Ερώτηση κατέθεσαν οι βουλευτές του Ποταμιού Ιάσονας Φωτήλας - Αχαΐας, Γρηγόρης Ψαριανός - Β΄ Αθήνας, Γιώργος Μαυρωτάς - Αττικής, Σπύρος Λυκούδης - Α΄ Αθήνας και Κώστας Μπαργιώτας - Λάρισας, σχετικά με την απόφαση του Ελεγκτικού Συνεδρίου να κρίνει ως μη σύννομη τη διαδικασία απευθείας ανάθεσης των δαπανών για την αντιμετώπιση των πρώτων αναγκών των παράτυπα εισερχόμενων μεταναστών.
Η συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ, με τροπολογία της τελευταίας στιγμής στο νομοσχέδιο «Εκδημοκρατισμός της Διοίκησης–Καταπολέμηση Γραφειοκρατίας και Ηλεκτρονική Διακυβέρνηση, Αποκατάσταση Αδικιών και άλλες διατάξεις», τροποποίησε μια ήδη προβληματική διάταξη.
Το Ποτάμι, κατά τη συζήτηση του συγκεκριμένου νομοσχεδίου, είχε επισημάνει τους κινδύνους που εγκυμονούσε η συγκεκριμένη τροπολογία και, δυστυχώς, 5 μήνες μετά, η απόφαση του Ελεγκτικού Συνεδρίου όχι μόνο επιβεβαίωσε τις επιφυλάξεις μας, αλλά το ελληνικό δημόσιο είναι πλέον εκτεθειμένο σε μεγάλο οικονομικό κίνδυνο, η σίτιση των μεταναστών είναι κυριολεκτικά στον αέρα και οι εταιρείες που τήρησαν τις συμβατικές υποχρεώσεις τους, παραμένουν απλήρωτες.
Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της ερώτησης:
Δεν πέρασαν 5 μήνες από τότε που η Κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ ψήφισε στη Βουλή το νόμο 4325/2015 με τον βαρύγδουπο τίτλο «Εκδημοκρατισμός της Διοίκησης – Καταπολέμηση Γραφειοκρατίας και Ηλεκτρονική Διακυβέρνηση, Αποκατάσταση Αδικιών και άλλες διατάξεις» και μέσα σ’ ένα ορυμαγδό 15 κατατεθειμένων τροπολογιών, ψηφίστηκε τροπολογία που αφορούσε την έγκριση συμβάσεων μέσω απευθείας ανάθεσης για την αντιμετώπιση έκτακτων αναγκών. Η εν λόγω τροπολογία, τροποποιούσε και αντικαθιστούσε το άρθρο 28 παρ. 8 του ν. 4033/2011. Σύμφωνα με τη νέα διάταξη, όλες οι δαπάνες που αφορούσαν τη στέγαση, σίτιση, υγιεινή, ίδρυση και λειτουργία υποδομών και θέματα παροχής υπηρεσιών προμηθειών και δημοσίων έργων σχετικών με τις διαδικασίες πρώτης υποδοχής, υποδοχής, ασύλου και επιστροφών κατοίκων τρίτων χωρών που εισέρχονται χωρίς τους νόμιμους τύπους μέχρι και τον Δεκέμβριο του 2015, θα πραγματοποιούνταν κατά παρέκκλιση από τις ισχύουσες διατάξεις, δηλαδή χωρίς τη δημοσίευση προκήρυξης διαγωνισμού.
Το Ποτάμι, κατά τη συζήτηση του συγκεκριμένου νομοσχεδίου, είχε επισημάνει τον κίνδυνο που προέκυπτε από την εν λόγω διάταξη και μάλιστα ο ειδικός αγορητής του Ποταμιού είχε τονίσει στη Βουλή ότι η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ, νομοθετώντας πρόχειρα, θέσπισε μία εξαίρεση στις διαγωνιστικές διαδικασίες, η οποία ήταν αντίθετη τόσο στην κοινοτική όσο και στην εθνική νομοθεσία περί δημοσίων συμβάσεων. Και τούτο μάλιστα την ώρα που υπήρχαν (και υπάρχουν) νόμιμες και συμβατές με το κοινοτικό δίκαιο λύσεις για να αντιμετωπιστεί η ανάγκη της άμεσης σίτισης προσφύγων και μεταναστών, μέσω διαγωνιστικών μεν αλλά κατ' εξαίρεση συνοπτικών διαδικασιών. Χωρίς δηλαδή να ακολουθούνται οι συνήθεις, πράγματι χρονοβόρες, διαγωνιστικές διαδικασίες, αλλά συγχρόνως χωρίς να παραβιάζεται κατάφωρα η αυξημένης τυπικής ισχύος νομοθεσία περί δημοσίων συμβάσεων.
Σύμφωνα με δημοσιεύματα της 12ης Οκτωβρίου 2015, το Ελεγκτικό Συνέδριο με απόφασή του, 5 μήνες μετά, έκρινε πράγματι ότι η διαδικασία απευθείας ανάθεσης συμβάσεων σίτισης προσφύγων και μεταναστών δεν είναι σύννομη και εισηγήθηκε να μην καταβληθούν τα ποσά στις προμηθεύτριες εταιρίες. Παράλληλα, ζητήθηκε από το αρμόδιο Υπουργείο να προχωρήσει στη διενέργεια διαγωνισμού για να επιλεγεί μειοδότης, καθώς παρά την αυτονόητη έννοια του κατεπείγοντος και την μεγάλη αύξηση των μεταναστευτικών και προσφυγικών ροών, η εν λόγω διαδικασία αφήνει μεγάλο περιθώριο για παρατυπίες.
Ταυτόχρονα, το κλιμάκιο προληπτικού ελέγχου δαπανών του Ελεγκτικού Συνεδρίου έκρινε ως αντισυνταγματική τη τροπολογία-προσθήκη στο ν. 4320/2015, όπως τροποποίησε και αντικατέστησε το άρθρο 28 παρ. 8 του ν. 4033/2011.
Η εν λόγω απόφαση του Ελεγκτικού Συνεδρίου, έχει οδηγήσει στο πάγωμα όλων των δαπανών που έχουν πραγματοποιηθεί από την Ελληνική Αστυνομία και το Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη, με αποτέλεσμα, η σίτιση πλέον να πραγματοποιείται είτε από τις κατά τόπους λέσχες της Αστυνομίας, είτε από κοινωνικούς φορείς των περιοχών όπου υπάρχουν προαναχωρησιακά κέντρα.
Τα ζητήματα που προκύπτουν από την εν λόγω κατάσταση είναι δυσμενή τόσο για τους πρόσφυγες και τους μετανάστες, των οποίων η σίτιση βρίσκεται κυριολεκτικά στον αέρα, όσο και για τις εταιρείες παροχής αντίστοιχων υπηρεσιών, οι οποίες, ενώ έχουν κάνει τη δαπάνη και έχουν προσφέρει τις υπηρεσίες του στο ελληνικό κράτος ως όφειλαν από τη σύμβαση που συνήψαν, αυτή τη στιγμή βρίσκονται οικονομικά εκτεθειμένες.
Κατόπιν των ανωτέρω, ερωτώνται οι αρμόδιοι Υπουργοί:
1. Πώς σκοπεύουν να αντιμετωπίσουν το ζήτημα της στέγασης, σίτισης, υγιεινής και λοιπών υπηρεσιών για τους παράτυπα εισερχόμενους μετανάστες και πρόσφυγες, έπειτα από την απόφαση του Ελεγκτικού Συνεδρίου;
2. Προτίθενται να προκηρύξουν άμεσα διαγωνισμούς ή θα εναποθέσουν στο έλεος της φιλανθρωπίας κοινωνικών φορέων το πρόβλημα της σίτισης των χιλιάδων προσφύγων που εισρέουν στη χώρα;
Οι Ερωτώντες Βουλευτές
Ιάσονας Φωτήλας - Αχαΐας
Γιώργος Μαυρωτάς - Αττικής
Κώστας Μπαργιώτας - Λάρισας
Σπύρος Λυκούδης - Α' Αθήνας
Γρηγόρης Ψαριανός - Β' Αθήνας
