Ερώτηση για τα κενά στο σύστημα ελέγχου της αλυσίδας διακίνησης, μεταποίησης και εμπορίας του γάλακτος, αλλά και τις αθρόες εισαγωγές ξένου γάλακτος για την παραγωγή προϊόντων, που στη συνέχεια εμφανίζονται ως ελληνικά, κατέθεσε προς τον Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων η βουλευτής Β’ Θεσσαλονίκης με το Ποτάμι, Κατερίνα Μάρκου.
Συγκεκριμένα, επικαλούμενη δημοσίευμα της εφημερίδας Έθνος, αναφέρεται στις αποκλίσεις που παρατηρούνται μεταξύ οργανισμών στα στοιχεία για τις εισαγωγές γάλακτος, στην απουσία σύνδεσης του ΕΛΓΟ - ΔΗΜΗΤΡΑ, που τηρεί και δημοσιεύει στοιχεία σχετικά με το ισοζύγιο γάλακτος, με τα σημεία εισόδου (τελωνεία), με αποτέλεσμα να μην υπάρχει τρόπος διασταύρωσης των στοιχείων που υποβάλουν οι γαλακτοβιομηχανίες και μονάδες μεταποίησης για τις πραγματικές ποσότητες γάλακτος που εισάγονται και χρησιμοποιούνται στην παραγωγή προϊόντων αλλά και στους ελλιπείς ελέγχους στην αλυσίδα εμπορίας.
Η βουλευτής ρωτά τον υπουργό, σχετικά με τα μέτρα για την ορθή και πλήρη ενημέρωση των Ελλήνων καταναλωτών, σχετικά με την προέλευση των προϊόντων που αγοράζουν, καθώς και ποια μέτρα θα λάβει για τη στήριξη της ελληνικής γαλακτοπαραγωγικής κτηνοτροφίας. Τέλος, ζητά στοιχεία για τους ελέγχους, που έχουν πραγματοποιηθεί στην αγορά από το 2014 μέχρι και σήμερα.
Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της ερώτησης:
Προς τον Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων
ΘΕΜΑ: Κενά στον έλεγχο της αγοράς γάλακτος
Ανησυχία έχουν προκαλέσει σε καταναλωτές αλλά και τον κτηνοτροφικό κόσμο στοιχεία και καταγγελίες που έχουν δει το φως της δημοσιότητας σχετικά με την αθρόα εισαγωγή ξένου γάλακτος για την παραγωγή προϊόντων που στη συνέχεια εμφανίζονται ως ελληνικά αλλά και τα κενά στο σύστημα ελέγχου της αλυσίδας διακίνησης, μεταποίησης και εμπορίας του γάλακτος και των γαλακτοκομικών προϊόντων.
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με στοιχεία που επικαλείται η εφημερίδα «Έθνος» σε δημοσίευμα της 15/4/2016, παρατηρείται απόκλιση ανάμεσα στα στοιχεία του ΕΛΓΟ – ΔΗΜΗΤΡΑ (πρώην ΕΛΟΓΑΚ) για τις εισαγωγές γάλακτος, που μιλούν για 11.632 τόνους εισαγόμενου γάλακτος διαφόρων τύπων τον Ιανουάριο του 2016, και της ΕΛΣΤΑΤ, που αναφέρει εισαγωγές 23.119 τόνων. Επισημαίνεται, ακόμα, η απουσία σύνδεσης του ΕΛΓΟ - ΔΗΜΗΤΡΑ, που τηρεί και δημοσιεύει στοιχεία σχετικά με το ισοζύγιο γάλακτος, με τα σημεία εισόδου (τελωνεία), με αποτέλεσμα να μην υπάρχει τρόπος διασταύρωσης των στοιχείων που υποβάλουν οι γαλακτοβιομηχανίες και μονάδες μεταποίησης για τις πραγματικές ποσότητες γάλακτος που εισάγονται και χρησιμοποιούνται στην παραγωγή προϊόντων.
Ενδεικτικό είναι ότι, παρά το ελλειμματικό ισοζύγιο γάλακτος (600.000 τόνοι γάλακτος εγχώριας παραγωγής τη στιγμή που οι ανάγκες της χώρας ανέρχονται στα 1,3 εκ. τόνους), στη χώρα μας δεν κυκλοφορούν παρά ελάχιστα προϊόντα ξένης ετικέτας, ενώ, παρά τη μείωση του γαλακτοπαραγωγικού ζωϊκού κεφαλαίου (από 116.000 ζώα το 2011 σε περίπου 80.000 το 2015), η παραγωγή φαίνεται να έχει μειωθεί μόνο κατά 36.000 τόνους (602.000 τόνοι από 638.000 το 2011).
Έντονες είναι και οι διαμαρτυρίες για ελλιπείς ελέγχους στην αλυσίδα εμπορίας και διακίνησης του γάλακτος και των γαλακτοκομικών προϊόντων όσον αφορά τον τρόπο παρασκευής τους αλλά και τις ενδείξεις προέλευσης που αυτά φέρουν.
Αποτέλεσμα των παραπάνω είναι:
- να πλήττεται το δικαίωμα ενημέρωσης των καταναλωτών, οι οποίοι παραπλανούνται ότι αγοράζουν ελληνικά προϊόντα συγκεκριμένης ποιότητας,
- να συμπιέζονται σημαντικά οι τιμές παραγωγού χωρίς να υπάρχουν όμως αντίστοιχες μειώσεις στις τιμές καταναλωτή (π.χ. η τιμή του γάλακτος παρουσίασε αύξηση 1,8% το 12μηνό Δεκέμβριος 2014 – Δεκέμβριος 2015 ενώ το ίδιο διάστημα η τιμή παραγωγού μειώθηκε από 0,4320 το Δεκέμβριο του 2014 σε 0,4190 το Δεκέμβριο του 2015 – Στοιχεία ΕΛΣΤΑΤ και ΕΛΓΟ – ΔΗΜΗΤΡΑ) και να υπάρχουν καταγγελίες για αθέμιτες πρακτικές σε βάρος των γαλακτοπαραγωγών για μείωση των τιμών στα 30 με 35 λεπτά τη στιγμή που το κόστος παραγωγής ανέρχεται στα 35 λεπτά το λίτρο,
- να τίθεται εν αμφιβόλω η γνησιότητα και ποιότητα των ελληνικών γαλακτοκομικών προϊόντων, εφόσον δεν παράγονται τελικά με ελληνικό γάλα.
Επειδή η Πολιτεία οφείλει να διασφαλίζει το δικαίωμα των καταναλωτών να επιλέγουν προϊόντα έχοντας πλήρη ενημέρωση σχετικά με την προέλευσή τους, καθώς και να διαφυλάττει την ποιότητα και γνησιότητα των παραδοσιακών προϊόντων,
Επειδή η ελληνική γαλακτοπαραγωγική κτηνοτροφία, ως τομέας της πραγματικής παραγωγής, πρέπει να στηριχθεί απέναντι στα απανωτά πλήγματα που έχει δεχθεί τον τελευταίο καιρό (εμπάργκο από τη Ρωσία, επιμήκυνση διάρκειας ζωής γάλακτος, επικείμενη τροποποίηση της νομοθεσίας για την παρασκευή γιαουρτιού ώστε να μην απαιτεί τη χρήση νωπού γάλακτος),
Επειδή τα δεδομένα της αγορά γάλακτος δείχνουν ότι το υφιστάμενο σύστημα ελέγχου της αγοράς δεν είναι αποτελεσματικό και επιτάσσουν τη διενέργεια εντατικότερων ελέγχων,
Κατόπιν των ανωτέρω, ερωτάστε:
1) Σε ποιες ενέργειες σκοπεύετε να προβείτε για την ορθή και πλήρη ενημέρωση των Ελλήνων καταναλωτών σχετικά με την προέλευση των προϊόντων που αγοράζουν; Προτίθεστε να διεκδικήσετε την αναγραφή της χώρας προέλευσης του γάλακτος που χρησιμοποιείται ως πρώτη ύλη για την παραγωγή προϊόντων;
2) Πώς εξηγείτε την απόκλιση ανάμεσα στα στοιχεία ΕΛΓΟ - ΔΗΜΗΤΡΑ και ΕΛΣΤΑΤ όσον αφορά τις εισαγωγές γάλακτος στη χώρα μας; Προτίθεστε να προχωρήσετε σε διασύνδεση των τελωνείων με τον ΕΛΓΟ - ΔΗΜΗΤΡΑ για την καλύτερη διασταύρωση των δηλούμενων στοιχείων εισαγωγής γάλακτος;
3) Πόσοι έλεγχοι έχουν πραγματοποιηθεί από το 2014 μέχρι και σήμερα στην αγορά γάλακτος για την εφαρμογή της σχετικής νομοθεσίας και ποιο το αποτέλεσμά τους; Προτίθεστε να προχωρήσετε σε εντατικοποίηση των ελέγχων αλλά και σε μέτρα εξυγίανσης της αγοράς;
4) Ποια μέτρα θα λάβετε για τη στήριξη της ελληνικής γαλακτοπαραγωγικής κτηνοτροφίας, τη μείωση του κόστους παραγωγής και την προστασία από αθέμιτες πρακτικές;
Η ερωτώσα βουλευτής
Κατερίνα Μάρκου – Β’ Θεσσαλονίκης
