικής μνήμης – όπως η σημερινή που τιμά τα θύματα της Γενοκτονίας του Ποντιακού Ελληνισμού – πρέπει να αποτελεί μια ευκαιρία αναστοχασμού στην πορεία για εθνική αυτογνωσία», τόνισε ο βουλευτής του Ποταμιού, Σπύρος Δανέλλης, σε ειδική συνεδρίαση της Ολομέλειας της Βουλής, συμπληρώνοντας πως πρόκειται για «μια διαδικασία αναγκαία, για την αποφυγή ανάλογων οδυνηρών καταστάσεων στο παρόν ή στο μέλλον».
Δείτε το βίντεο της ομιλίας εδώ:
Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της ομιλίας:
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι.
Κάθε ημέρα ιστορικής μνήμης – όπως η σημερινή – πρέπει να αποτελεί μια ευκαιρία αναστοχασμού στην πορεία για εθνική αυτογνωσία.
Μια διαδικασία αναγκαία, για την αποφυγή ανάλογων οδυνηρών καταστάσεων στο παρόν ή στο μέλλον.
Αυτό βεβαίως προϋποθέτει την ανάγνωση της ιστορίας, δίχως τους παραμορφωτικούς φακούς της σκοπιμότητας, ανάλογα με τη συγκυρία.
Δεν υπάρχει ούτε ένα έθνος, εξάλλου, που δεν αρέσκεται στην κατασκευή βολικών ιστορικών μύθων.
Μύθων που είτε υπερτονίζουν τον θετικό ιστορικό ρόλο του ιδίου, είτε διογκώνουν τον αρνητικό ρόλο των ιστορικών του εχθρών, είτε εξαφανίζουν από τον δικό τους χάρτη τους μη βολικούς γείτονες.
Και δυστυχώς, σε αυτό το πλαίσιο, γνωρίζουμε όλοι πως η νεοελληνική πραγματικότητα βρίθει παραδειγμάτων.
Η γενοκτονία των Ποντίων, ωστόσο, δεν ανήκει στον κύκλο των ελληνικών ιστορικών μυθευμάτων.
Το αποτύπωμα αυτού του τραύματος είναι εμφανές στην προσφυγική Μνήμη.
Γιατί, η καταστροφή του δυναμικού αυτού τμήματος του ελληνισμού συνέβη πραγματικά.
Με ανυπολόγιστες συνέπειες για εκατοντάδες χιλιάδες Ποντίους, που μέσα από απίστευτες περιπέτειες έφθασαν απευθείας ή μέσω Σοβιετικής Ένωσης στις νέες πατρίδες.
Και σε αυτή την θλιβερή «οδύσσεια» η καταμέτρηση των θυμάτων σε απόλυτα νούμερα δεν έχει καμία απολύτως σημασία.
Αυτό που όμως έχει σημασία, αυτό για το οποίο όλοι πρέπει να δουλέψουμε έξω από κρατικές λογικές ή «επενδύσεις» στο θυμικό που εξυπηρετούν ιδιοτέλειες, είναι το αίτημα για αναγνώριση ενός συχνά αποσιωπημένου εγκλήματος.
Οφείλουμε να γίνουμε η φωνή αυτών που δεν μπορούν πια να μιλήσουν.
Και αν έχει αξία η αναγνώριση αυτής της ημέρας, ως Ημέρας Μνήμης της γενοκτονίας των Ελλήνων Ποντίων, από το δικό μας Κοινοβούλιο είναι γιατί προωθεί την αποτροπή και άλλων παρόμοιων εγκλημάτων κατά της ανθρωπότητας.
Δεν θα μπορούσα να το θέσω καλύτερα από τους Αμερικανούς συνάδελφους μας, οι οποίοι στο σχέδιο ψηφίσματος για το θέμα της γενοκτονίας των Αρμενίων, αναγνώριζαν ότι η σχετική απόφαση της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων της αμερικανικής Βουλής των Αντιπροσώπων ήταν μια νίκη της ιστορικής αλήθειας, έναντι της πολιτικής και των συμφερόντων.
Σημειώνοντας, παράλληλα, πως «η αδυναμία των εθνικών και διεθνών αρχών να τιμωρήσουν τους υπεύθυνους για την Γενοκτονία των Αρμενίων είναι και ένας από τους λόγους για τους οποίους έχουν έκτοτε γίνει και άλλες γενοκτονίες».
Και στο πλαίσιο αυτό, σιγά σιγά τόσο οι πνευματικές ελίτ, όσο και το πολιτικό σύστημα της Τουρκίας θα πρέπει να αναστοχαστούν και να αναγνωρίσουν την πραγματικότητα των Γενοκτονιών που έχουν διαπραχθεί, χωρίς πια να τις αρνούνται.
Θα είναι πράξη θάρρους η αναγνώριση των εγκλημάτων, απαραίτητη προϋπόθεση προώθησης της πραγματικής φιλίας και της συνεργασίας μεταξύ των λαών.
Εξάλλου, τα παραδείγματα άλλων λαών που προέβησαν στην αναγνώριση παρόμοιων εγκλημάτων, δείχνουν το δρόμο.
…
Ιστορία, είναι και οι μικρές προσωπικές ιστορίες του καθενός από εμάς.
Είναι η αφήγηση των γιαγιάδων, το τραγούδι των παππούδων, οι χοροί στις γιορτές μας, η ιδιαίτερη κουζίνα μας, όλα αυτά που συνιστούν τον κατά τόπους πολιτισμό μας.
Συνιστούν την συλλογική μνήμη, που οφείλουμε να διατηρούμε ζωντανή.
Δεν μπορώ σε αυτό το σημείο να αντισταθώ στον πειρασμό της προσωπικής αναφοράς.
Την διαφορετικότητα των Ποντίων με την τόσο συνεκτική ταυτότητα, που τέσσερεις γενιές μετά τον ξεριζωμό κρατούν ακόμη τόσο ισχυρή στα πέρατα του κόσμου, την γνώρισα όταν έγινα κι εγώ «Πόντιος εξ αγχιστείας», μπαίνοντας στην ευρύτερη οικογένειά τους.
…
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι.
Σήμερα οι μνήμες των χαμένων πατρίδων δεν δικαιώνονται με την επικίνδυνη ψευδαίσθηση της ανακατάληψής τους.
Δικαιώνονται με την αναγνώριση των θυσιών, της φρίκης των απάνθρωπων διωγμών, αλλά και της αναγνώρισης της μεθοδολογίας των γενοκτονιών, ως ανεξίτηλων στιγμάτων στην εξέλιξη του ανθρώπινου πολιτισμού.
Για εμένα ο ορισμός της πατρίδας είναι ότι «home is where your heart is».
Οι κυνηγημένοι Πόντιοι και Πόντιες, ερχόμενοι εδώ, ομολογουμένως, βρέθηκαν σε αφιλόξενη περιοχή, παρά το ότι ήρθαν στην Ελλάδα.
Παρόλα αυτά, ξαναέστησαν τις ζωές τους, τα νοικοκυριά τους, πρόκοψαν όσο λίγοι επαγγελματικά, ακαδημαϊκά, κοινωνικά και οικονομικά.
Ένιωσαν γηγενείς στις νέες τους πατρίδες, χωρίς ποτέ όμως να αποχωριστούν το νόστο που τους κατάτρεχε και τους κατατρέχει.
Εξακολουθούν να κρατούν ζωντανές, όχι μόνο τις μνήμες και τις διηγήσεις, αλλά και τα ιδιαίτερα στοιχεία του πολιτισμού τους, προσφέροντάς μας πλούτο ανεκτίμητο.