Το καίριο ζήτημα της αξιολόγησης στην εκπαίδευση φέρνει το Ποτάμι στη Βουλή με ερώτηση που κατέθεσε ο βουλευτής του, Γιώργος Μαυρωτάς, προς τον Υπουργό Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων κ. Κ. Γαβρόγλου. Γνωρίζοντας ότι μόνο στο άκουσμα της λέξης «αξιολόγηση» η κυβέρνηση των ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ και οι προηγούμενοι Υπουργοί Παιδείας, αν δεν αντιδρούσαν εμφανώς αρνητικά, τουλάχιστον κωλυσιεργούσαν για την αναστολή κάθε διαδικασίας αξιολόγησης, το Ποτάμι καλεί τον νέο Υπουργό να ενημερώσει την κοινωνία και την εκπαιδευτική κοινότητα για το σύστημα αξιολόγησης το οποίο θα εφαρμοστεί.
Ο κ. Μαυρωτάς ζητά ενημέρωση για τους λόγους καθυστέρησης των δράσεων αξιολόγησης των σχολικών μονάδων και των εκπαιδευτικών, όπως και ποιο θα είναι πλέον το χρονοδιάγραμμα υλοποίησης των απαιτούμενων ενεργειών από πλευράς του Υπουργείου. Ρωτά, ποιος είναι ο σχεδιασμός για τον ρόλο της ΑΔΙΠΠΔΕ και επίσης αναφέρεται στις εγκαίρως κατατεθειμένες προτάσεις του Ποταμιού για την αξιολόγηση και εάν αυτές λαμβάνονται υπόψη από την ηγεσία του Υπουργείου Παιδείας.
Το Ποτάμι είναι υπέρ της πραγματικής αξιολόγησης σε κάθε πτυχή του δημοσίου και των φορέων του κράτους προεξέχοντος του σημαντικού χώρου της Παιδείας, καθώς για να βελτιώσεις κάτι πρέπει πρώτα να το μετρήσεις. Η αξιολόγηση πρέπει να γίνεται με ξεκάθαρους και διαφανείς κανόνες και κριτήρια με γνώμονα την αξιοκρατία και όχι τα μικροσυμφέροντα. Σκοπός κάθε ολοκληρωμένης και δομημένης διαδικασίας αξιολόγησης πρέπει να είναι ο εντοπισμός των προβληματικών σημείων και η διόρθωσή τους και όχι βέβαια ο τιμωρητικός χαρακτήρας στο πλαίσιο επίτευξης απλά ορισμένων ποσοτικών στόχων.
Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της ερώτησης:
Προς τον Υπουργό Παιδείας, Έρευνας & Θρησκευμάτων
ΘΕΜΑ: «Αξιολόγηση του Ελληνικού Εκπαιδευτικού Συστήματος»
Ο Υπουργός Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων, κ. Κωνσταντίνος Γαβρόγλου προανήγγειλε το «Τριετές Σχέδιο για την Παιδεία»” στο οποίο θα περιλαμβάνεται στην Αξιολόγηση των μαθητών για το Δημοτικό σχολείο η επέκταση της περιγραφικής ποιοτικής αξιολόγησης, για τους μαθητές του Γυμνασίου η εφαρμογή της νέας μορφής αξιολόγησης με τέσσερα εξεταζόμενα μαθήματα αντί των μέχρι τώρα δεκατριών και για τους μαθητές του Λυκείου ο νέος τρόπος εισαγωγής στην τριτοβάθμια εκπαίδευση με ταυτόχρονη κατάργηση των Πανελληνίων Εξετάσεων και θέσπιση Εθνικού Απολυτηρίου ή Πιστοποιητικού Σπουδών.
Στο ζήτημα της αξιολόγησης του έργου των εκπαιδευτικών και των σχολικών μονάδων αναφέρθηκε στη θεσμοθέτηση ενιαίου φορέα αξιολόγησης για όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης και στην αυτοαξιολόγηση των σχολικών μονάδων, αν και ήδη υπάρχει η Αρχή Διασφάλισης της Ποιότητας στην Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση (ΑΔΙΠΠΔΕ) ως ανεξάρτητη διοικητική αρχή (εποπτεύεται από το Υπουργείο Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων, ΥΠΠΕΘ) η οποία ιδρύθηκε μόλις το 2013 με αποστολή τη διασφάλιση υψηλής ποιότητας εκπαιδευτικού έργου στην πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση.
Στον προκάτοχό του, κ. Νικόλαο Φίλη, την 21/10/2016 οι εκπρόσωποι των «Θεσμών» επεσήμαναν ότι οποιοδήποτε αίτημα για μόνιμους διορισμούς εκπαιδευτικών στην πρωτοβάθμια και τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση σε βάθος τριετίας, προϋποθέτει την αυστηρή και εξαντλητική αξιολόγηση του εκπαιδευτικού συστήματος και του υπάρχοντος διδακτικού δυναμικού, την απομάκρυνση των «ακατάλληλων» διδασκόντων από τις μαθητικές αίθουσες ώστε να καλυφθούν κατόπιν προσλήψεων οι κενές θέσεις εκπαιδευτικών που θα προκύψουν.
Επιπλέον, ο κ. Υπουργός, γνωρίζει ότι ο Πρωθυπουργός και η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ με το τρίτο μνημόνιο της 14ης Αυγούστου 2015 (Νόμος 4336/2015, ΦΕΚ τ. Α’, σελ. 1026-1027) οφείλουν να εκπληρώσουν συγκεκριμένες εθνικές δεσμεύσεις για την αξιολόγηση της ελληνικής εκπαίδευσης μέσα στην τριετία 2015-2018 σε πλαίσιο χρονοδιαγράμματος το οποίο προέβλεπε τρεις δράσεις:
α) Έως τον Απρίλιο του 2016, επικαιροποίηση της αξιολόγησης του ελληνικού εκπαιδευτικού συστήματος που εκπόνησε ο ΟΟΣΑ το 2011, σε συνεργασία των αρχών με τον ΟΟΣΑ και ανεξάρτητους εμπειρογνώμονες.
β) Το αργότερο έως τον Μάιο του 2016, εκπόνηση επικαιροποιημένου εκπαιδευτικού σχεδίου δράσης και υποβολή προτάσεων για δράσεις.
γ) Έως τον Ιούλιο του 2016, έγκριση από τη Βουλή και, εφόσον είναι δυνατόν, τα μέτρα θα πρέπει να τεθούν σε ισχύ πριν από το ακαδημαϊκό έτος 2016-2017.
δ) Το αργότερο έως τον Ιούνιο του 2018, ευθυγράμμιση του αριθμού διδακτικών ωρών ανά μέλος του προσωπικού, καθώς και της αναλογίας μαθητών ανά τάξη και ανά εκπαιδευτικό, με τις βέλτιστες πρακτικές των χωρών του ΟΟΣΑ. Η αξιολόγηση των εκπαιδευτικών και των σχολικών μονάδων θα συνάδει με το γενικό σύστημα αξιολόγησης της δημόσιας διοίκησης. Οι αρχές θα διασφαλίσουν τη δίκαιη μεταχείριση όλων των φορέων παροχής εκπαίδευσης, συμπεριλαμβανομένων των ιδιωτικών ιδρυμάτων, καθορίζοντας ελάχιστα πρότυπα.
Τέλος, η πρόσφατη «Έκθεση παρακολούθησης της εκπαίδευσης και της κατάρτισης του 2016» της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την Ελλάδα, επισημαίνει ως αρνητική εξέλιξη την αναστολή όλων των διαδικασιών αξιολόγησης των σχολικών μονάδων και εκπαιδευτικών κατά τη διάρκεια της διακυβέρνησης της χώρας από τους ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ.
Επειδή, η κυβέρνηση σκοπίμως «πάγωσε» τις διαδικασίες αξιολόγησης υπό την πίεση μερίδας συνδικαλιστών και έτσι υπό τον φόβο δυσαρέστησης της εκλογικής της πελατείας δεν τήρησε το χρονοδιάγραμμα αξιολόγησης της ελληνικής εκπαίδευσης, ενώ δεν προχώρησε σε κατάργηση του θεσμικού πλαισίου καθώς θα ερχόταν σε ρήξη με τις απαιτήσεις των «Θεσμών».
Επειδή, η καθυστέρηση στην εφαρμογή της αξιολόγησης του ελληνικού εκπαιδευτικού συστήματος καλλιεργεί ένα κλίμα περί ήσσονος προσπάθειας στους μαθητές και τους εκπαιδευτικούς, ενώ προκαλεί στασιμότητα στο επίπεδο της παρεχόμενης εκπαίδευσης καθώς δεν συμβάλει στην βελτίωση του εκπαιδευτικού συστήματος με συνέπειες που αντικατοπτρίζονται στην κοινωνία.
Επειδή, το Ποτάμι έχει καταθέσει συγκεκριμένο σύστημα αξιολόγησης της σχολικής εκπαίδευσης προς τον κ. Γαβρόγλου, τότε πρόεδρο της Διαρκούς Επιτροπής Μορφωτικών Υποθέσεων της Βουλής, στο πλαίσιο του «Εθνικού και Κοινωνικού Διαλόγου για την Παιδεία».
Επειδή, η αξιολόγηση της ελληνικής δημόσιας και ιδιωτικής εκπαίδευσης πρέπει να αφορά τόσο τη δομή και λειτουργία κάθε σχολικής μονάδας (αναφέροντας ενδεικτικά την υποστελέχωση, την υποχρηματοδότηση, τις ελλιπείς υλικοτεχνικές υποδομές, την ελλιπή επαγγελματική ανάπτυξη των απασχολούμενων εκπαιδευτικών, τη μισθολογική καθήλωση και την απαξίωση του επαγγέλματός τους) όσο και του παρεχόμενου εκπαιδευτικού έργου από τους εκπαιδευτικούς (διδασκαλία, κοινωνική και συναισθηματική ανάπτυξη των μαθητών).
Ερωτάται ο κ. Υπουργός:
1. Ποιες από τις προβλεπόμενες τρεις δράσεις για την αξιολόγηση της ελληνικής εκπαίδευσης ως δεσμεύσεις του χρονοδιαγράμματος του τρίτου μνημονίου υλοποίησε το ΥΠΠΕΘ; Υπάρχουν οι εκθέσεις υλοποίησης των δράσεων αυτών και αν ναι τι περιλαμβάνουν; Αν δεν έχουν ολοκληρωθεί οι δράσεις, ποιοι είναι οι λόγοι καθυστέρησης και ποιο το χρονοδιάγραμμα των απαιτούμενων υπολειπόμενων ενεργειών;
2. Με βάση ποια προσόντα και με ποιο σύστημα θα γίνει η επιλογή των αξιολογητών της εκπαίδευσης;
3. Με ποια μεθοδολογία και με ποια κριτήρια θα πραγματοποιηθεί η αξιολόγηση των σχολικών μονάδων;
4. Πιστεύετε πως αποτελεί βασική προϋπόθεση για την αξιολόγηση του έργου των εκπαιδευτικών, η διαμόρφωση ενός σύγχρονου πλαισίου καθηκόντων ως περίγραμμα εργασίας τους; Αν ναι, ποιες είναι οι σχεδιαζόμενες ενέργειες του Υπουργείου προς αυτήν την κατεύθυνση;
5. Ποια θεωρείτε πως πρέπει να είναι η δέσμη κριτηρίων αξιολόγησης για τους εκπαιδευτικούς;
6. Περιλαμβάνεται στον σχεδιασμό σας η κατάργηση της ΑΔΙΠΠΔΕ και η αντικατάστασή της από μια νέα αρχή; Και αν ναι ποιοι λόγοι επιβάλλουν μια τέτοια ενέργεια;
7. Σκοπεύετε να λάβετε υπόψιν σας τις προτάσεις του Ποταμιού για το θέμα της αξιολόγησης όπως αυτές κατατέθηκαν στη Διαρκή Επιτροπή Μορφωτικών Υποθέσεων τον Ιούνιο του 2016;
Ο ερωτών βουλευτής
Γιώργος Μαυρωτάς – Αττικής
