Ομιλία του κ. Μπαργιώτα στην επιτροπή Κοινωνικών Υποθέσεων, κατά τη συζήτηση του νομοσχεδίου για το Εθνικό Μητρώο Φορτοεκφορτωτών.
«Τι νόημα έχει η απλή καταγραφή ΜΚΟ, χωρίς πιστοποίηση και χωρίς αξιολόγηση, σε ένα μητρώο; Από μόνο του αυτό δεν συνεπάγεται περισσότερη διαφάνεια. Στην πραγματικότητα έτσι οποίος θέλει να κάνει ΜΚΟ μπαίνει σε ένα μητρώο, επισημοποιεί την ίδρυση της, αλλά από κει και πέρα δεν ξέρουμε τι γίνεται. Ένα μητρώο μπορεί να λειτουργήσει όταν οι ΜΚΟ και οι κοινωνικοί φορείς έχουν αξιολογήσεις, έχουν καταγραφές και έχουν αρχεία για το πώς κάθε ΜΚΟ ξοδεύει τα χρήματα της και αξιοποιεί τις επιχορηγήσεις. Εδώ, κάνουμε μια απλή καταγραφή. Καλή είναι, αλλά ποιο είναι το επόμενο βήμα; Δεν μπαίνει καν ως προϋπόθεση για την χρηματοδότηση. Αν δεν έχεις εγγραφεί στο συγκεκριμένο μητρώο δεν σημαίνει ότι δεν παίρνεις χρήματα από το ελληνικό δημόσιο. Δεν υπάρχει τέτοια προϋπόθεση σε αυτόν το νόμο», τόνισε ο κ. Μπαργιώτας, βουλευτής Λάρισας με το Ποτάμι, κατά τη συζήτηση του νομοσχεδίου για το Εθνικό Μητρώο Φορτοεκφορτωτών στην αρμόδια επιτροπή Κοινωνικών Υποθέσεων .
Στη συνέχεια εξέφρασε τις επιφυλάξεις του για το μητρώο φορτοεκφορτωτών, επισημαίνοντας ότι «με τον τρόπο που είναι διατυπωμένη η διάταξη, το Μητρώο Φορτοεκφορτωτών θα ανοίξει, θα εγγραφούν οι ήδη υφιστάμενοι στο επάγγελμα που έχουν και εμπειρία και πιστοποίηση και μετά δεν θα μπορεί να εγγραφεί κανένας άλλος, για τον απλούστατο λόγο ότι δεν θα μπορεί να αποκτήσει επίσημη εργασιακή εμπειρία και χωρίς εμπειρία δεν θα μπορεί να εγγραφεί στο αρμόδιο τμήμα του ΕΦΚΑ, το Ταμείο Λιμενεργατών, με αποτέλεσμα να μην μπορεί να πάρει Μητρώο. Αυτό που γίνεται εδώ, είναι ότι ένα επάγγελμα το οποίο ήταν πάρα πολύ «σφικτό» ξαναγίνεται έτσι και μπαίνουν φραγμοί οι οποίοι δεν επιτρέπουν την ελεύθερη είσοδο στο επάγγελμα όλων αυτών που θέλουν να το ασκήσουν».
Κλείνοντας, αναφέρθηκε στην διάταξη που καθιστά την ΗΔΙΚΑ αποκλειστικό πάροχο υπηρεσιών πληροφορικής στα Υπουργεία Εργασίας και Υγείας, τονίζοντας ότι «Η ΗΔΙΚΑ, έναντι αμοιβής την οποίαν την καθορίζει μόνη της, παίρνει όλες τις δουλειές πληροφορικής στα δύο Υπουργεία με απευθείας ανάθεση χωρίς διαγωνισμό. Μάλιστα, όχι μόνο παίρνει τις δουλειές από τα Υπουργεία, αλλά εκεί που κρίνει ότι δεν μπορεί η ίδια, κάνει τους διαγωνισμούς για τους ιδιώτες. Δηλαδή, είναι ταυτόχρονα και τεχνικός σύμβουλος και πάροχος υπηρεσιών. Εδώ δημιουργούμε μια μονοπωλιακή κατάσταση η οποία σε βάθος χρόνου μπορεί να δημιουργήσει πάρα πολλά προβλήματα λειτουργικότητας. Είναι ένα πολύ προβληματικό πλαίσιο από τη στιγμή που ορίζει ότι η ΗΔΙΚΑ παίρνει τα πάντα, με απευθείας ανάθεση καθορίζει το κόστος, καθορίζει τις αμοιβές της, κάνει τα πάντα. Ακόμα και θέματα διαφθοράς αφήνει ανοιχτά για το μέλλον, χωρίς να θέλω να πω τίποτα για κανέναν από αυτούς που εμπλέκονται σήμερα με την εταιρία και τη δουλειά της, αλλά είναι ένα πλαίσιο ακραία προβληματικό».
Δείτε το βίντεο της ομιλίας εδώ:
Ακολουθεί η απομαγνητοφώνηση της ομιλίας:
Το νομοσχέδιο, λοιπόν, κατά δήλωση στην αιτιολογική έκθεση επιφέρει βελτιώσεις στο προηγούμενο καθεστώς, διότι προέκυψαν προβλήματα στη λειτουργία του Μητρώου. Εκτός του ότι εμένα μου μυρίζει, το λεγόμενο «αγγλιστί» - overregulation, όλο το γραφειοκρατικό το οποίο δεν είναι πρόβλημα του συγκεκριμένου νομοσχεδίου όσον αφορά τα επαγγέλματα, να θυμίσω ότι ο ν. 4093, ήταν το Μεσοπρόθεσμο και ο λόγος για τον οποίο έγιναν οι ρυθμίσεις που έγιναν ήταν για να «ανοίξει» ένα επάγγελμα το οποίο το χαρακτήριζε ο συντεχνιασμός και ήταν ένα επάγγελμα από αυτά τα οποία τότε τα λέγαμε «κλειστά» και για τα οποία γινόταν πολύ φασαρία. Θα αφήσω τις εξαιρέσεις για Πειραιά, Θεσσαλονίκη, όπου καταλαβαίνει κανείς πολύ καλά γιατί γίνονται, εφόσον τα λιμάνια έχουν ειδικό καθεστώς πλέον, και για όλα τα άλλα.
Ουσιαστικά αν εξαιρέσει κανείς κάποιες πραγματικές βελτιώσεις ή ενδεχομένως, κάποιες γραφειοκρατικές υποδιαιρέσεις του Μητρώου, θα δεχτώ την αιτιολόγηση του συναδέλφου ότι αποτελούν προσαρμογή στο ευρωπαϊκό δίκαιο, αν υπάρχει μια ουσιώδης διαφορά σε σχέση με τον παλιό νόμο είναι η εισαγωγή της εργασιακής εμπειρίας ως προϋπόθεση για να εγγραφεί κανείς στο Μητρώο Β. Για να μη λέμε πολλά και για να μπορούμε να είμαστε κατανοητοί θα ήθελα πραγματικά να μου εξηγήσει κάποιος, για παράδειγμα, εγώ ένα χρόνο μετά την έναρξη του Μητρώου αν αποφασίσω να γίνω φορτοεκφορτωτής στο λιμάνι, με μηδενική εμπειρία θα μπορούσα να το κάνω πολύ εύκολα με τον παλιό νόμο. Θα έπρεπε να κάνω την πιστοποίηση που είναι απλή, είναι ένα σεμινάριο, ενημέρωση και οτιδήποτε άλλο, δηλαδή μια εκπαίδευση και να πάω να ψάξω να βρω δουλειά. Με τον καινούργιο τρόπο χρειάζομαι εργασιακή εμπειρία για να περάσω στο Μητρώο Β, είτε στην ξηρά είτε στα λιμάνια, πράγμα που σημαίνει, ότι από τη στιγμή που δεν έχω Μητρώο Β, δεν μπορώ να αποκτήσω εργασιακή εμπειρία και από τη στιγμή που δεν έχω εργασιακή εμπειρία δεν μπορώ να εγγραφώ στο Μητρώο.
Με την επιφύλαξη, ότι μπορεί να το έχω καταλάβει λάθος ή ότι δεν καταλαβαίνω τί γίνεται, γιατί έχω την εντύπωση ότι το Μητρώο θα ανοίξει, θα εγγραφούν οι ήδη υφιστάμενοι στο επάγγελμα που έχουν και εμπειρία και πιστοποίηση και μετά δεν θα μπορεί να εγγραφεί κανένας άλλος, για τον απλούστατο λόγο ότι δεν θα μπορεί να αποκτήσει επίσημη εργασιακή εμπειρία και δεν θα μπορεί να εγγραφή στο αρμόδιο τμήμα του ΕΦΚΑ, δηλαδή στο Ταμείο Λιμενεργατών πλέον, με αποτέλεσμα να μην μπορεί να πάρει Μητρώο. Νομίζω ότι αυτό που γίνεται εδώ, είναι ότι ένα επάγγελμα το οποίο ήταν πάρα πολύ «σφικτό» ξαναγίνεται έτσι, μπαίνουν φραγμοί οι οποίοι δεν επιτρέπουν την ελεύθερη είσοδο στο επάγγελμα όλων αυτών που θέλουν. Ερωτώ και θα ήθελα πραγματικά να μου εξηγήσει κανείς, ένας ανειδίκευτος, άνεργος ο οποίος δούλευε όλα τα χρόνια απέναντι από το λιμάνι και τώρα έμεινε άνεργος και θέλει να πάει απέναντι στο λιμάνι να γίνει φορτοεκφορτωτής, πώς μπορεί να αποκτήσει εργασιακή εμπειρία χωρίς να έχει Μητρώο Β και πώς μπορεί να εγγραφεί στο Μητρώο Β, εφόσον δεν έχει εργασιακή εμπειρία;
Εγώ αντιλαμβάνομαι ότι αυτό είναι ένας φραγμός πολύ συγκεκριμένος και ενδεχομένως, αυτός είναι ο λόγος που δεν βγήκε αυτό το νομοσχέδιο στη διαβούλευση, διότι το επόμενο ερώτημα είναι, γιατί αυτό το νομοσχέδιο το οποίο δεν έχει χαρακτήρα επείγοντος έρχεται ξαφνικά στη Βουλή, χωρίς να έχει περάσει τη διαβούλευση; Η εμπειρία λέει, ότι στη διαβούλευση δεν πάνε τα επείγοντα και αυτά που έχουμε λόγο να μην πολυσυζητήσουμε τα πράγματα που έχουμε να συζητήσουμε.
Άρα, λοιπόν, όσον αφορά στο Μητρώο φορτοεκφορτωτών, το μεγάλο ερώτημα είναι αυτό. Πώς μπορεί να αποκτήσει εργασιακή εμπειρία χωρίς να έχει Μητρώο Β και πως μπορεί να εγγραφεί στο Μητρώο Β, εφόσον δεν έχει εργασιακή εμπειρία; Θα ήθελα πραγματικά να ακούσω πως ένας άνεργος, ανειδίκευτος μπορεί να κάνει έναρξη επαγγέλματος στον συγκεκριμένο κλάδο, ο οποίος δεν έχει και εργασιακή εμπειρία.
Όσον αφορά στο άρθρο 7, «συνίσταται και λειτουργεί η σύσταση του ηλεκτρονικού εθνικού μητρώου ιδιωτικών φορέων…» Ένα θέμα το οποίο έχω να παρατηρήσω, είναι ότι από εκεί που δεν είχαμε κανένα ξαφνικά αρχίζουμε να αποκτούμε πάρα πολλά μητρώα. Νομίζω ότι τον τελευταίο καιρό νομοθετούμε το ένα μητρώο επάνω στο άλλο και νομίζω ότι αυτό το μητρώο εν μέρει πέφτει επάνω στο άλλο που νομοθέτησε η κυρία Φωτίου, για τα προνοιακά ιδρύματα. Αν μη τι άλλο έχουνε σίγουρα αλληλοκαλύψεις, δηλαδή έχουμε πολλούς κοινωνικούς φορείς ιδιωτικούς, οι οποίοι θα είναι γραμμένοι σε δύο και τρία μητρώα αν συνεχίσουμε έτσι. Αρχίζουμε, δηλαδή, να δημιουργούμε μια ηλεκτρονική γραφειοκρατία την οποία κάποια στιγμή κάποιος θα αναλάβει να τη λύσει και θα την κάνει ακόμη πιο πολύπλοκη.
Αυτό είναι το πρώτο, επίσης, θα ήθελα να «κρατήσετε», ότι η έκθεση του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους, λέει ότι το κόστος του μητρώου για τον πρώτο χρόνο, δηλαδή η αμοιβή της ΗΔΙΚΑ, αυτό θέλω να κρατήσετε, είναι 200.000 ευρώ.
Επαναλαμβάνω, τα ερωτήματα που έκανε η κυρία Χριστοφιλοπούλου. Τι νόημα έχει η απλή καταγραφή ΜΚΟ χωρίς πιστοποίηση και χωρίς αξιολόγηση σε ένα μητρώο. Και τι θα επιφέρει αυτό; Άκουσα προηγουμένως, ότι έτσι θα ξέρουμε τι γίνεται. Έτσι, δεν ξέρουμε τι γίνεται. Στην πραγματικότητα έτσι οποίος θέλει να κάνει ΜΚΟ μπαίνει σε ένα μητρώο, επισημοποιεί την ίδρυση της, αλλά από κει και πέρα δεν ξέρουμε τι γίνεται.
Το μητρώο λειτουργεί όσον αφορά τις ΜΚΟ και τους κοινωνικούς φορείς έχουν αξιολογήσεις, έχουν καταγραφές και έχουν αρχεία. Με αυτό τον τρόπο η Ύπατη Αρμοστεία χρηματοδοτεί τις ΜΚΟ, έχοντας ένα συγκεκριμένο μητρώο που έχει προϋποθέσεις για να εγγραφεί κανείς και ακολουθεί το ιστορικό της κάθε ΜΚΟ πώς ξοδεύει τα χρήματα της, πώς αξιοποιεί τις επιχορηγήσεις.
Εδώ, κάνουμε μια απλή καταγραφή. Καλή είναι. Οι καταγραφές είναι εύκολες πλέον. Είναι πάρα πολύ εύκολες. Παίρνεις ένα data base, τους καταγράφεις όλους, τελείωσες μετά. Ποιο είναι το επόμενο βήμα; Δεν μπαίνει καν σε προϋπόθεση από ότι κατάλαβα. Αν δεν έχεις εγγραφεί στο συγκεκριμένο μητρώο δεν σημαίνει ότι δεν παίρνεις χρήματα από το ελληνικό δημόσιο. Δεν υπάρχει προϋπόθεση σε αυτόν το νόμο.
Ο νόμος ζητάει απλώς να καταγράφουν, επιφυλάσσεται ότι θα κάνει οχλήσεις κ.τ.λ. κ.τ.λ., αλλά δεν λέει ότι αν δεν έχεις εγγραφή δεν παίρνεις λεφτά ή ότι δεν έχεις δικαίωμα να μπεις στα στρατόπεδα. Δεν είσαι πιστοποιημένος, άρα δεν μπαίνεις στα στρατόπεδα. Υπάρχει ένα θέμα εδώ. Δηλαδή, γιατί το κάνουμε το μητρώο;
Η Ύπατη Αρμοστεία από την οποίαν προέρχονται τα περισσότερα χρήματα και οι ξένες κυβερνήσεις που επίσης δίνουν χρήματα στις ΜΚΟ έχουν δικά τους registry και χρηματοδοτούν επιλεγμένα με δικά τους κριτήρια ΜΚΟ. Εμείς τι κριτήρια έχουμε; Ακόμη τα αναζητώ. Είχα ρωτήσει κάποτε τον κ. Μουζάλα και μου είχε πει τον πρώτο καιρό γίνεται χαμός εκ των πραγμάτων σε μια καταστροφή. Να το δεχτώ, αλλά ο πρώτος καιρός πέρασε. Που πάμε από δω και πέρα και τι νόημα έχει αυτό το μητρώο;
Βέβαια, δεν μπορώ να αντέξω στον πειρασμό. Παράγραφος 10, με απόφαση του Υπουργείου Εργασίας όλο το ζουμί, τα τεχνικά, οι προδιαγραφές, το τι θα είναι το μητρώο, το πόσο θα κοστίσει ως αποτέλεσμα του χαρακτηρισμού και της επιλογής των τεχνικών είναι υπουργική απόφαση η οποία φεύγει από την Βουλή.
Εμείς ψηφίζουμε και εγκρίνουμε την επικεφαλίδα και το ζουμί που είναι από πίσω, όταν θα βγει με υπουργική απόφαση, είναι ένα μεγάλο θέμα.
Άλλο μεγάλο θέμα, η αλλαγή του καταστατικού της ΗΔΙΚΑ. Για να μην κουράζω, θα τα πούμε στην κατ΄ άρθρον. Η ΗΔΙΚΑ αναδεικνύεται σε αποκλειστικό προνομιακό πάροχο υπηρεσιών πληροφορικής για τα Υπουργεία Κοινωνικής Ασφάλισης και Υγείας, Απλά ελληνικά, έναντι αμοιβής, την οποίαν την καθορίζει μόνη της, δεν υπάρχει κανένα κριτήριο. Η ΗΔΙΚΑ παίρνει όλες τις δουλειές πληροφορικής στα δύο Υπουργεία. Και όχι μόνο αυτό, με απευθείας ανάθεση χωρίς διαγωνισμό. Δεν είναι από τώρα, είναι από παλαιότερα, απλώς τώρα ολοκληρώνεται. Αυτό δεν το έκανε η κυβέρνηση, έρχεται και ολοκληρώνει ένα πλαίσιο που υπήρχε, το οποίο κατά τη γνώμη μου είναι προβληματικό.
Μάλιστα, όχι μόνο παίρνει τις δουλειές που μπορεί ή κρίνει ότι μπορεί να κάνει από τα Υπουργεία αλλά εκεί που κρίνει η ίδια ότι δεν μπορεί προφανώς κάνει τους διαγωνισμούς για τους ιδιώτες. Δηλαδή, είναι και τεχνικός σύμβουλος και πάροχος υπηρεσιών ταυτόχρονα. Είναι σαν να βάλουμε τον Άκτωρα και τεχνικό σύμβουλο σε ένα τεχνικό έργο και να κάνει το μισό έργο ο ίδιος. Είναι πράγματα τα οποία είναι λίγο προβληματικά.
Το ότι η ΗΔΙΚΑ είναι μια ανώνυμη εταιρεία του δημοσίου και ότι η ΗΔΙΚΑ είναι ένα καλό παράδειγμα ανώνυμης εταιρίας του δημοσίου μέχρι σήμερα με σημαντικό έργο και στο Υπουργείο Υγείας και στο Υπουργείο Κοινωνικής Ασφάλισης, δεν σημαίνει ότι ανοίγοντας ένα ακραίο προβληματικό πλαίσιο την βοηθάμε. Ίσα-ίσα την βοηθάμε ενδεχομένως να γίνει, να το πω έτσι, το ΚΕΕΛΠΝΟ της πληροφορικής, γιατί με αυτό το πλαίσιο που δημιουργείται μπορεί να κάνει προσλήψεις προσωπικού με συμβάσεις έργου για να τους βάλει στα Υπουργεία μέσα στα πλαίσια εκτέλεσης έργων.
Δημιουργεί ένα σωρό προβλήματα, τα οποία έχουν να κάνουν με τον μονοπωλιακό χαρακτήρα που αποκτά η ΗΔΙΚΑ. Αν η ΗΔΙΚΑ έχει τις δυνατότητες και εγώ πιστεύω ότι τις έχει, τις τεχνικές και τις οικονομικές, πρέπει να μπει στους διαγωνισμούς σαν Α.Ε. του δημοσίου μαζί με τους ιδιώτες να διεκδικήσει και να πάρει έργα ή πρέπει να γίνει τεχνικός σύμβουλος στο Υπουργείο γιατί τον χρειάζεται, η οποία θα ελέγχει τις προδιαγραφές, την συμβατότητα και τα λοιπά.
Έχουμε υποφέρει πολύ από αυτά. Η Κυβέρνηση θέσπισε Υπουργείο Ψηφιακής Πολιτικής και τώρα ξαφνικά βλέπουμε κινήσεις οι οποίες δεν βοηθούν μακροπρόθεσμα. Επαναλαμβάνω και δεν θέλω να παρεξηγηθώ, θεωρώ ότι η ΗΔΙΚΑ είναι ένα επιτυχημένο παράδειγμα, έχει κάνει πολλές και καλές δουλειές. Εξακολουθεί να κάνει πολλές και καλές δουλειές. Όταν όμως δημιουργείς ένα θεσμικό πλαίσιο που μπορεί να πάει σε βάθος χρόνου, πρέπει να δεις με μεγάλη προσοχή το τι παράθυρα και τι πόρτες.
Εδώ δημιουργούμε μια μονοπωλιακή κατάσταση η οποία σε βάθος χρόνου μπορεί να δημιουργήσει πάρα πολλά προβλήματα λειτουργικότητας. Είναι ένα πολύ προβληματικό πλαίσιο από τη στιγμή που ορίζει ότι η ΗΔΙΚΑ παίρνει τα πάντα, με απευθείας ανάθεση καθορίζει το κόστος, καθορίζει τις αμοιβές της, κάνει τα πάντα.
Ακόμα και θέματα διαφθοράς αφήνει ανοιχτά για το μέλλον, χωρίς να θέλω να πω τίποτα για κανέναν από αυτούς που εμπλέκονται σήμερα με την εταιρία και τη δουλειά της, αλλά είναι ένα πλαίσιο ακραία προβληματικό.
Κλείνοντας, θα πω κάτι τελευταίο για την αγροτική εποχιακή απασχόληση, κάτι που είναι θετικό. Για να μην κοροϊδευόμαστε, όμως, μεταξύ μας, επειδή έχω κάνει και εγώ αυτή την εποχιακή απασχόληση στα χωράφια, θα ήθελα πραγματικά να γνωρίζω πόσοι έλεγχοι έχουν γίνει στα χωράφια τα τελευταία χρόνια και πόσες φορές έχουν ελεγχθεί οι εποχιακοί εργάτες που είναι χιλιάδες, εάν είναι Έλληνες, εάν έχουν κάρτα εργασίας, αν είναι νόμιμοι ή αν είναι παράνομοι, αφήνοντας το ασφαλιστικό θέμα που είναι επιστημονική φαντασία.
Άρα, λοιπόν, νομίζω, ότι εδώ πρέπει να ξαναδούμε το πλαίσιο και το γεγονός, ότι έχουν καταργηθεί πρακτικά οι έλεγχοι για μαύρη εργασία όχι μόνο στα χωράφια, αλλά παντού.
Μπορεί, βέβαια, το πλαίσιο που δημιουργούμε να είναι θετικό, αλλά είναι λίγο φαντασιακό.