Ακούσαμε προχθές τον Πρωθυπουργό (Π/Θ) στις προγραμματικές δηλώσεις να εκφωνεί μια έκθεση ιδεών και καλών προθέσεων. Είπε πολλά για τα οποία όμως στο 7μηνο της διακυβέρνησης του έκανε ελάχιστα (π.χ. με τις πελατειακές σχέσεις που το 4-2-1 μετατράπηκε απλώς σε 11-2).
Θα επικεντρωθώ στη σημερινή μου ομιλία στα θέματα της Παιδείας για τα οποία ο Π/Θ τον Φλεβάρη, ήταν λαλίστατος ενώ τώρα φειδωλός. Κι αντιλαμβάνομαι τον λόγο: όποιος καεί στον χυλό φυσάει και το γιαούρτι...
Το ίδιο συμπέρασμα βγαίνει κι από την χθεσινή ομιλία του κ. Υπουργού ο οποίος ανακοίνωσε έναν «συντεταγμένο, εθνικό διάλογο» για τα θέματα Παιδείας.
Ένας διάλογος όμως που ασφαλώς δεν μπορεί να γίνει με Πράξεις Νομοθετικού Περιεχομένου όπως αυτή που προανήγγειλε χθες για τα Συμβούλια Ιδρύματος των Πανεπιστημίων (προς τι αυτή η πρεμούρα;). Οι περίφημες ΠΝΠ που όταν τις έκαναν οι προηγούμενες κυβερνήσεις ήταν «κατάπτυστες», ενώ τώρα έχουν γίνει ένα βολικό ψωμοτύρι.
Πολλά από αυτά που προγραμμάτιζε η κυβέρνηση για την Παιδεία έρχονται σε ευθεία σύγκρουση με αυτά που προβλέπει η συμφωνία του Αυγούστου. Για παράδειγμα, τα Συμβούλια Ιδρύματος που θέλει να καταργήσει το πολυνομοσχέδιο (και τα επέκρινε σφόδρα στη χθεσινή του ομιλία κι ο Υπουργός) είναι στις βασικές προτάσεις του ΟΟΣΑ με τις οποίες θα πρέπει να ευθυγραμμιστούμε.
Ας πάμε όμως στα σημερινά προβλήματα κι ας ξεκινήσουμε από την ειδική αγωγή που είναι προτεραιότητα, γιατί μια κοινωνία δείχνει το επίπεδό της από το πώς συμπεριφέρεται στα ασθενέστερα μέλη της. Tα σχολεία ειδικής αγωγής αλλά και η παράλληλη στήριξη έχουν τα περισσότερα κενά. Αντί να προηγούνται αυτές οι δομές στην κάλυψη των κενών , έπονται. Χαίρομαι που άκουσα χθες τον κ. Φίλη να τις βάζει στις προτεραιότητες.
Και στη γενική εκπαίδευση όμως τα πράγματα δεν είναι καλύτερα. Στην πρωτοβάθμια και τη δευτεροβάθμια τα κενά είναι ακόμα χιλιάδες λόγω κακών χειρισμών της προηγούμενης διοίκησης του υπουργείου.
Και μια και μίλησε ο Υπουργός -και σωστά- για περιστολή των αποσπάσεων εκπαιδευτικών, ας κάνει μια κουβέντα και με τους προκατόχους του στο Υπουργείο που έκαναν πάνω από 2000 αποσπάσεις σε κόμματα και άλλες υπηρεσίες ακόμα και σε πανεπιστήμια & πολυτεχνεία!
Ας φύγουμε όμως από τα τρέχοντα κι ας πάμε σε αυτά που θα ήθελα να ακούσω από τη νέα κυβέρνηση.
Άκουσα χθες από τον Υπουργό να μιλάει για την αυτονομία του Λυκείου ως εκπαιδευτική βαθμίδα. Συμφωνούμε κι έχουμε προτάσεις για μια πορεία αποσύνδεσης του Λυκείου από την εισαγωγή σε ΑΕΙ και ΤΕΙ, για την καθιέρωση του εθνικού απολυτηρίου, για το πώς οι πανελλαδικές εξετάσεις θα πρέπει να αναδεικνύουν την κριτική σκέψη κι όχι την παπαγαλία. Και δεν πρέπει να φοβηθούμε να συζητήσουμε την επαναφορά της βάσης του 10 για την πρόσβαση στα Πανεπιστήμια.
Αν γίνουν προσλήψεις νέων εκπαιδευτικών με βάση τον κανόνα 1/10 (δηλ. για κάθε 10 συνταξιοδοτήσεις μία πρόσληψη), πρέπει να γίνουν με αξιοκρατικό τρόπο δηλαδή να στηρίζονται σε διαγωνισμούς του ΑΣΕΠ.
Άκουσα τον Υπουργό χθες να μιλάει για αξιολόγηση («αποτίμηση» στο newspeak του ΣΥΡΙΖΑ). Έχουμε συγκεκριμένες προτάσεις για να φτιάξουμε μια αξιολόγηση όχι τιμωρητική, αλλά συνδεδεμένη με κίνητρα. Να μπορεί ο εκπαιδευτικός να εξελιχθεί με βάση τη δουλειά και τις ικανότητές του κι όχι με βάση τις κομματικές του γνωριμίες.
Θα ήθελα πάντως να ακούσω και για ένα διαφανές κι αξιοκρατικό σύστημα επιλογής αναπληρωτών καθηγητών χωρίς διαδρομές από κομματικά γραφεία.
Θα ήθελα να ακούσω για διεύρυνση του θεσμού των ολοήμερων σχολείων.
Δεν άκουσα κουβέντα για το μεγάλο θύμα της προηγούμενης διακυβέρνησης τα Πρότυπα Πειραματικά Σχολεία που καταφέρατε να τα υποβαθμίσετε γιατί «χάλαγαν την πιάτσα», επικαλούμενοι ιδεολογικές αγκυλώσεις («η αριστεία είναι ρετσινιά» κλπ).
Εμείς σας λέμε να επαναφέρετε τον θεσμό όπως ήταν και να τον επεκτείνετε σε όλη την Ελλάδα, με προτεραιότητα στις φτωχότερες περιοχές. Επιπρόσθετα να τον επεκτείνετε και στην τεχνική εκπαίδευση, να έχουμε δηλαδή και πρότυπα επαγγελματικά λύκεια. Και η τεχνογνωσία που αντλείται από τα πρότυπα πειραματικά σχολεία να διαχέεται στη συνέχεια και στα υπόλοιπα σχολεία.
Τέλος, δεν άκουσα χθες κουβέντα για το 23% στην ιδιωτική εκπαίδευση για το οποίο πέσατε τελείως έξω. Πιστεύατε, πάλι οδηγούμενοι από ιδεοληψία, ότι θα πλήξετε τους «σχολάρχες» αλλά τελικά πλήξατε κυρίως τη μικρομεσαία τάξη και τρέχετε τώρα να το μαζέψετε. Σε ισοδύναμα πάντως έχουμε αναφερθεί ως Ποτάμι για να ανατρέξετε.
Ας πάμε και στην Τριτοβάθμια εκπαίδευση.
Θα πρέπει να αφήσετε κλειδωμένο στο συρτάρι (και να πετάξετε το κλειδί) το περίφημο πολυνομοσχέδιο Μπαλτά που οδηγούσε τα Πανεπιστήμια ολοταχώς στη δεκαετία του ’80.
Άκουσα τον Π/Θ να λέει για διασύνδεση των Πανεπιστημίων με την παραγωγή, καινοτομία, επιχειρηματικότητα κλπ. Πολύ καλά τα είπε. Πιστεύει όμως ο Π/Θ ότι με τον τρόπο διοίκησης των Πανεπιστημίων που προωθούσε το πολυνομοσχέδιο θα μπορούσαν να γίνουν αυτά τα πράγματα;
Με τους συγκλητικούς όμηρους δυναμικών μειοψηφιών, μπορεί έστω και να ακουστεί η φράση «διασύνδεση με την παραγωγή» ή η λέξη «επιχειρηματικότητα» σε κάποια Σύγκλητο; (Είμαι σίγουρος ότι θα ξέρει και ο Π/Θ για τι μιλάω, από τη θητεία του στο Πολυτεχνείο).
Στα συλλογικά όργανα οι φοιτητές δεν πρέπει να ορίζονται από τις φοιτητικές παρατάξεις, αλλά να εκλέγονται από το σύνολο των φοιτητών με ενιαίο ψηφοδέλτιο για να μπορούν όλοι να έχουν τη δυνατότητα εκλογής.
Δεν καταλαβαίνω επίσης γιατί τέτοια πρεμούρα για την κατάργηση της ηλεκτρονικής ψηφοφορίας στα Πανεπιστήμια («τεχνοφασισμό» την έλεγαν κάποιοι σύντροφοί σας). Μάλλον κάποιοι φοβούνται ότι θα ψηφίζει και η σιωπηλή πλειοψηφία που απεχθάνεται τις κομματικές διαδικασίες.
Τέλος, θα ήθελα να ακούσω και κάποιους στόχους για την Ανώτατη εκπαίδευση. Δημοσιεύθηκε πρόσφατα η κατάταξη του Times (Times Higher Education Ranking) των Πανεπιστημίων για το 2015. Μέσα στα 800 καλύτερα Πανεπιστήμια που εξετάζονται, η Ελλάδα έχει 7, με καλύτερο το Πανεπιστήμιο Κρήτης που βρίσκεται στις θέσεις 351-400.
Αν θέλαμε να βάλουμε ένα φιλόδοξο στόχο για την ανώτατη εκπαίδευση αυτός θα μπορούσε να είναι: Ως το 2020 να έχουμε 6 πανεπιστήμια μέσα στα πρώτα 400 και 2 μέσα στα πρώτα 200. Ένας τέτοιος στόχος ενισχύει την εξωστρέφεια και βάζει ανάχωμα στη διαρροή εγκεφάλων που ανέφερε και χθες ο Υπουργός.
Βέβαια όμως αυτό δεν μπορεί να γίνει με μειωμένη συνεχώς τη χρηματοδότηση στα Πανεπιστήμια (σήμερα ανακοινώθηκαν μειώσεις 20% σε σχέση με πέρσι).
Και να κλείσω με τον χώρο της έρευνας: ακούσαμε χθες και τον κ. Φωτάκη να μιλάει για την έρευνα λέγοντας πολλά σωστά, αν και στο προσχέδιο του προϋπολογισμού στο κεφάλαιο 2.4 για το ΠΔΕ δεν είδαμε τη λέξη «Έρευνα» μέσα. Έχουμε κι εμείς προτάσεις για να συμβάλλουμε, όπως για παράδειγμα η συμμετοχή των ελλήνων της διασποράς στη δημιουργία του ταμείου για την έρευνα.
Κλείνοντας, πιστεύω ότι ποτέ δεν είναι αργά για έναν συντεταγμένο, ουσιαστικό διάλογο στα θέματα της Παιδείας προς όφελος των νέων της χώρας μας.
Κι επειδή Πρωθυπουργός μίλησε για ευρύτερες συναινέσεις στην Παιδεία μήπως είναι καιρός να σκεφτούμε την αυξημένη πλειοψηφία στα θέματα παιδείας. Π.χ. τα σχετικά νομοσχέδια να απαιτούν πλειοψηφία 3/5 ή 2/3 της Βουλής;
Όχι στη «νομοθέτηση άρπα-κόλα» για να εξαργυρωθούν προεκλογικά γραμμάτια όπως είδαμε στο προηγούμενο επτάμηνο.
Η παιδεία είναι πολύ σημαντική υπόθεση για να την αφήσουμε σε χέρια κομματικών μηχανισμών, σε ιδεοληψίες και σε συντεχνιακά συμφέροντα.
Κι εμείς ως Ποτάμι είμαστε εδώ για να στηρίξουμε τις αλλαγές για μια σύγχρονη, ευρωπαϊκή Παιδεία ίσων ευκαιριών και να αντισταθούμε σε οποιαδήποτε εκπαιδευτική οπισθοδρόμηση όπως κάναμε από τον Φλεβάρη ως σήμερα.
Δείτε το βίντεο της ομιλίας:
