Ερώτηση προς τους Υπουργούς Οικονομίας και Ανάπτυξης, Περιβάλλοντος και Ενέργειας και Οικονομικών
Το πλήθος των νομοθετικών και τεχνικών εκκρεμοτήτων, πολλές από τις οποίες περνάνε από χρόνο σε χρόνο και από Υπουργό σε Υπουργό, είναι το θέμα της ερώτησης, που κατέθεσε ο βουλευτής Β’ Αθηνών με το Ποτάμι, Γρηγόρης Ψαριανός, στους Υπουργούς Οικονομίας, Οικονομικών και Περιβάλλοντος.
Είναι η πολλοστή φορά, που ο βουλευτής καταθέτει ερώτηση για το θέμα της κλοπής, της νοθείας και του λαθρεμπορίου στα καύσιμα, καθώς από το 2009, που ξεκίνησε η νομοθέτηση και ενώ έχουν ψηφιστεί δεκάδες διατάξεις και συγκροτούνται συνεχώς νέες επιτροπές και όργανα, οι εκκρεμότητες διαιωνίζονται, ενώ το κράτος χάνει περίπου 600 εκατομμύρια ευρώ το χρόνο.
Ενδεικτικά, μόνο το 2016 συγκροτήθηκαν δύο ακόμη όργανα στο Υπουργείο Οικονομικών, η Ομάδα Διοίκησης Έργου και το Συντονιστικό Επιχειρησιακό Κέντρο, ενώ ταυτόχρονα άλλες υπηρεσίες και τμήματα για την αντιμετώπιση της λαθρεμπορίας παραμένουν σοβαρά υποστελεχωμένα, γεγονός που αποτελεί τη συνήθη δικαιολογία από πλευράς Υπουργείων για την μη πάραξη του προβλεπόμενου έργου.
Το πλήρες κείμενο της ερώτησης έχει ως εξής:
Προς τους Υπουργούς:
α) Οικονομίας και Ανάπτυξης
β) Περιβάλλοντος και Ενέργειας
γ) Οικονομικών
ΘΕΜΑ: «Λαθρεμπόριο καυσίμων: 20 χρόνια μελέτες, νομοθετικές ρυθμίσεις και σύσταση οργάνων με αποτέλεσμα 600 εκ. ευρώ / χρόνο απώλειες για το κράτος»
Είκοσι χρόνια έχουν περάσει από τότε που το κράτος ξεκίνησε επισήμως την προσπάθεια για την πάταξη του λαθρεμπορίου υγρών καυσίμων.
Το 1998 ξεκίνησε η εκπόνηση των σχετικών μελετών, διαδικασία που διήρκησε 12 χρόνια, έως το 2009, οπότε και ξεκίνησε η νομοθέτηση. Σήμερα, μετά από πλήθος μελετών, νομοθετικών διατάξεων, υπουργικών αποφάσεων, εγκυκλίων, συγκρότηση ειδικών υπηρεσιών, επιτροπών και οργάνων, εξακολουθούν να υπάρχουν νομοθετικές και τεχνικές εκκρεμότητες που η ρύθμιση τους συνεχώς καθυστερεί, ενώ το κράτος χάνει κάθε χρόνο περί τα 600 εκατομμύρια ευρώ από το λαθρεμπόριο στα καύσιμα.
Μόνο το 2016 συγκροτήθηκαν δύο ακόμη όργανα του Υπουργείου Οικονομικών για τον συντονισμό και υλοποίηση των δράσεων στην αντιμετώπιση του λαθρεμπορίου καυσίμων και συγκεκριμένα:
1. Με την αριθμ. Δ.ΟΡΓ.Β 1076560 ΕΞ 17-5-2016 ΑΥΟ (ΑΔΑ: 7Ω1ΓΗ-730), συστήθηκαν Ομάδες Διοίκησης Έργου (ΟΔΕ) με στόχο την ολοκλήρωση των παρακάτω δράσεων:
- εγκατάσταση συστήματος παρακολούθησης εισροών - εκροών υγρών καυσίμων στα πρατήρια υγρών καυσίμων και στις εγκαταστάσεις πωλητών πετρελαίου θέρμανσης.
- Εγκατάσταση ολοκληρωμένου συστήματος ηλεκτρονικού ελέγχου - εισροών εκροών στις φορολογικές αποθήκες πετρελαιοειδών προϊόντων καθώς και στις αποθήκες τελωνειακής αποταμίευσης πετρελαιοειδών προϊόντων.
- Εγκατάσταση συστήματος παρακολούθησης εισροών - εκροών ναυτιλιακών καυσίμων και ηλεκτρονικού συστήματος εντοπισμού θέσης, συλλογής και αποστολής δεδομένων σε πλωτά εφοδιαστικά μέσα.
- Ιχνηθέτηση με μοριακής τεχνολογίας ιχνηθέτες των υγρών καυσίμων.
- Εγκατάσταση ηλεκτρονικού συστήματος γεωγραφικού εντοπισμού θέσης GPS στα βυτιοφόρα.
- Εφαρμογή ολοκληρωμένων συστημάτων ελέγχου και ηλεκτρονικής μετάδοσης δεδομένων εισροών - εκροών στις ελεύθερες εγκαταστάσεις των εταιρειών εμπορίας πετρελαιοειδών και των διυλιστηρίων, στις παντός είδους εγκαταστάσεις υγρών καυσίμων πρατηρίων, στις εγκαταστάσεις χημικών προϊόντων που αποτελούν υλικά πρόσμιξης στα υγρά καύσιμα.
2. Το συσταθέν με το ν. 4410/2016 μεικτό διυπηρεσιακό συλλογικό όργανο με την επωνυμία Συντονιστικό Επιχειρησιακό Κέντρο (Σ.Ε.Κ.) και στόχο την αντιμετώπιση του λαθρεμπορίου για προϊόντα που υπόκεινται σε ΕΦΚ μέσω του συντονισμού των υπηρεσιών που εμπλέκονται στη δίωξη του λαθρεμπορίου.
Σύμφωνα με στοιχεία που συγκέντρωσε και έδωσε πρόσφατα στη δημοσιότητα ο πρώην Υπουργός και Γραμματέας Διαφάνειας και ανθρωπίνων δικαιωμάτων κος Γεώργιος Σούρλας, εξακολουθεί να καθυστερεί η εφαρμογή των διατάξεων που αφορούν:
- τον ποιοτικό έλεγχο με ιχνηθέτηση με ραδιοϊσότοπα ή μοριακής τεχνολογίας ιχνηθέτες
- τη δημιουργία Συστήματος Διαχείρισης Στοιχείων και Πληροφοριών για την αναλυτική παρακολούθηση της παραγωγής, διύλισης, αποθήκευσης, εισαγωγής, εξαγωγής και διακίνησης αργού πετρελαίου, ημικατεργασμένων και πετρελαιοειδών προϊόντων
- την εφαρμογή των ολοκληρωμένων συστημάτων ελέγχου και ηλεκτρονικής μετάδοσης δεδομένων εισροών – εκροών στις ελεύθερες εγκαταστάσεις των εταιρειών εμπορίας πετρελαιοειδών και των διυλιστηρίων, στις εγκαταστάσεις υγρών καυσίμων ιδιωτικών πρατηρίων του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα, καθώς και εγκαταστάσεις χημικών προϊόντων που αποτελούν υλικά πρόσμειξης στα υγρά καύσιμα
- τη διατήρηση δεξαμενών αποθήκευσης καυσίμων αποκλειστικά για τον εφοδιασμό των ιδιόκτητων ή μισθωμένων φορτηγών αυτοκινήτων, συγκεκριμένα: Με τον Ν. 4254/2014 παρέχεται η δυνατότητα σε παντός είδους εταιρείες με στόλους αυτοκινήτων ιδιόκτητων ή μισθωμένων για απευθείας αποθήκευση καυσίμων για τον εφοδιασμό τους, χωρίς να απαιτείται άδεια εγκατάστασης και λειτουργίας και χωρίς να προβλέπεται η εγκατάσταση ηλεκτρονικού συστήματος εισροών – εκροών. Ουσιαστικά καταργήθηκε η υποχρεωτική εγκατάσταση ηλεκτρονικών συστημάτων ελέγχου (GPS) σε βυτιοφόρα, δεξαμενόπλοια και σλέπια με δυνατότητα της τηλεματικής μεταφοράς δεδομένων.
- τους ελέγχους από τα Κλιμάκια Ελέγχων Διακίνησης και Αποθήκευσης Καυσίμων (ΚΕΔΑΚ) στα πρατήρια υγρών καυσίμων, οι οποίοι έχουν μειωθεί σημαντικά.
- τον έλεγχο των προς εξαγωγή καυσίμων, των εγκαταστάσεων των ενόπλων δυνάμεων, των μεγάλων καταναλωτών και των πρατηρίων αφορολόγητων καυσίμων, όπου δεν υπάρχει καν πρόβλεψη ή χρονοδιάγραμμα.
Επιπλέον, δύο αντιλαθρεμπορικά σκάφη που προμηθεύτηκε το Υπουργείο Οικονομικών το 2009 για την αντιμετώπιση του λαθρεμπορίου και κόστισαν 2.030.000 ευρώ παραμένουν ακινητοποιημένα.
Άγνωστος, επίσης, παραμένει μέχρι και σήμερα ο αριθμός των αποθηκευτικών εγκαταστάσεων πετρελαιοειδών και ενεργειακών προϊόντων, καθώς δεν έχει γίνει απογραφή και καταγραφή σε κεντρική βάση δεδομένων για τον έλεγχο τους.
Ενώ το μοναδικό μέτρο που εφαρμόστηκε, η τοποθέτηση του συστήματος εισροών – εκροών στα βενζινάδικα, αν και έχει εγκατασταθεί στο σύνολο σχεδόν των πρατηρίων και στέλνει όλα τα στοιχεία και τις πληροφορίες στην ΓΓΠΣ, τα στοιχεία αυτά δεν ελέγχονται από κανέναν γιατί δεν υπάρχει επαρκής υποδομή και στελέχωση.
Κατόπιν όλων των ανωτέρω,
Ερωτώνται οι κ.κ. Υπουργοί
1. Πόσες και ποιες δράσεις έχει ολοκληρώσει η Ομάδα Διοίκησης Έργου, πόσες και ποιες παραμένουν σε εκκρεμότητα και πότε θα ολοκληρωθούν;
2. Ποιες είναι μέχρι σήμερα οι δράσεις και ποια τα αποτελέσματα του νέου διυπηρεσιακού οργάνου «Συντονιστικό Επιχειρησιακό Κέντρο» που συστήθηκε το 2016 για την δίωξη του λαθρεμπορίου καυσίμων;
3. Ποιο είναι το χρονοδιάγραμμα ολοκλήρωσης του νομοθετικού πλαισίου και εφαρμογής των διατάξεων που έχουν μεν ψηφιστεί αλλά εξακολουθούν να μην υλοποιούνται;
4. Είναι στις προθέσεις σας η επανεξέταση και τροποποίηση της σχετικής διάταξης του Ν. 4254/2014 με την οποία παρέχεται η δυνατότητα σε παντός είδους εταιρείες με στόλους αυτοκινήτων ιδιόκτητων ή μισθωμένων για απευθείας αποθήκευση καυσίμων για τον εφοδιασμό τους, χωρίς να απαιτείται άδεια εγκατάστασης και λειτουργίας καθώς και η εγκατάσταση ηλεκτρονικού συστήματος εισροών – εκροών, κάτι που πρακτικά ανοίγει το δρόμο για νοθεία, κλοπή, και λαθρεμπορία;
5. Ποια είναι η σημερινή κατάσταση με τα δύο αντιλαθρεμπορικά σκάφη του Υπουργείου Οικονομικών; Που βρίσκονται, σε τι κατάσταση, για ποιους λόγους δεν έχουν λειτουργήσει από το 2009 μέχρι σήμερα; Πρόκειται τελικά να λειτουργήσουν εάν ναι πότε και εάν όχι τι σχεδιασμός υπάρχει από πλευράς Υπουργείου ώστε να μην πεταχτούν τα 2 εκ. ευρώ που κόστισαν στο Ελληνικό Δημόσιο;
6. Σε ποιο στάδιο βρίσκεται η απογραφή των δεξαμενών αποθήκευσης καυσίμων; Έχει ολοκληρωθεί ο εντοπισμός και η καταγραφή τους και εάν όχι ποιο είναι το χρονοδιάγραμμα ολοκλήρωσης;
7. Έχουν ολοκληρωθεί τα πληροφοριακά συστήματα της Γ.Γ.Π.Σ καθώς και η στελέχωση της αρμόδιας υπηρεσίας για την επεξεργασία και τον έλεγχο των στοιχείων που αποστέλλονται από τα εγκατεστημένα συστήματα εισροών – εκροών;
8. Πόσοι συνολικά έλεγχοι που αφορούν στην διακίνηση και εμπορία υγρών καυσίμων διενεργήθηκαν το έτος 2016, πόσα διοικητικά πρόστιμα καταλογίστηκαν και βεβαιώθηκαν, ποιο είναι το συνολικό ποσό που έχει εισπραχθεί, πόσες άδειες αφαιρέθηκαν και πόσες ποινικές ποινές έχουν επιβληθεί σε παραβάτες;
9. Σε σχετική ερώτηση με αρ. Πρωτοκόλλου 2931/26-1-2017, το Υπουργείο Ανάπτυξης απάντησε πως το αρμόδιο τμήμα για τους ποσοτικούς ελέγχους στα πρατήρια υγρών καυσίμων είναι σοβαρά υποστελεχωμένο με μόνο 4 συνολικά υπαλλήλους και για τον λόγο αυτό οι σχετικοί έλεγχοι έχουν μειωθεί δραματικά: Ποια είναι η σημερινή κατάσταση του τμήματος αυτού; Έχει στελεχωθεί επαρκώς; Πόσους ελέγχους μπορεί να πραγματοποιήσει σε μηνιαία βάση;
10. Έχουν αυξηθεί οι έλεγχοι των πρατηρίων υγρών καυσίμων της περιφέρειας που διενεργούνται από τις 12 κινητές εργαστηριακές μονάδες των ΚΕΔΑΚ; Πόσοι έλεγχοι πραγματοποιήθηκαν το έτος 2016 και ποια είναι τα αποτελέσματα αυτών; (Συνολικές ποινές που επιβλήθηκαν, συνολικό ποσό διοικητικών παραβάσεων που βεβαιώθηκε, συνολικό ποσό που έχει εισπραχθεί, τυχόν ποινικές κυρώσεις που επιβλήθηκαν, αριθμός αδειών που αφαιρέθηκαν). Υπάρχει πρόβλεψη και σχεδιασμός για ενίσχυση με επιπλέον κινητές εργαστηριακές μονάδες;
Ο ερωτών βουλευτής
Γρηγόρης Ψαριανός – Β’ Αθηνών