Τη μη προσδοκώμενη «ανταπόκριση» του θεσμού του Συμπαραστάτη του Δημότη και της Επιχείρησης και του Περιφερειακού Συμπαραστάτη του Πολίτη και της Επιχείρησης επισημαίνουν με ερώτησή τους προς τον Υπουργό Εσωτερικών οι βουλευτές του Ποταμιού, Ιάσονας Φωτήλας – Αχαΐας και Γρηγόρης Ψαριανός – Β’ Αθήνας.
Πριν από 5 χρόνια εισήχθη ο εν λόγω θεσμός, που σκοπεί στον έγκαιρο εντοπισμό και την αποτελεσματική διαχείριση φαινομένων κακοδιοίκησης, στη διασφάλιση της αμεροληψίας των δημοτικών και περιφερειακών αρχών, καθώς και στην αναβάθμιση των παρεχόμενων υπηρεσιών της τοπικής αυτοδιοίκησης προς τους πολίτες και τις επιχειρήσεις, σύμφωνα με τις αρχές της χρηστής και διαφανούς διοίκησης. Όμως, σύμφωνα με πρόσφατα στοιχεία μόλις 32 δήμοι εκ των 161 έχουν εκλέξει Συμπαραστάτες μέχρι σήμερα, ενώ 53 έχουν προκηρύξει τη θέση, χωρίς να έχει ολοκληρωθεί η διαδικασία επιλογής. Επίσης, σε επίπεδο Περιφέρειας μόνο οι 7 από τις 13 διαθέτουν Περιφερειακό Συμπαραστάτη του Πολίτη και της Επιχείρησης. Για το λόγο αυτό ερωτάται ο αρμόδιος Υπουργός εάν αληθεύουν τα συγκεκριμένα στοιχεία και εάν σκοπεύει να προβεί σε σχετικές ενέργειες, ώστε να μην είναι αδρανοποιημένος ο θεσμός, αλλά και να μη δυσλειτουργεί.
Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της ερώτησης:
Προς τον Υπουργό Εσωτερικών & Διοικητικής Ανασυγκρότησης
Θέμα: Σε αδράνεια ο θεσμός του Συμπαραστάτη του Δημότη
Με τις διατάξεις των άρθρων 77 και 179 του Ν. 3852/2010 (ΦΕΚ Α' 87/7.6.2010) «Νέα Αρχιτεκτονική της Αυτοδιοίκησης και της Αποκεντρωμένης Διοίκησης - Πρόγραμμα Καλλικράτης» εισήχθη ο θεσμός του Συμπαραστάτη του Δημότη και της Επιχείρησης και του Περιφερειακού Συμπαραστάτη του Πολίτη και της Επιχείρησης αντιστοίχως, ως θεσμός μεσολάβησης μεταξύ πολιτών, επιχειρήσεων και ΟΤΑ. Ο εν λόγω θεσμός σκοπεί, κατά μείζονα λόγο, στον έγκαιρο εντοπισμό και την αποτελεσματική διαχείριση φαινομένων κακοδιοίκησης, στη διασφάλιση της αμεροληψίας των δημοτικών και περιφερειακών αρχών, καθώς και στην αναβάθμιση των παρεχόμενων υπηρεσιών της τοπικής αυτοδιοίκησης προς τους πολίτες και τις επιχειρήσεις, σύμφωνα με τις αρχές της χρηστής και διαφανούς διοίκησης.
Καίτοι ωστόσο έχει παρέλθει μεγάλο χρονικό διάστημα, ήδη 5 έτη, από την εισαγωγή του σημαντικού αυτού θεσμού στην ελληνική αυτοδιοικητική «πραγματικότητα», εν τούτοις ο θεσμός φαίνεται ότι δεν απολαύει της προσδοκώμενης «ανταπόκρισης». Τούτο προκύπτει από συγκεκριμένα στοιχεία που παρουσιάσθηκαν σε ημερίδα, διοργανωθείσα από το Δίκτυο Συμπαραστατών του Δημότη και της Επιχείρησης και Περιφερειακών Συμπαραστατών του Πολίτη και της Επιχείρησης, στο πλαίσιο του επιχειρηματικού φόρουμ «Blue Money Show», σύμφωνα με τα οποία, κατά την τρέχουσα δημοτική θητεία, μόλις 32 δήμοι εκ των 161 που έχουν το σχετικό δικαίωμα βάσει του ρητώς προβλεπόμενου κατ’ άρθρο 77 παρ. 1 εδ. 1. του Ν. 3852/2010 ελάχιστου πληθυσμιακού «πλαφόν» των είκοσι χιλιάδων (20.000) κατοίκων, εξέλεξαν Συμπαραστάτες μέχρι σήμερα, ενώ 53 δήμοι έχουν προκηρύξει τη θέση, χωρίς όμως να έχει καταστεί εφικτό να ολοκληρωθεί η διαδικασία επιλογής., ενώ σε επίπεδο περιφερειακής ενότητας από τις 13 Περιφέρειες της χώρας, οι 7 μόνο διαθέτουν σήμερα Περιφερειακό Συμπαραστάτη του Πολίτη και της Επιχείρησης. Η ανωτέρω δε διαπίστωση, και ιδίως το γεγονός της περιορισμένης εφαρμογής του Θεσμού σε επίπεδο δημοτικής ενότητας, επιρρωνύεται εξάλλου και από την από 25/02/2015 έκθεση του Κογκρέσου των τοπικών και περιφερειακών Αρχών της Ευρώπης (Παράρτημα 2), που αφορά στην Τοπική Αυτοδιοίκηση στην Ελλάδα και συγκεκριμένα στο βαθμό συμμόρφωσης της Χώρας προς τις διατάξεις του Ευρωπαϊκού Χάρτη Τοπικής Αυτονομίας, ο οποίος έχει κυρωθεί με τον Ν. 1850/1989 (ΦΕΚ Α’ 114/10.5.1989).
Δεδομένων των προαναφερθέντων και λαμβανομένου υπόψη του γεγονότος ότι ο Θεσμός του Συμπαραστάτη του Δημότη και της Επιχείρησης και του Περιφερειακού Συμπαραστάτη του Πολίτη και της Επιχείρησης συνιστά πράγματι μια «δικλείδα» ασφαλείας για την προάσπιση των δικαιωμάτων των πολιτών, τη διασφάλιση της ευρύθμου και νομίμου λειτουργίας των δημοτικών και περιφερειακών υπηρεσιών, καθώς και κατά μείζονα λόγο την αποτελεσματική αντιμετώπιση φαινομένων κακοδιαχείρισης που τόσο έχουν πλήξει την «εικόνα» της αυτοδιοίκησης
Ερωτάται ο αρμόδιος Υπουργός:
1. Αληθεύουν τα προεκτεθέντα στοιχεία σχετικά με την de facto «αδρανοποίηση» του Θεσμού, κυρίως σε τοπικό επίπεδο; Εάν ναι, σκοπεύετε να προβείτε σε συγκεκριμένες ενέργειες, προκειμένου να εφαρμοσθεί ο Θεσμός;
2. Πιστεύετε ότι η ρητή νομοθετική πρόβλεψη περί της αυξημένης πλειοψηφίας των 2/3 του συνόλου των μελών του δημοτικού ή περιφερειακού συμβουλίου για την εκλογή Συμπαραστάτη δυσχεραίνει τη διαδικασία επιλογής; Εάν ναι, έχετε πρόθεση να βελτιστοποιήσετε άμεσα τη διαδικασία επιλογής;
3. Θα προβείτε σε περαιτέρω ενίσχυση της προσωπικής και λειτουργικής ανεξαρτησίας του Θεσμού από τις τοπικές και περιφερειακές αρχές; Εάν ναι, υπό ποιο τρόπο;
4. Γνωρίζετε εάν τυχόν έχουν προκύψει δυσλειτουργίες ελέω «επικάλυψης» κατά την ενάσκηση των αρμοδιοτήτων του Συμπαραστάτη σε επίπεδο Δήμου και Περιφέρειας και λοιπών θεσμών, όπως επί παραδείγματι του Συνηγόρου του Πολίτη; Εάν ναι, προτίθεσθε να προβείτε σε συγκεκριμένες ενέργειες, προκειμένου να αντιμετωπισθούν αυτές οι δυσλειτουργίες;
Οι ερωτώντες βουλευτές
Ιάσονας Φωτήλας - Αχαΐας
Γρηγόρης Ψαριανός - Β’ Αθήνας