Στην Ολομέλεια της Βουλής για την διαδικασία ψήφισης του Προϋπολογισμού (π/υ) του 2017 τοποθετήθηκε ως ειδικός αγορητής ο βουλευτής Ηρακλείου με το Ποτάμι, Σπύρος Δανέλλης.
Σε σχέση με την φύση του π/υ ο βουλευτής υποστήριξε πως «θα πρέπει να πάψουμε να τον αντιμετωπίζουμε με την στενή λογιστική προσέγγιση», γιατί η «αποστεωμένη και στατική παράθεση αριθμών, οι «εικασίες» πάνω σε έσοδα και έξοδα, άνευ αξιολόγησης και συγκεκριμένης στόχευσης» ανήκουν καθαρά στο παρελθόν.
Οι καλές πρακτικές που έρχονται από άλλες χώρες, όπου οι βουλευτές επεμβαίνουν πάνω στο προτεινόμενο κείμενο του π/υ, συνδιαμορφώνοντας εκ νέου δυναμικά, σε αντίθεση με το ελληνικό παράδειγμα, όπου η Βουλή απλώς εγκρίνει ή απορρίπτει στο σύνολό του τον π/υ, είναι δείγμα χρηστής, δημοκρατικής διακυβέρνησης.
«Πρόκειται για μια ανοιχτή διαδικασία, που καταλήγει σε ένα εύχρηστο εργαλείο [τον π/υ], προσβάσιμο και κατανοητό από τον μέσο πολίτη» συμπλήρωσε χαρακτηριστικά.
Δείτε το βίντεο της ομιλίας εδώ:
Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της ομιλίας:
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
Εξακολουθούμε, δυστυχώς, να αντιμετωπίζουμε την συζήτηση για τον προϋπολογισμό του κράτους, ως μια τυπική, διεκπαιρεωτική διαδικασία. Δεν θα έπρεπε.
Γιατί ο π/υ αποτελεί την κορωνίδα της ετήσιας κοινοβουλευτικής δραστηριότητας.
Είναι η μετάφραση σε αριθμούς, της πολιτικής μιας κυβέρνησης και του σχεδίου που έχει για την υλοποίησή της. Θα πρέπει να πάψουμε να τον αντιμετωπίζουμε με την στενή λογιστική προσέγγιση.
Αυτό που πραγματικά λείπει από την χώρα τα τελευταία εννέα χρόνια της ύφεσης, είναι ένα καινούριος, οραματικός τρόπος του «προϋπολογίζειν». Η αποστεωμένη και στατική παράθεση αριθμών, οι «εικασίες» πάνω σε έσοδα και έξοδα, άνευ αξιολόγησης και συγκεκριμένης στόχευσης, θα έπρεπε να ανήκουν στο παρελθόν.
Ο κρατικός προϋπολογισμός θα έπρεπε να είναι ένα πεδίο διεξοδικής συζήτησης ουσίας και όχι μια εθιμοτυπική, πενθήμερη, προεόρτια παράθεση παράλληλων μονολόγων.
Δεν θα έπρεπε, τουλάχιστον μέσα στα χρόνια της κρίσης, να παραδειγματιστούμε από τις καλές πρακτικές άλλων χωρών;
Για παράδειγμα, σε πάνω από τις μισές χώρες του ΟΟΣΑ ο μέσος χρόνος διάρκειας συζήτησης του π/υ είναι 3 με 4 μήνες.
Η Ελλάδα και εδώ, κατέχει την θέση του ουραγού. Στις ΗΠΑ, την ισχυρότερη οικονομία του πλανήτη, ο π/υ συζητείται για οκτώ ολόκληρους μήνες! Και όταν λέω συζητούν, κυριολεκτώ. Συζητούν.
Δηλαδή επεμβαίνουν πάνω στο προτεινόμενο κείμενο του π/υ δυναμικά και το συνδιαμορφώνουν εκ νέου.
Σε αντίθεση με εμάς, όπου το νομοθετικό σώμα, δηλαδή η Βουλή. απλώς εγκρίνει ή απορρίπτει στο σύνολό του τον π/υ, οι έξω τον ξαναγράφουν! Τι κερδίζουν από όλα αυτά; Διαφάνεια. Ακρίβεια. Εγκυρότητα.
Πρόκειται για μια ανοιχτή διαδικασία, που καταλήγει σε ένα εύχρηστο εργαλείο, προσβάσιμο και κατανοητό από τον μέσο πολίτη. Ότι ακριβώς οφείλει να κάνει δηλαδή, κάθε χρηστή δημοκρατική διακυβέρνηση.
Στην χώρα μας, αντιθέτως, δεν εξετάζουμε ουσιαστικά την κατανομή των κονδυλίων, αφού ποτέ δεν αξιολογούμε τις δράσεις και τα αποτελέσματα.
Όμως, δεν έχουμε πλέον την πολυτέλεια να κατευθύνουμε κονδύλια σε κωδικούς, χωρίς να έχει προηγηθεί η σαφής αξιολόγησή τους.
Η αξιολόγηση και η συγκεκριμένη στόχευση κάθε δράσης θα έπρεπε να αποτελούν εδώ και καιρό την απόλυτη προτεραιότητά μας.
Γιατί εδώ, στα καθ’ ημάς, όταν η παρούσα, εθιμοτυπική διαδικασία τελειώσει το Σάββατο, τα μεσάνυχτα – όλοι γνωρίζουμε – πως πιθανότατα θα έχουμε ψηφίσει μια «μαγική εικόνα».
Κάθε Υπουργός δύναται να αυθαιρετήσει, αναπροσαρμόζοντας τους κωδικούς του Υπουργείου του, δρώντας κατά βούληση. Η τέλεια επικράτηση της εκτελεστικής εξουσίας, έναντι της νομοθετικής.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
Πρέπει να αποφύγουμε τα συλλογικά λάθη του πρόσφατου παρελθόντος.
Γιατί όταν κατά το 2014 διαφάνηκε μια χαραμάδα – η μοναδική - στην ζοφερή οικονομική πραγματικότητα των τελευταίων εννιά ετών, πυροβολήσαμε οι ίδιοι τα πόδια μας.
Η τότε κυβέρνηση, μετά την ήττα των Ευρωεκλογών πάγωσε τις όποιες μεταρρυθμίσεις, υποκύπτοντας ταυτόχρονα σε εσωτερικές λαϊκιστικές πιέσεις.
Την ίδια στιγμή η αντιπολίτευση επιδίδονταν σε εκλογικούς λεονταρισμούς, που στοίχησαν όχι μόνο στην ίδια ως μετέπειτα κυβέρνηση, αλλά κυρίως στην ίδια την χώρα.
Σήμερα, που κάποιοι δείκτες που έστω αμυδρά δείχνουν ότι κάτι πάει να γίνει, διαφυλάξτε αυτό το πολύτιμο momentum, κυρίες και κύριοι της Κυβέρνησης, εγκαταλείποντας την όποια αμφιθυμία σας.
Για παράδειγμα, στις αποκρατικοποιήσεις… Πέρυσι. Προσδοκούσατε από ιδιωτικοποιήσεις περίπου 2,5 δις ευρώ.
Λάβατε μόλις 499,8 εκ. ευρώ.
Για το 2017 υπολογίζετε πως θα εισπραχθούν 2,03 δις ευρώ.
Μακάρι. Αλλά με την απλή μέθοδο των τριών, οι αριθμοί μάλλον δεν βγαίνουν.
Τι φταίει; Το γνωστό μοτίβο:
Το θεατρικό έργο που κάθε φορά στήνετε, με αφορμή μια αποκρατικοποίηση.
Γιατί δεν έχετε ακόμη πειστεί σε βάθος, για το πόσο σημαντική είναι η επιχειρηματικότητα και το επενδύειν, στο σημερινό οικονομικό γίγνεσθαι.
Η περίπτωση του ΔΕΣΦΑ, μόλις την προηγούμενη εβδομάδα.
«Ουρά» από την πρώτη αξιολόγηση ακόμη, που μεταφέρεται και στην δεύτερη αξιολόγηση, και από τον π/υ του 2016 στον π/υ του 2017. Η χώρα συνεχώς σε ρόλο «μετεξεταστέας» μαθήτριας. Και πώς να είναι διαφορετικά;
Μείον 400 εκ. ευρώ λοιπόν στα ταμεία. Το μαρτύριο του Σίσυφου. Επιστροφή σε κάτι που θεωρούσαμε ότι ήταν ήδη λυμένο.
Η παροιμιώδης αναξιοπιστία, ξαναχτύπησε. Δεν γίνεται όμως να συνεχίσουμε έτσι. Όπως δεν γίνεται να συνεχίσουμε, αυξάνοντας αντί να μειώνουμε την κρατική σπατάλη.
Δεν γίνεται η κυβέρνηση να συνεχίζει να διογκώνει το Υπουργικό συμβούλιο, προσλαμβάνοντας στρατιές κομματικών συμβούλων.
Δεν γίνεται η κυβέρνηση να «ανακαλύπτει» νέες πατέντες και να θεσμοθετεί νέους τύπους Γραμματέων: Τομεακών, Ειδικών Τομεακών, Διοικητικών, Αναπληρωτών Διοικητικών κ.ο.κ.
Φτάσαμε στο δυσθεώρητο νούμερο των 151 Γραμματειών για να τρέξει η κρατική μηχανή και τα Υπουργεία. Ξεκινήσατε τον Ιανουάριο του 2015 με 72. Κανονικός υπερδιπλασιασμός!
Για να μην αναφερθώ στους αθρόους διορισμούς μελών Διοικητικών Συμβουλίων, διαφόρων Οργανισμών.
Φτάσαμε να έχουμε Οργανισμούς του Δημοσίου, που οι σύμβουλοι είναι περισσότεροι από τους εργαζόμενους! Σε άλλες περιπτώσεις Οργανισμών…
Δεν γίνεται, ενώ έχουν προ πολλού χάσει τον όγκο εργασιών τους - για να μην πω το αντικείμενό τους – να έχουμε νέες, αδικαιολόγητες προσλήψεις.
Είναι χαρακτηριστική η περίπτωση της εταιρίας Κτιριακές Υποδομές Α.Ε. (ΚΤΥΠ).
Μια εταιρία, χωρίς ιδιαίτερο έργο τα τελευταία χρόνια, δίχως δηλαδή να χτίζει σχολεία, νοσοκομεία, φυλακές ή άλλες παρόμοιες κρατικές εγκαταστάσεις, συνεχίζει να προσλαμβάνει υπαλλήλους.
Σε υπάρχον προσωπικό 330 ατόμων, προχθές με τροπολογία της τελευταίας στιγμής, προστέθηκαν ακόμη 220.
Δεν γίνεται να συνεχίζουμε να δαπανούμε εκατομμύρια ευρώ ανά έτος σε ενοίκια για κρατικές υπηρεσίες, ενώ εξακολουθούν να υπάρχουν αναξιοποίητα κτίρια του δημοσίου.
Χαρακτηριστική η περίπτωση του κτιρίου Κεράνη, αλλά και όπου αλλού ανά την Επικράτεια.
Οι μετεγκαταστάσεις υπηρεσιών αναβάλλονται διαρκώς, υπό το βάρος συνδικαλιστικών πιέσεις στην καλύτερη περίπτωση.
Γιατί στην χειρότερη, συνδιαλλαγές και πελατειασμοί, οδηγούν το δημόσιο στο να πληρώνει έως και 24 ευρώ/ τετραγωνικό μέτρο!
Τιμή που παρασάγγας απέχει από αυτές της αγοράς.
Και για όλα τα παραπάνω, η συνήθης δικαιολογία σας είναι πως τα ίδια έκαναν και οι προηγούμενοι.
Οι κομματικοί στρατοί των δικών σας μετακλητών, που τσακίζουν κάθε έννοια αξιοκρατίας, δεν είναι τίποτα άλλο παρά η διαιώνιση με τον χειρότερο τρόπο, των χειρότερων πρακτικών του δικομματισμού του παρελθόντος.
Και ας μην παραπλανούμαστε από το γεγονός πως οι δαπάνες των γενικών υπηρεσιών του ελληνικού κράτους είναι κοντά στον κοινοτικό μέσο όρο. Γιατί διασφαλίζουν πολύ χαμηλότερες κοινωνικές παροχές στους Έλληνες και στις Ελληνίδες.
Αλλιώς.
Όλη αυτή η ραγδαία αύξηση φόρων και εισφορών επί των ημερών σας, θα μπορούσε να είναι δικαιολογημένη, αν στήριζε ένα αξιοζήλευτο κοινωνικό κράτος.
Ή διαφορετικά, αν οι πολίτες απολάμβαναν υψηλής ποιότητας παροχές, σε υγεία, παιδεία, πολιτισμό και υποδομές.
Δυστυχώς, όμως – και το ξέρετε - το «κοινωνικό κράτος» δεν διανύει ημέρες δόξας, επί των ημερών σας.
Για παράδειγμα:
Αν και έχουμε το υψηλότερο ποσοστό ανεργίας στην Ευρώπη (23,4%) δίνουμε, ωστόσο, τα λιγότερα για την στήριξη των ανέργων. Μόλις 0,7% του ΑΕΠ. Κάτω από το μισό του κοινοτικού μέσου όρου (1,5%).
Ακούμε καθημερινά ιστορίες ντροπής για νοσοκομεία, σχολεία και δημόσιες υπηρεσίες, που λειτουργούν στο μίνιμουμ του επιπέδου, που αρμόζει σε ευρωπαϊκό κράτος.
Η τελευταία έκθεση – καταπέλτης της Κομισιόν για τις «μεταρρυθμίσεις» σας, αλλά και για την διαχείριση των κονδυλίων της Παιδείας, είναι αποκαλυπτική…
Ας πούμε πως βλέπουμε με ικανοποίηση ότι αρχίζετε να αντιλαμβάνεστε την αναγκαιότητα του θεσμού του Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος.
Αυτού ακριβώς που η ιδεοληψία ορισμένων, πριν από ενάμιση χρόνο αποκαλούσε εργαλείο «νεοφιλελεύθερης φιλανθρωπίας». Ακόμη και τώρα… Η υιοθέτηση του μέτρου είναι θετική.
Κυρίες και κύριοι της κυβέρνησης,
Υπερχρεώνετε τους Έλληνες με επιπλέον 2,5 δις ευρώ για το 2017, μόνο και μόνο για να συντηρήσετε αναιτιολόγητες σπατάλες.
Αύξηση έμμεσων φόρων για το 2017 κατά 1,3δις ευρώ!
Τι εμπεριέχεται σε αυτά τα 1,3 δις;
Ας δούμε μερικά από αυτά:
€219 εκ. από την αύξηση του ΦΠΑ σε προϊόντα και υπηρεσίες που αφορούν τον κάθε Έλληνα και Ελληνίδα.
€439 εκ. από τον ΕΦΚ στην βενζίνη και το πετρέλαιο.
€142 εκ. από τον ΕΦΚ στα τσιγάρα και τον καπνό.
€54,2 εκ. από το τέλος συνδρομητών σταθερής τηλεφωνίας και τέλος, €62,0 εκ. από τον φόρο στον καφέ.
Φαντάζομαι πως δεν θεωρείτε είδη πολυτελείας όλα τα παραπάνω.
Κι όμως εξακολουθείτε να τα υπερφορολογείτε, άδικα – γιατί άδικη και κοινωνικά ανάλγητη είναι, ξαναλέω, η έμμεση φορολογία.
Παράλληλα, η αγορά καταρρέει.
Ο ιδιωτικός τομέας και η επιχειρηματικότητα στην Ελλάδα, υποφέρουν από την αύξηση της φορολογίας, των ασφαλιστικών εισφορών, αλλά και την εμπέδωση μιας αρνητικής, αντιαναπτυξιακής ψυχολογίας, βασισμένης στις μόνιμες αρνητικές εκπλήξεις.
Δεν είναι τυχαίο πως αντιμετωπίζουμε μια πρωτοφανή ιστορικά για μια αναπτυγμένη δυτική οικονομία, διαδικασία φυγής εγκεφάλων στο εξωτερικό.
Έλληνες και Ελληνίδες κάτοχοι διδακτορικών τίτλων ηλικίας μέχρι 40 ετών, στα μαθηματικά, στις φυσικές επιστήμες, στην πληροφορική, στην εφαρμοσμένη μηχανική, στην βιομηχανική παραγωγή και στις κατασκευές - δηλαδή στους πιο δυναμικούς τομείς της οικονομίας - μεταναστεύουν μαζικά.
Αυτό το πολύτιμο ανθρώπινο κεφάλαιο, όμως, θα μπορούσε να ανοίξει τον δρόμο, για ένα νέο παραγωγικό μοντέλο.
Αν έμενε εδώ και δεν απαξιωνόταν από την ανεργία και τους χαμηλούς μισθούς.
Αν δεν απαξιωνόταν από την απουσία προοπτικής, αναπτυξιακού πλάνου και θετικού αφηγήματος σε επίπεδο χώρας.
Εξαϋλώνουμε τους πόρους που διαθέσαμε ως κοινωνία και ως οικονομία, χαρίζοντάς τους σε ήδη ισχυρές χώρες.
Χώρες που εκμεταλλεύονται ένα δυναμικό - ένα ανθρώπινο κεφάλαιο, για το οποίο οι ίδιες δεν έχουν πληρώσει ούτε ένα ευρώ.
Χάνουμε περισσότερα από 9,1 δις. ευρώ σε φορολογικά έσοδα ως χώρα.
Χαρίζουμε 12,9 δις στο ΑΕΠ των χωρών μετεγκατάστασης, όπως η Αγγλία και η Γερμανία.
Κυρίες και κύριοι της κυβέρνησης,
Το μεγαλύτερο πρόβλημα της εθνικής μας οικονομίας, δεν είναι η διασφάλιση της βιωσιμότητας του χρέους. Είναι η απομείωση του παραγωγικού δυναμικού της χώρας. Είναι η αποεπένδυση. Είναι η αδυναμία παραγωγής εθνικού πλούτου.
Η υποχρέωση διασφάλισης πρωτογενούς πλεονάσματος από το 2018 και εντεύθεν για απροσδιόριστο ακόμη χρόνο είναι σχεδόν άπιαστο.
Το ξέρετε και το ξέρουμε.
Για να κατανοήσει κανείς τι σημαίνει πρωτογενές πλεόνασμα ύψους 3,5%, πρέπει να σκεφτεί πως η πιο δυνατή οικονομία της Ευρώπης, η Γερμανική, έχει πρωτογενές πλεόνασμα μόλις 1,8%.
Η δε Κύπρος, μετά την βάσανο του Μνημονίου και την θαυμαστή προσαρμογή της στις μεταρρυθμίσεις, ακολουθεί με πρωτογενές πλεόνασμα, μόλις 1,4%.
Οι υπόλοιπες χώρες υπολείπονται και αρκετές είναι ελλειμματικές. Κατανοήστε, επιτέλους, πως άλλη λύση στο πρόβλημα της χώρας, από την πραγματοποίηση σημαντικού όγκου επενδύσεων, στον συντομότερο δυνατό χρόνο, δεν υπάρχει.
Αναλάβετε, επιτέλους, την ευθύνη και την κυριότητα όλων όσων έχετε συμφωνήσει μέχρι σήμερα. Βάλτε τέλος στον πόλεμο χαρακωμάτων, στον πόλεμο οπισθοφυλακών στελεχών σας.
Που το μόνο που κάνουν είναι να επιμένουν σε μια ξεπερασμένη, δήθεν αριστερή, φοβικότητα προς το υγιώς επιχειρείν και το υγιώς επενδύειν.
Ειδάλλως, η περιλάλητη ανάπτυξη θα παραμείνει ευχολόγιο και το 2,7% ανάπτυξης που προβλέπετε θα αντικατασταθεί από ένα 4ο Μνημόνιο.
Βοηθείστε την ελληνική οικονομία να αλλάξει παράδειγμα, λέγοντας αντίο σε ένα ξεπερασμένο, πατερναλιστικό – ισοπεδωτικό κράτος.
Οικοδομήστε σχέσεις εμπιστοσύνης.
Καλωσορίστε ένα κράτος που προωθεί την καινοτομία, την εξωστρέφεια, τη δημιουργία, έτσι ώστε να επιστρέψουμε στην ομαλότητα, αλλά και να καταφέρουμε επιτυχώς την έξοδό μας στις αγορές.
Είναι η μόνη μας ελπίδα.
Ευχαριστώ.