«Υπουργείο Υγείας: έτοιμο το σχέδιο νόμου για την ψυχιατρική μεταρρύθμιση, ενώ δεν έχει ακόμα κατατεθεί το Πόρισμα της Ομάδας Εργασίας για την Ψυχική Υγεία»
Τη διγλωσσία του Υπουργείου Υγείας σχετικά με την ψυχιατρική μεταρρύθμιση αναδεικνύει με ερώτηση και Αίτηση Κατάθεσης Εγγράφων ο βουλευτής Λάρισας του Ποταμιού, κ. Κώστας Μπαργιώτας. Στην απάντηση του Υπουργού (μπορείτε να τη διαβάσετε εδώ.) σε προηγούμενη ερώτηση του βουλευτή εντοπίζεται η πρώτη διγλωσσία: Ενώ από το 2015 η πολιτική ηγεσία του Υπουργείου έκανε λόγο για επαναδιαπραγμάτευση του Μνημονίου Συνεργασίας μεταξύ Andor-Λυκουρέντζου, το Υπουργείο δεν έχει τίποτα επίσημα ανακοινώσιμο. Ούτε καν την καταληκτική ημερομηνία κατάργησης των τριών Ψυχιατρικών Νοσοκομείων. Μάλιστα, ενώ γίνεται εκτενής αναφορά στη συνάντηση που διεξήχθη στις 26/01/2016 στις Βρυξέλλες σχετικά με την εξέλιξη και ολοκλήρωση της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης στην Ελλάδα, η απάντηση καταλήγει στη γενικόλογη αναφορά «…η διοικητική αναδιάρθρωση του συστήματος ψυχικής υγείας, η οποία σχεδιάζεται με τέτοιο τρόπο ώστε να επιταχυνθεί η ψυχιατρική μεταρρύθμιση με κύριο άξονα την αποασυλοποίηση, τον μετασχηματισμό των εναπομεινάντων ψυχιατρικών νοσοκομείων και την προώθηση στρατηγικών πρόληψης με βάση τις αρχές της κοινοτικής ψυχιατρικής». Με άλλα λόγια, η επαναδιαπραγμάτευση δεν παρήγαγε καρπούς. Το Υπουργείο οφείλει να απαντήσει ποια ήταν η πρόταση του Υπουργείου Υγείας στη διάρκεια της επαναδιαπραγμάτευσης στις και εάν υπάρχει νέα, συγκεκριμένη συμφωνία με σαφές χρονοδιάγραμμα.
Η δεύτερη διγλωσσία του Υπουργείου είναι η εξής: Στην απάντηση αναφέρεται ότι «έχει ήδη εκπονηθεί σχέδιο νόμου για τη διοικητική μεταρρύθμιση των Υπηρεσιών Ψυχικής Υγείας, το οποίο θα αναρτηθεί άμεσα για δημόσια διαβούλευση». Μάλιστα, τον τελευταίο μήνα ο Υπουργός έχει κάνει ανάλογη δήλωση τόσο από βήματος Βουλής όσο και στα μέσα. Ωστόσο, σε άλλο σημείο της απάντησης αναφέρεται «Στο Υπουργείο Υγείας έχει συγκροτηθεί Ομάδα Εργασίας για την Ψυχική Υγεία… Το επίσημο τελικό πόρισμα της Ομάδας Εργασίας για την Ψυχική Υγεία, το οποίο θα συναποτελείται από τα επιμέρους πορίσματα των υπο-ομάδων, θα κατατεθεί επίσημα στις 31-03-2016 στην πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Υγείας». Με άλλα λόγια, η εκπόνηση του σχεδίου νόμου προηγήθηκε της ολοκλήρωσης του πορίσματος της Ομάδας Εργασίας για την Ψυχική Υγεία. Τότε, ποια είναι η σκοπιμότητα της σύστασης της Ομάδας Εργασίας και σε ποια επιστημονικά δεδομένα βασίστηκαν οι συντάκτες του σχεδίου νόμου για την εκπόνησή του;
Η τρίτη διγλωσσία του Υπουργείου είναι η εξής: Ενώ στην απάντηση αναφέρεται σε σχέση με τη χρηματοδότηση της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης ότι «έχει – για πρώτη φορά- διασφαλιστεί η κρατική χρηματοδότηση των Μονάδων Ψυχικής με δέσμευση 52 εκατομμυρίων από τον κρατικό προϋπολογισμό», σε άλλο σημείο αναφέρεται ότι στη συνάντηση στις Βρυξέλλες «τέθηκαν οι βάσεις για περαιτέρω ενίσχυση της χρηματοδότησης τμήματος του εγχειρήματος στην επόμενη προγραμματική περίοδο μέσα από την αξιοποίηση των διαρθρωτικών, και όχι μόνο, ταμείων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής». Με άλλα λόγια, η ευρωπαϊκή χρηματοδότηση είναι στον αέρα. Μάλιστα, αυτό που αποκρύπτει η ελληνική κυβέρνηση είναι ότι ελλοχεύει ο κίνδυνος να μη λάβει η Ελλάδα ξανά χρηματοδότηση για την ολοκλήρωση της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης, δεδομένου ότι δεν τήρησε τα συμπεφωνημένα. Έχει προβεί το Υπουργείο στις απαραίτητες ενέργειες για τη συνέχιση της ευρωπαϊκής χρηματοδότησης;
Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της ερώτησης & ΑΚΕ:
ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΥΠΟΥΡΓΟ ΥΓΕΙΑΣ
ΘΕΜΑ: «Διγλωσσία του Υπουργείου Υγείας για την ψυχιατρική μεταρρύθμιση»
Η υφιστάμενη κατάσταση στο χώρο της ψυχικής υγείας είναι οριακή: απουσιάζουν οι δομές, τα στελέχη, οι στρατηγικοί στόχοι, οι ορίζοντες, η έμπνευση. Ελάχιστα τα Κέντρα Ψυχικής Υγείας, ολιγάριθμες οι Κινητές Μονάδες, ανύπαρκτο το Δίκτυο Κοινοτικών Υπηρεσιών, υπό σχεδιασμό ακόμη η τομεοποίηση των Υπηρεσιών Ψυχικής Υγείας. Στην πράξη η Πρωτοβάθμια Φροντίδα Ψυχικής Υγείας ασκείται από τους ψυχιατρικούς τομείς των Γενικών Νοσοκομείων και τα εξωτερικά ιατρεία των ψυχιατρείων, ενώ τα Κέντρα Υγείας έχουν αξιοποιηθεί σε ελάχιστο βαθμό στο συγκεκριμένο τομέα.
Από την από 08-03-2016 απάντηση του Υπουργού Υγείας στην με αριθμ. πρωτ. 1862/107/11-02-2015 ερώτηση & ΑΚΕ του υπογράφοντος προκύπτει η διγλωσσία της πολιτικής ηγεσίας του Υπουργείου και αναδεικνύεται η προχειρότητα στη διαχείριση του θέματος. Ειδικότερα, το Μνημόνιο Συνεργασίας μεταξύ Andor-Λυκουρέντζου (2013) προέβλεπε, μεταξύ άλλων, ότι έως τις 31/12/2015 θα έπρεπε να έχει ολοκληρωθεί η ψυχιατρική μεταρρύθμιση και να έχει ολοκληρωθεί η μετάβαση στο «νέο και οικονομικά βιώσιμο σύστημα παροχής υπηρεσιών ψυχικής υγείας». Σήμερα παραμένουν ανοιχτά τρία ψυχιατρεία: ΨΝΑ «Δαφνί», Δρομοκαΐτειο, Ψυχιατρικό Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης. Για να επιτευχθεί το κλείσιμο των ψυχιατρείων και να ολοκληρωθεί η απο-ασυλοποίηση, θα έπρεπε να έχει ολοκληρωθεί η δημιουργία ψυχιατρικών μονάδων εντός των γενικών νοσοκομείων, κάτι που δεν έχει προχωρήσει.
Η πρώτη διγλωσσία του Υπουργείου είναι η εξής: Στις 04/06/2015 σε απάντηση επίκαιρης ερώτησης του υπογράφοντος ο τότε Αναπληρωτής Υπουργός Υγείας, κ. Ξανθός, έκανε λόγο για επαναδιαπραγμάτευση του Μνημονίου Συνεργασίας μεταξύ Andor-Λυκουρέντζου, λέγοντας «προφανέστατα πριν την λήξη του περιθωρίου (που θέτει το Μνημόνιο Andor-Λυκουρέντζου) η διοίκηση του Υπουργείου Υγείας θα έχει διασφαλίσει μια νέα συμφωνία». Στην από 08-03-2016 απάντηση του Υπουργείου διαλαμβάνονται, μεταξύ άλλων, τα εξής «Συγκεκριμένα, για τα τρία (3) Ψυχιατρικά Νοσοκομεία, όπως έχει προταθεί από την αρμόδια Διεύθυνση του Υπουργείου Υγείας, προωθείται η επαναδιαπραγμάτευση της καταληκτικής ημερομηνίας κατάργησής τους, λόγω της γενικότερης έλλειψης υλικών και ανθρώπινων πόρων, χωρίς αυτό να σημαίνει την παρέκκλιση από τον στόχο του μετασχηματισμού των ψυχιατρικών νοσοκομείων». Με άλλα λόγια, η επαναδιαπραγμάτευση δεν παρήγαγε καρπούς. Μάλιστα, ενώ γίνεται εκτενής αναφορά στη συνάντηση που διεξήχθη στις 26/01/2016 στις Βρυξέλλες σχετικά με την εξέλιξη και ολοκλήρωση της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης στην Ελλάδα, η απάντηση καταλήγει στη γενικόλογη αναφορά «…η διοικητική αναδιάρθρωση του συστήματος ψυχικής υγείας, η οποία σχεδιάζεται με τέτοιο τρόπο ώστε να επιταχυνθεί η ψυχιατρική μεταρρύθμιση με κύριο άξονα την αποασυλοποίηση, τον μετασχηματισμό των εναπομεινάντων ψυχιατρικών νοσοκομείων και την προώθηση στρατηγικών πρόληψης με βάση τις αρχές της κοινοτικής ψυχιατρικής». Το Υπουργείο δεν έχει τίποτα επίσημα ανακοινώσιμο. Ούτε καν την καταληκτική ημερομηνία κατάργησης των τριών Ψυχιατρικών Νοσοκομείων.
Η δεύτερη διγλωσσία του Υπουργείου είναι η εξής: Στην απάντηση αναφέρεται ότι «έχει ήδη εκπονηθεί σχέδιο νόμου για τη διοικητική μεταρρύθμιση των Υπηρεσιών Ψυχικής Υγείας, το οποίο θα αναρτηθεί άμεσα για δημόσια διαβούλευση». Μάλιστα, τον τελευταίο μήνα ο Υπουργός έχει κάνει ανάλογη δήλωση τόσο από βήματος Βουλής όσο και στα μέσα. Ωστόσο, σε άλλο σημείο της απάντησης αναφέρεται «Στο Υπουργείο Υγείας έχει συγκροτηθεί Ομάδα Εργασίας για την Ψυχική Υγεία… Το επίσημο τελικό πόρισμα της Ομάδας Εργασίας για την Ψυχική Υγεία, το οποίο θα συναποτελείται από τα επιμέρους πορίσματα των υπο-ομάδων, θα κατατεθεί επίσημα στις 31-03-2016 στην πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Υγείας». Με άλλα λόγια, η εκπόνηση του σχεδίου νόμου προηγήθηκε της ολοκλήρωσης του πορίσματος της Ομάδας Εργασίας για την Ψυχική Υγεία.
Η τρίτη διγλωσσία του Υπουργείου είναι η εξής: Ενώ στην απάντηση αναφέρεται σε σχέση με τη χρηματοδότηση της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης ότι «έχει – για πρώτη φορά- διασφαλιστεί η κρατική χρηματοδότηση των Μονάδων Ψυχικής με δέσμευση 52 εκατομμυρίων από τον κρατικό προϋπολογισμό, ώστε να καλυφθούν οι λειτουργικές δαπάνες και η μισθοδοσία των εργαζομένων για το τρέχον έτος», σε άλλο σημείο αναφέρεται ότι στη συνάντηση στις Βρυξέλλες «εκφράστηκε η δέσμευση για στήριξη της εν λόγω προσπάθειας του Υπουργείου Υγείας, ενώ τέθηκαν οι βάσεις για περαιτέρω ενίσχυση της χρηματοδότησης τμήματος του εγχειρήματος στην επόμενη προγραμματική περίοδο μέσα από την αξιοποίηση των διαρθρωτικών, και όχι μόνο, ταμείων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής». Με άλλα λόγια, η ευρωπαϊκή χρηματοδότηση είναι στον αέρα. Μάλιστα, αυτό που αποκρύπτει η ελληνική κυβέρνηση είναι ότι ελλοχεύει ο κίνδυνος να μη λάβει η Ελλάδα ξανά χρηματοδότηση για την ολοκλήρωση της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης, δεδομένου ότι δεν τήρησε τα συμπεφωνημένα. Έτσι, αναγκάζεται να αυξήσει την κρατική χρηματοδότηση «για πρώτη φορά», όπως ρητά ομολογεί το Υπουργείο.
ερωτάται ο κ. Υπουργός:
1) Ποια ήταν η πρόταση του Υπουργείου Υγείας στη διάρκεια της επαναδιαπραγμάτευσης στις Βρυξέλλες; Υπάρχει νέα, συγκεκριμένη συμφωνία με σαφές χρονοδιάγραμμα;
2) Ποια είναι η σκοπιμότητα της σύστασης της Ομάδας Εργασίας του Υπουργείου Υγείας για την Ψυχική Υγεία, δεδομένου ότι η εκπόνηση του σχεδίου νόμου για τη διοικητική μεταρρύθμιση των Υπηρεσιών Ψυχικής Υγείας προηγήθηκε της ολοκλήρωσης του πορίσματος της εν λόγω Ομάδας; Σε ποια επιστημονικά δεδομένα βασίστηκαν οι συντάκτες του σχεδίου νόμου για την εκπόνησή του;
3) Μπορείτε να εγγυηθείτε τη συνέχιση της ευρωπαϊκής χρηματοδότησης; Έχετε προβεί στις απαραίτητες ενέργειες;
4) Πως θα κατανεμηθούν οι 300 θέσεις προσωπικού που έχουν εγκριθεί, όπως αναφέρεται στην απάντηση; Θα απορροφηθούν όλοι στο νομό Αττικής ή θα υπάρξει κάποια ρήτρα για το ποσοστό που θα διοριστεί στην περιφέρεια, ώστε να υλοποιηθεί η Τομεοποίηση; Θα ολοκληρωθούν οι προσλήψεις, που διαρκώς εξαγγέλλονται; Και, εάν ναι, πότε;
5) Υπάρχει πρόβλεψη για τους εργαζόμενους των τριών Ψυχιατρικών Νοσοκομείων που πρόκειται να κλείσουν;
Παρακαλώ, όπως καταθέσετε:
1) Το πόρισμα της Ομάδας Εργασίας του Υπουργείου Υγείας για την Ψυχική Υγεία, καθώς και τα επιμέρους πορίσματα των υπο-ομάδων.
2) Το επεξεργασμένο σχέδιο –που επικαλείστε στην απάντηση- βάσει του οποίου έγινε η επαναδιαπραγμάτευση για την ολοκλήρωση της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης.
Ο ΕΡΩΤΩΝ ΒΟΥΛΕΥΤΗΣ
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΜΠΑΡΓΙΩΤΑΣ – ΛΑΡΙΣΑΣ
