Ομιλία Γ. Μαυρωτά σε επερώτηση για την υπονόμευση της Δικαιοσύνης από την Κυβέρνηση
Αναφερόμενος στην ανάγκη διάκρισης των εξουσιών, ξεκίνησε την ομιλία του ο Γιώργος Μαυρωτάς, βουλευτής Αττικής και Γραμματέας Κοινοβουλευτικού Έργου, κατά την διάρκεια της συζήτησης επερώτησης 19 Βουλευτών της ΔΗΣΥ προς τον Υπουργό Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, με θέμα «Συστηματική υπονόμευση της Δικαιοσύνης από την Κυβέρνηση και μεθοδευμένη επιχείρηση ελέγχου χειραγώγησης της».
Συγκεκριμένα, παρουσιάζοντας τους τρεις πυλώνες της δημοκρατίας (εκτελεστική, νομοθετική και δικαστική εξουσία), υποστήριξε πως «όσο πιο πολύ πλησιάζουν αυτοί οι πυλώνες μεταξύ τους, τόσο πιο ασταθής γίνεται η δημοκρατία μας», ενώ τόνισε πως αυτό που χρειάζεται είναι μία πραγματική διάκριση των εξουσιών. Με τον τρόπο αυτό, θα αποφευχθεί η θεσμική σύγχυση και η κυβέρνηση θα αναγκαστεί να συμμορφωθεί, ενώ παράλληλα τα «θεσμικά αντίβαρα» θα επαναφέρουν μία κατάσταση ισορροπίας στις δημοκρατικές διαδικασίες.
Στη συνέχεια της ομιλίας του, αναφερόμενος στους δικαστικούς λειτουργούς, αναρωτήθηκε μήπως η εντεινόμενη πόλωση που εμπλέκει και τη δικαιοσύνη προσπαθεί να ωθήσει τους δικαστές στο να διαλέξουν στρατόπεδο, ξεκαθαρίζοντας ωστόσο πως το δικαστικό σώμα δεν φαίνεται τόσο ευάλωτο σε πολωτικές πρακτικές. Επίσης, παρουσίασε την πανελλαδική έρευνα της διαΝΕΟσις, σύμφωνα με την οποία ναι μεν οι Έλληνες εμπιστεύονται τον θεσμό της δικαιοσύνης, τοποθετώντας τον στην 3η θέση, όμως ταυτόχρονα οι πολίτες νιώθουν πως ο θεσμός αυτός χειροτερεύει, γεγονός για το οποίο ευθύνεται και το πολιτικό σύστημα, που χρησιμοποιεί τη δικαιοσύνη ως πεδίο πολιτικής – κομματικής αντιπαράθεσης.
Τέλος, ο κ. Μαυρωτάς πρότεινε στη συνταγματική αναθεώρηση να μπουν ασφαλιστικές δικλείδες για την πραγματική ανεξαρτησία της δικαιοσύνης, καθώς η ποιότητα της δημοκρατίας εξαρτάται από τη διάχυση μεταξύ των τριών εξουσιών και «η ενδυνάμωση των θεσμών της δημοκρατίας περνάει μέσα από την αποδυνάμωση των δεσμών και των σχέσεων εκτελεστικής και δικαστικής εξουσίας», όπως χαρακτηριστικά υποστήριξε.
Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της ομιλίας:
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι σε 6 μόλις λεπτά δεν μπορείς να εξαντλήσεις ένα τόσο σημαντικό θέμα. Θα προσπαθήσω να δώσω όμως ένα στίγμα της σημερινής παθογένειας για να αντιληφθούμε τους κινδύνους που εγκυμονεί. Δεν θα αναφερθώ στα πολλά συγκεκριμένα περιστατικά που εκτείνονται βέβαια και πριν την τελευταία τριετία, ίσως όχι στον ίδιο βαθμό, είτε αυτά λέγονται «περιστρεφόμενες πόρτες» μεταξύ δικαιοσύνης και πολιτικής, είτε καθ’ έξιν κριτική ανεπιθύμητων δικαστικών αποφάσεων, είτε ενδείξεις κυβερνητικών παρεμβάσεων στη δικαστική έρευνα. Αναφέρθηκαν όλα αυτά από τους προλαλήσαντες.
Η δημοκρατία μας στηρίζεται σε τρεις πυλώνες: την εκτελεστική (κυβέρνηση), την νομοθετική (Βουλή), τη δικαστική (δικαστήρια), φανταστείτε ένα τρίποδο. Όσο πιο πολύ πλησιάζουν αυτοί οι πυλώνες μεταξύ τους, τόσο πιο ασταθής γίνεται η δημοκρατία μας και σε ένα μικρό τράνταγμα μπορεί να καταρρεύσει. Αντίθετα, όσο πιο ανεξάρτητοι και σε ικανή απόσταση μεταξύ τους είναι οι πυλώνες αυτοί, τόσο καλύτερα στηρίζουν την υπερδομή που είναι η δημοκρατία, έτσι ώστε να αντέχει στις αναταράξεις.
Στην Ελλάδα δυστυχώς οι πυλώνες αυτοί, (τα πόδια στο τρίποδο) πολλές φορές πλησιάζουν μεταξύ τους. Θεμέλιο λοιπόν της Δημοκρατίας είναι η διάκριση των εξουσιών. Η νομοθετική εξουσία δημιουργεί τους νόμους, η εκτελεστική κυβερνά εφαρμόζοντας τους νόμους, η δικαστική δικάζει ερμηνεύοντας τους νόμους.
Λόγω της ανυπαρξίας ασυμβίβαστου βουλευτή – υπουργού και λόγω του ξεχειλώματος των κοινοβουλευτικών διαδικασιών προς διευκόλυνση των κυβερνήσεων, ο διαχωρισμός νομοθετικής και εκτελεστικής εξουσίας έχει ρωγμές. Επίσης, λόγω των παρεμβάσεων της εκτελεστικής στη δικαστική εντοπίζονται ρωγμές και σε αυτήν τη διάκριση. Αποτέλεσμα η χώρα να κινδυνεύει να βυθισθεί σε μία θεσμική σύγχυση, μια θεσμική διπολικότητα, με οδυνηρές συνέπειες για την ποιότητα της δημοκρατίας μας.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
Αν κοιτάξει κανείς πίσω και ιδιαίτερα στα 3.5 τελευταία χρόνια, σε κάθε απόφαση, που δεν αρέσει στην Κυβέρνηση, θα δει μια σκυταλοδρομία επιθέσεων του ΣΥΡΙΖΑ στη Δικαιοσύνη. Τη σκυτάλη τη δίνει το ένα στέλεχος του ΣΥΡΙΖΑ στο άλλο, ο ένας βουλευτής στον άλλο και βέβαια ο ένας Υπουργός της Κυβέρνησης στον άλλο. (ενίοτε και με μαντινάδες). Οπότε δεν μιλάμε για κάτι τυχαίο, αλλά όπως φαίνεται για μια συνειδητή κυβερνητική επιλογή.
Για αυτό, όταν ακούγονται λόγια όπως «πήραμε την κυβέρνηση, αλλά όχι την εξουσία», δημιουργείται η αίσθηση μιας καθεστωτικής αντίληψης, όπου η εξουσία είναι μία και μας ανήκει. Η έκφραση όμως «θεσμικά αντίβαρα» δεν είναι τυχαία. Υπάρχουν για να επαναφέρουν σε κατάσταση ισορροπίας το σύστημα και η κατάσταση ισορροπίας είναι οι πραγματικά δημοκρατικές διαδικασίες.
Και από την άλλη μεριά, όταν οι δικαστικοί λειτουργοί βλέπουν να επιβραβεύεται η νομιμοφροσύνη στην κυβέρνηση με επιδέξιες βουτιές στην ιεραρχία αναρωτιούνται: μήπως τελικά η αντικειμενική κρίση και η ευσυνειδησία είναι εμπόδια στη σταδιοδρομία, είναι μειονεκτήματα; Μήπως η γενικότερη πόλωση στον μύλο της οποίας όλα αλέθονται ακόμα και οι δικαστικές αποφάσεις περάσει τελικά και στη δικαιοσύνη και έχουμε και κει «δικούς σας» και «δικούς μας»; Μήπως ωθούμε τους δικαστές να διαλέγουν στρατόπεδο;
Ευτυχώς, δεν νομίζω ότι το δικαστικό σώμα είναι τόσο ευάλωτο σε πολωτικές πρακτικές. Υπάρχουν λοιπόν δικαστές στην Αθήνα, για να παραφράσω τη γνωστή ρήση, και τα όποια τυχόν παραδείγματα «ημέτερων» (και με «ηττα» και με «υψιλον») δικαστικών είναι μάλλον εξαιρέσεις.
Άλλωστε, με βάση τα στοιχεία της πρόσφατης πανελλαδικής έρευνας της διαΝΕΟσις, ο θεσμός της δικαιοσύνης για τους Έλληνες είναι στην 3η θέση αυτών που εμπιστεύονται περισσότερο. Ωστόσο, όμως, αποτυπώνεται μια τάση ότι οι πολίτες αισθάνονται ότι ο θεσμός αυτός χειροτερεύει.
http://popaganda.gr/pop-news/afti-ine-i-thesmi-pou-empistevonte-perissotero-i-ellines-simfona-me-erevna/
Και σε αυτό έχει ευθύνες και το πολιτικό σύστημα που αντί να συμβάλλει στη βελτίωσή του με ουσιαστικές μεταρρυθμίσεις για την ταχύτερη απονομή της δικαιοσύνης, κάνει ακριβώς το αντίθετο, χρησιμοποιεί τη δικαιοσύνη ως πεδίο πολιτικής-κομματικής αντιπαράθεσης. Δεν είναι οι δικαστικές αποφάσεις και συμπεριφορές υπεράνω κριτικής (κυρίως όσες αφορούν και τους ίδιους), είναι όμως ανάγκη αυτή να γίνεται τεκμηριωμένα, συγκροτημένα, θεσμικά και όχι όψιμα και υστερόβουλα.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι κλείνοντας, πρέπει να αντλήσουμε διδάγματα από το πρόσφατο (αλλά και το απώτερο) παρελθόν, ώστε στη συνταγματική αναθεώρηση να μπουν ασφαλιστικές δικλείδες για την πραγματική ανεξαρτησία της δικαιοσύνης. Και υπάρχουν αξιόλογες προτάσεις γι αυτό. Η ποιότητα της δημοκρατίας μας εξαρτάται από την διαπερατότητα, που έχουν οι μεμβράνες μεταξύ των 3 εξουσιών. Όσο μεγαλύτερη διαπερατότητα και διάχυση της μίας μέσα στην άλλη, τόσο πέφτει η ποιότητα της δημοκρατίας, νοθεύεται. Το μεγάλο στοίχημα είναι η διασφάλιση της ανεξαρτησίας των εξουσιών.
Η ενδυνάμωση των θεσμών της δημοκρατίας περνάει μέσα από την αποδυνάμωση των δεσμών και των σχέσεων εκτελεστικής και δικαστικής εξουσίας. Ζητούμενης αυτής της ανεξαρτησίας, το καθήκον της πολιτικής τάξης είναι να μην υπονομεύει τη δικαστική λειτουργία και το καθήκον της δικαστικής είναι να μην εμπλέκεται στην πολιτική λειτουργία. Η εμπιστοσύνη στους θεσμούς δεν είναι άλλωστε κάτι που κτίζεται μέσα σε μια μέρα, αλλά κτίζεται κάθε μέρα, μέσα από διαρκείς εξετάσεις που δίνουμε όλοι μας, και οι πολιτικοί και οι δικαστικοί.
