Ομιλία του Γιώργου Μαυρωτά κατά τη συζήτηση για το πόρισμα της Εξεταστικής Επιτροπή για τα δάνεια των κομμάτων και των ΜΜΕ
«Το Ποτάμι είναι ένα νέο κόμμα που δεν έχει ούτε ένα ευρώ δάνειο» με τον τρόπο αυτό ξεκίνησε την ομιλία του στην Ολομέλεια της Βουλής ο βουλευτής Αττικής του Ποταμιού Γιώργος Μαυρωτάς, κατά τη συζήτηση για το πόρισμα της Εξεταστικής Επιτροπή για τα δάνεια των κομμάτων και των ΜΜΕ.
Σχολίασε ότι ορισμένοι προσπάθησαν να κάνουν σόου την εξεταστική επιτροπή αλλά το Ποτάμι επέμεινε στην ουσία και όχι στις εντυπώσεις, καθώς δεν έχει τις αμαρτίες του παρελθόντος (απώτερου και πρόσφατου), όμως έχει την αγωνία του μέλλοντος.
Για τα δάνεια των κομμάτων εξουσίας, ο κ. Μαυρωτάς αναφέρθηκε στην πολύ μεγάλη κρατική επιχορήγηση δεκάδων εκατομμυρίων που λάμβαναν το ΠΑΣΟΚ και η ΝΔ, αναρωτώμενος τι έξοδα τελικά είχαν που έπρεπε να καταφεύγουν παράλληλα σε τέτοιο υπερβολικό τραπεζικό δανεισμό; Επεσήμανε ότι το ΠΑΣΟΚ και η ΝΔ έπαιρναν δάνεια κατά κύριο λόγο από την Αγροτική Τράπεζα στην οποία τα ίδια διόριζαν τις διοικήσεις!
Επεσήμανε ότι την πρακτική τους την ακολούθησε και ο ΣΥΡΙΖΑ, εκχωρώντας μελλοντικές επιχορηγήσεις μέχρι και 10 ετών για να παίρνουν δάνεια. Είπε χαρακτηριστικά ότι ο ΣΥΡΙΖΑ αν και τον πρόλαβε η κρίση, είναι καλός μαθητής του παλαιού πολιτικού συστήματος. «Τα πράσινα και γαλάζια δάνεια των 200 εκ. ευρώ το καθένα, έχουν γίνει κόκκινα εδώ και καιρό» είπε ο βουλευτής του Ποταμιού, συνεχίζοντας ότι με βάση πόρισμα της Τράπεζας της Ελλάδος το μικρότερο χρέος του ΣΥΡΙΖΑ αρχίζει και αυτό να κοκκινίζει.
Το μεγάλο ερώτημα προς τα παλαιά κόμματα, όπως είπε ο κ. Μαυρωτάς είναι «Πως θα τα αποπληρώσουν τα δάνεια;». Επίσης αναρωτήθηκε πως μπορούν να λένε ότι θα βγάλουν τη χώρα από την κρίση κόμματα τα οποία δεν έχουν τακτοποιήσει τα των οίκων τους, λέγοντας χαρακτηριστικά «Μια χώρα που χρωστάει 400 δις, θα τη βγάλουν από την κρίση κόμματα που χρωστούν 400 εκ;».
Εστίασε ιδιαίτερα στην επιστολή του κ. Τσίπρα προς την Εθνική Τράπεζα όπου ο ίδιος ζητούσε να μην ισχύσουν αποκλειστικά χρηματο-οικονομικά κριτήρια για το δάνειο του ΣΥΡΙΖΑ.
Σχετικά με τα ΜΜΕ επεσήμανε ότι δεν πρέπει να τα τσουβαλιάζουμε όλα καθώς υπήρχαν επιχειρηματίες που έδωσαν χρήματα ενώ υπήρχαν και αυτοί που στηρίχθηκαν μόνο στα δανεικά με ευνοϊκούς όρους.
Για το τρίγωνο της διαπλοκής Κόμματα-Τράπεζες-ΜΜΕ όπως είπε, ακούσαμε πολλά από τους μάρτυρες στην επιτροπή, αλλά καμία απόδειξη λες και είναι το Τρίγωνο των Βερμούδων! Αναφέρθηκε επίσης και στην εκτόξευση της διαφημιστικής δαπάνης της ΑΥΓΗΣ από τις τράπεζες όταν ανέλαβε την εξουσία ο ΣΥΡΙΖΑ έχοντας μάλιστα φθίνουσα κυκλοφορία. Απευθυνόμενος στο σώμα, ρώτησε για ποιον λόγο δεν ήθελε ο ΣΥΡΙΖΑ να κληθεί ο κ. Δαβαράκης στην επιτροπή όπως ζήτησε πρώτο το Ποτάμι, σχετικά με τη χρηματοδότηση site από τον κ. Παππά.
Ο κ. Μαυρωτάς τόνισε ότι το Ποτάμι ήταν το μόνο κόμμα που υπέβαλλε εγκαίρως υπόμνημα με συγκεκριμένες προτάσεις για την ενίσχυση της διαφάνειας και της λογοδοσίας στη χρηματοδότηση των κομμάτων. Ανάμεσα στη δέσμη προτάσεων του Ποταμιού είναι η ενεργοποίηση και ενίσχυση της Επιτροπής Ελέγχου της Βουλής, η δημοσιοποίηση των οικονομικών στοιχείων των κομμάτων στο διαδίκτυο και η κατάρτιση σχεδίου δράσης για την αποπληρωμή των δανείων από ΠΑΣΟΚ και ΝΔ.
Τόνισε την πρόταση του Ποταμιού προκειμένου να μην υπάρχουν δαπάνες κομμάτων χωρίς παραστατικά όταν μάλιστα και ο ΣΥΡΙΖΑ είχε δαπάνες 826 χιλ. € το 2011 και 705 χιλ. € το 2012, χωρίς παραστατικά. Κατέθεσε επίσης και την πρόταση οι ΔΕΚΟ να δημοσιοποιούν τις διαφημιστικές δαπάνες σε ΜΜΕ.
Κλείνοντας την τοποθέτησή του, ο κ. Μαυρωτάς αναφέρθηκε και στα λεγόμενα τελευταία ορισμένων πολιτικών και ΜΜΕ για επιστροφή στη δραχμή σημειώνοντας ότι όσοι το ζητούν αυτό να μας δείξουν πόσα χρήματα έχουν στο εξωτερικό. Τόνισε ότι μια επιστροφή στη δραχμή θα πολλαπλασιάσει τα χρήματα όλων αυτών ενώ θα πολλαπλασιάσει και το χρέος της χώρας που είναι σε ευρώ.
Δείτε το βίντεο της ομιλίας εδώ:
Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της ομιλίας:
Μετά από 9 μήνες, 40 συνεδριάσεις, 30 μάρτυρες και χιλιάδες σελίδες εγγράφων είμαστε εδώ για να συζητήσουμε το πόρισμα της εξεταστικής για τα δάνεια των κομμάτων και των ΜΜΕ. Για ένα νέο κόμμα όπως το Ποτάμι που δεν έχει ούτε ευρώ δάνειο ήταν αρκετά διαφωτιστική για το πώς γίνονται τα πράγματα.
Όσο κι αν μερικοί προσπάθησαν να κάνουν σόου την επιτροπή (η οποία ειρήσθω εν παρόδω είχε και υψηλή τηλεθέαση) νομίζω ότι προέκυψαν τελικά κάποια σημαντικά συμπεράσματα. Δεν θα πω λοιπόν «άνθρακες ο θησαυρός», αλλά ούτε και ότι μείναμε με το στόμα ανοιχτό από τις αποκαλύψεις. Προσπαθήσαμε να επιμείνουμε στην ουσία κι όχι στις εντυπώσεις.
Αν και για μας θα ήταν προνομιακό πεδίο, καθότι δεν έχουμε τις αμαρτίες του παρελθόντος (απώτερου και πρόσφατου), αλλά έχουμε την αγωνία του μέλλοντος. Πώς δηλαδή θα αποτραπούν στο μέλλον τέτοια νοσηρά φαινόμενα. Για αυτό, αφού αναφερθώ συνοπτικά στα δικά μου συμπεράσματα από την εξεταστική επιτροπή (ήμουν παρών σε όλες τις συνεδριάσεις εκτός της τελευταίας) θα αναφερθώ και στις προτάσεις.
Ας ξεκινήσουμε από τα δάνεια των κομμάτων
Την περίοδο του δικομματισμού και των παχιών αγελάδων τα δύο κόμματα ΠΑΣΟΚ και ΝΔ έπαιρναν γενναία κρατική επιχορήγηση δεκάδων εκατομμυρίων. Παρ’ όλα αυτά, δεν τους κάλυπταν (τι έξοδα είχαν πια;) και κατέφευγαν παράλληλα σε υπερβολικό τραπεζικό δανεισμό. Όχι βέβαια ότι δυσκολευόντουσαν να πάρουν τα δάνεια καθότι τα έδιναν κρατικές τράπεζες (το 85% από την Αγροτική Τράπεζα!) των οποίων είχαν διορίσει τις διοικήσεις. Οι εγγυήσεις που έβαζαν ήταν οι μελλοντικές κρατικές επιχορηγήσεις, προεξοφλώντας ότι τα εκλογικά τους ποσοστά θα συνέχιζαν να είναι τα ίδια και μετά από 10 χρόνια!
Ένα 10ετές συμβόλαιο με το λαό… Kαι τον Θεό ίσως…
Αργότερα μπήκε στο ίδιο κόλπο και ο ΣΥΡΙΖΑ ακολουθώντας τις ίδιες πρακτικές:
-
Εκχώρηση μελλοντικών επιχορηγήσεων (ως το 2018).
-
Δάνεια όχι με αποκλειστικά χρηματο-οικονομικά κριτήρια (το ζητάει ο ίδιος ο κ. Τσίπρας με επιστολή του προς την Εθνική Τράπεζα το 2010).
Γι αυτό λέμε ότι ο ΣΥΡΙΖΑ δεν δικαιούται για να εξεγείρεται με τις πρακτικές που ακολουθήθηκαν.
Όπως και σε πολλά άλλα ήσασταν καλοί μαθητές σε κακές πρακτικές του παλιού πολιτικού συστήματος. Τον ΣΥΡΙΖΑ όμως τον πρόλαβε η κρίση. Το σύστημα μαζεύτηκε κι έτσι δεν πρόλαβε να υπερχρεωθεί όπως ΠΑΣΟΚ και ΝΔ που χρωστούν περίπου από 200 εκ. ο καθένας.
Τα πράσινα και γαλάζια δάνεια έχουν γίνει κόκκινα εδώ και καιρό.
Ο ΣΥΡΙΖΑ ακολουθεί με διαφορά φάσης μια δεκαετίας.
Το μικρότερο χρέος του ΣΥΡΙΖΑ (8 εκ. €) μόλις τώρα έχει αρχίζει να κοκκινίζει (με βάση το πόρισμα της Τράπεζας της Ελλάδος του Νοεμβρίου εμφανίστηκαν τα πρώτα ληξιπρόθεσμα 2.4 εκ €).
Το μεγάλο ερώτημα που τίθεται προς τα παλαιά κόμματα δεν είναι τόσο πώς τα πήραν και τι τα έκαναν, αλλά πώς θα τα αποπληρώσουν; Έκαναν όντως αιματηρές περικοπές και προσπάθειες για νοικοκύρεμα από το 2011 και μετά. Αλλά δεν φτάνει αυτό…
Δεν μπορεί να λες ότι θα βγάλεις τη χώρα από την κρίση όταν δεν έχεις τακτοποιήσει τα του οίκου σου. Μια χώρα που χρωστάει 400 δις, θα την βγάλουν από την κρίση κόμματα που χρωστούν 400 εκ;
Λογικό είναι να απαξιώνεται το πολιτικό σύστημα, όταν υπόσχονται να βγάλουν τη χώρα από την χρεοκοπία κόμματα που δεν μπορούν να αποπληρώσουν τα δάνεια τους. Και βλέπουμε καμπάνιες και συνταγές από τα κόμματα αυτά για κόκκινα δάνεια για υπερχρεωμένα νοικοκυριά, αλλά για υπερχρεωμένα κόμματα κουβέντα.
Για αυτό, στις προτάσεις μας ζητάμε, όχι να αποπληρώσουν άμεσα τα δάνεια, αυτό είναι αδύνατο, αλλά να κατατεθεί στο επόμενο διάστημα στην επιτροπή ελέγχου της Βουλής ένα επιχειρησιακό σχέδιο δράσης για την αποπληρωμή των δανείων.
Υπήρξε προβληματισμός για το περίφημο άρθρο 78 του ν. 4146/2013, αν δηλαδή αρκούσε για να «αμνηστεύσει» στελέχη τραπεζών που έδωσαν δάνεια σε κόμματα με αμφιλεγόμενες συνθήκες και κριτήρια. Η κυβέρνηση αν θεωρεί ότι το συγκεκριμένο άρθρο είναι λάθος, μπορεί κάλλιστα να αναλάβει νομοθετική πρωτοβουλία και να το καταργήσει.
Όμως κύριοι του ΣΥΡΙΖΑ πώς μπορείτε να το λέτε αυτό όταν υπάρχει η υπογραφή του κ.Τσίπρα στην επιστολή προς την Εθνική Τράπεζα που ο ίδιος ζητάει να μην ισχύσουν αποκλειστικά χρηματο-οικονομικά κριτήρια; Αν τον άκουσαν δηλαδή να κάτσουν στο σκαμνί; Το θέμα είναι να μην αναζητηθούν εύκολα εξιλαστήρια θύματα αλλά να θωρακιστεί το σύστημα από δω και στο εξής.
Πάμε στα ΜΜΕ
Πρώτα απ’ όλα να πούμε ότι δεν πρέπει να τα τσουβαλιάζουμε όλα. Υπήρχαν επιχειρηματίες που έβαλαν βαθιά το χέρι στη τσέπη για να επιβιώσουν τα μέσα τους στην κρίση και υπήρχαν κι άλλοι που στηρίχτηκαν μόνο στα δανεικά με ευνοϊκούς όρους.
Ανάλογα με την πολιτική οπτική του καθενός από τους εκπροσώπους των κομμάτων, εστίασε σε συγκεκριμένα ΜΜΕ, φιλικά ή εχθρικά προσκείμενα. ΔΟΛ, Μέγκα, Πρώτο Θέμα, Κήρυκας Χανίων, Αυγή είχαν την τιμητική τους.
Για το τρίγωνο της διαπλοκής ακούσαμε αναφορές από τους μάρτυρες (Αλαφούζος, Κοντομηνάς, Κουρτάκης, Αναστασιάδης, Κουρής), υπήρξαν ενδείξεις όχι όμως αποδείξεις. Κάτι υπάρχει αλλά δεν αποδεικνύεται τίποτε. Κάτι σαν το Τρίγωνο των Βερμούδων. Μόνο που στο τρίγωνο της διαπλοκής δεν χάνονται αεροπλάνα, αλλά η αξιοπιστία του πολιτικού συστήματος και της ενημέρωσης. Πάντως οι ενδείξεις για το τρίγωνο διαπλοκής ήταν αμφίπλευρες. Και σε ότι αφορά το παλιό σύστημα αλλά και το νέο… Π.χ. από το πόρισμα της Τράπεζας Αττικής φάνηκαν προνομιακές σχέσεις με επιχειρηματίες του νέου συστήματος
Όπως και η εκτόξευση της διαφημιστικής δαπάνης που πήρε η ΑΥΓΗ από τράπεζες αφού ανέλαβε ο ΣΥΡΙΖΑ (ο βασικός της μέτοχος) την εξουσία κι ενώ η κυκλοφορία της ήταν πτωτική.
Για να παραφράσουμε λίγο Σάρτρ: η κόλαση, ο διάβολος δεν είναι η διαπλοκή, αλλά η διαπλοκή των άλλων
Και προκαλεί απορία γιατί η πλειοψηφία του ΣΥΡΙΖΑ δεν ήθελε να έρθει ο κ. Δαβαράκης στην επιτροπή όπως ζήτησε το Ποτάμι μετά από τις δηλώσεις που είχε κάνει ότι δηλαδή ο κ. Παππάς χρηματοδοτούσε το site για να στηρίξει τον ΣΥΡΙΖΑ και η χρηματοδότηση κόπηκε μετά το δημοψήφισμα επειδή ο ίδιος ήταν υπέρ του ΝΑΙ.
Γιατί αρνήθηκε ο ΣΥΡΙΖΑ; Τι φοβήθηκε; Αφού ήθελαν να βγουν όλα στα φως όπως έλεγαν…
Ας δούμε όμως και το πόρισμα. Προσπαθήσαμε να συμβάλουμε ώστε να βγει ένα κοινό πόρισμα. Ήμασταν οι μόνοι που εγκαίρως υποβάλαμε υπόμνημα και συγκεκριμένες προτάσεις με εποικοδομητικό τρόπο. Πιστεύουμε ότι για να είναι αντικειμενικό κι αξιόπιστο ένα πόρισμα πρέπει να περιλαμβάνει κυρίως δεδομένα κι όχι πολιτικά απωθημένα όπως αποκαλύφθηκαν από το γράψε-σβήσε
Στο υπόμνημα αναφερθήκαμε στις μεροληπτικές παραλείψεις αλλά και στις λεκτικές υπερβολές Π.χ. «την πληροφόρηση πρέπει να την εξουσιάζει ο λαός!» σελ.38 Άφωνος! Ούτε στην Αβάνα και το Καράκας δεν τα λένε πια αυτά…
Υποβάλαμε και 15 συγκεκριμένες προτάσεις που στηρίζονται σε συστάσεις της επιτροπής GRECO, προτάσεις της ΓΓ κατά της Διαφθοράς και στη διεθνή εμπειρία. Πιστεύουμε ότι θα μπορούσαν να είναι η μεγάλη παρακαταθήκη της εξεταστικής επιτροπής για να μην επαναληφθούν τέτοια φαινόμενα στο μέλλον. Η κυβερνητική πλειοψηφία δεν τις υιοθέτησε.
Μάλιστα ενώ αρχικά υπήρχε κεφάλαιο «Προτάσεις» στην αρχική έκδοση και μου ανατέθηκε από τον Πρόεδρο να το συντάξω, στην τελική έκδοση αυτό το κεφάλαιο εξαφανίστηκε για να μην μπει καμία! Παρένθεση: Στο πόρισμα της Siemens υπήρχε κεφάλαιο με 8 προτάσεις
Όμως η διαφάνεια και η λογοδοσία όσο ενοχλητικές κι αν είναι, αποτελούν απαραίτητα χαρακτηριστικά για να ανακτηθεί η αξιοπιστία του πολιτικού συστήματος.
Το συμπέρασμα είναι ότι νόμοι υπάρχουν, το πλαίσιο υπάρχει, αλλά δεν εφαρμόζεται
Θα αναφερθώ στις σημαντικότερες από τις προτάσεις μας:
-
Ενεργοποίηση και ενίσχυση της Επιτροπής Ελέγχου της Βουλής.
-
Αναλυτικοί ισολογισμοί εσόδων-εξόδων των κομμάτων και δημοσιοποίηση των οικονομικών στοιχείων των κομμάτων στο διαδίκτυο ώστε να έχει πρόσβαση ο πολίτης.
Ακόμα και οι έμμεσες δαπάνες από αποσπασμένους υπαλλήλους
Η διαφάνεια είναι το νούμερο ένα αντίδοτο στην αυθαιρεσία και στη κακοδιαχείριση
Μάλιστα προτείνουμε όσο καθυστερεί ένα κόμμα να δημοσιεύσει τα στοιχεία αυτά, να του παρακρατείται μέρος της κρατικής επιχορήγησης (2% για κάθε μήνα καθυστέρησης).
-
Κατάρτιση σχεδίου δράσης για την αποπληρωμή των δανείων από ΠΑΣΟΚ και ΝΔ. Για την αξιοπιστία των ιδίων
-
Όχι δαπάνες κομμάτων χωρίς παραστατικά.
Στις παρατηρήσεις των ελεγκτών εμφανίστηκαν εκατομμύρια ευρώ χωρίς παραστατικά σε διάφορα κόμματα (του ΣΥΡΙΖΑ συμπεριλαμβανομένου με 826 χιλ. € το 2011, 705 χιλ. € το 2012). Πού πηγαίνει το κρατικό χρήμα;
Λέμε να μπει ένα πλαφόν έως 10% των συνολικών δαπανών χωρίς παραστατικά.
-
Διευκόλυνση της συμμετοχικής χρηματοδότησης (crowd funding) των κομμάτων από πολλές και μικρές εισφορές ώστε να υπάρχουν εναλλακτικές πηγές εσόδων.
-
(Έτσι θα διευκολυνθούν να αποπληρώσουν και τα δάνειά τους)
-
Το ακατάσχετο στα κόμματα να είναι 20% κι όχι 40% της ετήσιας κρατικής επιχορήγησης
-
Όχι μόνο οι τράπεζες αλλά και οι ΔΕΚΟ να δημοσιοποιούν τις διαφημιστικές δαπάνες σε ΜΜΕ.
-
Π.χ. η ΕΥΔΑΠ εμφανίζεται με ολοσέλιδες καταχωρήσεις σε κυριακάτικη εφημερίδα λες και πρέπει να πείσει κάποιους πελάτες, ενώ είναι μονοπώλιο.
-
Μήπως είναι ένας τρόπος έμμεσης κρατικής χρηματοδότησης;
-
Να μελετήσουμε τρόπους, μέσα στο ευρωπαϊκό πλαίσιο, ώστε να υπάρχει ουσιαστικό ασυμβίβαστο μεταξύ προμηθευτή δημοσίου ή εργολήπτη δημοσίων έργων και ιδιοκτήτη ΜΜΕ.
Επιτρέψτε μου να κλείσω με δυο λόγια για την τρέχουσα κατάσταση. Ακούγονται φωνές για δραχμή. Καλά κάνουν. Να ανοίξει η κουβέντα, αλλά με έναν όρο:
Όλοι όσοι μιλούν για δραχμή από δω και πέρα (πολιτικοί και ΜΜΕ) να το κάνουν με το πόθεν έσχες τους δημοσιευμένο, να βλέπουμε πόσα χρήματα έχουν έξω… μιας και η επιστροφή στη δραχμή θα πολλαπλασιάσει τα χρήματά τους όπως θα πολλαπλασιάσει και το χρέος μας που είναι σε ευρώ.
Ο κ. Σόιμπλε κάνει τη δουλειά του. Κι εμείς τη δική μας που είναι να διασφαλίσουμε την ευρωπαϊκή προοπτική της χώρας μας. Ποια ευρωπαϊκή προοπτική όμως; Ποια Ευρώπη;
Η Ευρώπη είναι το μόνο ασφαλές μέσο στα ταραγμένα νερά της εποχής και της περιοχής μας. Ναι, θέλουμε να αλλάξει… Για να αλλάξεις όμως πορεία στο καράβι της Ευρώπης πρέπει να είσαι πάνω σε αυτό… δεν μπορείς να το κάνεις έχοντας βουτήξει στη φουρτουνιασμένη θάλασσα…
