Ερώτηση προς τον Υπουργό Δικαιοσύνης, Διαφάνειας & Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων
Το σοβαρό ζήτημα που προκύπτει με αφορμή τους θανάτους κρατουμένων στις φυλακές της χώρας αναδεικνύει με ερώτησή του ο Γραμματέας Κοινοβουλευτικού Έργου και βουλευτής Αττικής με «Το Ποτάμι», Γ. Μαυρωτάς, προς τον Υπουργό Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, κ. Κοντονή.
Συγκεκριμένα, αναφέρεται στα τέσσερα περιστατικά θανάτου κρατουμένων στις ελληνικές φυλακές από τις αρχές του 2018, αλλά και στα σοβαρά περιστατικά άσκησης σωματικής βίας σε βάρος σωφρονιστικών υπαλλήλων, όπως αυτά καταγγέλλονται και από την Ομοσπονδία Σωφρονιστικών Υπαλλήλων Ελλάδος. Είναι προφανές, ότι εγείρονται σοβαρά ζητήματα ως προς την επάρκεια του προσωπικού στα καταστήματα κράτησης, για τις συνθήκες εργασίας, καθώς και για την ασφάλεια και διαφύλαξη της σωματικής ακεραιότητας κρατουμένων και σωφρονιστικών υπαλλήλων.
Ο κ. Μαυρωτάς, απευθυνόμενος στον Υπουργό Δικαιοσύνης, ζητά να ενημερωθεί για το πώς σκοπεύει να αντιμετωπίσει το ζήτημα της έλλειψης προσωπικού διαφόρων ειδικοτήτων στις ελληνικές φυλακές, εστιάζοντας και στην ανάγκη ύπαρξης ιατρών και ψυχολόγων, έτσι ώστε να αποσοβηθούν στο μέλλον τέτοια δυσάρεστα περιστατικά, που συνιστούν προσβολή για το σωφρονιστικό μας σύστημα, αλλά και αντίκεινται στις βασικές αρχές της προστασίας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της ερώτησης:
Προς τον κ. Υπουργό Δικαιοσύνης, Διαφάνειας & Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων
ΘΕΜΑ: «Αλλεπάλληλοι θάνατοι κρατουμένων στις φυλακές της χώρας»
Ένας θλιβερός και ιδιαίτερα ανησυχητικός απολογισμός απωλειών ζωής παρατηρείται το τελευταίο διάστημα στα καταστήματα κράτησης ανά την επικράτεια. Μόνο από την έναρξη του 2018, έχουν σημειωθεί τέσσερις (4) θάνατοι κρατουμένων στις ελληνικές φυλακές, θάνατοι οι οποίοι οφείλονται είτε σε αυτοχειρία, είτε σε ανεπάρκεια των εμπλεκομένων υπηρεσιών, είτε απλώς σε τυχαία γεγονότα. Αξίζει να επισημανθεί ότι εκτός των περιστατικών θανάτου, πολύ συχνά –και μάλιστα σχεδόν σε καθημερινή βάση- είναι και τα φαινόμενα σοβαρής σωματικής βίας είτε μεταξύ συγκρατουμένων αλλά και κατά σωφρονιστικών υπαλλήλων.
Συγκεκριμένα και με χρονολογική σειρά, τα περιστατικά θανάτων κρατουμένων στις ελληνικές φυλακές έχουν ως ακολούθως. Στις 29/1/2018, στο νοσοκομείο κρατουμένων Κορυδαλλού αυτοκτονεί 45χρονος οροθετικός κρατούμενος, με το Υπουργείο Δικαιοσύνης να παραγγέλλει τη διενέργεια εισαγγελικής έρευνας για τον θάνατό του.
Στις 2/2/2018, 26χρονος νεαρός κρατούμενος βρίσκεται νεκρός στο κελί του στις φυλακές Λάρισας, όπου είχε μεταφερθεί στα μέσα της προηγούμενης εβδομάδας από το Μαλανδρίνο, καθώς αντιμετώπιζε προβλήματα υγείας. Ο άτυχος άνδρας αντιμετώπιζε σοβαρό ζήτημα υγείας, μετά από οδοντικό απόστημα, που απαιτούσε τη νοσηλεία του σε νοσοκομείο. Αντί για την αναγκαία θεραπεία, μεταφέρθηκε στις φυλακές της Λάρισας όπου και άφησε την τελευταία του πνοή αβοήθητος.
Μάλιστα με αφορμή το παραπάνω τραγικό περιστατικό, η Ομοσπονδία Σωφρονιστικών Υπαλλήλων Ελλάδος (ΟΣΥΕ) υπενθυμίζει ότι ο συγκεκριμένος κρατούμενος «μετήχθη στην φυλακή Λάρισας από την φυλακή Μαλανδρίνου, ενώ λίγους μήνες πριν (27/7/2017) στο πλαίσιο της επίσκεψης της πολιτικής ηγεσίας στην φυλακή Μαλανδρίνου, κάποιοι διαβεβαίωναν τον κ. Υπουργό ότι όλα βαίνουν καλώς, βάζοντάς τον μάλιστα να ανακοινώσει την δωρεάν παραχώρηση ενός ακτινολογικού μηχανήματος και ενός χειρουργικού κλιβάνου που ανήκαν στην εν λόγω φυλακή στο τοπικό κέντρο υγείας». Συμπληρωματικά, οι σωφρονιστικοί υπάλληλοι καταγγέλλουν, ότι η εν λόγω φυλακή δεν διέθετε δεύτερο μόνιμο οδοντίατρο ή μόνιμο ιατρό και μάλιστα επισημαίνουν το γεγονός ότι οι συμβάσεις των κατ’ επίσκεψη ιατρών έχουν λήξει.
Στις 5/2/2018, 32χρονος κρατούμενος βρίσκεται κρεμασμένος στο κελί του, στις φυλακές Νέας Αλικαρνασσού στο Ηράκλειο Κρήτης, όπου η ύπαρξη ιδιόχειρου σημειώματος προς την οικογένειά του οδηγεί στο ενδεχόμενο ότι πρόκειται για αυτοκτονία.
Στην τραγική αυτή σειρά συμβάντων, προχθές στις 11/2/2018, ένας ακόμη κρατούμενος στις φυλακές Τρικάλων χάνει τη ζωή του κατά πάσα πιθανότητα λόγω αυτοχειρίας, με αποτρόπαιο μάλιστα τρόπο, εγείροντας πολύ σοβαρά ερωτήματα συνολικά.
Μετά από όλα αυτά τα δραματικά περιστατικά, η ΟΣΥΕ εξέδωσε σχετικό δελτίο τύπου, στο οποίο στηλιτεύει και τις καθημερινές σχεδόν απειλές αλλά και τα περιστατικά σωματικής βίας κατά των σωφρονιστικών υπαλλήλων, καταγγέλλοντας τον δήθεν στρατηγικό σχεδιασμό από πλευράς του Υπουργείου Δικαιοσύνης, όταν μάλιστα επίκειται προς ψήφιση στη Βουλή ο νέος Σωφρονιστικός Κώδικας. Αξίζει να αναφερθεί ότι για όλα τα παραπάνω έχει ζητηθεί συνάντηση εκ μέρους της ΟΣΥΕ με τον Υπουργό Δικαιοσύνης, προκειμένου να ενημερωθεί και εκ μέρους τους για τα θέματα ελλιπούς φύλαξης των καταστημάτων και του προβληματικού εργασιακού περιβάλλοντος των σωφρονιστικών υπαλλήλων, αίτημα για το οποίο ακόμη δεν έχει υπάρξει επίσημη απάντηση.
Με δεδομένο ότι οι θάνατοι κρατουμένων στα σωφρονιστικά καταστήματα εγείρουν σοβαρά ζητήματα για τη λειτουργία του σωφρονιστικού μας συστήματος, τα οποία άπτονται και της προστασίας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Και με δεδομένο ότι υπάρχουν έντονες ενστάσεις για την αποτελεσματικότητα και τον αντίκτυπο των προωθούμενων διατάξεων ως προς τις συνθήκες κράτησης των κρατουμένων σύμφωνα με το νέο σχέδιο για τον Σωφρονιστικό Κώδικα.
Ερωτάται ο κ. Υπουργός:
1) Έχετε εντοπίσει ελλείψεις και σε ποιες κατηγορίες προσωπικού διαφόρων ειδικοτήτων όπως ιατροί, κοινωνικοί λειτουργοί, ψυχολόγοι και βέβαια σε σωφρονιστικούς υπαλλήλους και εργαζόμενους στις υπηρεσίες εξωτερικής φρούρησης στα καταστήματα κράτησης; Σε ποια καταστήματα κράτησης παρουσιάζονται τα πιο σημαντικά προβλήματα σε κενές θέσεις προσωπικού;
2) Σε ποιες ενέργειες σκοπεύετε να προβείτε προκειμένου να αντιμετωπιστεί άμεσα το ζήτημα της έλλειψης του απαραίτητου προσωπικού; Και με βάση ποιο χρονοδιάγραμμα;
3) Πότε σκοπεύετε να καταθέσετε στη Βουλή τον νέο Σωφρονιστικό Κώδικα σε ό,τι αφορά την ασφάλεια, φύλαξη και την σωματική ακεραιότητα των κρατουμένων; Θεωρείτε επαρκές το χρονικό διάστημα διαβούλευσής του για 2 εβδομάδες με βάση την καίρια σημασία του; Ενδέχεται να προβείτε σε βελτιωτικές αλλαγές με αφορμή και τα θλιβερά γεγονότα των αλλεπάλληλων θανάτων κρατουμένων τον τελευταίο μήνα;
Ο ερωτών βουλευτής
Γιώργος Μαυρωτάς – Αττικής