«Το νομοσχέδιο για τα ΜΜΕ είναι αυτό που στο στρατό λέμε ΤΑΑΣ, «Τακτικές Ασκήσεις Άνευ Στρατεύματος». Ασκήσεις επί χάρτου, για να ξεχνιέται ο ΕΝΦΙΑ, οι συντάξεις και ο ΦΠΑ στην παιδεία»
Ως επικοινωνιακό τέχνασμα της κυβέρνησης χαρακτήρισε τη συζήτηση και ψήφιση του νομοσχεδίου για τα ΜΜΕ ο βουλευτής Λάρισας με το Ποτάμι, κ. Κώστας Μπαργιώτας, στο πλαίσιο της συζήτησης του νομοσχεδίου στην Ολομέλεια. Όπως χαρακτηριστικά είπε «Μπήκε επειγόντως ο νόμος για καθαρά επικοινωνιακούς σκοπούς: Ο ΣΥΡΙΖΑ ενάντια στους βαρόνους της επικοινωνίας. Πολύ εύκολο. Είναι καθαρά επικοινωνιακό για τον απλούστατο λόγο ότι δεν υπάρχει δυνατότητα άμεσης εφαρμογής του νόμου. Όσο το Εθνικό Ραδιοτηλεοπτικό Συμβούλιο είναι στον αέρα, δεν είναι σε νόμιμη λειτουργία, δεν υπάρχει δυνατότητα να γίνει τίποτα απ’ αυτά που προβλέπονται στο νόμο, δεν είναι δυνατόν να γίνει καμιά δημοπρασία, με κανέναν τρόπο. Το παραδέχεται ο Υπουργός εμμέσως, το λέει το Συμβούλιο της Επικρατείας σε μια σειρά αποφάσεων. Άρα, είναι αυτό που στο στρατό λέγαμε ΤΑΑΣ, Τακτικές Ασκήσεις Άνευ Στρατεύματος, βασικά, ασκήσεις επί χάρτου. Να έχουμε να λέμε, για να ξεχνιέται ο ΕΝΦΙΑ που προσγειώνεται στα περισσότερα νοικοκυριά αυτές τις μέρες, να ξεχνιούνται οι συντάξεις, να ξεχνιέται ο ΦΠΑ στην παιδεία».
Ως προς την ουσία του νομοσχεδίου ο βουλευτής τόνισε «Θα ψηφίσουμε «ΝΑΙ» με κρύα καρδιά, γιατί θέλουμε να καταδείξουμε με έργα, με πράξεις την ανάγκη ρύθμισης και μεταρρύθμισης ενός χώρου, ο οποίος είναι βαθύτατα προβληματικός με τον τρόπο που λειτουργεί αυτήν τη στιγμή. Δυστυχώς, όμως, το νομοσχέδιο δεν είναι αυτό που θα θέλαμε να δούμε. Δεν είναι το νομοσχέδιο που θα περιμέναμε από μια κυβέρνηση της Αριστεράς. Τα ερωτήματα είναι συγκεκριμένα. Είναι ένας καλύτερος νόμος αυτός; Κατοχυρώνει την ελευθερία του λόγου καλύτερα; Φτάνει η αντικατάσταση των ολιγαρχών από κάποιους άλλους, για να κατοχυρώσουμε την ελευθερία του λόγου; Αποκόπτει τους πολιτικούς απ’ τους εκδότες ο καινούριος νόμος; Βάζει φραγμούς; Βελτιώνει τη διαφάνεια; Συγκεντρώνοντας την αρμοδιότητα σε ένα άτομο, χωρίς δεσμεύσεις μάλιστα και χωρίς την ανάγκη αιτιολόγησης της απόφασης και της υπογραφής από τον Υπουργό, από το Υπουργικό Συμβούλιο, από το ΕΣΡ έστω, που θα μπορούσε να γνωμοδοτεί ρυθμιστικά, προφανώς περνάει όλο το «παζάρι» -επιτρέψτε μου την έκφραση- σε έναν συγκεκριμένο κύκλο. Κάποιος συγκεκριμένος, ένας άνθρωπος, ο καλύτερος ενδεχομένως, αναλαμβάνει να καθορίσει το τοπίο των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης για τα επόμενα δέκα χρόνια».
Τέλος, ο κ. Μπαργιώτας έκανε αναφορά στα περιφερειακά μέσα: «Δεν μπορεί να αποτελεί μόνο κριτήριο για την επιβίωση της αδειοδότησης των σταθμών της περιφέρειας το αντίτιμο της άδειας. Υπάρχει ένας πολύ πιο πολύπλοκος τρόπος που πρέπει να εφαρμοστεί, που να συνυπολογίζει τα κεφάλαια, τις επενδύσεις, αλλά κυρίως τη γνώση των ανθρώπων που ήδη εδώ και πολλά χρόνια υπηρετούν τον τομέα. Χρειάζεται, κυρίως, κατοχύρωση στην προστασία της οικονομικής ανεξαρτησίας για τους μετόχους παντού. Υπάρχει πολύ μεγάλος κίνδυνος δημιουργίας ουσιαστικά ανεπισήμων αλυσίδων πανελλαδικής εμβέλειας, μέσω της συλλογής πολλών περιφερειακών αδειών. Ο νόμος δεν το απαγορεύει. Δεν βάζει καν όρους γι’ αυτό. Υπάρχει η δυνατότητα δημιουργίας ευάριθμων θυγατρικών των κεντρικών μέσων μαζικής ενημέρωσης και αυτά είναι θέματα που πρέπει να τα δούμε με άλλο πνεύμα».
Δείτε το βίντεο της ομιλίας εδώ:
Ακολουθεί η απομαγνητοφώνηση της ομιλίας:
«Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, η πολιτική επικαιρότητα αυτές τις μέρες είναι πλούσια και εκτός από πλούσια είναι και κομματάκι σκληρή, όχι μόνο για τον ελληνικό λαό αλλά και για την κυβέρνηση την ίδια, καθώς βρισκόμαστε ανάμεσα σε δύο εφαρμοστικά νομοσχέδια που όλοι ξέρουμε ότι έχουν πολλές και δύσκολες ρυθμίσεις.
Έχουμε και δύο μεγάλες συζητήσεις να εξελίσσονται σε όλα τα επίπεδα αυτές τις μέρες. Η μία αφορά το ΦΠΑ για την παιδεία, όπου δεν μπορώ παρά να χρησιμοποιήσω τον όρο «επικοινωνιακή πανωλεθρία» για την Κυβέρνηση, μετά δε και τις τελευταίες ατυχείς δηλώσεις από πολλές πλευρές.
Η άλλη πολύ μεγάλη κουβέντα στην επικαιρότητα αυτές τις μέρες είναι το ασφαλιστικό, το οποίο μεταρρυθμίζει με διαφορετικό τρόπο το πρωί και με διαφορετικό τρόπο το απόγευμα στα διαπλεκόμενα ΜΜΕ ο κ. Κατρούγκαλος, ο αρμόδιος Υπουργός, με κοινή γραμμή σε κάθε περίπτωση την περικοπή των συντάξεων και την επιμήκυνση του χρόνου παραμονής στην εργασία.
Έτσι, λοιπόν, ενώ πηγαίνουμε από δυσχέρεια σε δυσχέρεια –για να μην πω από ήττα σε ήττα- και από περικοπή σε περικοπή -γιατί αυτό θα είναι το περιβάλλον για τις επόμενες εβδομάδες τουλάχιστον για την Κυβέρνηση- μας προέκυψε σφήνα και επειγόντως ο πολυαναμενόμενος και πολυσυζητημένος -είναι η αλήθεια- νόμος για τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης και για την αναμόρφωσή τους, στην πραγματικότητα χωρίς να υπάρχει τίποτα επείγον και θα πω μετά γιατί δεν είναι καθόλου επείγουσα αυτή η διαδικασία.
Παρεμπιπτόντως, ο τελευταίος νόμος που ψηφίστηκε απ’ αυτό το Κοινοβούλιο με τη φυσιολογική διαδικασία είναι ο ν. 4332 για την ιθαγένεια, τον Ιούνιο. Και νομίζω ότι είναι ένας από τους δύο ή τρεις νόμους που οι Κυβερνήσεις του ΣΥΡΙΖΑ ψήφισαν με τη φυσιολογική διαδικασία. Κατά τα άλλα, επειγόντως. πράξη νομοθετικού περιεχομένου, κατεπειγόντως σε οτιδήποτε άλλο εκτός από φυσιολογικές διεργασίες.
Έτσι, λοιπόν, νομίζω ότι μπήκε επειγόντως ο νόμος για καθαρά επικοινωνιακούς σκοπούς, καθώς είναι εύκολο επικοινωνιακά το θέμα: Ο ΣΥΡΙΖΑ ενάντια στους βαρόνους της επικοινωνίας. Πολύ εύκολο. Είναι τέτοια η απαξίωση -και δεν είναι άδικη- στη λαϊκή συνείδηση των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης και της αδιαφανούς τους λειτουργίας και ειδικά στους ψηφοφόρους σας, μια και μαθαίνουμε τελευταία ότι οι ψηφοφόροι σας είναι ειδική κατηγορία πολιτών. Ο γνώμονας για το ΦΠΑ στην παιδεία μάθαμε είναι το αν απασχολεί ή όχι τους ψηφοφόρους σας. Όμως, εν πάση περιπτώσει, είναι προνομιακό το θέμα. Στη συνείδηση των Ελλήνων γενικώς τα ΜΜΕ είναι απαξιωμένα. Έτσι λοιπόν, μια επίθεση, η αντίθεση σ’ αυτά είναι εκ των προτέρων ένα επικοινωνιακό ατού.
Θα έχουμε σήμερα λοιπόν τη συζήτηση γι’ αυτό, αύριο θα κάνουμε λίγο spectacle, κατά το γαλλικόν, την πολύ σημαντική επίσκεψη του κ. Ολάντ στην Ελλάδα, το Σάββατο θα συζητήσουμε ξανά για τα ΜΜΕ, όπου θα ανεβάσουμε προφανώς και τους τόνους κατά το δυνατόν και πέρασε κι αυτή η βδομάδα.
«Δεν είχε στρατηγική η ελληνική Κυβέρνηση στη διαπραγμάτευση», είπε ο κ. Γιουνκέρ πρόσφατα. Κάτι έχουμε αρχίσει να καταλαβαίνουμε κι εμείς. Και έλεγα προηγουμένως ότι είναι καθαρά επικοινωνιακό για τον απλούστατο λόγο ότι δεν υπάρχει δυνατότητα άμεσης εφαρμογής του νόμου. Όσο το Εθνικό Ραδιοτηλεοπτικό Συμβούλιο είναι στον αέρα, δεν είναι σε νόμιμη λειτουργία, δεν υπάρχει δυνατότητα να γίνει τίποτα απ’ αυτά που προβλέπονται στο νόμο, δεν είναι δυνατόν να γίνει καμιά δημοπρασία, με κανέναν τρόπο. Το παραδέχεται ο Υπουργός εμμέσως, το λέει το Συμβούλιο της Επικρατείας σε μια σειρά αποφάσεων.
Άρα, είναι αυτό που στο στρατό λέγαμε ΤΑΑΣ, Τακτικές Ασκήσεις Άνευ Στρατεύματος, να έχουμε να λέμε, βασικά, ασκήσεις επί χάρτου. Να έχουμε να λέμε, για να ξεχνιέται ο ΕΝΦΙΑ που προσγειώνεται στα περισσότερα νοικοκυριά αυτές τις μέρες, να ξεχνιούνται οι συντάξεις, να ξεχνιέται ο ΦΠΑ στην παιδεία.
Όμως, το θέμα των ΜΜΕ έχει και ουσία και μάλιστα έχει και πολύ ουσία. Θα ψηφίσουμε «ΝΑΙ» με κρύα καρδιά. Και το λέω από την αρχή ότι θα ψηφίσουμε «ΝΑΙ» επί της αρχής του νομοσχεδίου, γιατί θέλουμε να καταδείξουμε με έργα, με πράξεις την ανάγκη ρύθμισης και μεταρρύθμισης ενός χώρου, ο οποίος είναι βαθύτατα προβληματικός με τον τρόπο που λειτουργεί αυτήν τη στιγμή.
Δυστυχώς, όμως, το νομοσχέδιο δεν είναι αυτό που θα θέλαμε να δούμε. Δεν είναι το νομοσχέδιο που θα περιμέναμε από μια κυβέρνηση της Αριστεράς. Γι’ αυτό δεν θα ψηφίσουμε τα επίμαχα άρθρα. Θα ψηφίσουμε κάποια στο δεύτερο μέρος, όπως είναι η συγκρότηση δεύτερου παρόχου από την ΕΡΤ.
Τα ερωτήματα είναι συγκεκριμένα. Είναι ένας καλύτερος νόμος αυτός; Κατοχυρώνει την ελευθερία του λόγου καλύτερα; Γιατί αυτό είναι το αντικείμενο, κύριοι συνάδελφοι. Δεν είναι τα συμφέροντα, δεν είναι να εκδικηθούμε κάποιους ούτε να επιβραβεύσουμε κάποιους άλλους. Είναι η κατοχύρωση της ελευθερίας του λόγου στην πολιτική σκηνή και στην κοινή γνώμη.
Φτάνει η αντικατάσταση των ολιγαρχών από κάποιους άλλους, για να κατοχυρώσουμε την ελευθερία του λόγου; Θα αλλάξει κάτι το γεγονός ότι θα φύγει ο Χ και θα έρθει ο Ξ στη θέση του, να κάνει ακριβώς αυτό που έκανε ο προηγούμενος; Αποκόπτει τους πολιτικούς απ’ τους εκδότες αυτή η διαδικασία, ο καινούριος νόμος; Βάζει φραγμούς; Βελτιώνει τη διαφάνεια;
Συγκεντρώνοντας την αρμοδιότητα σε ένα άτομο, χωρίς δεσμεύσεις μάλιστα και χωρίς την ανάγκη αιτιολόγησης της απόφασης και της υπογραφής από τον Υπουργό, από το Υπουργικό Συμβούλιο, από το ΕΣΡ έστω, που θα μπορούσε να γνωμοδοτεί ρυθμιστικά, προφανώς περνάει όλο το «παζάρι» -επιτρέψτε μου την έκφραση- σε έναν συγκεκριμένο κύκλο. Κάποιος συγκεκριμένος, ένας άνθρωπος, ο καλύτερος ενδεχομένως, αναλαμβάνει να καθορίσει το τοπίο των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης για τα επόμενα δέκα χρόνια. Νομίζω ότι αυτή είναι μια προβληματική διάταξη.
Προλαμβάνει ίσως αυτό που έχουμε δει κι είναι προβληματικό επίσης, τη δημιουργία ολιγοπωλίων ή μονοπωλίων στα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης; Δεν είναι καθόλου καθαρή η ονομαστικοποίηση των μετοχών και η διαφάνεια των μετόχων και κυρίως δεν αποκλείεται το δικαίωμα συμμετοχής ομίλων ή επιχειρηματιών σε περισσότερα του ενός Μέσα.
Στην πραγματικότητα, κάποιος με τους περιορισμούς του παλαιού νόμου του 2007, αν θυμάμαι καλά, μπορεί να έχει μέχρι και 30% ή 35% κατά περίπτωση από όλα τα Μέσα που θα διατεθούν στη χώρα. Όλα τα μέσα, πέντε πανελλήνια και σαράντα πέντε τοπικά, μπορούν θεωρητικά να έχουν τον ίδιο μέτοχο, έναν μεγάλο μέτοχο. Δεν υπάρχει κανένας περιορισμός.
Στο επόμενο λεπτό που μου απομένει θα ήθελα να μιλήσω για τα περιφερειακά, που είναι ένας τελείως διαφορετικός κόσμος, ο οποίος κακώς εξισώνεται από αυτό το νομοσχέδιο με τα πανελλήνιας εμβέλειας και κακώς εξισώνεται, γιατί αν η διαπλοκή είναι ένα σοβαρό επιχείρημα στην κεντρική πολιτική σκηνή, το επιχειρείν και η δραστηριότητα στις μικρές κοινωνίες είναι ένα τελείως διαφορετικό πράγμα και ένα πολύ δύσκολο πράγμα για τα τοπικά ΜΜΕ, όπως όλοι ξέρουμε, αυτήν την εποχή. Έχουν έναν τελείως διαφορετικό τρόπο λειτουργίας στις τοπικές κοινωνίες. Χρειάζεται εξαιρετική περίσκεψη, καθώς θα δημιουργήσει προβλήματα, θα δημιουργήσει ανέργους, θα δημιουργήσει μεγάλα προβλήματα με δάνεια.
Η πιθανή πτώχευση των υφιστάμενων καναλιών -γιατί προφανώς, ό,τι δεν αδειοδοτηθεί θα πτωχεύσει- χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή και πολύ περισσότερη συζήτηση. Ας είναι καλά το ΕΣΡ, έχουμε αρκετό χρόνο μέχρι να ομονοήσουμε σε ένα καινούριο όργανο.
Δεν μπορεί, επίσης, να αποτελεί μόνο κριτήριο για την επιβίωση της αδειοδότησης των σταθμών της περιφέρειας το αντίτιμο της άδειας. Υπάρχει ένας πολύ πιο πολύπλοκος τρόπος που πρέπει να εφαρμοστεί, που να συνυπολογίζει τα κεφάλαια, τις επενδύσεις, αλλά κυρίως τη γνώση των ανθρώπων που ήδη εδώ και πολλά χρόνια υπηρετούν τον τομέα. Χρειάζεται, κυρίως, κατοχύρωση στην προστασία της οικονομικής ανεξαρτησίας -με βάση το προηγούμενο που είπα- για τους μετόχους παντού. Υπάρχει πολύ μεγάλος κίνδυνος δημιουργίας ουσιαστικά ανεπισήμων αλυσίδων πανελλαδικής εμβέλειας, μέσω της συλλογής πολλών περιφερειακών αδειών. Ο νόμος δεν το απαγορεύει. Δεν βάζει καν όρους γι’ αυτό. Υπάρχει η δυνατότητα δημιουργίας ευάριθμων θυγατρικών των κεντρικών μέσων μαζικής ενημέρωσης και αυτά είναι θέματα που πρέπει να τα δούμε με άλλο πνεύμα.
Κυρίες και κύριοι -και τελειώνω με αυτό- το τοπίο των μέσων χρειάζεται και ρύθμιση και μεταρρύθμιση. Η κατοχύρωση της ελευθερίας της έκφρασης και του πλουραλισμού πρέπει να είναι ο βασικός οδηγός γι’ αυτήν τη μεταρρύθμιση. Ο νόμος ανοίγει τη συζήτηση, αλλά, δυστυχώς, δεν πάει προς την κατεύθυνση της περισσότερης διαφάνειας και της περισσότερης δημοκρατίας, αλλά προς την κατεύθυνση του συγκεντρωτισμού.
Θα συνεχίσουμε να προσπαθούμε να φωτίζουμε τις σκιές και να απαιτούμε μεγαλύτερη διαφάνεια και περισσότερη δημοκρατία.
Σας ευχαριστώ».
Κωνσταντίνος Μπαργιώτας - Λάρισας
