Επίκαιρη ερώτηση για την πορεία της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης κατέθεσε ο βουλευτής του Ποταμιού, κ. Κώστας Μπαργιώτας – Λάρισας, προς τον Υπουργό Υγείας.
Επίκαιρη ερώτηση για την πορεία της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης κατέθεσε ο βουλευτής του Ποταμιού, κ. Κώστας Μπαργιώτας – Λάρισας, προς τον Υπουργό Υγείας.
Στην Ελλάδα, δυστυχώς, η ψυχική υγεία τίθεται στο περιθώριο διαχρονικά. Η απουσία πόρων λόγω της οικονομικής κρίσης έχει σε μεγάλο βαθμό επηρεάσει και την πορεία της Ψυχιατρικής Μεταρρύθμισης, δεν είναι όμως σε καμία περίπτωση ο μόνος λόγος που τα πράγματα δεν εξελίσσονται ομαλά. Ως το 1984 δεν υπήρχε σημαντική εξέλιξη της Ψυχικής Υγείας στην Ελλάδα σε σχέση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Η θέσπιση του κανονισμού 815 της Ευρωπαϊκής κοινότητας και η δημιουργία του Εθνικού Σχεδίου για την Ψυχική Υγεία αποτέλεσαν ορόσημο για τον εκσυγχρονισμό των υπηρεσιών ψυχικής υγείας. Το σχέδιο «ΨΥΧΑΡΓΩΣ» -πλέον διανύουμε την τρίτη φάση του Προγράμματος (2011-2020)- εστιάζει στη δημιουργία ενός δικτύου εναλλακτικών εξωνοσοκομειακών δομών ψυχιατρικής φροντίδας, επαγγελματικής κατάρτισης και αποκατάστασης με σταδιακή από-ιδρυματοποίηση και επανένταξη των ψυχικά ασθενών στη κοινότητα. Επιπλέον, το Μνημόνιο Συνεργασίας μεταξύ Andor-Λυκουρέντζου (2013) προβλέπει, μεταξύ άλλων, ότι έως τις 31/12/2015 θα πρέπει να έχουν κλείσει τα ειδικά ψυχιατρικά νοσοκομεία.
Το ΠΟΤΑΜΙ πιστεύει ότι η Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας είναι ο κατάλληλος τομέας για την πρόληψη και διαχείριση της ψυχικής νόσου. Η υπάρχουσα κατάσταση, όμως, είναι απογοητευτική: απουσιάζουν οι δομές, τα στελέχη, οι στρατηγικοί στόχοι. Ελάχιστα τα Κέντρα Ψυχικής Υγείας, ολιγάριθμες οι Κινητές Μονάδες, ανύπαρκτο το Δίκτυο Κοινοτικών Υπηρεσιών, υπό σχεδιασμό ακόμη η τομεοποίηση των Υπηρεσιών Ψυχικής Υγείας. Στην πράξη η ΠΦΥ Ψυχικής Υγείας ασκείται από τους ψυχιατρικούς τομείς των Γενικών Νοσοκομείων και τα εξωτερικά ιατρεία των ψυχιατρείων. Από την άλλη, τα Κέντρα Υγείας έχουν αξιοποιηθεί σε ελάχιστο βαθμό στο συγκεκριμένο τομέα. Μέγα πρόβλημα, επίσης, συνιστά η μη συστηματική καταγραφή στατιστικών στοιχείων. Σε αντίθεση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες που παρέχουν στοιχεία, η Ελλάδα έχει να ενημερώσει τα αρμόδια όργανα της Επιτροπής από το 2008.
Ζητάμε απαντήσεις από τον Υπουργό: Σε ποιο στάδιο βρίσκεται η διαδικασία κλεισίματος των ψυχιατρείων; Πόσες μονάδες έχουν σχεδιαστεί και υλοποιηθεί, προκειμένου να υπάρξει μια συγκροτημένη στρατηγική από-ιδρυματοποίησης; Θα υπάρξει αλλαγή στο χρονοδιάγραμμα του μνημονίου συνεργασίας Andor-Λυκουρέντζου; Έχει εκπονηθεί σχέδιο κατανομής υπηρεσιών ανά τομέα ψυχικής υγείας, ώστε να καλύπτονται οι ανάγκες του πληθυσμού ανά την επικράτεια;
Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της επίκαιρης ερώτησης:
ΕΠΙΚΑΙΡΗ ΕΡΩΤΗΣΗ
ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΥΠΟΥΡΓΟ ΥΓΕΙΑΣ
ΘΕΜΑ: «Η πορεία της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης»
Η ψυχιατρική μεταρρύθμιση έχει δύο σκέλη: την απο-ιδρυματοποίηση και την τομεοποίηση. Στην Ελλάδα, δυστυχώς, έως το 1984 δεν υπήρχε συγκροτημένη πολιτική. Η θέσπιση του κανονισμού 815/84 της ΕΕ και η δημιουργία του Εθνικού Σχεδίου για την Ψυχική Υγεία αποτέλεσαν ορόσημο για τον εκσυγχρονισμό των υπηρεσιών ψυχικής υγείας. Το σχέδιο «ΨΥΧΑΡΓΩΣ» εστιάζει στη δημιουργία ενός δικτύου εναλλακτικών εξωνοσοκομειακών δομών ψυχιατρικής φροντίδας, επαγγελματικής κατάρτισης και αποκατάστασης με σταδιακή από-ιδρυματοποίηση και επανένταξη των ψυχικά ασθενών στη κοινότητα. Πλέον, διανύουμε την τρίτη φάση του Προγράμματος (2011-2020).
Το ΠΟΤΑΜΙ πιστεύει ότι η Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας είναι ο κατάλληλος τομέας για την πρόληψη και διαχείριση της ψυχικής νόσου. Η υπάρχουσα κατάσταση, όμως, είναι απογοητευτική: απουσιάζουν οι δομές, τα στελέχη, οι στρατηγικοί στόχοι. Ελάχιστα τα Κέντρα Ψυχικής Υγείας, ολιγάριθμες οι Κινητές Μονάδες, ανύπαρκτο το Δίκτυο Κοινοτικών Υπηρεσιών, υπό σχεδιασμό ακόμη η τομεοποίηση των Υπηρεσιών Ψυχικής Υγείας. Στην πράξη η ΠΦΥ Ψυχικής Υγείας ασκείται από τους ψυχιατρικούς τομείς των Γενικών Νοσοκομείων και τα εξωτερικά ιατρεία των ψυχιατρείων. Από την άλλη, τα Κέντρα Υγείας έχουν αξιοποιηθεί σε ελάχιστο βαθμό στο συγκεκριμένο τομέα. Μέγα πρόβλημα, επίσης, συνιστά η μη συστηματική καταγραφή στατιστικών στοιχείων. Σε αντίθεση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες που παρέχουν στοιχεία, η Ελλάδα έχει να ενημερώσει τα αρμόδια όργανα της Επιτροπής από το 2008.
Επειδή η κρατική χρηματοδότηση για την ψυχική υγεία βαίνει διαρκώς μειούμενη, ενώ παρατηρείται αύξηση των ασθενών που απευθύνονται προς τις δημόσιες υπηρεσίες ψυχικής υγείας εξαιτίας της οικονομικής κρίσης που έχει πλήξει σχεδόν όλα τα νοικοκυριά.
Επειδή έως σήμερα δεν υπήρξε εσωτερική αξιολόγηση με βάση τους στόχους που έχουν τεθεί από το ίδιο το Εθνικό Σχέδιο Δράσης για την ψυχική υγεία.
Επειδή και το Μνημόνιο Συνεργασίας μεταξύ Andor-Λυκουρέντζου (2013) προβλέπει, μεταξύ άλλων, ότι έως τις 31/12/2015 θα πρέπει να έχουν κλείσει τα ειδικά ψυχιατρικά νοσοκομεία.
Ερωτάται ο κ. Υπουργός:
1) Σε ποιο στάδιο βρίσκεται η διαδικασία κλεισίματος των ψυχιατρείων; Πόσες μονάδες έχουν σχεδιαστεί και υλοποιηθεί, προκειμένου να υπάρξει μια συγκροτημένη στρατηγική από-ιδρυματοποίησης; Θα υπάρξει αλλαγή στο χρονοδιάγραμμα του μνημονίου συνεργασίας Andor-Λυκουρέντζου;
2) Έχει εκπονηθεί σχέδιο κατανομής υπηρεσιών ανά τομέα ψυχικής υγείας, ώστε να καλύπτονται οι ανάγκες του πληθυσμού ανά την επικράτεια;
Ο ερωτών βουλευτής
Κωνσταντίνος Μπαργιώτας - Λάρισας
25 Μαΐου 2015
