Ο βουλευτής Αττικής του Ποταμιού, Γιώργος Μαυρωτάς, τοποθετήθηκε κατά τη συνεδρίαση της Ολομέλειας περί του σχεδίου νόμου «Αναλογική Εκπροσώπηση των πολιτικών κομμάτων, διεύρυνση του δικαιώματος εκλέγειν και άλλες διατάξεις περί εκλογής βουλευτών».
Ο κ. Μαυρωτάς ξεκίνησε την ομιλία του, τονίζοντας την καιροσκοπική συμπεριφορά της Κυβέρνησης, η οποία δεν είχε ανταποκριθεί στην από 21/07/2015 πρόταση του Σταύρου Θεοδωράκη για αλλαγή του εκλογικού νόμου και κατάργηση του bonus των 50 εδρών, καθώς ο ΣΥ.ΡΙΖ.Α. είχε, τότε, δημοσκοπικό προβάδισμα. Επεσήμανε, επίσης, τη συμφεροντολογική στάση της αξιωματικής αντιπολίτευσης υπέρ της διατήρησης του υπερβολικού bonus, καθώς αυτή τώρα προηγείται στις δημοσκοπήσεις.
Επέμεινε στη συμβιβαστική πρόταση του Ποταμιού με κύριο χαρακτηριστικό το αναλογικό bonus της τάξεως της μίας έδρας για κάθε 2% του πρώτου κόμματος, η οποία ικανοποιεί κατά το δυνατόν την αντιπροσωπευτικότητα και την κυβερνησιμότητα. Επεσήμανε, πως ένα ολοκληρωμένο σχέδιο εκλογικού νόμου, με άπλετο χρόνο για διαβούλευση, θα αποτελούσε ιδανικό πεδίο συγκλίσεων. Ανέδειξε τα κενά του κατατεθέντος σχεδίου νόμου, το οποίο δεν αντιμετωπίζει θέματα, όπως η κατάτμηση των μεγάλων περιφερειών και το δικαίωμα ψήφου των Ελλήνων του εξωτερικού, και ζήτησε την υπερψήφιση των σχετικών τροπολογιών του Ποταμιού, καθώς και αυτής για τον καθορισμό του ηλικιακού ορίου.
Υποστήριξε, ότι ο εκλογικός νόμος είναι μια ευκαιρία για την Κυβέρνηση να προσεγγίσει τις δυνάμεις του ευρωπαϊκού τόξου, να δείξει ότι επιδιώκει συγκλίσεις στην πράξη κι όχι στα λόγια. Από την άλλη, ο εκλογικός νόμος είναι μια ευκαιρία και για την αξιωματική αντιπολίτευση να δείξει ότι έχει κάνει βήματα σε πιο προοδευτική κατεύθυνση και δεν είναι δέσμια συντηρητικών αντανακλαστικών. Η πρόταση του Ποταμιού προσφέρει μια χρυσή ευκαιρία, για να υπάρξει σύγκλιση σε ένα τόσο σημαντικό θέμα, χωρίς νικητές και ηττημένους.
Έκλεισε την ομιλία, λέγοντας ότι η συνθηματολογία και η σύγκρουση είναι πολύ πιο εύκολες από την επιχειρηματολογία και τη σύνθεση. Και όπως χαρακτηριστικά είπε: «Στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια επιλέγεται, δυστυχώς, πάντα το εύκολο».
Δείτε το βίντεο της ομιλίας εδώ:
Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της ομιλίας:
Ευχαριστώ πολύ, κύριε Πρόεδρε.
Στις 21 Ιουλίου 2015, ακριβώς έναν χρόνο πριν, ο Πρόεδρος του Ποταμιού πρότεινε επί λέξει: «Να συζητήσουμε ανοιχτά τον νέο εκλογικό νόμο με γνώμονα την κατάργηση του μπόνους των πενήντα εδρών για το πρώτο κόμμα». Η απάντηση από την Κυβέρνηση δεν ήρθε ποτέ. Τότε, βλέπετε, ο ΣΥΡΙΖΑ ήταν πρώτος στις δημοσκοπήσεις. Ποιος γυρνάει πίσω ένα ευεργετικό δώρο, τη στιγμή μάλιστα που είναι έτοιμος να το αξιοποιήσει, παρά τα όσα είχε υποσχεθεί;
Τώρα, λοιπόν, έρχεται ο ΣΥΡΙΖΑ και αποκηρύσσει μετά βδελυγμίας το ανοσιούργημα αυτό, το μπόνους των πενήντα εδρών, εξαιτίας του οποίου πολλοί από τους συναδέλφους του ΣΥΡΙΖΑ βρίσκονται σήμερα στη Βουλή.
Τι άλλαξε άραγε σε μερικούς μήνες; Από τη μια, λοιπόν, έχουμε μια Κυβέρνηση που καιροσκοπικά θυμήθηκε να αλλάξει τα κομμάτια του εκλογικού νόμου που τη συμφέρουν, αγνοώντας άλλα πιο σημαντικά, όπως την κατάτμηση των μεγάλων περιφερειών και την ψήφο στους Έλληνες του εξωτερικού. Από την άλλη, έχουμε μια Αξιωματική Αντιπολίτευση που σκέφτεται συμφεροντολογικά, καθότι το υπερβολικό μπόνους των πενήντα εδρών αυτή τη στιγμή τη βολεύει.
Υπάρχει δυνατότητα συναίνεσης; Εμείς θα επιμείνουμε. Η πρόταση του Ποταμιού για τον εκλογικό νόμο με το αναλογικό μπόνους, δηλαδή μία έδρα για κάθε 2% που παίρνει το πρώτο κόμμα, είναι η βέλτιστη στις παρούσες συνθήκες. Συμβιβάζει με τον καλύτερο δυνατό τρόπο τα δύο κριτήρια που πρέπει να ικανοποιεί ένας εκλογικός νόμος, δηλαδή την αντιπροσωπευτικότητα και την κυβερνησιμότητα. Η απλή αναλογική ικανοποιεί μόνο το πρώτο, την αντιπροσωπευτικότητα, ενώ το υπερβολικό και άκαμπτο μπόνους των πενήντα εδρών μόνο το δεύτερο, την κυβερνησιμότητα.
Ο βέλτιστος συγκερασμός αυτών των δύο κριτηρίων είναι η πρόταση του Ποταμιού και για αυτό επιμένουμε για την υιοθέτησή της τόσο από τον ΣΥΡΙΖΑ όσο και από τη Νέα Δημοκρατία.
Μετά από 6,5 χρόνια κρίσης φαίνεται να μην έχουμε καταλάβει τίποτε. Ο εκλογικός νόμος αν ερχόταν ολοκληρωμένος και με άπλετο χρόνο για διαβούλευση, θα ήταν ένα ιδανικό πεδίο συγκλίσεων, που τις έχει ανάγκη η χώρα μας για να βγει από την κρίση. Θα μπορούσε να δουλέψει σαν ένα πεδίο μέτρων οικοδόμησης εμπιστοσύνης μεταξύ των κομμάτων του ευρωπαϊκού προσανατολισμού. Ένα βήμα πίσω ο ένας, ένα βήμα πίσω ο άλλος, για να κάνει η χώρα ένα άλμα μπροστά. Όμως, δυστυχώς, φαίνεται ότι θα πρωταγωνιστήσει και πάλι η σύγκρουση και όχι η σύνθεση. Θα μεγιστοποιηθούν τα σημεία διαφωνίας και όχι τα σημεία σύγκλισης. Θα μπουν οι κομματικοί τακτικισμοί πάνω από το εθνικό συμφέρον.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, η απλή αναλογική για την οποία γίνεται πολύς λόγος δεν είναι πανάκεια. Ίσχυσε, κατά κύριο λόγο, στην Ελλάδα από το 1926 έως περίπου τη δεκαετία του ’50, δίνοντας θνησιγενείς και βραχύβιες κυβερνήσεις. Αυτή τη στιγμή, η απλή αναλογική εξυπηρετεί μόνο την όψιμη λογική του ΣΥΡΙΖΑ.
Με τα σημερινά δημοσκοπικά δεδομένα, η απλή αναλογική θα απαιτούσε τέσσερα ή πέντε κόμματα να συναινέσουν για να δημιουργηθεί κυβέρνηση, εάν δεν τα έβρισκαν τα δύο πρώτα. Καταλαβαίνετε λοιπόν πόσο ασταθής θα είναι η κυβέρνηση που θα προκύψει, όταν η δεδηλωμένη θα εξαρτάται από την ικανοποίηση των επιθυμιών και του τελευταίου εταίρου της κυβέρνησης. Με άλλα λόγια, μια τέτοια κυβέρνηση θα είναι όμηρος κυβερνητικών εκβιασμών και όχι αποτέλεσμα προγραμματικών συγκλίσεων.
Κι αν όντως ο ΣΥΡΙΖΑ κόπτεται τόσο πολύ για τις συναινέσεις που υποτίθεται ότι θα προωθήσει η απλή αναλογική, γιατί δεν μας άκουγε όταν τα λέγαμε αυτά πέρσι τον Αύγουστο, για συναινέσεις και συγκλίσεις; Τι τον εμποδίζει να τις εφαρμόσει έστω και τώρα; Δεν πείθει λοιπόν ο συναινετικός σου λόγος, όταν μπορείς να τον εφαρμόσεις στην πράξη, αλλά δεν το κάνεις.
Ας δούμε, όμως, και τι δεν περιέχει ο αποσπασματικός αυτός εκλογικός νόμος. Δεν περιέχει την κατάτμηση των μεγάλων περιφερειών. Οι μεγάλες απρόσωπες περιφέρειες είναι η χαρά του καναλάρχη. Και τώρα, απ’ ό,τι φαίνεται, θα έχουμε και καινούριους καναλάρχες, με απόφαση Υπουργού. Για να μη στενοχωρηθεί και ο κ. Λεβέντης, η κατάτμηση των μεγάλων περιφερειών, στις οποίες το «γυαλί» βγάζει Βουλευτή, παραπέμπεται δυστυχώς στις κοινοβουλευτικές καλένδες.
Η ψήφος στους Έλληνες του εξωτερικού που έφυγαν τα τελευταία χρόνια, επίσης παραμένει όνειρο θερινής νυκτός για τα χιλιάδες παιδιά που έχουν φύγει στο εξωτερικό τα τελευταία χρόνια, κοντά στις 427.000, σύμφωνα με πρόσφατη έκθεση της Τράπεζας της Ελλάδος. Κατά τα άλλα, η Κυβέρνηση θρηνεί για το brain drain, για τη διαρροή εγκεφάλων, αλλά δεν κάνει τίποτα για να τους δώσει φωνή. Ξενιτεμένοι είναι, όχι εξοστρακισμένοι.
Το Ποτάμι έχει προτείνει τρεις τροπολογίες που αφορούν στο αναλογικό μπόνους, στην ψήφο στους Έλληνες του εξωτερικού και στην ψήφο στα 17 έτη. Θα ήθελα να κάνω μια παρένθεση για την ψήφο στα 17 έτη: Πρέπει να ευθυγραμμίσουμε το όριο ενηλικίωσης. Για παράδειγμα, το προσχέδιο του αθλητικού νόμου, που κυκλοφορεί, λέει ότι γίνεσαι μέλος σε αθλητικό σωματείο αν έχεις κλείσει το 18ο έτος της ηλικίας σου. Δηλαδή, είσαι ώριμος να ψηφίσεις για κυβέρνηση της χώρας στα 17 έτη, αλλά δεν είσαι ώριμος για να ψηφίσεις για διοίκηση σε ένα τοπικό αθλητικό σωματείο στην κάτω Πετρομαγούλα. Λογικό; Όχι. Από την άλλη, πρέπει να είμαστε πολύ προσεκτικοί, να μη γίνουν τα λύκεια κομματικά φέουδα, όπως έγιναν τα πανεπιστήμια.
Το Ποτάμι κόντρα στο κομματικό του συμφέρον, καθώς θα το βόλευε ασφαλώς, όπως είπε και ο εισηγητής μας, η απλή αναλογική, επιλέγει το εθνικό συμφέρον, που είναι οι σταθερές κυβερνήσεις και ένα πιο αναλογικό σύστημα. Το κόμμα που πλειοψηφικά επιλέγει ο λαός να έχει τον πρώτο λόγο στη δημιουργία της κυβέρνησης, αλλά όχι με την παντοδυναμία που του έδινε ο προηγούμενος νόμος με το υπερβολικό μπόνους των πενήντα εδρών. Το αναλογικό μπόνους που προτείνουμε αναγκάζει σε κυβερνητικές συμμαχίες με πιο στέρεη και ρεαλιστική βάση.
Κλείνοντας, θα ήθελα να πω ότι ο εκλογικός νόμος είναι μια ευκαιρία για την Κυβέρνηση να προσεγγίσει τις δυνάμεις του ευρωπαϊκού τόξου, να δείξει ότι επιδιώκει συγκλίσεις στην πράξη και όχι στα λόγια. Από την άλλη, ο εκλογικός νόμος είναι και μια ευκαιρία για την Αξιωματική Αντιπολίτευση να δείξει ότι έχει κάνει βήματα σε μια προοδευτική κατεύθυνση και δεν είναι δέσμια συντηρητικών αντανακλαστικών.
Η πρόταση, λοιπόν, του Ποταμιού, η πρότασή μας προσφέρει μια χρυσή ευκαιρία για να υπάρξει μια τέτοια σύγκλιση σε ένα τόσο σημαντικό θέμα, χωρίς νικητές και ηττημένους. Το αντέχει το πολιτικό μας σύστημα αυτό; Μακάρι να διαψευσθώ. Πολύ φοβάμαι, όμως, ότι το να συνθηματολογείς και να συγκρούεσαι είναι πολύ πιο εύκολο από το να επιχειρηματολογείς και να συνθέτεις. Και όπως έχει ήδη δείξει η ιστορία των τελευταίων ετών της κρίσης, μάλλον καταφεύγουμε στα εύκολα.
Ευχαριστώ πολύ.
Γιώργος Μαυρωτάς - Αττικής