Οι βουλευτές με το Ποτάμι, Γιώργος Μαυρωτάς (Αττικής) και Ιάσονας Φωτήλας (Αχαϊας), κατέθεσαν Ερώτηση προς τον Υπουργό Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων για την καθυστέρηση προκήρυξης νέων ερευνητικών έργων μέσω του προγράμματος της Εθνικής Στρατηγικής Έξυπνης Εξειδίκευσης (RIS3) του ΕΣΠΑ 2014-2020.
Σε μια εποχή, που το φαινόμενο του “brain drain” πλήττει διαρκώς την Ελλάδα, αφήνοντας πίσω ολοένα και μικρότερο αριθμό επιστημόνων, οι οποίοι παλεύουν με λιγοστά μέσα και πόρους, για να υλοποιήσουν την έρευνά τους, δίνοντας μάλιστα μια τελευταία ευκαιρία στους εαυτούς τους και στη χώρα πριν μεταναστεύσουν, η Πολιτεία είναι απούσα. Συγκεκριμένα, το Υπουργείο Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων αρκείται απλά σε προ-δημοσιεύσεις έργων Έρευνας και Καινοτομίας, εξυπηρετώντας περισσότερο επικοινωνιακούς σκοπούς, παρά δρώντας βάσει κάποιου έγκαιρου σχεδιασμού.
Το Ποτάμι θεωρεί, ότι σήμερα περισσότερο από ποτέ είναι επιτακτική η επιτάχυνση της διαδικασίας προκήρυξης, αλλά και στη συνέχεια της αξιολόγησης των έργων Έρευνας και Καινοτομίας του νέου ΕΣΠΑ, καθώς αυτό θα δώσει «πνοή ζωής» στην επιστημονική-ερευνητική κοινότητα, αλλά και ώθηση για την ανάκαμψη της χώρας, ύστερα από μια επταετία βαθιάς κοινωνικής και οικονομικής ύφεσης.
Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της ερώτησης:
ΠΡΟΣ: Τον Υπουργό Παιδείας Έρευνας και Θρησκευμάτων
ΘΕΜΑ: Καθυστερήσεις στην προκήρυξη έργων Έρευνας και Καινοτομίας στο νέο ΕΣΠΑ 2014-2020
Δύο χρόνια μετά την έναρξη του ΕΣΠΑ 2014-2020, καμιά προκήρυξη για έργα Έρευνας, Τεχνολογίας και Καινοτομίας δεν έχει δημοσιευτεί.
Τα Ερευνητικά Κέντρα, οι Τεχνολογικοί φορείς και τα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα της χώρας βρίσκονται σε οικονομικό μαρασμό αναμένοντας εναγωνίως τη δημοσίευση προγραμμάτων που θα τους επιτρέψουν να διατηρήσουν τις ερευνητικές τους ομάδες ενεργές και την ερευνητική τους δραστηριότητα σε λειτουργία, αναχαιτίζοντας το “brain drain” που υφίσταται η Ελλάδα τα τελευταία χρόνια.
Τα προβλήματα που έχουν δημιουργηθεί από αυτήν την καθυστέρηση είναι σημαντικά, και προβλέπεται ότι θα επιδεινωθούν καθώς είναι γνωστό ότι ακόμα και σήμερα να δημοσιευτεί μία προκήρυξη προγράμματος, η αξιολόγηση των έργων θα χρειαστεί στην καλύτερη περίπτωση από 9 έως 12 μήνες, για να ολοκληρωθεί και στη συνέχεια να ξεκινήσει η χρηματοδότηση των ενταγμένων έργων.
Η Εθνική Στρατηγική Έρευνας και Καινοτομίας για την Έξυπνη Εξειδίκευση (Research and Innovation Strategies for Smart Specialisation-RIS3) έχει ήδη εγκριθεί, το δε κριτήριο της αιρεσιμότητας έχει ικανοποιηθεί. Και ενώ είναι διάχυτη σε όλη την επιστημονική και ερευνητική κοινότητα η απορία γιατί η Κυβέρνηση δεν έχει προχωρήσει τη διαδικασία και τη δημοσίευση προκηρύξεων, στον ιστότοπο της Γενικής Γραμματείας Έρευνας και Τεχνολογίας ανακοινώθηκαν τα εξής:
Μια πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος για υποβολή προτάσεων στο πλαίσιο της Δράσης «Διμερής Ε&Τ Συνεργασία Ελλάδας – Κίνας 2017-2019», η οποία καλεί τους φορείς να υποβάλουν επιστολές εκδήλωσης ενδιαφέροντος για να ληφθούν υπόψη στην οριστικοποίηση των τομέων προτεραιοτήτων στην επόμενη προκήρυξη που βρίσκεται στο στάδιο της προετοιμασίας και πρόκειται να δημοσιευθεί στο τέλος του 2016!
Μια διαβούλευση για τον προσδιορισμό του θεματικού περιεχομένου στο πλαίσιο επικείμενης πρόσκλησης της Ενιαίας Δράσης Κρατικών Ενισχύσεων ΕΤΑΚ «ΕΡΕΥΝΩ-ΔΗΜΙΟΥΡΓΩ-ΚΑΙΝΟΤΟΜΩ», με άγνωστο χρόνο προκήρυξης.
Δηλαδή η ηγεσία του Υπουργείου αρκείται στην ανακοίνωση κάποιων προδημοσιεύσεων οι οποίες μάλλον εξυπηρετούν και επικοινωνιακούς σκοπούς λόγω της επικαιρότητας και σίγουρα μπορούν να εκληφθούν ως «υποσχετικές» για το μέλλον, χωρίς αυτό να προσδιορίζεται επακριβώς και χωρίς να έχει αντίκρισμα στο παρόν και στις άμεσες ανάγκες.
Επειδή, η Πολιτεία έχει χρέος να σταθεί δίπλα στους νέους επιστήμονες και να αναστρέψει το μεταναστευτικό κύμα των ατόμων με υψηλά προσόντα και δεξιότητες, δίνοντας τους ευκαιρίες να εργαστούν και να αναπτύξουν την έρευνα και την καινοτομία στην Ελλάδα συμβάλλοντας σημαντικά και στην ανάπτυξη της χώρας.
Επειδή, η χώρα δεν έχει περιθώρια για άλλες καθυστερήσεις και χρειάζεται άμεσα να αξιοποιεί όλα τα χρηματοδοτικά εργαλεία που μπορεί να έχει στη διάθεσή της.
Επειδή, το Ποτάμι πιστεύει πως η ενίσχυση των δράσεων που αφορούν τους τομείς της έρευνας, της τεχνολογίας και την καινοτομίας είναι ζωτικής σημασίας για την ανάκαμψη της χώρας ύστερα από 7 χρόνια οικονομικής και κοινωνικής ύφεσης με μεγάλες απώλειες σε έμπειρο, υψηλά καταρτισμένο και εξειδικευμένο επιστημονικό και ερευνητικό προσωπικό.
Ερωτάται ο κ. Υπουργός:
1) Σε ποιους λόγους οφείλεται αυτή η μεγάλη καθυστέρηση στην προκήρυξη προγραμμάτων για τη χρηματοδότηση έργων Έρευνας και Καινοτομίας; Θεωρείτε ότι αυτή η αργοπορία συμβάλλει στην άμβλυνση των προβλημάτων τα οποία αντιμετωπίζει η επιστημονική και ερευνητική κοινότητα;
2) Με βάση τον σχεδιασμό σας ποιες προκηρύξεις ερευνητικών προγραμμάτων Έρευνας και Καινοτομίας επίκεινται; Πότε εκτιμάται η δημοσίευσή τους;
3) Σύμφωνα με τις ισχύουσες διαδικασίες πότε αναμένεται η ένταξη και χρηματοδότηση των πρώτων έργων Έρευνας και Καινοτομίας;
Οι ερωτώντες βουλευτές
Γιώργος Μαυρωτάς - Αττικής
Ιάσονας Φωτήλας - Αχαΐας
