Το επαχθές Τρίτο Μνημόνιο το οποίο φόρτωσε στις πλάτες της χώρας η αλλοπρόσαλλη και επικίνδυνη πολιτική της κυβέρνησης του κ. Τσίπρα ως αποτέλεσμα μίας παταγωδώς αποτυχημένης εξάμηνης διαδρομής, αποτελεί εκ των πραγμάτων την τελευταία ευκαιρία της χώρας για να μην χάσει την επαφή της με το ευρωπαϊκό κέντρο.
Απαιτεί εθνική σύμπνοια και οργανωμένη εθνική προσπάθεια, πράγμα που δεν φαίνεται να αντιλαμβάνεται ο κυβέρνηση μειοψηφίας. Διότι, ο εθνολαϊστικός παροξυσμός που κατείχε και κατέχει ακόμα τον ΣΥΡΙΖΑ – ή ένα μεγάλο του κομμάτι – έχει στον πυρήνα του τον αντι-ευρωπαϊσμό και τον αντι-δυτικισμό, που αποτελούν τις δυο όψεις του ίδιου νομίσματος.
Η στάση αυτή έχει βαθιές ιστορικές και πολιτιστικές ρίζες, γεγονός, όμως, που δεν απαλλάσσει σε τίποτα τις πολιτικές δυνάμεις της χώρας. Η ένταξή μας στην Ευρωπαϊκή Ένωση (τότε ΕΟΚ) πριν από τριάντα πέντε χρόνια ήταν και είναι ηλίου φαεινότερο ότι έγινε για πολιτικούς και γαιοπολιτικούς λόγους. Διασφάλισε το εύθραυστο δημοκρατικό μας πολίτευμα. Εμπέδωσε τους δημοκρατικούς θεσμούς. Συντέλεσε καθοριστικά στην ανάπτυξη και την ευημερία μας, όπως και η μετέπειτα ένταξή μας στον σκληρό πυρήνα, την ευρωζώνη. Εδραίωσε τη συμμετοχή μας στην οικοδόμηση της Ευρώπης, σε συνθήκες ειρήνης, ευταξίας, ασφάλειας και προόδου. Εξασφάλισε την αλληλεγγύη των εταίρων μας. Επέτυχε την εξάπλωση της επιρροής μας στον περιβάλλοντα διεθνή χώρο και την ένταξη της Κύπρου.
Ωστόσο, όλα αυτά τα χρόνια η σχέση μας με την Ευρώπη παρέμεινε αμφίσημη. Οι χρηματοδοτικές εισροές, που άλλαξαν ραγδαία την όψη της χώρας, που από «φτωχή και έντιμη» έφτασε να κατακτήσει στην 24η θέση των πιο αναπτυγμένων χωρών του κόσμου, παρέμειναν το μόνο μας μέλημα. Αρμέγαμε την αγελάδα και περί άλλων τυρβάζαμε. Ελάχιστα μας απασχολούσε η ενσωμάτωση στα εθνικά μας σχέδια (εάν ποτέ υπήρχαν) των ευρωπαϊκών κανόνων και αξιών, των οποίων θεωρητικά ήμασταν οι ιστορικοί εμπνευστές και αιμοδότες. Παραμείναμε μια χώρα συντεχνιακά οργανωμένη, με κρατικίστικη οικονομία, με κλειστοφοβική κοινωνία, με φοβικά σύνδρομα, με απέχθεια απέναντι στη συστηματική προσπάθεια, την οργάνωση, τον προγραμματισμό, τον εκσυγχρονισμό, την καινοτομία, την εξωστρέφεια, τις προκλήσεις του ευρωπαϊκού και παγκόσμιου ανταγωνισμού. Ήμασταν πάντα εντός της ευρωπαϊκής οικογένειας, παράδειγμα προς αποφυγήν, το «μαύρο πρόβατο», ουδέποτε παράδειγμα προς μίμηση, με ελάχιστες περιόδους ημιτελών μεταρρυθμιστικών προσπαθειών και συλλογικής αυτεπίγνωσης των ευκαιριών, των δυνατοτήτων μας και των απαιτούμενων για να παρακολουθούμε τουλάχιστον τον βηματισμό της Ευρώπης και να συμβάλλουμε θετικά σε αυτόν.
Φτάσαμε, έτσι, μέσα σε ένα αυτάρεσκο κλίμα ιδιομορφίας και εγωκεντρικού εξαιρετισμού (exceptionalism) να επιλέγουμε «εχθρούς» μεταξύ των εταίρων μας, με περισσή αλαζονεία, επιθετικότητα και απειλές βομβιστού αυτοκτονίας, ζητώντας αλληλεγγύη από τους «τρομοκράτες» άνευ ανάληψης ευθυνών. Αντιμετωπίσαμε, βέβαια, ιταμές στάσεις, αλλά τελικά το πνεύμα της αλληλεγγύης επεκράτησε και πάλι, αυτή τη φορά όμως με βαρύτατο οικονομικό και κοινωνικό κόστος. Διότι και πάλι αρνούμαστε όχι μόνο να αναγνωρίσουμε τα ενδογενή αίτια της κακοδαιμονίας μας αλλά και να (απο)δεχτούμε την αναγκαιότητα των μεταρρυθμίσεων εκείνων που θα εκσυγχρονίσουν τη χώρα και θα την καταστήσουν στην ουσία ισότιμο και σεβαστό μέλος της ευρωπαϊκής οικογένειας. Οι μεταρρυθμίσεις επιβάλλονται και πάλι εκ των έξω. Θα έπρεπε εμείς οι ίδιοι να τις είχαμε επιδιώξει και εφαρμόσει εδώ και δεκαετίες, αλλά μας περίσσευσε ο στρουθοκαμηλισμός. Αυτή είναι η αλήθεια, αλλά κι αυτή είναι η μόνη οδός για να αποφύγουμε τον εφιάλτη της χρεοκοπίας και της ολοκληρωτικής κατάρρευσης. Ας τις υιοθετήσουμε όχι άκριτα αλλά με επίγνωση ότι μπορούμε να σχεδιάσουμε και να εφαρμόσουμε εντός του πλαισίου τις δικές μας προτεραιότητες, προσαρμοσμένες στις δικές μας ανάγκες.
Στεκόμαστε ακόμα στα πόδια μας. Οι κίνδυνοι δεν έχουν ακόμα εκλείψει και θα μας συνοδεύουν όσο εμείς οι ίδιοι δεν αντιληφτούμε τι ακριβώς διακυβεύεται και τι ακριβώς πρέπει να κάνουμε. Δεν είναι η Ευρωπαϊκή Ένωση το τέλειο οικοδόμημα. Δεν είναι η αρχιτεκτονική του ευρώ χωρίς ατέλειες, οι οποίες και κάνουν το ενιαίο νόμισμα επιρρεπή στις κρίσεις. Η Ευρώπη, όμως, δημιούργησε μηχανισμούς, έχοντας να αντιμετωπίσει καινοφανή προβλήματα. Αναπόφευκτα θα προχωρήσει στην αέναη ενωτική της πορεία, σαν τον ποδηλάτη που πρέπει να κινείται συνεχώς για να μην πέσει, μέσα από συγκρούσεις και συμβιβασμούς και με γνώμονα την ενίσχυση των θεσμών και των πολιτικών της, διαφορετικά θα επικρατήσουν οι φυγόκεντρες δυνάμεις της ακροδεξιάς και ακροαριστεράς που επιζητούν τη διάλυσή της στο όνομα κάποιας φαντασιακής εθνοκεντρικής αυτάρκειας. Η συμπαράταξη με τέτοιες δυνάμεις θα δώσουν τη χαριστική βολή στη χώρα μας.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
Σήμερα καλούμαστε να ψηφίσουμε όσα συμφώνησε ο κ. Τσίπρας με τους Ευρωπαίους και τα εισάγει σήμερα στη Βουλή. Ο κ. Τσίπρας εξελέγη έχοντας διατυπώσει διαφορετική γραμμή από αυτήν με την οποία σήμερα κινείται. Είναι πανεύκολη για την αντιπολίτευση η κριτική σήμερα στην κυβέρνηση. Είναι τόσο φανερές οι παλινωδίες της ώστε γίνεται περιττή και η αναφορά τους. Μην ξεχνάμε ότι η κυβέρνηση διέκοψε στις 25 Ιουνίου τις διαπραγματεύσεις, προκήρυξε ένα άκαιρο δημοψήφισμα, παρότρυνε την επιλογή του ΟΧΙ με κάθε τρόπο και αμέσως μετά συμφώνησε με ένα μεγάλο ΝΑΙ σε όσα της προτάθηκαν.
Καλούμαστε επομένως σήμερα, να ψηφίσουμε ένα τρίτο μνημόνιο που δεν ήταν ούτε μοιραίο, ούτε αναπόφευκτο. Αλλά έγινε αναγκαίο για να μην οδηγηθούμε στη χρεοκοπία και στην απόλυτη κατάρρευση.
Το Ποτάμι με απόλυτη συνέπεια στη γραμμή που από την αρχή είχε χαράξει – δηλαδή ΝΑΙ σε συμφωνία με τους Ευρωπαίους για να μην φτάσουμε στην καταστροφή καις τη δραχμή – θα ψηφίσει θετικά σήμερα με ευθύνη απέναντι στη χώρα και στις προοπτικές της και θα παλέψει με όλες του τις δυνάμεις για να απαλύνει τις συνέπειες από τα σκληρά μέτρα που συνοδεύουν τη συμφωνία.
13 Αυγούστου 2015
