Ερώτηση προς τον Υπουργό Υποδομών, κ. Χρήστο Σπίρτζη, αναφορικά με την προμήθεια 1.150 οικίσκων για την προσωρινή στέγαση προσφύγων, κατέθεσαν οι βουλευτές με το Ποτάμι Γρηγόρης Ψαριανός, Γιώργος Μαυρωτάς, Γιώργος Αμυράς και Ιάσονας Φωτήλας.
Η προμήθεια, που «μυρίζει» σκάνδαλο, είχε αρχικό προϋπολογισμό 14 εκατομμύρια ευρώ, ποσό που χαρακτηρίζεται «εξωφρενικό» από παράγοντες της αγοράς και διενεργήθηκε χωρίς διαγωνιστικές διαδικασίες.
Ο γνωστός Υπουργός της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ, βρήκε τρόπο να παρακάμψει τη διαγωνιστική διαδικασία, κάνοντας χρήση τροπολογίας της πρώην Υπουργού κας Τασίας Χριστοδουλοπούλου, που ψηφίστηκε το περασμένο καλοκαίρι, σύμφωνα με την οποία, οι δαπάνες για στέγαση και σίτιση μεταναστών μπορούν να πραγματοποιούνται κατά παρέκκλιση των κειμένων περί δημοσίων συμβάσεων, δηλαδή χωρίς τη διαδικασία προκήρυξης διαγωνισμού.
Την τροπολογία είχε επικρίνει το Ποτάμι και είχε επισημάνει τον κίνδυνο που προέκυπτε, καθώς η θέσπιση της εξαίρεσης στις διαγωνιστικές διαδικασίες ήταν αντίθετη τόσο στην κοινοτική, όσο και στην εθνική νομοθεσία περί δημοσίων συμβάσεων.
Η κυβέρνηση δικαιολόγησε την εν λόγω διάταξη με τον ισχυρισμό ότι συνέτρεχε κατεπείγουσα ανάγκη, που δικαιολογούσε την εξαίρεση. Η εξαίρεση τελικά έγινε κανόνας, καθώς από τότε προέκυψαν πολλές κατεπείγουσες ανάγκες.
Μετά την ολοκλήρωση του εξαιρετικά σύντομου διαγωνισμού, προέκυψαν 4 επιλέξιμες εταιρείες, που… καμία σχέση δεν έχουν με τον Υπουργό, ενώ το τελικό κόστος της προμήθειας διαμορφώθηκε κοντά στα 12 εκατομμύρια ευρώ, ποσό κατά 30% υψηλότερο από τον μέσο όρο της αγοράς.
Ξεχωριστή αναφορά για το ίδιο θέμα είχε γίνει και στην επιτροπή παραγωγής και εμπορίου, από τον βουλευτή Β’ Αθήνας, Γ. Αμυρά.
Οι βουλευτές από το Ποτάμι ζητάνε από τον Υπουργό να απαντήσει για ποιους λόγους η συγκεκριμένη προμήθεια κρίθηκε κατεπείγουσα, με ποια μελέτη προέκυψε η συγκεκριμένη λύση και πώς δικαιολογείται η ασύλληπτα υπερκοστολογημένη τιμή προμήθειας για το Ελληνικό Δημόσιο;
Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της ερώτησης:
Προς τον Υπουργό Υποδομών, μεταφορών και δικτύων
Θέμα: Προμήθεια 1.150 οικίσκων-container χωρίς διαγωνιστικές διαδικασίες
Το Υπουργείο Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων (ΥΠΟ.ΜΕ.ΔΙ.) με απόφαση που δημοσιεύτηκε στη Διαύγεια την 1η Φεβρουαρίου 2016 (ΑΔΑ: 9ΥΝΩ4653ΟΞ-Φ4Ζ), ανακοίνωσε τη διενέργεια ηλεκτρονικού διαγωνισμού με διαπραγμάτευση, δηλαδή χωρίς δημοσίευση προκήρυξης και διαγωνιστικές διαδικασίες, για την προμήθεια 1.150 οικίσκων τύπου container, για την προσωρινή στέγαση προσφύγων, συνολικού προϋπολογισμού 14.145.000 ευρώ.
Ο Υπουργός ΥΠΟ.ΜΕ.ΔΙ. κ. Σπίρτζης έκανε χρήση των διατάξεων του άρθρου 36 του ν.4325/2015 (Α’ 47) όπως αυτό εισήχθη με την υπ. αρίθμ. τροπολογία 112/52 “Τροποποίηση του άρθρου 28 παράγραφος 8 του ν. 4033/2011 προς αντιμετώπιση έκτακτων αναγκών”, και του άρθρου 10 παρ. 3 της από 30/12/2015 Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου (Α’ 184) προκειμένου να κάνει χρήση της παράτασης του προβλεπόμενου χρονικού διαστήματος ισχύος μέχρι την 31η Δεκεμβρίου 2016. Σύμφωνα με τις εν λόγω διατάξεις, όλες οι δαπάνες που αφορούν τη στέγαση, σίτιση, υγιεινή, ίδρυση και λειτουργία υποδομών και θέματα παροχής υπηρεσιών προμηθειών και δημοσίων έργων σχετικών με τις διαδικασίες πρώτης υποδοχής, ασύλου και επιστροφών κατοίκων τρίτων χωρών που εισέρχονται χωρίς τους νόμιμους τύπους μέχρι και τον Δεκέμβριο του 2015 και εν συνεχεία κατ’ επέκταση μέχρι και τον Δεκέμβριο 2016, θα πραγματοποιούνταν κατά παρέκκλιση από τις ισχύουσες διατάξεις, δηλαδή χωρίς τη δημοσίευση προκήρυξης διαγωνισμού. Και τούτο διότι, κατά τους κυβερνητικούς ισχυρισμούς, συνέτρεχε (και ...θα συνέτρεχε και στο μέλλον) κατεπείγουσα ανάγκη που δικαιολογούσε την εξαίρεση.
Το Ποτάμι είχε επικρίνει τότε την εν λόγω διάταξη καταθέτοντας μάλιστα και σχετική ερώτηση τον Οκτώβριο του 2015, και είχε επισημάνει τον κίνδυνο που προέκυπτε καθώς η θέσπιση της εξαίρεσης στις διαγωνιστικές διαδικασίες ήταν αντίθετη τόσο στην κοινοτική όσο και στην εθνική νομοθεσία περί δημοσίων συμβάσεων. Η απάντηση όμως από την Κυβέρνηση ήταν ότι η διάταξη ερχόταν για ...ανθρωπιστικούς λόγους και πως η διά νόμου θέσπιση “επείγοντος” ήταν τάχα σύμφωνη με το κοινοτικό δίκαιο.
Η κυβέρνηση, η οποία τότε κώφευσε στις προειδοποιήσεις μας, έρχεται σήμερα να προμηθευτεί κοντέινερς για τη στέγαση προσφύγων, με έναν αρχικό προϋπολογισμό ύψους 14.145.000 ευρώ, τουτέστιν 12.300 ευρώ ανά οικίσκο τύπου container εμβαδού 25 τ.μ. Σύμφωνα όμως με παράγοντες της αγοράς, το εν λόγω τίμημα κρίνεται υψηλό όταν η λιανική τιμή για ένα container 25 τ.μ. εκτιμάται χαμηλότερη έως 30%.
Με την ολοκλήρωση της ανάδειξης των μειοδοτών του εξαιρετικά σύντομου διαγωνισμού, προέκυψαν 4 επιλέξιμες εταιρείες για την εν λόγω προμήθεια οικίσκων σύμφωνα με τα περιεχόμενα της απόφασης του Υπουργού ΥΠΟ.ΜΕ.ΔΙ. (Αριθμ. Πρωτ. 575/Γ2.1) η οποία αναρτήθηκε στη Διαύγεια (ΑΔΑ: Ω4ΒΨ4653ΟΞ-Σ0Ε) την 11η Φεβρουαρίου 2016. Μετά τη διενέργεια 4 γύρων διαπραγματεύσεων το κόστος ανά οικίσκο διαμορφώθηκε στα 11.869,50 ευρώ όντας το ίδιο και για τις 4 εταιρείες, επιτυγχάνοντας μια πολύυ μικρή έκπτωση 3,5%. Ωστόσο όπως αποδεικνύεται το Υπουργείο θα προμηθευτεί τελικά 769 οικίσκους (τα 2/3) αντί των 1.150 που ήταν ο στόχος του διαγωνισμού και έτσι το κόστος προμήθειάς του θα ανέλθει στα 9.127.645,50 ευρώ. Στο συγκεκριμένο έγγραφο αναφέρεται επίσης ότι ανταγωνισμός που αναπτύχθηκε στους 4 γύρους διαπραγματεύσεων ότι ήταν ικανοποιητικός ενώ γίνεται και επισήμανση ότι η τελικά διαμορφωθείσα τιμή προσφοράς είναι πλέον συμφέρουσα σε σύγκριση με προηγούμενο διαγωνισμό το 2008.
Μάλιστα, για το ίδιο έργο, από την 27 Ιανουαρίου 2016 υπάρχει αναρτητέα στη Διαύγεια (ΑΔΑ: 72ΣΣ4653ΟΞ-ΡΡ0) απόφαση του Υπουργού κ. Σπίρτζη με αριθμό πρωτοκόλλου ΔΑΕΦΚ/226/Γ4.3, με την οποία εγκρίνεται δαπάνη 1.555.950 ευρώ για την μεταφορά των 1.150 οικίσκων – containers.
Κατόπιν όλων τούτων, ερωτάται ο κύριος Υπουργός:
1. Δεδομένου ότι το θέμα της προσωρινής στέγασης των προσφύγων είναι γνωστό εδώ και μήνες, τουλάχιστον από την περασμένη άνοιξη, πως και για ποιους λόγους προέκυψε η συγκεκριμένη ανάγκη ανάθεσης με την διαδικασία του κατεπείγοντος ώστε να μην μπορεί να δοθεί ούτε ελάχιστος αριθμός ημερών (5-10) από τη δημοσίευση της προκήρυξης ως την κατάθεση των προσφορών;
2. Σύμφωνα με ποια μελέτη προέκυψε ο συγκεκριμένος αριθμός οικίσκων και ο προϋπολογισμός των 14.145.000 ευρώ; Πώς δικαιολογείται η προϋπολογισμένη τιμή προμήθειάς τους όταν φαίνεται ότι ισχύουν χαμηλότερες τιμές στην αγορά;
3. Σε ποιες ενέργειες θα προβείτε για να αντιμετωπίσετε το πρόβλημα της προμήθειας σημαντικά μικρότερου αριθμού οικίσκων; Η προμήθεια των υπόλοιπων 381 οικίσκων θα γίνει με την ίδια διαδικασία;
4. Πώς τεκμαίρεται ο ισχυρισμός σας ότι ο ανταγωνισμός που αναπτύχθηκε στους 4 γύρους διαπραγματεύσεων ότι ήταν ικανοποιητικός, όταν η έκπτωση που επετεύχθη ήταν μόλις 3,5%;
5. Ισχυρίζεστε, όπως αναφέρετε και στην με Αριθμ. Πρωτ. 575/Γ2.1 απόφασή σας, ότι μετά την παρέλευση 8 ετών από το 2008, η τιμή αγοράς ενός παρόμοιου οικίσκου τύπου container έχει παραμείνει ουσιαστικά αμετάβλητη;
6. Μελετήθηκαν άλλες λύσεις όπως για παράδειγμα η αγορά μεταχειρισμένων οικίσκων ή η ενοικίαση τους, οι οποίες είναι το ίδιο αποτελεσματικές και κατά πολύ λιγότερο δαπανηρές για το Ελληνικό Δημόσιο, και αν ναι ποιο θα ήταν το αντίστοιχο κόστος τους;
Οι ερωτώντες Βουλευτές
Γρηγόρης Ψαριανός- Β’ Αθηνών
Γιώργος Αμυράς – Β’ Αθηνών
Γιώργος Μαυρωτάς – Αττικής
Ιάσων Φωτήλας – Αχαΐας
