Ο δρόμος για την ανάκαμψη της χώρας μας περνάει μέσα από τη νεολαία. Η Ελλάδα δεν μπορεί να αντέξει το βάρος μιας χαμένης γενιάς, θύμα του κακού εκπαιδευτικού συστήματος και της ανεργίας. Η διαφορά μπορεί να γίνει μόνο μέσα από τη βελτίωση της παιδείας που προσφέρεται στους νέους μας. Το ΠΟΤΑΜΙ προτείνει 5 θέσεις που θα βελτιώσουν το επίπεδο της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης και θα ανακόψουν το κύμα της νεανικής ανεργίας που αγγίζει το 60%, σταματώντας τη "διαρροή εγκεφάλων" που απειλεί σήμερα να ακυρώσει κάθε προσπάθεια για μελλοντική οικονομική ανάκαμψη.
Ο δρόμος για την ανάκαμψη της χώρας μας περνάει μέσα από τη νεολαία. Η Ελλάδα δεν μπορεί να αντέξει το βάρος μιας χαμένης γενιάς, θύμα του κακού εκπαιδευτικού συστήματος και της ανεργίας. Η διαφορά μπορεί να γίνει μόνο μέσα από τη βελτίωση της παιδείας που προσφέρεται στους νέους μας. Το ΠΟΤΑΜΙ προτείνει 5 θέσεις που θα βελτιώσουν το επίπεδο της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης και θα ανακόψουν το κύμα της νεανικής ανεργίας που αγγίζει το 60%, σταματώντας τη "διαρροή εγκεφάλων" που απειλεί σήμερα να ακυρώσει κάθε προσπάθεια για μελλοντική οικονομική ανάκαμψη.
Περισσότερη αυτονομία στα Πανεπιστήμια
Στην ανώτατη εκπαίδευση έγιναν κάποια νομοθετικά βήματα προς μια σωστή κατεύθυνση. Το πρόβλημα όμως στην Ελλάδα είναι πάντα η εφαρμογή των νόμων, ιδιαίτερα σε έναν ευαίσθητο χώρο, όπως είναι το Πανεπιστήμιο. Αυτό που χρειάζεται επιπλέον είναι να δοθεί και στην πράξη περισσότερη αυτονομία (άρα και ευθύνη και λογοδοσία) στα Πανεπιστήμια. Για παράδειγμα θα μπορούσε κάθε Σχολή να συναποφασίζει μαζί με το υπουργείο τον αριθμό των εισακτέων της (κι ανάλογα να χρηματοδοτείται από το κράτος) καθώς και τη διάρθρωση του προσωπικού της και την κατανομή του προϋπολογισμού της. Επίσης, θα μπορούσε να αποφασίζει κάθε Σχολή από τη «δεξαμενή» μαθημάτων των πανελληνίων εξετάσεων ποια, και πόσα μαθήματα πρέπει να δώσουν οι υποψήφιοί της και με τι συντελεστή βαρύτητας τον καθένα.
Εκπαιδευτική εξωστρέφεια
Αύξηση της εκπαιδευτικής εξωστρέφειας με την ίδρυση αγγλόφωνων προγραμμάτων στα ελληνικά πανεπιστήμια για προσέλκυση και ξένων φοιτητών. Καλύτερη χωροθέτηση φοιτητικών δράσεων και βελτίωση των υποδομών. Τακτική αναθεώρηση προγράμματος σπουδών κάθε τμήματος (π.χ. κάθε 5 χρόνια) και προσαρμογή των διδασκόντων στο πρόγραμμα σπουδών κι όχι το αντίθετο. Κίνητρα κινητικότητας διδασκόντων μεταξύ των Πανεπιστημίων. Αξιοποίηση νέων τεχνολογιών σε θέματα λήψης αποφάσεων. Παράλληλα τα πανεπιστήμιά μας θα πρέπει να ανοιχτούν στην κοινωνία. Θα πρέπει να καθιερωθούν δραστηριότητες για περαιτέρω διασύνδεση πανεπιστημίων με κοινωνία (καθιέρωση της «ημέρας των σχολείων» όπου μια ημέρα τον χρόνο σχολεία επισκέπτονται τα Πανεπιστήμια, προγράμματα εκλαϊκευμένης επιστήμης, προγράμματα δια βίου μάθησης, προγράμματα διαδικτυακών μαθημάτων).
Υπέρ της δυνατότητας ίδρυσης μη κρατικών πανεπιστημίων
Σήμερα λειτουργούν ιδιωτικά ΙΕΚ ως παραρτήματα ξένων πανεπιστημίων χωρίς κανείς να ελέγχει πραγματικά την ποιότητά τους. Για αυτό δεν μιλάει κανείς ή έστω μιλούν ελάχιστοι χωρίς να ακούγονται. Το λογικό ερώτημα θα έπρεπε να είναι: «Μα γιατί απαγορεύονται με συνταγματική διάταξη τα μη κρατικά πανεπιστήμια ενώ επιτρέπεται η ιδιωτική εκπαίδευση σε όλες τις άλλες βαθμίδες;». Απαντάμε χωρίς μισόλογα και λέμε ξεκάθαρα ότι είμαστε υπέρ της δυνατότητας ίδρυσης μη κρατικών, μη κερδοσκοπικών Πανεπιστημίων, με συγκεκριμένες προδιαγραφές. Αυτό βέβαια προϋποθέτει αναθεώρηση του άρθρου 16 του Συντάγματος που ορίζει το κράτος ως αποκλειστικό πάροχο Ανώτατης εκπαίδευσης.
Τα παραδείγματα της Ευρώπης
Το σημαντικό όμως είναι να θέσουμε τους «όρους του παιχνιδιού» αλλά κι εκεί δεν θα ξαναανακαλύψουμε τον τροχό. Υπάρχουν παραδείγματα απ’ όλη την Ευρώπη με την οποία θέλουμε να συγκλίνουμε. Οι προπτυχιακοί φοιτητές που πηγαίνουν για σπουδές στο εξωτερικό μετριούνται σε δεκάδες χιλιάδες με αντίστοιχη ροή συναλλάγματος και αμφίβολο πολλές φορές επίπεδο σπουδών. Γιατί να μην μένουν εδώ, σε ένα ελεγχόμενο από την Ελλάδα εκπαιδευτικό πλαίσιο ώστε να ξέρουμε ότι τα αντίστοιχα πτυχία έχουν πραγματικό αντίκρισμα; Κανονικά, οι μόνοι που θα έπρεπε να αντιδρούν στην ίδρυση ιδιωτικών πανεπιστημίων στην Ελλάδα θα ήταν τα πανεπιστήμια του εξωτερικού (και δεν εννοούμε μόνο αυτά στην Αγγλία, αλλά και εκείνα στη Βουλγαρία ή τη Ρουμανία) που για αυτούς οι Έλληνες αποτελούν σημαντική πηγή εσόδων. Γιατί να μην αρχίσει μάλιστα να συμβαίνει αυτό στην Ελλάδα; Να έρχονται δηλαδή εδώ για σπουδές από άλλες χώρες στα πανεπιστήμιά μας, κρατικά και μη;
Να επιστρέψουν πίσω τα καλά μυαλά
Η συνύπαρξή τους με μη κρατικά πανεπιστήμια θα δυναμώσει τα δημόσια. Θα εκτονωθεί η πίεση για μεγάλο αριθμό εισακτέων τους οποίους αδυνατούν πολλές φορές να διαχειρισθούν τα καλά ελληνικά Πανεπιστήμια. Θα υπάρξει ένας καλώς εννοούμενος ανταγωνισμός, άρα και ανάγκη για εξέλιξη και βελτίωση. Ακαδημαϊκό κι ερευνητικό προσωπικό που δεν «χωράει» στα σημερινά δημόσια πανεπιστήμια θα έχει τη δυνατότητα να μείνει στην Ελλάδα. Η φυγή των Ελλήνων ερευνητών στο εξωτερικό είναι κατά τη γνώμη μας από τα σημαντικότερα προβλήματα στο χώρο.
Σχετική δημοσίευση, TA NEA 16 Μαΐου 2014