Στην Ολομέλεια της Βουλής τοποθετήθηκε ο Βουλευτής Ηρακλείου με το Ποτάμι, Σπύρος Δανέλλης, με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα της Δημοκρατίας, αλλά και την Ημέρα Εθνικής Μνήμης για την Καταστροφή του Μικρασιατικού Ελληνισμού.
Ο Σπύρος Δανέλλης, αναφερόμενος στην αξία της ιστορικής μνήμης, τόνισε: «Ας θυμόμαστε, λοιπόν, με συγκίνηση, αλλά και σύνεση και θάρρος. Γιατί η επιλεκτική μνήμη και η ωραιοποίηση της ιστορίας φτιάχνει τα νέα «Ωραιόκαστρα». Τα φοβικά στερεότυπα του «τουρκόσπορου» και της «παστρικιάς» του τότε, σήμερα εμφανίζονται ως ο «ισλαμιστής» Σύριος πρόσφυγας και το υποτιθέμενα φορέας μικροβίων παιδί του».
Δείτε το βίντεο της ομιλίας εδώ:
Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της ομιλίας:
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
Η Δημοκρατία δοκιμάζεται στις ημέρες μας παγκοσμίως. Ο Κοινοβουλευτισμός έχει απαξιωθεί στα μάτια των πολιτών.
Τα πολιτικά κόμματα και η Βουλή, όπως σταθερά μαρτυρούν οι δημοσκοπήσεις, κι όχι μόνο στην χώρα μας, βρίσκονται στα τελευταία σκαλοπάτια αποδοχής.
Τα τελευταία χρόνια, όλο και περισσότερο εδραιώνεται διεθνώς η αντίληψη πως πραγματικό κουμάντο, δεν κάνουν οι εκλεγμένες πολιτικές ηγεσίες, που διαθέτουν την δημοκρατική νομιμοποίηση, αλλά κάποια αόρατα και ανεξέλεγκτα, εξωθεσμικά οικονομικά κέντρα.
Σήμερα είναι αναγκαίο όσο ποτέ, να καταφέρουν οι δημοκρατικά νομιμοποιημένες ηγεσίες να ρυθμίσουν το ανεξέλεγκτο παγκοσμιοποιημένο τοπίο. Η παγκοσμιοποίηση άλλωστε είναι μια διαδικασία, με τα αρνητικά, αλλά και τα θετικά της, που δεν μπορεί να γυρίσει πίσω.
Ρύθμιση λοιπόν, μέσω της μέγιστης διεθνούς συνεργασίας, με την υιοθέτηση κοινών κανόνων. Ο έλεγχος των φορολογικών παραδείσων, επί παραδείγματι, είναι ένα πεδίο, όπου ο διεθνής συνεργασία θα μπορούσε να φέρει αποτέλεσμα.
Το πολίτευμά μας, η Δημοκρατία, ούτε δεδομένη είναι, ούτε χωρίς διαρκείς απαιτήσεις. Απαιτεί συνθέσεις. Απαιτεί κανόνες και σεβασμό στην τήρησή τους. Επιβάλλεται η συνεχής ενίσχυση των ποιοτικών της χαρακτηριστικών.
Σεβασμός στη διάκριση των εξουσιών. Προστασία των ανεξαρτήτων αρχών. Εξισορρόπηση μεταξύ των αρχών του κράτους δικαίου και των κατακτήσεων της δημοκρατίας.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
Ας μην έχουμε αυταπάτες. Στην χώρα μας, η κρίση βοήθησε τον υφέρποντα εθνολαϊκισμό, τον παραλογισμό, την απομάκρυνση από τον ορθό λόγο.
Για αυτό, βολικές ερμηνείες υπεραπλούστευσης και συνωμοσιολογίας, υποβοηθούμενες από αυτό που πάντα μας χαρακτήριζε, δηλαδή την αντίληψη πως είμαστε ο περιούσιος λαός, που όλοι επιβουλεύονται, είναι διάχυτες. Από την άλλη πλευρά, η ιστορία ενός λαού δεν είναι μονοσήμαντη.
Η ιστορία ενός λαού χαρακτηρίζεται τόσο από τις λαμπρές, όσο και από τις μελανές της στιγμές. Και πρέπει να παραμένει ζωντανή στη συλλογική μνήμη.
Κάθε μέρα ιστορικής μνήμης θα έπρεπε να αποτελεί, ωστόσο, και μια ευκαιρία αναστοχασμού στην πορεία για εθνική αυτογνωσία.
Μια διαδικασία με άλλα λόγια, που μας παρέχει τη δυνατότητα να προλάβουμε ανάλογες οδυνηρές καταστάσεις στο παρόν ή στο μέλλον.
Αυτό βεβαίως προϋποθέτει την ανάγνωση της ιστορίας, δίχως τους παραμορφωτικούς φακούς της σκοπιμότητας, ανάλογα με τη συγκυρία.
Δεν υπάρχει ούτε ένα έθνος, εξάλλου, που δεν αρέσκεται στην κατασκευή βολικών ιστορικών μύθων.
Μύθων που είτε υπερτονίζουν τον θετικό ιστορικό του ρόλο του ιδίου, είτε διογκώνουν τον αρνητικό ρόλο των ιστορικών του εχθρών, είτε εξαφανίζουν από τον δικό τους χάρτη τους μη βολικούς γείτονες.
Και δυστυχώς, σε αυτό το πλαίσιο, η νεοελληνική πραγματικότητα βρίθει παραδειγμάτων.
Η Μικρασιατική Καταστροφή, ωστόσο, δεν ανήκει στον κύκλο των αμιγώς ελληνικών ιστορικών μυθευμάτων.
Η καταστροφή του μικρασιατικού ελληνισμού συνέβη πραγματικά, με ανυπολόγιστες συνέπειες για ενάμιση εκατομμύριο πρόσφυγες, που κατέφυγαν κυνηγημένοι και εξαθλιωμένοι στην Ελλάδα, συν μισό περίπου εκατομμύριο νεκρούς.
Αρεσκόμενοι συνήθως στις ιστορικές ακροβασίες, αποφεύγουμε να μιλήσουμε για τις πραγματικές αιτίες, αλλά και τις συνέπειες του μεγαλοϊδεατισμού στην Μικρασιατική Εκστρατεία.
Η ελληνική επιθετικότητα, ο ελληνικός «μικρο-ιμπεριαλισμός» βασιζόμενος στο θυμικό, αυτονομημένος από τη λογική, οδήγησε, στο όνομα του πατριωτισμού και των δικαίων της φυλής, στην πλήρη καταστροφή. Η μνήμη για να είναι ουσιαστική ζητά ενσυναίσθηση.
Επιλέγουμε να ξεχάσουμε το ρόλο του Εθνικού Διχασμού, όπως και τις οδυνηρές συνέπειες της δίκης και της εκτέλεσης των «έξι».
Όπως βεβαίως, αποφεύγαμε πάντα να αναφερθούμε στις μη βολικές αγριότητες και στα δεινά που επιφύλαξε ο προελαύνων ελληνικός στρατός στον τουρκικό πληθυσμό, αλλά και το γεγονός του ξεριζωμού άνω του μισού εκατομμυρίου μουσουλμάνων από την Ελλάδα με την υποχρεωτική ανταλλαγή των πληθυσμών.
Ξεχνάμε επίσης την αντίληψη του αναμφισβήτητα πατριώτη Ελ. Βενιζέλου περί ελληνοτουρκικών σχέσεων και τον τρόπο αντιμετώπισης της Άγκυρας και του Κεμάλ, τον οποίο μάλιστα πρότεινε για Νόμπελ Ειρήνης. Ας θυμόμαστε λοιπόν με συγκίνηση, αλλά και σύνεση και θάρρος.
Γιατί η επιλεκτική μνήμη και η ωραιοποίηση της ιστορίας φτιάχνει τα νέα «Ωραιόκαστρα».
Τα φοβικά στερεότυπα του «τουρκόσπορου» και της «παστρικιάς» του τότε, σήμερα εμφανίζονται ως ο «ισλαμιστής» Σύριος πρόσφυγας και το υποτιθέμενα φορέας μικροβίων παιδί του.
Και η μάνα μου, γεννημένη στο Ηράκλειο από Μικρασιάτες γονείς ήταν το «προσφυγγόπουλο» στο δημοτικό.
Η γιαγιά που μας μεγάλωσε, μπόρεσε με την ακριβοδίκαιη κρίση της, να μας μεταφέρει, χωρίς μισαλλοδοξία, τις συνθήκες της ζωής τους εκεί πριν από την καταστροφή, την εξέλιξη της τραγωδίας του ξεριζωμού, αλλά και τον Γολγοθά της επιβίωσης στις αντίξοες συνθήκες μετά, στην νέα πατρίδα.
Αν όντως η αγάπη προς την πατρίδα και το ενδιαφέρον για την ευημερία του λαού μας είναι το κίνητρό μας, για την σημερινή ημέρα μνήμης, ας θυμόμαστε όπως λέει και ο Σαίξπηρ, πως το παρελθόν είναι ο πρόλογος του μέλλοντος.
Και αυτό σημαίνει πως μόνο μέσω αυτογνωσίας μπορούμε να σχεδιάσουμε ένα καλύτερο μέλλον.
Ευχαριστώ.
