Εξίσου αναγκαία και η ανταλλαγή πληροφοριών για το ποινικό μητρώο καταδικασθέντων.
Το Ποτάμι θα υπερψηφίσει τις διατάξεις του σχεδίου νόμου, που αφορούν στην ενσωμάτωση κοινοτικής οδηγίας, σχετικά με την προστασία θυμάτων επιθέσεων (με την επιφύλαξη για το άρθρο 26) και δύο αποφάσεων του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου για το ποινικό μητρώο καταδικασθέντων, υποστήριξε ο Βουλευτής Αχαΐας του Ποταμιού, Ιάσονας Φωτήλας, στην Επιτροπή Δημόσιας Τάξης και Δικαιοσύνης της Βουλής.
Με την ενσωμάτωση της κοινοτικής οδηγίας 2011/99/ΕΕ παρέχεται προστασία σε όλα τα κράτη μέλη της Ε.Ε σε θύματα εγκληματικών ενεργειών και ενδυναμώνεται έτσι η Ε.Ε ως ένας χώρος ελευθερίας, ασφάλειας και δικαιοσύνης για τους πολίτες της. Με τις δύο αποφάσεις του Ευρωπαικού Συμβουλίου γίνεται δυνατή η ανταλλαγή πληροφοριών μεταξύ των κρατών μελών της Ε.Ε, που αφορούν το ποινικό μητρώο καταδικασθέντων για εγκλήματα και δημιουργείται ευρωπαϊκός μηχανισμός ανταλλαγής πληροφοριών (ECRIS,) ώστε να μην μπορούν για παράδειγμα οι καταδικασθέντες για παιδεραστία να ασκούν επάγγελμα σχετιζόμενο με παιδιά σε άλλη χώρα της Ε.Ε ή να αποκρύπτουν σχετική καταδίκη τους.
Ο Ιάσονας Φωτήλας υποστήριξε πως η σχετική διαδικασία ενσωμάτωσης της σχετικής οδηγίας έχει καθυστερήσει, καθώς έχει εκδοθεί από το 2011 και ενσωματώνεται στο εθνικό δίκαιο μόλις στις αρχές του 2016. Εξέφρασε, επιπλέον, επιφυλάξεις για τη διάταξη του άρθρου 26 που αναφέρεται σε προϋποθέσεις, όπου επιτρέπεται η διαβίβαση πληροφοριών σε κράτος μέλος για σκοπούς εκτός της ποινικής διαδικασίας, τονίζοντας πως θα πρέπει να θεσπιστούν αυστηρότερες προϋποθέσεις από την κυβέρνηση για την προστασία των προσωπικών δεδομένων.
Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της ομιλίας:
Ευχαριστώ κ.Πρόεδρε,
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
Καταρχάς θέλω να ευχηθώ Καλή χρονιά και Χρόνια πολλά
Με το συγκεκριμένο σχέδιο νόμου ενσωματώνονται στο εθνικό δίκαιο η Κοινοτική Οδηγία 2011/99/ΕΕ «περί ευρωπαϊκής εντολής προστασίας προσώπων» που διατρέχουν κίνδυνο σε όλη την επικράτεια της Ε.Ε καθώς και δύο (2) αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.
Η πρώτη της 20ης Φεβρουαρίου του 2009 «Σχετικά με τη διοργάνωση και το περιεχόμενο της ανταλλαγής πληροφοριών που προέρχονται από το ποινικό μητρώο μεταξύ των κρατών μελών» και η δεύτερη συμπληρωματική την απόφαση πλαίσιο του Συμβουλίου της 6ης Απριλίου 2009 «Σχετικά με την δημιουργία του Ευρωπαϊκού Συστήματος Πληροφοριών Ποινικού Μητρώου (ECRIS).
Η ενσωμάτωση της κοινοτικής οδηγίας απορρέει από τη γενικότερη αναγκαιότητα διατήρησης και ανάπτυξης ενός χώρου ελευθερίας, ασφάλειας και δικαιοσύνης για τους πολίτες της Ευρωπαϊκής Κοινότητας που τίθεται πια σε νέες βάσεις μετά τις τρομοκρατικές επιθέσεις στο Παρίσι αλλά και τη σημερινή που πληροφορούμαι πως υπήρξε στην Κωνσταντινούπολη με δεκάδες νεκρούς.
Η σχετική οδηγία όμως αφορά στην ενίσχυση των δικαιωμάτων και της προστασίας των θυμάτων εγκληματικών πράξεων κατά της ζωής, της σωματικής ψυχικής ή γενετήσιας ακεραιότητάς τους όπως για παράδειγμα τις γυναίκες που πέφτουν θύματα βίας ή σεξουαλικής εκμετάλλευσης.
Γι’αυτούς τους λόγους είμαστε θετικοί ως προς την ενσωμάτωση της σχετικής οδηγίας όπως και αντίστοιχα με τις δύο αποφάσεις.
Άλλωστε η βία κατά των γυναικών συνεχίζει να έρχεται δραματικά στο προσκήνιο μετά και τις πρόσφατες καταγγελίες γυναικών για επιθέσεις εναντίον τους σε πόλεις της Γερμανίας αλλά και στη Σουηδία εχθές δυστυχώς από αλλοδαπούς κατοίκους.
Η οδηγία αυτή όμως έχει ψηφιστεί το 2011 και μας κάνει εντύπωση που έρχεται προς ενσωμάτωση το 2016 και θα θέλαμε να ρωτήσουμε για ποιους λόγους έχει καθυστερήσει η σχετική διαδικασία.
Από την έκθεση του ΓΛΚ επίσης προκύπτει ενδεχόμενη επιβάρυνση του κρατικού προϋπολογισμού χωρίς συγκεκριμένη εξειδίκευση ποσών για την ενσωμάτωση της οδηγίας. Ποιο ποσό εκτιμάτε ότι θα χρειαστεί για την υλοποίηση των προβλεπόμενων ρυθμίσεων;
Σχετικά με την απόφαση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου για την διαδικασία ανταλλαγής πληροφοριών που αφορούν στις ποινικές καταδίκες που επιβάλλονται σε άλλα κράτη-μέλη γνωρίζουμε πως διεπόταν από τις διατάξεις της Ευρωπαϊκής Σύμβασης περί αμοιβαίας δικαστικής συνδρομής επί ποινικών υποθέσεων της 20ης Απριλίου 1959.
Το κείμενο ωστόσο ήταν ανεπαρκές αφού δεν ανταποκρινόταν στις απαιτήσεις της σύγχρονης Ευρώπης για ένα ενιαίο χώρο ελευθερίας, ασφάλειας και δικαιοσύνης που αποτελεί όπως ανέφερα και πιο πάνω αποτελεί στρατηγικό στόχο της Ε.Ε.
Η νέα διαδικασία θεσμοθέτησης έχει ξεκινήσει εδώ και μια δεκαετία και ήδη από το 2005 αποτελεί πολιτική προτεραιότητα του Συμβουλίου και της Επιτροπής (ιδίως η ηλεκτρονική διασύνδεση των ποινικών μητρώων σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης αναγνωρίστηκε ως πολιτική προτεραιότητα το 2007 από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, οπότε και οδήγησε στη θέσπιση της εν λόγω απόφασης Πλαισίου).
Η συμπληρωματική απόφαση για τον μηχανισμό ανταλλαγής πληροφοριών ποινικού μητρώου είναι πολύ σημαντικός (στη χώρα μας ο αντίστοιχος μηχανισμός ECRIS λειτουργεί ήδη από το 2012) γιατί εξασφαλίζει ότι τα πρόσωπα που διώκονται για σεξουαλικά αδικήματα σε βάρος παιδιών δεν θα μπορούν να αποκρύψουν την καταδίκη τους ή και την απαγόρευση άσκησης επαγγελματικής δραστηριότητας σχετική με παιδιά σε άλλο κράτος μέλος.
Τα σεξουαλικά εγκλήματα κατά των παιδιών είναι ένα έγκλημα ιδιαίτερα ειδεχθές που συνεχίζει να διαπράττεται στη χώρα μας αλλά και στην Ευρώπη παρά τις όντως συνεχείς προσπάθειες που γίνονται για συλλήψεις των παραβατών και στη χώρα μας και διεθνώς.
Ο κίνδυνος που υπάρχει είναι η τυχόν ελλιπής προστασία των προσωπικών δεδομένων των εμπλεκόμενων ατόμων, των οποίων οι πληροφορίες ενδέχεται να χρησιμοποιηθούν για σκοπούς εκτός της ποινικής διαδικασίας.
Προς την κατεύθυνση αυτή ίσως πρέπει να θεσπιστούν αυστηρότερες προϋποθέσεις από την Κυβέρνηση ως προς τη διατύπωση του άρθρου 26 που αναφέρει υπό ποιες προϋποθέσεις επιτρέπεται η διαβίβαση πληροφοριών σε κράτος μέλος για σκοπούς εκτός της ποινικής διαδικασίας.
Γενικότερα η Ευρωπαική Επιτροπή στην προσπάθειά της για ύπαρξη εγγυήσεων για δίκαιη δίκη έχει υιοθετήσει ήδη από τον Νοέμβριο του 2013 δέσμη πέντε συγκεκριμένων προτάσεων στις οποίες περιλαμβάνονται:
1. Οδηγία για την ενίσχυση του τεκμηρίου αθωότητας και του δικαιώματος παράστασης στη δίκη για τις ποινικές διαδικασίες.
2. Οδηγία σχετικά με ειδικές διασφαλίσεις για παιδιά που είναι ύποπτοι ή κατηγορούμενοι για εγκλήματα.
3. Οδηγία σχετικά με το δικαίωμα σε προσωρινή νομική συνδρομή για πολίτες που είναι ύποπτοι ή κατηγορούμενοι για εγκλήματα, καθώς και για πρόσωπα για τα οποία έχει εκδοθεί ευρωπαϊκό ένταλμα σύλληψης.
Οι παραπάνω νομοθετικές προτάσεις συμπληρώνονται από δύο συστάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής προς τα κράτη μέλη:
4. Σύσταση σχετικά με τις δικονομικές εγγυήσεις για ευάλωτα άτομα που είναι ύποπτοι ή κατηγορούμενοι σε ποινικές διαδικασίες.
5. Σύσταση σχετικά με το δικαίωμα σε νομική συνδρομή για υπόπτους ή κατηγορουμένους σε ποινικές διαδικασίες.
Με αυτές τις παρατηρήσεις κ. πρόεδρε εμείς ως Ποτάμι υπερψηφίζουμε το παρόν σχέδιο νόμου για την ενσωμάτωση της κοινοτικής οδηγίας και των δύο αποφάσεων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και θα θέλαμε σχετικές διευκρινίσεις για τα θέματα που ανέπτυξα.
Ιάσονας Φωτήλας - Αχαΐας
