Επίκαιρη ερώτηση για τον εξαιρετικά μεγάλο χρόνο αναμονής για τις μεταμοσχεύσεις και την επισφαλή λειτουργία του Συντονιστικού Κέντρου του ΕΟΜ κατέθεσε ο βουλευτής Λάρισας του Ποταμιού, κ. Κώστας Μπαργιώτας, προς τον Υπουργό Υγείας.
Επίκαιρη ερώτηση για τον εξαιρετικά μεγάλο χρόνο αναμονής για τις μεταμοσχεύσεις και την επισφαλή λειτουργία του Συντονιστικού Κέντρου του ΕΟΜ κατέθεσε ο βουλευτής Λάρισας του Ποταμιού, κ. Κώστας Μπαργιώτας, προς τον Υπουργό Υγείας.
Η Ελλάδα δεν κατάφερε ποτέ να πλησιάσει τον ευρωπαϊκό μέσο όρο δοτών οργάνων και μεταμοσχεύσεων, παρότι ξεκίνησε την οργάνωση του συστήματος Δωρεάς Οργάνων και Μεταμοσχεύσεων εδώ και 30 χρόνια. Ενώ στη Ευρώπη ο μέσος όρος δοτών οργάνων αγγίζει τους 20 δότες ανά εκατομμύριο πληθυσμού (α.ε.π.), υπάρχουν και χώρες, όπως η Ισπανία, που αγγίζουν τους 35 δότες α.ε.π., ενώ στην Ελλάδα με δυσκολία αγγίζουμε τους 4 δότες α.ε.π. Ο μέγιστος αριθμός δοτών ανά έτος σημειώθηκε το 2008 με 98 δότες (8,9 α.ε.π.), ενώ έκτοτε η καθοδική πορεία αριθμεί μόλις 50 δότες για το 2014 (4,5 α.ε.π.) και 17 μόλις δότες για το πρώτο εξάμηνο του 2015. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι στην Ισπανία ένας νεφροπαθής μεταμοσχεύεται μέσα σε 6 μήνες από τη στιγμή που αρχίζει αιμοκάθαρση, ενώ στην Ελλάδα ο μέσος χρόνος αναμονής είναι τα 7-8 χρόνια, με ό,τι αυτό συνεπάγεται πρωτίστως για την υγεία του, αλλά και για το υπέρογκο κόστος που επωμίζεται το κράτος μέσα από τις πολυετείς αιμοκαθάρσεις. Ο αριθμός των νεφροπαθών που υποβάλλονται σε αιμοκάθαρση ξεπερνά τις 10.000, με μέσο ετήσιο κόστος για τον κάθε ένα περί τις 50.000 ευρώ (συν 500.000.000 ευρώ).
Το αρνητικό ρεκόρ της Ελλάδας οφείλεται πρωτίστως στη μείωση των δυνατοτήτων των Μονάδων Εντατικής Θεραπείας να νοσηλεύουν τους βαρέως πάσχοντες, λόγω μείωσης του ιατρονοσηλευτικού τους προσωπικού και ως εκ τούτου και των διαθέσιμων κλινών. Αντίστοιχα, η έλλειψη προσωπικού, και δη εξειδικευμένου, στον ΕΟΜ αποτελεί ανασταλτικό παράγοντα. Ο ΕΟΜ προβλέπεται στην πλήρη ανάπτυξή του να έχει προσωπικό 24 ατόμων, 8 εκ των οποίων συντονιστές. Το Τμήμα Συντονισμού του ΕΟΜ λειτουργεί 24ωρο καθημερινά και οι Συντονιστές είναι σε ετοιμότητα βάσει νόμου (αρ. 27 παρ. 7 Ν.3984/2011) 365 ημέρες το χρόνο. Ο Συντονισμός του ΕΟΜ βασίζεται εδώ και 6 μήνες σε 1 μόνο Συντονίστρια καθιστώντας τον συντονισμό και ως εκ τούτου τη μεταμόσχευση των διαθέσιμων οργάνων απόλυτα επισφαλή. Αξίζει να υπογραμμισθεί ότι προσλήψεις για τον ΕΟΜ έχουν να πραγματοποιηθούν από το 2005.
Το Ποτάμι ρωτά τον Υπουργό: πότε αναμένεται να στελεχωθεί επαρκώς η Κεντρική Υπηρεσία του ΕΟΜ με εξειδικευμένο προσωπικό και Κεντρικούς Συντονιστές; Πότε αναμένεται να οργανωθούν τα Περιφερειακά Γραφεία Συντονισμού του Οργανισμού και να στελεχωθούν με Συντονιστές; Ποια είναι η στρατηγική του Υπουργείου και του ΕΟΜ για την ενημέρωση και την ευαισθητοποίηση της κοινής γνώμης σχετικά με τη δωρεά οργάνων και την εκπαίδευση του ιατρονοσηλευτικού προσωπικού (αρ.18 Ν.3984/11);
Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της επίκαιρης ερώτησης:
ΕΠΙΚΑΙΡΗ ΕΡΩΤΗΣΗ
ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΥΠΟΥΡΓΟ ΥΓΕΙΑΣ
ΘΕΜΑ: «Εξαιρετικά μεγάλος ο χρόνος αναμονής για τις μεταμοσχεύσεις και επισφαλής η λειτουργία του Συντονιστικού Κέντρου του ΕΟΜ».
Η Ελλάδα, παρότι ξεκίνησε την οργάνωση του συστήματος Δωρεάς Οργάνων και Μεταμοσχεύσεων εδώ και 30 χρόνια, ποτέ δεν κατάφερε να πλησιάσει τον ευρωπαϊκό μέσο όρο δοτών οργάνων και μεταμοσχεύσεων. Την ίδια στιγμή, χώρες που ξεκίνησαν τα μεταμοσχευτικά προγράμματα μόλις την τελευταία πενταετία έχουν επιτύχει αξιοσημείωτα αποτελέσματα. Ειδικότερα, ενώ στη Ευρώπη ο μέσος όρος δοτών οργάνων αγγίζει τους 20 δότες ανά εκατομμύριο πληθυσμού (α.ε.π.), υπάρχουν και χώρες, όπως η Ισπανία, που αγγίζουν τους 35 δότες α.ε.π., ενώ στην Ελλάδα με δυσκολία αγγίζουμε τους 4 δότες α.ε.π. Η επιτυχία του προγράμματος της Ισπανίας («Ισπανικό Μοντέλο), οφείλεται στην αποκεντρωμένη συντονιστική διαδικασία, με Παραρτήματα του αντίστοιχου ΕΟΜ μέσα σε μεγάλα περιφερειακά Νοσοκομεία, καθώς και στην οικονομική επένδυση του κράτους στην υπερανταποδοτική ανάπτυξη των μεταμοσχεύσεων. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι στην Ισπανία ένας νεφροπαθής μεταμοσχεύεται μέσα σε 6 μήνες από τη στιγμή που αρχίζει αιμοκάθαρση, ενώ στην Ελλάδα ο μέσος χρόνος αναμονής είναι τα 7-8 χρόνια, με ό,τι αυτό συνεπάγεται πρωτίστως για την υγεία του, αλλά και για το υπέρογκο κόστος που επωμίζεται το κράτος μέσα από τις πολυετείς αιμοκαθάρσεις. Ο αριθμός των νεφροπαθών που υποβάλλονται σε αιμοκάθαρση ξεπερνά τις 10.000, με μέσο ετήσιο κόστος για τον κάθε ένα περί τις 50.000 ευρώ (συν 500.000.000 ευρώ).
Στην Ελλάδα, ο μέγιστος αριθμός δοτών ανά έτος σημειώθηκε το 2008 με 98 δότες (8,9 α.ε.π.), ενώ έκτοτε η καθοδική πορεία αριθμεί μόλις 50 δότες για το 2014 (4,5 α.ε.π.) και 17 μόλις δότες για το πρώτο εξάμηνο του 2015. Το αρνητικό ρεκόρ οφείλεται πρωτίστως στη μείωση των δυνατοτήτων των Μονάδων Εντατικής Θεραπείας να νοσηλεύουν τους βαρέως πάσχοντες, λόγω μείωσης του ιατρονοσηλευτικού τους προσωπικού και ως εκ τούτου και των διαθέσιμων κλινών. Αντίστοιχα, η έλλειψη προσωπικού, και δη εξειδικευμένου, στον ΕΟΜ αποτελεί σημαντικό ανασταλτικό παράγοντα. Ο ΕΟΜ προβλέπεται στη πλήρη ανάπτυξή του να έχει προσωπικό 24 ατόμων, 8 εκ των οποίων συντονιστές. Το Τμήμα Συντονισμού του ΕΟΜ λειτουργεί 24ωρο καθημερινά και οι Συντονιστές είναι σε ετοιμότητα βάσει νόμου (αρ. 27 παρ. 7 Ν.3984/2011) 365 ημέρες το χρόνο. Ο Συντονισμός του ΕΟΜ βασίζεται εδώ και 6 μήνες σε 1 μόνο Συντονίστρια καθιστώντας τον συντονισμό και ως εκ τούτου τη μεταμόσχευση των διαθέσιμων οργάνων απόλυτα επισφαλή. Προσλήψεις για τον ΕΟΜ έχουν να πραγματοποιηθούν από το 2005.
Επειδή η μεταμόσχευση αποτελεί ιατρική θεραπευτική διαδικασία με υπερανταποδοτικό κοινωνικό και οικονομικό όφελος.
Επειδή το 24ωρο Συντονιστικό Κέντρο του ΕΟΜ, λόγω της έλλειψης προσωπικού, ενδέχεται ανά πάσα στιγμή να καταρρεύσει.
Ερωτάται ο κ. Υπουργός:
1) Πότε αναμένεται να στελεχωθεί επαρκώς η Κεντρική Υπηρεσία του ΕΟΜ με εξειδικευμένο προσωπικό και Κεντρικούς Συντονιστές; Πότε αναμένεται να οργανωθούν τα Περιφερειακά Γραφεία Συντονισμού του Οργανισμού και να στελεχωθούν με Συντονιστές;
2) Ποια είναι η στρατηγική του Υπουργείου και του ΕΟΜ για την ενημέρωση και την ευαισθητοποίηση της κοινής γνώμης σχετικά με τη δωρεά οργάνων και την εκπαίδευση του ιατρονοσηλευτικού προσωπικού (αρ.18 Ν.3984/11);
Ο ερωτών βουλευτής
Κωνσταντίνος Μπαργιώτας – Λάρισας
18 Ιουνίου 2015
